بیست و یکم رمضان سالروز شهادت حضرت علی (ع) و دومین شب از شبهای قدر است.
علی بزرگ مرد تاریخ
امشب، زمینیان در ماتمند و آسمانیان چشم انتظار، غم و اندوه سراسر کوفه را در بر گرفته، گریه بر چشمها سنگینی میکند، دیگر دل به دنبال واژهها نمیگردد. اشک، بی بهانه سرازیر میشود. امشب، شب ناله در فراق پدری مهربان است، که جز چاه و نخل و ماه، کسی گریه اش را ندیده بود. پدری دل سوز که با آه یتیمان کوفه، شریک بود و غصههای همه را بر جان خود هموار میکرد...
علت به شهادت رساندن امام على (ع)
بعد از جنگ نهروان و سرکوب خوارج برخى از خوارج از جمله عبدالرحمان بن ملجم مرادى، و برکبنعبداللهتمیمى و عمروبن بکر تمیمى
افطار شب موعود
علی (ع) شصت و سومین سال عمرش را پشت سر نهاده بود. در رمضان شصت و سومین سال عمر خود بار دیگر به میهمانی خدا آمده بود. در آن ماه، هر شبی را در خانه یکی از فرزندانش افطار میکرد. در نوزدهمین شب ماه خدا، در خانه دخترش ام کلثوم بود. او افطار پدر را در طبقی به حضورش آورد، دو تکه نان جو، کاسهای از شیر و مقداری نمک، اما همین که نگاه علی (ع) به ظرف غذا افتاد سرش را تکان داد و با صدای بلند گریست و گفت: «دخترم برای من در یک طبق دو خورش حاضر کرده ای؟ مگر نمیدانی که من متابعت برادرم رسول خدا میکنم... دخترم به خدایم سوگند افطار نخواهم کرد تا از این دو خورش یکی را برداری». ام کلثوم ظرف شیر را برداشت و آن یگانه دوران امام علی (ع)، با کمی نام جو و نمک ساییده افطار فرمود.
علی (ع) آماده شهادت
علی (ع) در مسجد کوفه
امیرالمؤمنین علی (ع) با شتاب به سمت مسجد کوفه حرکت میکند. حسن (ع) را که برای حفاظت پدر به دنبال او آمده بر میگرداند. وارد مسجد کوفه میشود و در تاریکی، چند رکعتی نماز به جا میآورد و آنگاه بر بام مسجد میرود و بانگ اذان سر میدهد. اذانی که در سایه همت و رشادت مردانه او این سان شکوه و جلال یافته است. پس از آن از مأذنه به زیر میآید و در صحن مسجد با بانگ الصلوة، الصلوة، خفتگان را برای نماز بیدار میکند.
چگونگی شهادت امام علی (ع)
امام علی (ع) در سن ۶۳ سالگی توسط ابن ملجم مرادی به شهادت رسید
علی (ع) در محراب شهادت
ابن ملجم مرادی، تیره روزترینِ مردمان که در تاریک اندیشی و فضیلت سوزی گوی سبقت ربوده بود، به آن حضرت نزدیک میشود و شمشیر زهرآلود خود را بر فرق مبارک آن رهبر آزاده فرود میآورد؛ ضربتی که به جای زخم عمروبن عبدود مینشیند و تا جای سجده را میشکافد. آن ضربت دین را از وجود علی (ع)، محروم کرد. انسانیت را در سوگ رهبری والا نشاند و عدالت را بی مقتدا ساخت.
فُزْتُ و رَبِّ الْکَعْبَة
سفارش حضرت علی (ع) در مورد ابن ملجم
مردم با دیدن این منظره هجوم آوردند و ابن ملجم را گرفتند و به نزد علی (ع) بردند. علی (ع) چشمانش را گشود. با صدای ضعیف، اما با یک دنیا مهربانی و لطف رو به او کرد و گفت:ای ابن ملجم، آیا به تو مهربانی نکردم؟... آیا برای تو امام بدی بودم تا مرا این گونه پاداش دهی؟ ...».
آنگاه رو به فرزند ماتم زده اش حسن (ع) کرد و فرمود: «پسرم، با اسیر خود مدارا کن و شفقت و مهربانی پیش گیر... ما از اهل بیت رحمت و مغفرتیم. از آنچه خود میخوری به او بخوران و از آنچه میآشامی به او بنوشان. اگر من از دنیا رفتم با یک ضربه او را قصاص کن و اگر زنده ماندم خود میدانم که با او چه کنم و من به عفو سزاوارترم».
وصیت امام علی (ع) در آخرین لحظات
" شما را به پرهیزکارى سفارش مىکنم و به اینکه کارهاى خود را منظم کنید و اینکه همواره در فکر اصلاح بین مسلمانان باشید. یتیمان را فراموش نکنید، حقوق همسایگان را مراعات کنید. قرآن را برنامهى عملى خود قرار دهید. نماز را بسیار گرامى بدارید که ستون دین شماست. "
بدین ترتیب حضرت على (ع) در ۲۱ ماه رمضان به شهادت رسید و در نجف اشرف به خاک سپردهشد، و مزارش میعادگاه عاشقان حق و حقیقت شد.
به همین مناسبت مردم لرستان در جای جای استان در غم فراق پدر یتیمان و عدالت گستر تاریخ بر سر و سینه زدند .