جمعیت تهران در اوایل قاجار بالغ بر ۲۰هزارنفر بود و از آنجا که رودی در نزدیکی آن وجود نداشت، آب مورد نیاز ساکنان عمدتاً از راه چشمهها و قناتهای اطراف شهر تأمین میشد. و تا سالهای زیادی خبر از آب تصفیه شده و سالم نبود...
شیرآبی باقی مانده از گذشته در گذر مستوفی در منطقه ۱۲ تهران
این شیرهای فشاری ابتدا، بیشتر سهم اهالی مرکزی تهران مانند بازار، عودلاجان، دروازهغار، سنگلج و... شد. شیرهای استوانهای سیاه رنگی که از جنس فولاد و برنج بود. بالای استوانه هم دکمه بزرگ برنجی زردرنگی بود که با فشردن آن آب از شیر جاری میشد.البته این شیرهای آب در بعضی محلهها مانند چهارراه حسنآباد ظاهر متفاوتتری داشت و استفاده از آن برای اهالی رایگان بود. یکی ازترفندهای جالب ابداعی در محلهها برای جلوگیری از قطع شدن آب در زمان استفاده این بود که با نوارهای پلاستیکی تلمبه را به بدنه میبستند.
تقریباً بیشتر اهالی تهران قدیم بهویژه بانوان کنار همین شیرهای فشاری لباس، پتو و ظرف شستند. چه دوستیها و صمیمتها و حتی جر و بحثها که پای این شیرهای فشاری پیش نیامد، اما با جمع آوری شیرهای آب از سطح شهر داستان این قبیل گعده ها و دوستی هم در شهر تهران به آخر رسید.
منبع: همشهری