علی اصغر شالبافیان: بر اساس تفاهم نامه‌ای که سال گذشته با سازمان توسعه تجارت انجام شد مقرر شد مشوق‌هایی که برای حوزه صادرات غیرنفتی در نظر گرفته می‌شود به حوزه گردشگری هم تسری پیدا کند.
سوال: طبق همکاری صورت گرفته با سازمان توسعه و تجارت، جایزه صادراتی گردشگری ویژه دفاتر خدمات مسافرتی که در زمینه ورود گردشگران به کشور فعال هستند پس از گذشت ۱۳ سال احیا شده و قرار است در سال جاری به فعالان این حوزه پرداخت شود، یک اتفاق بسیار خوب است. آقای شالبافیان قطعا توسعه گردشگری میتواند یکی از صنایع تأثیرگذار در حوزه صادرات غیرنفتی باشد، در حوزه فعالیت کسب و کار باشد و اگر این بازار توسعه پیدا کند قطعاً کارآفرینی می‌شود، ارز وارد کشور می‌شود و اتفاقات خوبی می‌افتد یعنی صنعت گردشگری یکی از صنایعی است که باعث می‌شود ما به صنایع نفتی خیلی وابسته نباشیم چرا این جایزه ۱۳ سال بود که اهدا نمیشد در صورتی که میتواند به عنوان مشوقی باشد برای فعالان عرصه گردشگری برای این که گردشگران را تشویق کنند تا از کشور ما بازدید کنند.
شالبافیان: بر اساس مصوبه‌ای که وجود دارد، درآمد حاصل از جذب گردشگران ورودی، گردشگرانی که به کشور وارد می‌شوند جزو صادرات غیر نفتی است. یک تفاهم نامه‌ای سال گذشته با سازمان توسعه تجارت انجام شد و بر اساس آن مقرر شد که جوایزی که به حوزه صادرات غیر نفتی و یا مشوق‌هایی به عبارت دقیق‌تر و عام‌تر مشوق‌هایی که برای حوزه صادرات غیرنفتی در نظر گرفته می‌شود به حوزه گردشگری هم تسری پیدا کند این موارد متعدد است مشوق‌ها و دو مورد آن تا الان عملیاتی شده است یکی از این‌ها همین جایزه صادراتی است که به دفاتر خدمات مسافرتی فعال در جذب گردشگران ورودی اعطا می‌شود، برای این کار گردشگر ورودی و جذب گردشگران ورودی کار پیچیده و دشواری است خصوصاً در بعضی مواقع که فضای ایران‌هراسی کاذب ترویج می‌شود، برای تشویق این عزیزان دفاتر خدمات مسافرتی در حوزه‌های مختلف بسته به بازار‌های مختلف به عنوان مثال ما در حوزه گردشگری سلامت که یکی از مزیت‌های نسبی کشور است جایزه صادراتی جداگانه و بیشتری در نظر گرفتیم، همچنین در برخی از بازار‌ها که اقتضائات جذب گردشگر آن‌ها دشوارتر است میزان جایزه با همکاری سازمان توسعه تجارت بیشتر در نظر گرفته شد. خوشبختانه این از سال ۱۴۰۱ در انتهای سال ۱۴۰۱ قطعی و نهایی شد و امسال ما صادر کننده نمونه گردشگری هم در حوزه گردشگری ورودی خواهیم داشت. اتفاق دیگری که افتاد و به نتیجه رسید پیرو آن همکاری‌های ارزنده‌ای که سازمان توسعه تجارت داشت، بحث تسری خدمات صندوق ضمانت صادرات به حوزه گردشگری است. مستحضرید که صندوق ضمانت صادرات، خطرات و ریسک‌های غیر تجاری مثل ریسک‌های سیاسی و یا موضوعاتی که خارج از حوزه کسب و کار است امکان پوشش آن را دارد و حوزه گردشگری ورودی هم به جهت تاثیر پذیری آن از متغیر‌های کلان محیط سیاسی، موضوعات بین الملل سریعا کسب و کار‌های این حوزه را تحت تاثیر قرار می‌دهد مثلا بعد از اغتشاشات و ناآرامی‌هایی که داشتیم بسیاری از تور‌های ورودی ما تحت تأثیر این فضایی که شکل داده بودند رسانه‌های بیگانه از برخی از بازار‌ها لغو شد. این جا صاحب کسب و کار یا دفتر خدمات مسافرتی تمام موضوعاتی که در کنترل خودش بوده و در اختیار خودش بوده به خوبی انجام داده بوده و به خاطر موضوع دیگری این سفر‌های گردشگران به کشور لغو شد، این جا کاری که صندوق ضمانت صادرات میتواند انجام دهد حمایت از کسب و کار‌ها و جلوگیری از ضرر آن‌ها است که به حوزه گردشگری هم تسری پیدا کرد. در این مورد ما جلسات توجیهی را با سازمان توسعه تجارت و دفاتر خدمات مسافرتی فعال ورودی داشتیم و در حال تنظیم قرارداد‌ها و شکل توافق نامه‌هایی است که باید در این خصوص انجام شود که این کمک خوبی است برای تشویق دفاتر خدمات مسافرتی به حوزه جذب گردشگران ورودی.
سوال: قطعاً رویکرد دولت و وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری حمایت از فعالان عرصه گردشگری در سال پیش رو است و همان طور که شما اشاره فرمودید قطعاً این جایزه و احیای این جایزه میتواند گام مثبتی باشد در جهت نیل به این هدف، اما فرمودید که در چند رسته و طبقه جایزه قرار است به فعالان عرصه گردشگری تعلق بگیرد یعنی هم فرمودید فعالان در عرصه گردشگری در حوزه سلامت که جوایز ویژه‌ای خواهند داشت و هم در حوزه گردشگری عمومی قرار است این جایزه را دریافت کنند؟
شالبافان: بله، عرض کردم یک تقسیم بندی محصول بازار دارد به عنوان مثال برای تشویق دفاتر خدمات مسافرتی به حوزه‌های خاص که مزیت نسبی ما هستند جایزه حوزه گردشگری سلامت متفاوت داده شده است، در حوزه عمومی هم برای سایر اقسام گردشگری بسته به این که گردشگر از چه بازاری جذب می‌شود دستورالعملی تدوین شده که هم قابل اخذ است از اداره کل بازاریابی وزارتخانه و هم از سازمان توسعه تجارت و بر اساس آن پرونده‌های متقاضیان دفاتر خدمات مسافرتی متقاضی برای اخذ جایزه صادراتی گرفته می‌شود و بسته به این که چه نوع گردشگری این دفتر خدمات مسافرتی جذب کرده و از چه کشوری جذب کرده طبیعتاً میزان جایزه متفاوت است و این تقسیم بندی محصول بازار هم یک مکانیسم انگیزشی و تشویقی است برای این که دفاتر خدمات مسافرتی به این بازار‌ها و محصول‌ها توجه بیشتری کنند و بر اساس آن مزیت‌های نسبی کشور بهتر مورد استفاده قرار بگیرد. طبیعتا بازار‌هایی که امکان جذب گردشگر از آن‌ها دشوارتر است، هزینه‌های بازاریابی بیشتری برای دفاتر خدمات مسافرتی می‌طلبد این‌ها جایزه صادراتی متناسب با فعالیت هایشان هم متفاوت و بیشتر است.