فوق تخصص جراحی قلب و عروق و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز از اجرای روش جدید جراحی دریچه سه لختی قلب خبر داد که نخستین بار در دنیا، به نام این قطب پزشکی به ثبت می‌رسد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از دانشگاه علوم پزشکی شیراز؛ دکتر احمدعلی امیرغفران از موفقیت در طراحی و استفاده از دریچه سه لختی قلب برای نوجوانی ۱۴ ساله خبر داد که بافت بدن خود را به صورت کامل از دست داده بود و اکنون بار دیگر به زندگی لبخند می‌زند.
این فوق تخصص جراحی قلب و عروق گفت: بیماری‌های دریچه‌های قلبی یکی از مشکلات شایع بیماران است که اغلب سعی بر ترمیم دریچه‌ها است، اما در صورت آسیب شدید دریچه‌ها و یا اینکه به طور کامل از بین رفته باشد، تنها راهکار عملی تعویض دریچه است.
دکتر امیرغفران دریچه‌های در دسترس را اغلب شامل دریچه‌های فلزی یا بیولوژیکی یا حیوانی برشمرد و گفت: استفاده از هر کدام از این دریچه‌ها با چالش‌هایی همراه است؛ در مورد دریچه‌های فلزی، بیشتر استفاده از دارو‌های ضد انعقاد به صورت مادام‌العمر و شانس بروز لخته، همچنین در مورد دریچه‌های حیوانی خراب شدن دریچه بر اثر واکنش ایمنی بدن میزبان در طول زمان و نیاز به تعویض مجدد می‌توان از جمله این چالش‌ها دانست.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، خطر بروز این مشکلات را در دریچه‌های سمت راست قلب که شامل دریچه ریوی و دریچه سه لختی است، بیشتر و سریعتر دانست و گفت: به همین دلیل ساخت دریچه‌ای برای بیمار به ویژه در سمت راست قلب که مدت زمان بیشتری کارایی داشته باشد، یا اینکه به صورت دائم برای بیمار قابل استفاده و نیاز به تعویض مجدد نداشته باشد، همواره به عنوان یک رؤیا در جراحی قلب همیشه مطرح بوده است.
دکتر امیرغفران با اشاره به شکل گیری ایده طراحی دریچه از بافت بدن خود بیمار و استفاده در موقعیت دریچه ریوی گفت: در نخستین مورد که حدود ۱۰ سال قبل انجام شد، از گوشک دهلیز راست بیمار که بافتی زائد است، دریچه‌ای طراحی و تهیه و برای دریچه ریوی بیمار استفاده شد و در ادامه، برای تعیین میزان کارایی درازمدت یا میان مدت این دریچه، پس از گذشت پنج سال، بیمار آنژیوگرافی شد و در کمال تعجب مشاهده کردیم که دریچه کارایی بالایی نشان می‌دهد؛ بنابراین از سال ۱۳۹۷ این کار به صورت گسترده‌تر و استاندارد شده برای بیماران انجام شد و تاکنون در ۱۴۰ بیمار مورد استفاده قرار گرفته که نتایج بسیار رضایت بخشی به همراه داشته است.
این فوق تخصص جراحی قلب و عروق ادامه داد: تکنیک این عمل و نتایج کوتاه مدت و میان مدت آن در مقالات مختلف و به صورت سخنرانی در مجامع پزشکی و کنگره‌های بین المللی به جهانیان معرفی شده و ویدیو‌های مربوط به شیوه انجام آن نیز در پایگاه‌های علمی مربوط به جراحان قلب انتشار یافته است و اکنون در مراکزی دیگر در دنیا نیز در حال انجام است.
دکتر امیرغفران با اشاره به جراحی دیگری که به تازگی در مورد دریچه سه لختی انجام شد، انجام شیوه به کار رفته در این جراحی را یک قدم فراتر از مراحل گذشته برشمرد و توضیح داد: در این شیوه جراحی از دریچه دهلیز راست در موقعیت دریچه سه لختی استفاده شد که با توجه به پیچیدگی بیشتر دریچه سه لختی نسبت به دریچه ریوی، مراحل ساخت دریچه و کارگذاری آن نیاز به معماری و طراحی پیچیده تری داشت، اما در یک بیمار انجام شد و بررسی‌های پس از جراحی نیز حاکی از موفقیت کامل این شیوه جراحی بود.
* لبخند دوباره نوجوان ۱۴ ساله، با نبوغ پزشکان شیرازی
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز با بیان اینکه این جراحی برای یک نوجوان ۱۴ ساله انجام شد که به دلیل عفونت، دریچه سه لختی خود را به صورت کامل از دست داده بود و نیاز به جایگزینی دریچه داشت،افزود: با طراحی، ساخت و اجرای این دریچه جدید از بافت گوشک دهلیز خود بیمار، این عمل با موفقیت انجام شد.
این فوق تخصص جراحی قلب و عروق در دانشگاه علوم پزشکی شیراز گفت: تجربه قبلی با به کارگیری این روش در دریچه ریوی، به ما اجازه می‌دهد که انتظار داشته باشیم این دریچه برای بیمار کاراییخوب و طولانی مدت داشته باشد؛ زیرا در تجربه مربوط به بیماران ریوی در طول زمان، این دریچه‌ها دچار آسیب یا رسوب کلسیم نشد.
دکتر امیرغفران از دیگر دستاورد‌های مربوط به این شیوه را اثبات این موضوع عنوان کرد که دریچه به همراه کودک قابل رشد است و بافت دریچه به صورت زنده در بدن بیمار باقی می‌ماند و افزود: با توجه به طراحی این دریچه از بافت بدن خود بیمار، واکنش ایمنی نسبت به آن صورت نمی‌گیرد و احتمال دفع آن در طول زمان بسیار کم است.
این فوق تخصص جراحی قلب و عروق در دانشگاه علوم پزشکی شیراز افزود: تکنیک اجرا و معماری طراحی شده به گونه‌ای بود که دریچه به صورت فیزیکی، از کارایی خوبی برخوردار بود و در اکوکاردیوگرافی‌های انجام شده پس از عمل، مشابهت کامل با دریچه خود بیمار دارد.
دکتر امیرغفران با اشاره به این نکته که مانند هر کار دیگری برای مشخص شدن نتایج دراز مدت، نیاز به گذشت زمان وجود دارد و نتایج نهایی و اظهار نظر قطعی پس از گذشت زمان قابل انجام است، تاکید کرد: با توجه به اطلاعات موجود و تجارب قبلی می‌توان به صورت خوش بینانه پیش‌بینی کرد که این روش، کمک شایانی به بیماران خاص جراحی قلب باشد که نیاز به این عمل دارند.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز گفت: این روش در مورد دریچه‌های ریوی و دریچه سه لختی، از مرحله ایده، طراحی، ساخت و اجرا، به طور کامل به همت گروه جراحی قلب دانشگاه علوم پزشکی شیراز انجام گرفت و در هیچ مرحله‌ای مشابه خارجی ندارد و به نام مرکز قلب شیراز و کشور ایران به ثبت رسیده است.
این فوق تخصص جراحی قلب و عروق از همکاری گروه بیهوشی، کاردیولوژی، کارکنان اتاق عمل، پرفیوژنیست‌ها و کارکنان بخش ICU در انجام موفق این جراحی، قدردانی کرد.
دریچه سه لتی درسته نه سه لختی