پرهیز غذایی در بارداری به حفظ سلامت مادر و جنین کمک میکند، زیرا یک بیماری هر چند خفیف در بدن مادر باردار می‌تواند منجر به سقط جنین، مرده زایی یا بیماری سخت در نوزاد شود.
بنابراین توصیه‌های زیادی در رابطه با سلامت مادر و نیز جنین توسط طب سنتی انجام می‌شود. گرچه، به شدت توصیه می‌شود که هر فرد متناسب با شرایط خود به نکات مربوط به خودش عمل کند؛ اما نکاتی کلی را برای اغلب مادران می‌توان ذکر کرد.
پرهیزات تغذیه بارداری طب سنتی شامل:
خوراکی و نوشیدنی های خیلی سرد مضرند
بهتر است آب یخ، بستنی، برف، یخ، مواد خوراکی خیلی سرد نخورند.
از خوردن مواد غذایی و آشامیدنی خیلی گرم و خیلی سرد مانند بستنی، آب یخ، برف و یخ اجتناب کنند.
از خوردن خوراکی‌های خیلی شیرین و خیلی چرب بپرهیزند.
غذاهایی که باعث یبوست میشوند، نخورند.
سرکه را به تنهایی مصرف نکنند.
غذاهای نفاخ مضرند
از مصرف مواد غذایی نفاخ مانند:لوبیا، باقلا، کنجد، نخود، کرفس، ترب، سیر و پیاز خام و هر ماده غذایی که مادر را دچار نفخ میکند، اجتناب کنند.
غذاهای تند مضرند
از خوردن غذاهای با طعم تند و تیز مانند: زیتون خام، فلفل و دارفلفل بپرهیزید.
از خوردن لوبیا، نخود، کنجد، سداب، کرفس، رازیانه، شنبلیله، کافشه و یونجه اجتناب کنند.
غذاهایی که رطوبت زایی بالا دارند مضرند
در صورت تجمع رطوبات لغزنده‌ی زیاد در بدن خانم باردار، بهتر است که تدابیر دفع رطوبات را به کار گیرند و از مواردی که باعث افزایش رطوبات می‌شود، مانند: حمام زیاد، خوردن میوه‌های آبدار، خوردن غذاهای آبکی مانند انواع سوپ، آش و شوربا‌های چرب پرهیز کنند؛ چرا که زیادی رطوبت مهمترین دلیل سقط است.
در مرحله‌ی بعد در صورت دوام این نوع رطوبات، برای جلوگیری از عوارض، ضروری است مادر را به پزشک متخصص معرفی کنند.
از قرار گرفتن در معرض بو‌های تند و تیز خودداری کنند.
از ضعیف کننده های قلب بپرهیزند
لازم است ذکر شود که رعایت این پرهیز‌ها در سه ماه نخست بارداری اهمیت بیشتری دارد.
مواد غذایی که جنین را زشت میکند
√ غذاهای مانده (رنگ بچه را تیره میکند)
√ تند غذا خوردن مادر (موجب ایجاد لک‌های صورت در مادر و فرزند)
√ فلفل
√ خیار شور
√ سوسیس و کالباس
√ نوشابه
√ کنسرو‌ها
√ چای و قهوه
√ مصرف زیاد گوجه فرنگی (مصرف بیش از حد سبب ناقص الخلقه شدن می‌شود)
√ مصرف بیش از حد سیب زمینی
√ سیاه دانه
√ مصرف زیاد نمک
√ سرکه
√ استنشاق دود زغال یا سیگار باعث تیره شدن پوست فرزندتان می‌شود.
غذاهای مضر بارداری از نظر طب مدرن
گوشت خام یا نیم‌پز
از مصرف گوشت خام یا نیم‌پز به‌خصوص گوشت گوساله، مرغ، کبک، غاز، قرقاول و بوقلمون در دوران بارداری بپرهیزید. گوشت یک ماده غذایی مهم و مفید در تمامی دوران زندگی است، اما در دوران بارداری باید هر گوشتی که می‌خورید کاملا پخته شود و نباید هنگام طبخ از آن خون بیرون بیاید.
در واقع گوشت خام در کل دوران بارداری جز غذاهای مضر در دوران بارداری محسوب می‌شود. گروه خاصی از غذاهای دریایی غذاهای دریایی منبع خوبی از پروتئین هستند؛ زیرا اسید‌های چرب امگا ۳ موجود در بسیاری از ماهی‌ها روی سلامت رشد مغز و چشم کودک تأثیر می‌گذارند.
با این حال، برخی ماهی‌ها و صدف‌ها حاوی مقدار بسیار زیادی جیوه هستند که برای سلامتی مادر و جنین خطرناکند و در دسته غذاهای مضر در دوران بارداری به حساب می‌آیند.
همچنین گروهی دیگر از ماهی‌ها به دلیل زندگی در آب‌های آلوده حاوی میکروب‌هایی هستند که سلامت جنین را به‌خطر میاندازند. در دوران بارداری از مصرف خوراکی‌های دریایی زیر بپرهیزید:
ماهی‌های بزرگ شاه‌ماهی خال‌خال اره‌ماهی کوسه همچنین مصرف غذاهای دریایی مانند صدف خام، میگوی نپخته، خرچنگ، سوشی، گوش‌ماهی، کنسرو‌های ماهی و غذاهای دودی در این دوران ممنوع است.
تخم‌مرغ خام یا نیم‌پز برای ایمن بودن از بیماری و به خطر افتادن سلامتی جنین و خودتان همیشه تخم‌مرغ‌ها را به طور کامل بپزید یا تخم‌مرغ پاستوریزه مصرف کنید.
البته غذاهایی هستند که برای تهیه آنها معمولاً از تخم‌مرغ خام استفاده می‌شود مانند سس هلندی، سس مایونز خانگی، چند سس سالاد خانگی و مایع کیک خانگی. از آن‌جایی که این مواد از تخم‌مرغ پاستوریزه تهیه میشوند، مصرف آنها اشکالی ندارد، اما توصیه می‌کنیم تا حد امکان از مصرف این مواد غذایی بپرهیزید.
گوشت اندام منظور از گوشت اندام، جگر، دل، قلوه، زبان و مغز است که همگی حاوی ویتامین A، B۱۲ و چندین ویتامین دیگر هستند که در سلامتی جنین و مادر تأثیر دارند، اما مصرف بیش از اندازه هرکدام از این مکمل‌های ویتامین به‌خصوص ویتامین A عوارض بسیاری دارد و جز غذاهای مضر در دوران بارداری هستند.
غذاهای آماده سوسیس، کالباس، گوشت چرخ شده همبرگر و انواع کنسرو‌های حاوی مواد افزودنی از غذاهای مضر در دوران بارداری محسوب میشوند.
پنیر‌های نرم در دسته غذاهای مضر در دوران بارداری محسوب میشوند. لبنیات غیر پاستوریزه خامه، کره و ماست که به‌صورت محلی یا در فروشگاه‌های لبنیاتی نامعتبر تهیه شده‌اند و پاستوریزه نیستند سلامتی مادر و فرزند را به خطر میاندازند.
میوه‌های ممنوعه در دوران بارداری مصرف میوه‌ها به دلیل وجود ویتامین‌ها و مواد مغذی در دوران بارداری توسط پزشکان توصیه می‌شود، اما برخی میوه‌ها هستند که ممکن است سلامتی جنین را به‌خطر اندازند و نباید آنها مصرف کنید. این میوه‌ها عبارتند از: آناناس موز پاپایا هلو هندوانه تمر هندی
سبزیجات ممنوعه در دوران بارداری استفاده از سبزیجات خام یا پخته در دوران بارداری یک راه طبیعی عالی برای دریافت ویتامین‌های موردنیاز بدن مادر است، اما چند نوع سبزیجات وجود دارد که زنان باردار باید از مصرف آنها بپرهیزند.
همه این موارد، خطر قرار گرفتن در معرض باکتری‌هایی را به همراه دارند که ممکن است به کودک شما آسیب برسانند: جوانه‌های خام مانند جوانه ماش، شبدر، یونجه، نخود، سویا و آفتاب‌گردان تربچه سالاد‌های رستورانی هرنوع سبزیجاتی که به خوبی شسته نشده و حاوی آلودگی باشند.
ادویه‌های ممنوعه در دوران بارداری
در ادامه برخی گیاهان ممنوعه در دوران بارداری را معرفی خواهیم کرد: زیره سبز، شنبلیله، پودر سیر، رازیانه، کنجد، زعفران، دارچین، آویشن، مریم گلی
نوشیدنی‌های ممنوعه در دوران بارداری غذاهای مضر در دوران بارداری نوشیدنی‌ها را هم شامل می‌شود. این نوشیدنی‌ها عبارتند از: نوشیدنی‌های حاوی کافئین، کافئین به طور طبیعی در بسیاری از غذاها مانند قهوه، چای و شکلات وجود دارد و به برخی از نوشابه‌ها و نوشیدنی‌های انرژی‌زا هم اضافه می‌شود.
بیشتر بخوانید:۲۱ چالش پیش روی افزایش جمعیت
حتی برخی دارو‌های سرماخوردگی و آنفولانزا نیز حاوی کافئین هستند. مصرف زیاد کافئین در دوران بارداری سلامت جنین را به خطر میاندازد. به همین‌خاطر مصرف آنها در دوران بارداری توصیه نمی‌شود.
شیر غیرپاستوریزه مصرف شیر‌های پاستوریزه که در فروشگاه‌ها وجود دارند بی‌ضرر هستند و باکتری‌های مضری که باعث مسمومیت غذایی ناشی از توکسوپلاسموز، لیستریوز و کمپیلوباکتر میشوند را ازبین می‌برند، اما شیر‌های غیرپاستوریزه نباید در دوران بارداری مصرف شوند.
نوشیدنی‌های حاوی الکل
سخنان دکتر رائفه مردی متخصص طب ایرانی درباره ممنوعات بارداری
منابع: زین طب،های دکتر، دکتربانوکا