هر پیام یا خبری که می شنوید را یک فرد یا احتمالاً افرادی نوشته‌اند، عدّه‌ای عکس‌هایی گرفته و ویرایش کرده‌اند، و دسته‌ای از آدم‌های بااستعداد همۀ این محصولات را کنار هم قرار داده‌اند.
به واسطه وسایل ارتباطی در اختیار، افراد در قالب مکان و زمان گرفتار نیستند و به راحتی می‌توانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
رسانه‌ها یکی از وسایل ارتباطات جمعی است، و سواد رسانه‌ای مسئله بسیار مهمی است که در دنیای امروزه مطرح است. زمانی که صحبت از سواد رسانه‌ای می‌شود باید به دو بخش فردی و جمعی آن توجه کرد. رسانه جمعی، رسانه‌ای است که از طریق آن برای افراد زیادی پیام ارسال می‌شود. اطلاعاتی که برای افراد ارسال می‌شود باید ساختارمند باشدو بین افراد ارتباط برقرار شود تا از این اطلاعات به صورت هدفمند استفاده شود.
تبلیغات از رسانه جدانشدنی است
هدف از سواد رسانه، دریافت دانش و اطلاعات در قالب پیام، ساختارمند کردن این اطلاعات و استفاده صحیح از آن‌ها است، اخبار، سرگرمی‌ها و تبلیغات سه نوع پیامی است که از رسانه‌های جمعی دریافت می‌شود و از سایر پیام‌ها فراگیرتر است.
در دنیای کنونی نمی‌توان تبلیغات را از رسانه‌ها جدا کرد، اهرم مهم رسانه‌ها، تبلیغات است که هدف آن قدرت و ثروت است به این معنا که تبلیغات به نفع صاحبان قدرت و صاحبان ثروت انجام می‌شود.
هدف نخست در تبلیغات، سود و مباحث اقتصادی است
سواد رسانه‌ای از دیدگاه‌های مختلف، تعاریف متفاوتی دارد و تعریف یکسان و مشابهی ندارد، اما تمامی تعاریف در یک مجموعه قرار می‌گیرد. سواد رسانه‌ای نوعی درک متکی بر مهارت است که می‌توان با اتکا به این مهارت‌ها، رسانه‌ها را از یکدیگر تشخیص داد و پیام‌های دریافت شده را درک کرد.
یکی از انواع مهارت‌ها در سواد رسانه، تفکر انتقادی است. این تفکر به افراد یاد می‌دهد زمانی که در محیط قرار دارند، محیط را ببینند، تجزیه و تحلیل و معناسازی کنند و از آن استفاده بهینه‌ای داشته باشند.
تفکر انتقادی و اهمیت آن
تفکر انتقادی افراد را به سمت چگونه اندیشیدن در مورد اطراف، انتخاب‌ها؛ همچنین چگونگی زندگی کردن سوق می‌دهد.
با توجه به شرایط کنونی جهان که انسان را در معرض سیل عظیم ارتباطات و اطلاعات قرار داده، در دهه‌های اخیر توجه ویژه‌ای به تفکر انتقادی شده است بنابراین قطعاً افراد نیازمند شناخت درست و نادرست موضوعات هستند.
بیشتر بخوانید:چرا تقوای رسانه‌ای مهم است+فیلم
در واقع تفکر انتقادی این نیست که دیگران را زیر سوال ببریم و شخصیت آن‌ها را تخریب کنیم بلکه تفکر انتقادی این است که افراد با استفاده از هوش خود به منطقی‌ترین و موجه‌ترین وضع ممکن برسند. تفکر نقاد، نوعی تفکر عقلانی و بی‌طرفانه اندیشیدن است.
اگر ما قادر باشیم سئوال بپرسیم، و به‌لحاظ منطقی، ارزش‌های آشکار و نهان در بازنمایی رسانه‌ای را شناسایی کنیم، می‌توانیم درباره تصمیم‌گیری برای پذیرش یا رد همه پیام‌ها هوشمندانه‌تر عمل کنیم. این مسئله برای شهروندان موثر در جامعه دموکراتیک حیاتی است.
ازآنجایی‌که ما در هر روز از زندگی خود از طریق جهان چندرسانه‌ای به گفتگو می‌پردازیم، توانایی برای فهم و نام‌گذاری دیدگاه‌های ازدست‌رفته، نیز یک مهارت انتقادی است.
توضیحات حسین حق پناه درباره مواجهه با اخبار
منابع:ایمنا، گرداب