تفاهم‌نامه همکاری بین دانشگاه تهران و سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور امروز شنبه ۲۰ اسفند ماه با حضور دکتر سید محمد مقیمی رئیس دانشگاه تهران و عباسعلی نوبخت رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور منعقد شد.
وی در زمینه ظرفیت‌های دانشگاه برای هم‌افزایی با سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، اظهار داشت: دانشگاه تهران به عنوان دانشگاه جامع، علاوه بر اینکه در دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی و تا حدودی در دانشکده محیط زیست از منظر فنی و تخصصی به موضوعات حوزه منابع طبیعی می‌پردازد، از منظر سایر دانشکده‌ها و رشته‌ها نیز می‌تواند درگیر مأموریت‌های سازمان منابع طبیعی باشند؛ از رشته‌های عمران و سازه در دانشکدگان فنی تا مباحث علوم اجتماعی و انسانی در دانشکده‌های علوم انسانی، اجتماعی و رفتاری.
نگاه به منابع طبیعی از منظر علوم انسانی، اجتماعی و رفتاری مورد غفلت واقع شده است
رئیس دانشگاه تهران با بیان اینکه «به نظر می‌رسد نگاه به منابع طبیعی از منظر علوم انسانی، اجتماعی و رفتاری یک مقدار مورد غفلت واقع شده است.»، خاطرنشان کرد: مردم به خوبی از مأموریت‌های منابع طبیعی آگاه نیستند؛ بنابراین باید جوامع محلی را نسبت به روش‌های کاری خودمان بیشتر آگاه کنیم تا خود آن‌ها محافظت‌کننده از منابع طبیعی شوند. تعیین الگوی مشارکتی هر منطقه باید متناسب با فرهنگ آن منطقه انجام شود و تعاملی شدن رویکرد ارتباطی با مردم و مخاطبین نیازمند استفاده از الگو‌های روانی، اجتماعی و انسانی با خاستگاه علمی است که اساتید سرآمد دانشگاه تهران در این حوزه‌ها می‌توانند به کمک سازمان منابع طبیعی بیایند.
پاشنه آشیل فعالیت‌های حوزه منابع طبیعی، بحث مشارکت مردمی و استفاده از ظرفیت‌های مردم است
وی برخورداری از غنی‌ترین منابع طبیعی دنیا و تنوع اقلیمی در کشور را زمینه‌ساز اجرایی نمودن سیاست‌ها و برنامه‌های کارآمد در حوزه منابع طبیعی دانست و گفت: به نظر می‌رسد پاشنه آشیل فعالیت‌هایی که در منابع طبیعی وجود دارد و باید بر روی آن سرمایه‌گذاری ویژه نمائیم، بحث مشارکت مردمی و استفاده از ظرفیت‌های مردم است. مبنای انقلاب اسلامی و آنچه که حکومت جمهوری اسلامی ایران را از حکومت قبل از انقلاب اسلامی و بسیاری از حکومت‌های دیگر در دنیا متمایز می‌کند، همین موضوع مشارکت مردمی است.
رئیس دانشگاه تهران افزود: رویکرد سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور و ابتکار جالب کاشت یک میلیارد درخت که اثرات آن را نیز در سطح جامعه می‌بینیم، موجی از انگیزه ایجاد می‌کند که واقعاً مردم پای کار بیایند و مشارکت کنند. در بحث مشارکت بین دولت و مردم، الگو‌های مشارکتی متنوعی از جمله شکل‌گیری نهاد‌های مدنی، تشکل‌های مردم‌نهاد، شرکت‌های تعاونی و … وجود دارد. تاکنون اگر هم الگو‌های مشارکتی ارائه شده‌اند، ولی اطلاع‌رسانی کافی به مردم در خصوص نحوه درگیر شدن با فعالیت‌های توسعه‌ای در بخش منابع طبیعی صورت نگرفته است.
رئیس دانشگاه تهران در بخش دیگر سخنانش اظهار داشت: به نظر می‌رسد عمده توجه ما در حوزه منابع طبیعی ناظر بر حفظ و نگهداری منابع طبیعی بوده و کمتر به بهره‌برداری توجه داشته‌ایم. اینکه بگوییم منابع طبیعی دست‌نخورده و بکر باقی بماند، هنری نیست؛ بلکه هنر آن است که بتوانیم از جای جای منابع طبیعی کشورمان برای توسعه کشور استفاده کنیم.
راه‌اندازی رشته «حکمرانی منابع طبیعی» در دانشگاه تهران
دکتر مقیمی با اشاره به وجود طیف وسیعی از موضوعات همکاری بین دانشگاه تهران و سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، از راه‌اندازی رشته «حکمرانی منابع طبیعی» در دانشکده حکمرانی و آمادگی برای تعریف دوره‌های DBA و MBA منابع طبیعی توسط این دانشکده خبر داد و تاکید کرد: نگاه ما به منابع طبیعی یک نگاه صرفاً فنی نیست، بلکه اعتقاد داریم که باید به جنبه‌های مدیریتی و اجتماعی هم توجه کنیم. با پذیرش دانشجو در مقاطع تحصیلات تکمیلی در دانشکده حکمرانی، در نظر داریم نیرو‌هایی را برای کشور پرورش دهیم که به صورت توأمان هم در یک حوزه تخصصی بهترین بوده و هم دارای مهارت‌های مدیریتی باشند؛ که این مهم در رشته حکمرانی منابع طبیعی هم پیگیری می‌شود.
وی با اشاره به شعار محوری دانشگاه تهران مبنی بر «جهاد علمی برای تحقق دانشگاه کارآفرین با رویکرد مسئولیت‌پذیری اجتماعی»، تاکید کرد: دانشگاه‌ها باید به سمت تربیت دانش‌آموختگانی حرکت کنند که از مهارت کافی برخوردار باشند. معتقدیم که دانشگاه تهران باید بیش از میزان فعلی، اثرگذاری اجتماعی داشته باشد؛ که برای تحقق این امر لازم است دانشجویان و اساتیدی داشته باشیم که ضمن سرآمدی در جنبه‌های علمی، از جنبه‌های مهارتی نیز سرآمد باشند و بتوانند ارتباط خوبی با بازار کار برقرار کنند.
رئیس دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: اعتقاد داریم دغدغه رئیس‌جمهوری مبنی بر اینکه دانشگاه‌ها باید اتاق فکر دولت و پاسخگوی نیاز‌های جامعه باشند، از طریق مؤلفه‌های دانشگاه کارآفرین قابل تحقق هستند.
دانشگاه نبود، برخی گونه‌ها را از دست می‌دادیم
به گزارش روابط عمومی دانشگاه تهران، عباسعلی نوبخت، رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور نیز در این نشست با اشاره به اینکه روز انعقاد تفاهم‌نامه فی‌مابین این سازمان و دانشگاه تهران با روز «آموزش، پژوهش و فناوری» در تقویم هفته منابع طبیعی مقارن شده است، گفت: فعالیت‌هایمان باید آرامش را از جهت تأمین و تضمین امنیت زیستی برای مردم به ارمغان بیاورد. در زمینه تحقق این هدف، اگر حوزه اجرا و دانشگاه از هم جدا باشند، ممکن است به صورت موازی اقدام کنند و در عرصه عمل هم‌افزایی نداشته باشند.
وی افزود: تغییرات اقلیمی و نوسانات اقلیمی، پوشش گیاهی ما را آسیب‌پذیر کرده است و اگر دانش انتقال‌یافته از دانشگاه به حوزه اجرا نبود، ممکن بود حتی برخی گونه‌ها را از دست می‌دادیم.
مسائل حوزه منابع طبیعی موضوع پایان‌نامه شود
رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با بیان اینکه برای دانش‌آموختگان دانشگاه‌ها و دانشجویان کارشناسی‌ارشد و دکتری و همچنین محققان پسادکتری که بخواهند در اولویت‌های تحقیقاتی سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور فعالیت کنند، امکاناتی در همه استانها و شهرستان‌ها داریم؛ خاطرنشان کرد: مشکلات مبتلابه در حوزه منابع طبیعی کشور، موضوع پایان‌نامه‌های کارشناسی‌ارشد و رساله‌های دکتری شوند تا ثمره این تحقیقات بتواند برای حل مشکلات کشور مؤثر باشد.
نوبخت در پایان گفت: باور داریم که منابع طبیعی باید با مردم و برای مردم باشد و تعریف تحقیقات این حوزه علاوه بر حوزه تحقیقات اکولوژیک، در زمینه مسائل اقتصادی و مسائل اجتماعی حوزه منابع طبیعی نیز صورت گیرد.
افزایش کارایی و اثربخشی دوره‌های کارورزی و مهارت‌ورزی دانشجویان منابع طبیعی
دکتر مهدی قربانی، رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران نیز در تشریح اهداف و محور‌های تفاهم‌نامه فی مابین دانشگاه تهران و سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، به انجام طرح‌های کاربردی با توان علمی دانشگاه، استفاده از ظرفیت دانشگاه در مدیریت فناورانه، ایجاد بستر مناسب برای اشتغال فارغ‌التحصیلان رشته‌های حوزه منابع طبیعی و آبخیزداری، افزایش کارایی و اثربخشی دوره‌های کارورزی و مهارت‌ورزی و استفاده از ظرفیت فرصت مطالعاتی داخل اعضای هیأت علمی با نگاه به حل مسئله در بخش منابع طبیعی و آبخیزداری اشاره کرد.