رئیس مرکز آمار ایران از راهاندازی سامانهای در این مرکز خبر داد که آمارهای شهرستانی را از استانها دریافت میکند و منبع خوبی برای تولید جدولهای داده ستانده منطقهای خواهد بود.
حسینزاده گفت: با بررسی راهبردهای برنامه هفتم توسعه کشور، مشخص میشود که این برنامه بر موضوعهایی مثل ارتقای بهرهوری، ارتقای سرمایهگذاری، بهبود کسب و کار، توسعه صادرات غیرنفتی، افزایش رقابت و شفافیت، تمرکز دولت بر تنظیمگری و تسهیلگری، افزایش پاسخگویی، افزایش مدیریت سرمایه انسانی، افزایش سرمایه اجتماعی و آمایش سرزمین، متمرکز شده است.
وی در ادامه افزود: رویکردی که برنامه هفتم با توجه به استفاده از سند تحول دولت مردمی به عنوان سند بالادستی، دارد این است که به جای حکممحوری، به سمت برنامهمحوری رفته است و به تمرکززدایی و تقویت نقش استانها، مشارکتمحوری و استفاده از ظرفیت تمام فعالان و ذینفعان توسعه، توجه جدی دارد.
رئیس مرکز آمار ایران سپس گفت: همچنین در این برنامه، چند موضوع کلیدی مانند ثبات اقتصادی و کنترل تورم، رشد اقتصادی عدالتمحور، امنیت غذایی، صندوقهای بازنشستگی و تأمین اجتماعی و حکمرانی یکپارچه منابع و مصارف، نقش مهم و پایهای دارند.
حسینزاده در ادامه افزود: در برنامه هفتم توسعه، سه دسته موضوع کلیدی را مشخص کردهاند که نشان از رویکرد جدید این برنامه است و شامل چالشها (مانند صندوقهای بازنشستگی)، بسترسازها (مانند فضای کسب و کار) و پیشرانها (مانند انرژی و ترانزیت و اقتصاد دریامحور) است.
نقش مرکز آمار ایران در تدوین برنامه هفتم توسعه کشور
رئیس مرکز آمار ایران در ادامه این گفتگو، به تشریح نقش این مرکز در تدوین برنامه هفتم توسعه کشور پرداخت. حسینزاده گفت: ما در مرکز آمار ایران، هم در ایجاد راهبردهایی که برشمردم، همکاری کردیم و هم اینکه آمارهای مورد نیاز را برای تدوین درست برنامه، در اختیار سازمان برنامه و بودجه قرار دادیم.
وی سپس گفت: نقش مرکز آمار ایران در مرحله اجرای برنامه هفتم، در پایش و رصد برنامه است که ما حتما ایفای نقش خواهیم کرد. به عنوان مثال، در رسیدن به رویکرد تمرکززدایی و تقویت نقش استانها، ما در مرکز آمار ایران سالهاست که حرکتی را آغاز کردهایم و این موضوع را طرح کردهایم که برای اجرای درست آمایش سرزمین، نیاز به تقویت آمارهای استانی هست. حرکتهای خوبی در این زمینه کردهایم.
رئیس مرکز آمار ایران در ادامه افزود: میدانید که تا بهحال، نرخهای تورم و بیکاری در سطح استانی داشتهایم، ولی نرخ رشد اقتصادی استانی نداشتهایم. با تلاشهای صورتگرفته در مرکز آمار ایران، موفق شدیم سال گذشته این نرخ را محاسبه کرده و در اختیار نظام برنامهریزی قرار دهیم. اکنون مدیران ارشد برنامهریزی کشور، از این جهت دستشان پُرتر از گذشته است و در مصاحبهها، از این شاخص هم استفاده میکنند.
حسینزاده سپس گفت: نمونه دیگر، حسابهای منطقهای مرکز آمار ایران است که قبلاً به قیمتهای جاری محاسبه میشد و الان به قیمت ثابت هم تولید شده و در اختیار نظام برنامهریزی قرار میگیرد. شما در قیمتهای ثابت میتوانید اندازه هر بخش را و تغییرات اندازه آن را ترسیم کنید. اما در قیمتهای جاری، چون تورمزدایی نشده، عملاً در نهایت متوجه نمیشوید که این بخش چقدر رشد داشته است که تولید این آمارها اهمیت زیادی دارد.
رئیس مرکز آمار ایران در ادامه به محاسبه یک متغیر کمکی بهنام حساب شهرستانی اشاره کرد و گفت: کار خوب دیگری که مرکز آمار ایران با کمک دستگاهها انجام داد، این بود که موفق شد یک متغیر کمکی بهنام حساب شهرستانی، به نظام برنامهریزی و امور اقتصاد کلان سازمان برنامه و بودجه کشور بدهد. یعنی اینکه ببینیم وضعیت تولید ناخالص داخلی شهرستانهای کشور به عنوان یک برآورد چگونه است. این موضوع در نظام برنامهریزی استانی کاملا جدید است. در ابلاغهای انتصاب جدیدی که رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور برای روسای سازمانهای مدیریت و برنامهریزی استانها صادر میکنند، این موضوع به صورت پررنگ دیده شده است.
وی افزود: ما نمیتوانیم برنامهریزی در سطح منطقهای داشته باشیم، بدون اینکه آمارهای کوچکمقیاس را در نظر بگیریم. تا به حال در واحد شهرستان، اقدامات جدیای صورت نگرفته بود و الان همکاران ما در استانها، در حال انجام کارهای ارزشمندی در این زمینه هستند و ما هم کمکشان میکنیم.
حسینزاده در ادامه گفت: ما در مرحله تهیه جدول داده ستانده ۱۴۰۰ هستیم. این جدول، یکی از مهمترین آمارهای اقتصادی را در اختیار نظام برنامهریزی قرار میدهد. وقتی ما سخن از بخشهای کلیدی یا پیشران در اقتصاد میگوییم، بدون داشتن جدول داده ستانده، امکان مشخص کردن بخشهای پیشران وجود ندارد. این جدول اکنون در مرحله اجرای طرحهای آمارگیری در استانهاست و کار اجرایی سنگینی را برای آنها ایجاد کرده است.
راهاندازی سامانه آمارهای شهرستانی در مرکز آمار ایران
رئیس مرکز آمار ایران در ادامه از راهاندازی سامانه آمارهای شهرستانی خبر داد و گفت: کار جدید دیگری که ما امسال در قیاس با سالهای قبل انجام دادیم، راهاندازی سامانهای بود که آمارهای شهرستانی را از استانها دریافت میکرد. پرسشنامههایی با نام پرسشنامه تفصیلی در اختیار استانها قرار دادیم که برای تدوین جدول داده ستانده، بسیار موثر خواهد بود و خوشبختانه تعداد قابل توجهی از استانها مشارکت خوبی در همراهسازی مقامها و دستگاههای اجرایی استانها در تکمیل پرسشنامهها کردند. پردازش این پرسشنامهها، منبع خوبی برای تولید جدولهای داده ستانده منطقهای خواهد بود که آن هم برای اجرای آمایش سرزمین که از راهبردهای برنامه هفتم توسعه است و همچنین تمرکززدایی و ارتقای بهرهوری، میتواند موثر و کلیدی باشد.