کارشناس بخش خبر ستاد نانو : فناوری نانو می‌تواند با یک تغییر خیلی کوچک بهره وری انرژی را در کشور افزایش دهد و معضلات آب، انرژی و هوا را حل کند.
سوال: ستاد نانو به چه منظور تاسیس شد و کارش را چگونه آغاز کرد؟
مهندس قرایلو: اوایل دهه ۸۰ بود که زمزمه‌هایی از یک فناوری جدید در دنیا شنیده شد چیزی که بعد‌ها به اسم فناوری نانو یا نانو تکنولوژی اسم گذاری شد شاید مثلا سال ۸۰، ۸۱ در واقع توی دنیا یه خرده جدی رویش کار شد و در آن موقع دولت به این نتیجه رسید که بیاید روی این موضوع یک کار تحقیقاتی انجام بدهد ببیند، چون خیلی از علوم شکل می‌گیرند، اما خیلی جلو نمی‌روند، ولی به نظر می‌رسید که این حوزه یعنی فناوری نانو چشم انداز خوبی داشته باشد یک کارگروهی تشکیل شد و بعد از چند ماه تحقیق روی این موضوع بدنه دولت به این نتیجه رسید که می‌شود روی این حوزه سرمایه گذاری کرد تروجیش داد و تحقیقات دانشگاهی و صنعتی را در واقع به سمت فناوری نانو سوق داد برای همین همان اوایل دهه ۸۰ با اسم ستاد ویژه توسعه فناوری نانو شکل گرفت که کارش چه بود کارش این بود که اول این که ترویج بدهد فناوری نانو چی هست به جامعه دانشگاهی و بعد به بخش صنعت و بعد از تحقیقات در حوزه فناوری نانو حمایت کند این حمایت‌ها هم حمایت‌های فنی بود و هم حمایت‌های مالی بود و هم حمایت‌های زیرساختی یعنی اینکه دانشگاه‌ها، تجهیزات و ادوات لازم را خریداری کنند یا اگر هست این‌ها را شبکه‌ای بکنند و بعد در واقع کمک کرد تا اساتید با این حوزه آشنا بشوند رفته رفته خوب جامعه دانشگاهی با این موضوع آشنا شد تحقیقات دانشگاهی خیلی شکل گرفت و استان‌های مختلف و دانشگاه‌های مختلف تحقیقات بیشتر شدو همان جور که می‌دانید برای اینکه یک تحقیق به صنعت برسد باید مراحلی را در بلوغ فناوری طی کند و ستاد نانو بعد از اینکه آن هسته‌های اولیه تحقیقات در دانشگاه‌ها شکل گرفت کمک کرد تا نتایج این تحقیق در حد مقاله و کتاب نماند از دل دانشگاه بیرون بیاید و به صنعت برسد و در نهایت تبدیل علم به فناوری و تولید ثروت در کشور اتفاق بیفتد الان هم که تقریبا داریم نزدیک به ۱۷، ۱۸ سال از راه اندازی ستاد نانو می‌گذرد خدارو شکر شرکت‌های نانونی فراوانی داریم و تقریبا در تمام دانشگاه‌ها در سراسر کشور و حتی در دور دست‌ترین دانشگاه‌ها یعنی کم برخوردارترین دانشگاه‌ها یعنی مناطقی که کم برخوردار هستند هم ما شاهد کار در حوزه نانو هستیم.
سوال: آقای مهندس بپردازیم به اتفاق‌هایی که در سال ۱۴۰۱ در ستاد نانو افتاده دستاورد‌هایی که حاصل شده در این سالی که گذشت
مهندس قرایلو: شرکت‌های مختلفی را ما داشتیم که محصولات خوبی را دادند که کمک کرده به افزایش کیفیت زندگی هم محصولات داخل کشور توزیع شده و به فروش رسیده و هم صادر شده من می‌خواهم یک چندتا از آن‌ها را که خیلی ملموس هستند من برایتان تیتر وار بگویم حالا ممکن است چندتایی هم عمیق‌تر باشند، یک سری فناوری‌ها که نو هستند فناوری نانو حباب هست همین نوشابه را که شما می‌بینید داخلش حباب و گاز هست همین در واقع در صنعت هم اتفاق می‌افتد یعنی داخل آب حباب ایجاد می‌کنند این حباب‌ها در ابعاد نانویی وقتی می‌شوند می‌شود نانو حباب، نانو حباب اکسیژن رسانی را به داخل آب افزایش می‌دهد و این موضوع برای بخش تجهیزات و کشاورزی حتی تصفیه آب خیلی مهم است یعنی شما وقتی که نانو حباب را وارد آب می‌کنید و با آن آب درخت‌ها را آبیاری می‌کنید محصول بهتری می‌دهد الان از این فناوری یعنی دستگاه‌هایی که نانو حباب تولید می‌کنند داخل کشور دارد استفاده می‌شود شاید چند وقت دیگر توت فرنگی به بازار برسد توت فرنگی‌های زیادی در کشور داریم که با فناوری نانوحباب آبیاری شدند که باعث می‌شود هم بهره محصول بالاتر برود یعنی تعداد میوه‌های بیشتری رو بدهد و همین که در مقابل آفت‌ها مقاوم‌تر می‌شوندو کود کمتری استفاده می‌شود بنابراین محصول به حالت ارگانیکی بیشتری نزدیک است همین دستگاه نانو حباب برای شیلات هم استفاده شده یعنی چندتا از این دستگاه‌ها الان در پرورش ماهی دارد استفاده می‌شود آنجا هم به همین شکل کمک می‌کند که ماهی‌ها زودتر رشد بکنند و کمتر بیماری بگیرند در تصفیه پس آب هم همین قیطریه تهران و چند تا تصفیه خانه دیگر از این دستگاه‌های نانوحباب ساز دارد استفاده می‌شود نانو حباب در بخش تصفیه آب کمک می‌کند که تصفیه آب با سرعت بیشتر و کارایی بیشتری انجام بشود این دستگاه‌ها تمام در داخل کشور ساخته می‌شوند نانو حباب‌ها، دوتا شرکت خیلی خوب هم در این زمینه داریم البته شرکت‌های دیگر هم دارند رویش کار می‌کنند، ولی دو تا شرکت داریم که حی و حاضر صادرات هم انجام دادند.
سوال: می‌خواهم نظر شما در خصوص چشم انداز مساله نانو در کشورمان بپرسم، آینده را شما چگونه می‌بینید آقای مهندس
مهندس قرایلو: همیشه مشکلات و چالش‌ها فناوری خیلی ساده‌تر حل می‌شود الان نه در ایران در کل جهان موضوع غذا و آب و انرژی موضوع‌های خیلی برجسته‌ای هستند با افزایش جمعیت جهان، تحقیقات علمی سه موضوع آب و هوا و انرژی نقش خیلی مهم و تعیین کنند‌های در سرنوشت کشور‌ها دارند بنابراین نانو می‌تواند در تمام این حوزه‌ها کمک کند مثلا در بخش انرژی الان شیشه‌های کم گسیل، کم گسیل واژه‌ای است برای شیشه‌هایی که وقتی در ساختمان‌ها استفاده می‌شوند باعث می‌شوند که هدررفت انرژی به حداقل برسد الان شیشه‌های کم گسیل در ایران به تولید انبوه رسیده من فکر می‌کنم اگر شرکت‌های ساختمانی و مردم این فناوری را خوب بشناسند می‌توانند از این شیشه‌های کم گسیل استفاده کنند و در تابستان که نور از شیشه رد می‌شود داخل خانه را گرم می‌کند این شیشه‌های کم گسیل باعث می‌شوند که خانه کمتر گرم بشود و در زمستان برعکس باعث می‌شوند که خانه گرم بماند و انررژی کمتری مصرف بشود پس می‌بنیم که فناوری نانو می‌تواند با یک تغییر خیلی کوچک بهره وری انرژی را افزایش بدهد یا کارواش‌ها با یک فناوری نانو جوری آب را تصفیه می‌کند که می‌تواند آن آب آشامیدنی شود پس فناوری نانو خیلی در آینده می‌تواند معضلات آب، انرژی و هوا را حل کند.