رئیس کمیته اقتصاد کمیسیون برنامه و بودجه مجلس معتقد است برای اینکه بتوانیم تورم را کاهش دهیم باید شرایط باثباتی داشته باشیم و امکان جذب سرمایه از خارج و شکل گیری سرمایه در داخل کشور هم وجود داشته باشد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما جعفر قادری در برنامه شعار سال رادیو گفتگو در خصوص تحقق شعار امسال "مهار تورم و رشد تولید" راهکارهایی ارائه کرد.
سوال: با عنایت به این که مقام معظم رهبری در پیام نوروزی خود الگویی که برای سال ۱۴۰۲ ارائه دادند مهار تورم، رشد تولید است، توسعه و رشد تولید چه ارتباطی میتواند با مهار تورم داشته باشد؟
قادری: یکی از شاخصهایی که برای توانمندی کشور مورد توجه قرار میگیرد شاخصی به نام شاخص فلاکت است هرچه این نرخ پایینتر باشد وضعیت بهتر و توانمندتر کشور است. مجموع نرخ تورم و نرخ بیکاری را شاخص فلاکت تشکیل میدهد، اگر ما میخواهیم رشد اقتصادی داشته باشیم و بیکاری کاهش یابد و تحرک اقتصادی داشته باشیم این رشد نباید به قیمت افزایش تورم باشد.
یا اگر بخواهیم تورم را کم کنیم نباید تن به رکود دهیم بنابراین این دو شاخص را ما باید همزمان ارتقا دهیم و اگر بخواهیم به قیمت تورم، رشد اقتصادی داشته باشیم یا به قیمت رکود، تورم را کاهش دهیم کار خاصی اتفاق نیفتاده و مشکلات ما همچنان به قوت خودش باقی است.
با توجه به معضلاتی که تورم در کشورها ایجاد میکند بی ثباتی که ایجاد میکند درآمدها را به هم میریزد و وضعیت سرمایه گذاری را مختل میکند در شرایط تورمی معمولا فعالیتهای سوداگری رونق میگیرد و کسی حاضر به سرمایه گذاری نمیشود و در آن شرایط همه سعی میکنند برای حفظ قدرت خرید خودشان به جای این که سرمایه گذاری کنند، به جای این که منافع خودشان را در راستای منافع جامعه قرار دهند سعی میکنند که نقدینگی هایشان را به سمت بخشهای واسطهای و دلالی و کشاندن به بخشهایی مثل ارز و سکه و خودرو و مسکن و موارد این چنینی سوق دهند.
که این بدترین شکل است و ما نمیتوانیم وضعیت باثباتی را در کشور داشته باشیم که به تبع این وضعیت باثبات سرمایه گذاری صورت بگیرد. در طول سالهای گذشته متاسفانه نرخ تشکیل سرمایه ثابت ناخالص ما نرخ قابل قبولی نبوده و باعث شده که حجم سرمایه ما در طول سالهای مختلف کاهش پیدا کند و وقتی که شما یکی از عوامل کلیدی تولید را نتوانید در داخل کشور داشته باشید یعنی سرمایهای را داشته باشید.
حالا هر چقدر نیروی انسانی تخصصی داشته باشید، هر چقدر ظرفیتهای منابع طبیعی در خدمتتان باشد نمیتوانید تولید قابل دفاعی را داشته باشید به تبع این باعث میشود که درآمد سرانه تان و همین طور قدرت خرید مردم تحلیل برود بنابراین باید تلاش ما بر این باشد که بتوانیم سرمایه گذاریها را در کشور افزایش دهیم.
سرمایه گذاریها مستلزم شرایط با ثباتی است، مستلزم کاهش نرخ تورم است، مستلزم استفاده از ظرفیت منابع انسانی است که آن هم نیازمند رونق تولید است که بتواند از نیروی انسانی استفاده کند و بیکاری را کاهش دهد یا اگر میخواهد از ظرفیت شرکتهای دانش بنیان استفاده کند، از ظرفیت تعاملات منطقهای تان بتوانید استفاده کنید و سرمایهای را وارد کشور کنید.
در شرایط تورمی چنین چیزی امکان پذیر نیست، چون در شرایط تورمی روز به روز ارزش پول ملی تان کاهش مییابد و سرمایه گذار خارجی انگیزهای برای سرمایه گذاری در داخل کشور نخواهد داشت بنابراین مجموعه معضلات و مشکلاتی که در کشور داریم برمی گردد به این دو موضوع.
بنابراین ما همزمان باید بتوانیم هم یک رونقی را در تولید ایجاد کنیم و بیکاری را کاهش دهیم و هم این که بتوانیم تورم را کاهش دهیم که یک شرایط باثباتی را داشته باشیم که امکان جذب سرمایه از خارج وجود داشته باشد، امکان شکل گیری سرمایه در داخل کشور وجود داشته باشد و بخشهای غیردولتی در کنار بخش دولتی بیایند و منابع تبدیل به انباشت سرمایه شوند و از انباشت سرمایه بتوانیم به کمک دانش فنی و تکنولوژی و فناوری که شرکتهای دانش بنیان ایجاد میکنند و فاصله و شکاف فنی و تکنولوژی ما را با کشورهای پیشرفته کم میکنند بتوانیم حجم تولید قابل قبول و قابل دفاعی را داشته باشیم.
بنابراین برای این که بتوانیم این دو شاخص را در کنار هم ارتقا دهیم حتما اجرای سیاست اصل ۴۴ و استفاده از توانمندی و ظرفیت بخش دولتی باید مورد توجه قرار گیرد و حتما باید بحث استفاده از تمام ظرفیت شرکتهای دانش بنیان باید مورد توجه قرار بگیرد، بحث ارتقا بهره وری در بخشهای دولتی باید مورد توجه قرار بگیرد.
بحث چابک سازی دولت، بحث استفاده از ظرفیت دیپلماسی و تعاملات با کشورهای منطقه برای این که ما بتوانیم تولید را با هزینه کمتری داشته باشیم و بتوانیم وارد بازارهای منطقهای کنیم و وقتی که تولید در مقیاس وسیع تری صورت میگیرد هزینه متوسط تولید کاهش مییابد و شرایط رقابتی به نفع تولیدات ما رقم میخورد و همین طور در حوزههای مختلف ما باید بتوانیم از توانمندیهایی که در بخش کشاورزی، در بخش معدنی در بخش دارو و تجهیزات پزشکی، در بخش پتروشیمی داریم از همه این توانمندیها باید نهایت استفاده را داشته باشیم تا بتوانیم مشکلات کشور را حل کنیم.
سوال: سیاستها و عملکرد دولت با این الگویی که مقام معظم رهبری ارائه دادند مهار تورم، رشد تولید این سیاستها چقدر فاصله دارد تا الگویی که حضرت آقا فرمودند؟
قادری: در سال ۱۴۰۱ متاسفانه بی ثباتیهایی را در داخل کشور داشته باشیم درست است رشد ۳-۴ درصدی را داشتیم، ولی این رشدی که توام با تورم باشد گره گشا نیست یعنی از یک طرف شما اشتغال و درآمد ایجاد میکنید، ولی از طرف دیگر به خاطر تورم قدرت خرید مردم تحلیل میرود.
بنابراین باید همزمان این دو تا را با هم دیگر کاهش نرخ تورم و رشد اقتصادی را داشته باشیم، ما تعاملات منطقهای دولت و ارتباطاتی که با کشورهای همسایه و با کشورهای آفریقایی و ونزوئلا و کشورهای آمریکای لاتین و روسیه و چین داشتیم اینها قابل دفاع است، ولی این تعاملات باید تبدیل به ارزش افزوده اقتصادی شود و بتواند ره آورد اقتصادی داشته باشد.
بنابراین باید تلاش دولت بر این باشد که اگر ما داریم در حوزههای سیاسی هزینه پرداخت میکنیم در سوریه، عراق و لبنان و جاهای مختلف بتوانیم ما به ازای اقتصادی اش را دریافت کنیم و بتوانیم این بخش از مشکلات مردم را حل کنیم یا بحثهای سفرهایی که دولت در سطح استانها داشته بیش از آن که دولت وقتش را بگذارد که برای فلان طرح و پروژه منبع مالی میگذارد بیشتر دنبال این باشد که گرهها و موانع قانونی برای رشد و توسعه فعالیت بخشهای غیر دولتی را بتواند حل کند.
اختیار عمل به استانها دهد که بتوانند از ظرفیت بخشهای غیردولتی استفاده کنند و منابع را پای کار بیاورند وگرنه قدرت مانور دولت که محدود است حالا دولت بیاید اعتباراتی که در بودجه پیش بینی کرده ببرد به عنوان سفرهای دولتی به نظر میرسد که راه گم کردن است و دولت باید در بخشهای اقتصادی از افراد توانمند و افرادی که بتوانند از این فرصتها به خوبی استفاده کنند و با این کارهای لاک پشتی کار مملکت پیش نمیرود انشاالله کارهای جدی تری را بتوانیم انجام دهیم.