دانشمندان در مطالعه اخیر خود، راهی کارآمد برای پیوند جزایر پانکراس ایجاد کرده و نشان داده اند که این روش میتواند به طور موثر دیابت نوع ۱ را معکوس کند.
در تحقیقات تیمی به رهبری محققان بیمارستان عمومی ماساچوست(MGH)، اخیراً دانشمندان راهی کارآمد برای پیوند جزایر پانکراس ایجاد کرده و نشان داده اند که این روش میتواند به طور موثر دیابت نوع ۱ را معکوس کند.
پیوند جزایر پانکراس یک رویکرد درمانی امیدوارکننده برای دیابت نوع ۱ است. با این حال، روشهای فعلی که شامل پیوند جزایر به کبد است، ناکارآمد بوده و میتوانند به از دست دادن نیمی از سلولهای بتای پیوندی شوند.
همچنین، کبد تنها میتواند حجم محدودی از بافتهای پیوندی را در خود جای دهد؛ بنابراین دانشمندان به این فکر کرده اند که آیا یک گزینه جایگزین ممکن است محیطی مهمان نوازتر را فراهم کرده و به نتایج بهتری منجر شود. یکی از مکانهای امیدوارکننده، امنتوم است، بافت چربی که از معده شروع شده و روی رودهها را میپوشد.
برای بهینه سازی امنتوم به عنوان محل پیوند، محققان از ترومبین نوترکیب موضعی که خونریزی را متوقف میکند، یک آنزیم و پلاسمای خود گیرنده برای مهندسی یک ماتریکس زیست تخریب پذیر استفاده کردند که توسط آن جزایر اهداکننده بر روی امنتوم بی حرکت میشوند.
هنگامی که این استراتژی همراه با یک درمان سرکوبگر ایمنی برای محافظت از جزایر در برابر حمله ایمنی مورد استفاده قرار گرفت، این روش سطوح گلوکز خون را عادی کرده و ترشح انسولین را بازسازی کرد.
پژوهشگر ارشد این مطالعات و محقق جراحی پیوند دکتر هونگ پینگ دنگ (Hong Ping Deng) میگوید: دستیابی به کنترل کامل قند خون به رویکرد مهندسی زیستی نسبت داده میشود که فرآیند عروق مجدد و عصبسازی مجدد جزایر پیوند شده را تسهیل میکند. این اولین بار است که چنین نمایشی در مدل نخستیهای غیرانسانی انجام میشود.
دکتر جی لی (Ji Lei) یکی دیگر از محققان و پژوهشگر اصلی پزشک میگوید: این مطالعه پیشبالینی میتواند به توسعه استراتژیهای جدید برای جایگزینی سلولهای بتا در دیابت کمک کرده و میتواند الگوی فعلی پیوند جزایر بالینی پانکراس را تغییر دهد.
لی خاطرنشان میکند، علاوه بر پیوند جزایر از اهداکنندگان، محققان همچنین در حال مطالعه کاربرد گسترده بالقوه پیوند جزایر مشتق شده از سلولهای بنیادی هستند که باعث بهبود بیماری میشود.
بیمار مبتلا به دیابت نوع ۱ برای اولین بار در تاریخ بشر میتواند منبع بی پایانی از بافت قابل پیوند را دریافت کند. با این حال، نگرانیهایی در مورد این رویکرد وجود دارد که از جمله آن میتوان به احتمال ایجاد تومور اشاره کرد.
محققان در خاتمه تاکید میکنند که مطالعه نخستیهای غیر انسانی یک مدل پیش بالینی بسیار قابل تعمیم است. کاربرد این استراتژی، بهویژه در درمان مبتنی بر سلولهای بنیادی، این پتانسیل را دارد که الگوی درمان بیماران مبتلا به دیابت نوع ۱ را متحول کند. شرح کامل این مطالعه و یافتههای آن در مجله تخصصی Cell Reports Medicine منتشر شده است.