آبشارهای آرپناه و غار پبده جزو جاذبه‌های طبیعی و گردشگری شهرستان لالی در استان خوزستان هستند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما استان خوزستان، با عبور از دل تاریخ و دل سپردن به آوای دشت‌ها و سبزه‌ها و عبور از جاده‌های خسته مسجدسلیمان، به شهرستان لالی، میعادگاه لاله‌ها و کوه‌های استوار می‌رسیم.
لالی با یکهزار و ۴۰۰ کیلومتر متر مربع و در منطقه‌ای میان دشت‌های میانکوهی شمال استان خوزستان واقع شده و چشم انداز‌های طبیعی منحصر به فرد و آثار تاریخی فراوانی است.
بیشترین قدمت آثار تاریخی مربوط به غار تاریخی پبده با بیش از ۴۳ هزار سال است و چندین کاوش باستان شناسی از سوی باستان شناسان میراث فرهنگی انجام شده است.
لالی باتوجه به داشتن دشت صاف و هموار و همچنین طبیعت خاص به ویژه در روز‌های پایانی زمستان و فصل بهار، انواع گل‌های لاله و نرگس می‌رویند، البته انجام سمپاشی‌ها در سال‌های اخیر باعث شده بخش قابل توجهی از دشت‌های گل‌های لاله از بین بروند.
آبشار آرپناه یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی و گردشگری لالی هستند که در ۴۵ کیلومتری شمال شرقی این شهرستان، با زیبایی خود در طبیعت برای گردشگران و مسافران دلربایی می‌کند.
آب این آبشار زیبا و چشم نواز، از الله کوه که حوالی امامزاده عبدالله (ع) قرار دارد، سرچشمه می‌گیرد و در نهایت به رودخانه کارون می‌پیوندد.
به گفته اهالی ساکن در حوالی آبشار آرپناه، اگر میزان بارندگی‌ها مناسب باشد، آبشار آرپناه در چهارفصل سال زنده و جاری است، اما درصورتیکه بارندگی‌ها کم باشد، از تابستان تا اوایل پائیز خشک می‌شود.
در کنار آبشار، تعدادی آسیاب به چشم می‌خورد که با استفاده از سنگ بستر رودخانه و کوه‌های اطراف ساخته شده اند و قدمت آن‌ها به بیش از ۵۰۰ سال می‌رسد و مردمان گذشته از آن‌ها برای آسیاب کردن گندم و پخت نان از آن‌ها می‌کردند.
شیر‌های سنگی، یکی دیگر از آثار تاریخی در منطقه آرپناه ولالی هستند و در شعر، موسیقی و فرهنگ مردم بختیاری جایگاه خاصی دارند.
وقتی بزرگ قوم، شخصیتی خاص و دارای برتری نسبت به سایر افراد از دنیا می‌رفت، شیر سنگی ساخته و بر مزار وی می‌گذاشتند و با شعر‌های توسط زنان و مردان ایل سروده می‌شد و تاکنون این رسم دیرینه همچنان ادامه دارد.
باتوجه به بافت روستایی، شیر‌های سنگی زیادی به ویژه در منطقه سلطان آباد، ده بنه، روستای مورد و همچنین بقعه متبرکه سیدحسن آرپناه به وضوح به چشم می‌خورند.
به گفته کارشناسان میراث فرهنگی، قدیمی‌ترین شیر سنگی در منطقه آرپناه مربوط به اوایل دوره قاجاریه است.
شهرستان لالی و منطقه آرپناه به دلیل برخورداری از ظرفیت‌های بیشمار و بی مانند، می‌تواند به یکی از قطب‌های گردشگری در استان خوزستان تبدیل شود.