قطع دست استعمار با ملی شدن صنعت نفت

به گزارش خبرگزاری صداوسیمای مرکز اراک؛ در جریان جنگ جهانی اول، زمانی که انگلیس برای اشغال عراق به آن کشور حمله‌ور شد، در حالی که ۳۲ سال سن داشت، فرماندهی مجاهدین علیه انگلیسی‌ را بر عهده گرفت.

با تجربیاتی که در جهاد علیه استعمار انگلیس و انقلاب ۱۹۲۰ عراق به دست آورده بود، در بهمن ۱۲۹۹ به کشور بازگشت و بار دیگر فعالیت‌های سیاسی و مبارزه با انگلیس را از سر گرفت.

در نهضت مشروطه، مشاور شخصیتی، چون آیت‌الله آخوند خراسانی (از رهبران اصلی نهضت) بود و او را در تصمیم‌گیری و تنظیم اعلامیه‌ها یاری می‌داد.

در جنگ جهانی اول که انگلیس برخی شهر‌های عراق از جمله «فاو» و «بصره» را اشغال کرده بود، در صف اول نبرد علمای شیعه با متجاوزین قرار داشت و با جنگ‌های چریکی و پی‌در‌پی، نیرو‌های انگلیس را در منطقه «کوت العماره» زمین‌گیر کرد و پس از هجده ماه جنگ و مقاومت نیرو‌های انگلیس متجاوز را وادار به تسلیم نمود.

با سقوط رضاشاه از سلطنت و ایجاد فضای سیاسی جدید، فعالیت‌های سیاسی او در روشنگری و رهبری مردم برای کوتاه شدن دست بیگانگان به خصوص انگلیسی‌ از نفت و دیگر منابع سرشار کشور، بیشتر شد.

در بهمن ۱۳۲۷، علاوه بر صدور اعلامیه شدیدالحن علیه خیانت‌های شرکت نفت در حق مردم، تظاهرات گسترده‌ای در مخالفت با امتیاز نفت جنوب ترتیب داد.

این موضع گیری‌های صریح و شجاعانه او علیه شرکت نفت ایران و انگلیس، برایش بسیار گران تمام شد و چند روز بعد به بهانه نقش داشتن در حادثه ترور شاه دستگیر و به لبنان تبعید شد.

بعد از آزادی از زندان با طرح شعار «نفت ایران متعلق به ملت ایران است»، با قرارداد الحاقی گس-گلشائیان به مبارزه پرداخت و با حمایت همه جانبه از پیشنهاد ملی شدن صنعت نفت که به مجلس ارائه شد، شعار ملی شدن صنعت نفت را به سطح عمومی مردم کشاند.

او تا پیروزی ملی شدن صنعت نفت در ۲۹ اسفند ۱۳۲۹، با صدور چندین پیام‌، اعلامیه‌، همایش، سخنرانی‌های آتشین، تظاهرات و نشست‌های آزاداندیشی بسیاری، نقش بی‌نظیری در ایجاد فرهنگ مطالبه‌گری و ایجاد روحیه حق طلبی در مردم ایفا کرد.

اقدامات و فعالیت‌های گسترده او در حمایت از دولت دکتر مصدق پس از پیروزی جنبش، تاثیر چشمگیری در اجرائی شدن قانون ملی شدن صنعت نفت و مبارزه با مخالفان داخلی و خارجی این نهضت مقدس داشت.

استعمار انگلیس برای ضربه زدن به جبهه انقلابیون، نقشه ترور شخصیت او را اجرا کرد و از این رو جنگ رسانه‌ای وسیعی علیه او به راه انداخت و ضمن ایجاد شکاف بین مصدق، خانه آیت‌الله را با مواد آتش زا، چوب و سنگ مورد حمله قرار دادند. با این‌حال، وقتی این روحانی دلسوز نسبت به دولت مصدق احساس خطر کرد در روز ۲۷ مرداد ۱۳۳۲ نامه‌ای به مصدق نوشت و او را از وقوع یک کودتا به‌دست زاهدی آگاه کرد.

ولی در اثر بی‌توجهی و سهل‌انگاری مصدق، سرلشکر زاهدی روز ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ به کمک آمریکا کودتا کرد و مصدق بدون هیچ‌گونه مقاومت شایسته‌ای کشور را به دشمن سپرد و نتایج سال‌ها تلاش و فداکاری ملت بر باد رفت.

استعمارگران و نفتخواران بین المللی با کمک ایادی دست‌نشانده خویش در داخل ایران که همچنان چشم طمع به نفت کشور داشتند، توانستند آن رهبر دینی را به انزوا بکشانند و راه را برای شکست نهضت و کودتای سیاه «سیا» فراهم سازند.

آن شخص که بود؟

آن عالم بصیر، آیت الله سید ابوالقاسم کاشانی که ۱۲۶۴ شمسی در تهران متولد شد. در ۱۶ سالگی به همراه پدرش به نجف اشرف رفت و در سن ۲۵ سالگی به درجه اجتهاد رسید و بعدها آیت‌الله میرزا محمدتقی شیرازی، تقلید از وی را تأیید کرد.

آیت‌الله کاشانی در ۲۳ اسفند ماه ۱۳۴۰ به ملکوت اعلا پیوست و در حرم حضرت عبدالعظیم (علیه‌السلام) به خاک سپرده شد. در همان سال آیت الله بروجردی هم رحلت کرد تا مردم وطن پرست و انقلابی ایران در برابر هجوم نظام سلطه از نعمت رهبری علمای روشنگر محروم شوند.

دیدگاه مقام معظم رهبری پیرامون ملی شدن صنعت نفت

• آیةاللَّه کاشانی کسی است که اگر او نبود، نهضت ملی شدن صنعت نفت یقیناً در این کشور به وقوع نمی‌پیوست.
• من به جوانان عرض می‌کنم، با تاریخ گذشته‌ی نزدیک کشورتان آشنا شوید؛ چون یکی از راه‌های فریب و اغواگری، تحریف تاریخ است که امروز متأسفانه این کار به‌وفور صورت می‌گیرد.
• مرحوم کاشانی کسی است که به کمک او دکتر مصدّق و دیگر سرانِ نهضت ملی شدن صنعت نفت توانستند حمایت مردم را به این حرکت جلب کنند؛ والاّ حمایت مردم جلب نمی‌شد.

• کسی مصدّق را نمی‌شناخت؛ کسی معنای ملی شدن صنعت نفت را نمی‌دانست؛ توده‌های عظیم مردم که رأی و حضور و اقدام آن‌ها در تحوّلات اجتماعی تعیین کننده است، در جریان وارد نبودند و برای آن‌ها توضیح داده نشده بود.
• دستگاه دربار که مخالفت چیزفهمیِ مردم بود، خودش هم عامل دست انگلیسی‌ها بود. روشنفکران و سیاسیّونی که جهت حرکتشان این بود، وسیله و راهی نداشتند و مردم به آن‌ها اعتماد نمی‌کردند.
• مرحوم آیةاللَّه کاشانی وارد میدان شد. سابقه‌ی این مرد را، علما می‌شناختند و مردم ایران هم به او ارادت داشتند.
• او کسی بود که به وسیله‌ قشون غاصبِ مداخله‌گرِ انگلیس در ایران، از کشور تبعید شده بود.

بیانات ایشان در دیدار مردم کاشان و آران و بیدگل در تاریخ ۱۳۸۰/۰۸/۲۰