محققان در نیویورک به منظور پاسخ‌دهی به یکی از بنیادی‌ترین سؤالات در زمینه هوش و مغز، یک ماز (مارپیچ) واقعیت مجازی برای موش‌ها ایجاد کردند تا دریابند خاطرات بلندمدت چگونه در حافظه ذخیره می‌شوند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ نتایج به‌دست آمده محققان را شگفت‌زده کرد. آن‌ها با زیر نظر گرفتن فعالیت نواحی خاصی از مغز به کمک میکروسکوپ‌های فیبر نوری دریافتند پس از آنکه یک ساختار منحنی که در اعماق مغز در بخش هیپوکامپ شکل می‌گیرد، خاطرات موش‌ها از طریق آنچه «تالاموس قدامی» نامیده می‌شود، شروع به تثبیت‌شدن در مغز می‌کند. دانشمندان پیش از این باور داشتند اطلاعات این ناحیه از مغز پردازش نمی‌شوند و به‌صورت دست‌نخورده باقی می‌مانند. به عبارت دیگر، فرض می‌شد آنچه در این بخش از مغز ثبت و پردازش می‌شود، ارتباطی با خاطرات ندارد.
«پریا راجاستویاتی»، دانشیار دانشگاه «راکفلر» و یکی از نویسندگان این مطالعه که در مجله «Cell» به چاپ رسید، می‌گوید: «ما پیش از این تصور می‌کردیم تالاموس یک بخش از ذهن مرتبط با ادارک انسان است و دانستن اینکه فعالیت این بخش با حافظه در ارتباط است، ما را شگفت‌زده کرد.»
محققان در این مطالعه همچنین از مواد شیمیایی برای مهار بخش‌هایی از مغز موش‌ها استفاده کردند تا تعیین کنند چگونه می‌توان بر توانایی آن‌ها در ایجاد و ذخیره خاطرات تأثیر گذاشت. این مطالعه می‌تواند نشان دهد که چطور خاطرات کوتاه‌مدت در مغز می‌توانند به خاطرات بلندمدت تبدیل شوند.
حالا مطالعه روی تالاموس و حافظه به یک مسیٔله مهم در علم تبدیل می‌شود. افرادی که از بیماری آلزایمر رنج می‌برند، عمدتاً خاطرات عمیق و قدیمی خود را به یاد دارند، اما در مرور اطلاعات جدید به مشکل می‌خورند. دانشمندان باور دارند با درک بهتر رفتار تالاموس در حین شکل‌گیری یک خاطره در عمق ذهن، شاید بتوان برای ثبت اطلاعات جدید در ذهن افراد مبتلا به آلزایمر داروی مفیدی کشف کرد.
راجاستویاتی گفت: «ما پیش از این می‌دانستیم خاطرات در هیپوکامپ مغز شکل می‌گیرند و اکثر مطالعات انجام شده نیز روی فعالیت همین بخش از مغز متمرکز بود. از سوی دیگر، می‌دانستیم خاطراتی که در هیپوکامپ شکل می‌گیرند، پس از مدتی در قسمت بیرونی مغز تثبیت می‌شوند تا به خاطرات عمیق ما تبدیل شوند. اما همواره این سؤال برای ما وجود داشت که اطلاعات مرتبط با هر خاطره چطور از یک بخش مغز به بخش دیگری منتقل می‌شوند تا به خاطرات عمیق در حافظه تبدیل شوند. این فرآیند برای بیش از ۵۰ سال به صورت رمز باقی مانده بود.»
حالا محققان به لطف تکنولوژی جدید می‌توانند فعالیت سایر بخش‌های مغز در حین پردازش خاطره را بررسی کنند و به پاسخ این سؤال نزدیک‌تر شوند.