قطعا در بهشت تکامل وجود دارد، و بهشتیان هرگز در جا نمی‌زنند، بلکه در پرتو عنایات الهی، و الطاف ربانی، روز به روز به ساحت قدسش نزدیکتر می‌شوند و در مسیر قرب الی الله به پیشروی خود ادامه می‌دهند.
بیشتر بخوانید: کتاب «تجلی انسان در قرآن» روانه بازار منتشر شد
درست همانند بعضی درختان پرباری که انسان یکبار آن را غرس می‌کند، ولی مرتبا جوانه می‌زند و ریشه می‌دواند و از نقاط دیگر سر برمی آورد و دشت و صحرا را فرا می‌گیرد!. با همانند سفینه‌های فضائی که برای آغاز حرکت و خارج شدن از محیط جاذبه زمین نیاز به نیروی عظیمی دارد، ولی بعد از خروج از این محیط چنانچه به مانعی برخورد نکند بدون احتیاج به نیروی محرک جدید تا ابد به سیر خود ادامه می‌دهد!.
در بعضی از آیات قرآن نیز اشاره‌ای به این مساله دیده می‌شود. در آیه ۶۲ مریم درباره بهشتیان می‌خوانیم: "ولهم رزقهم فی‌ها بکرة وعشیا: هر صبح و شام روزی آن‌ها در بهشت مقرر است".از آیات قبل از این آیه به خوب استفاده می‌شود که این توصیف درباره بهشت آخرت است که از آن تعبیر به «جنات عدن» شده به بهشت برزخی، حال این سوال پیش می‌آید که مطابق آیات دیگر قرآن بهشتیان هرچه بخواهند از مواهب و روزی‌ها در هر ساعت و هر زمان برای آن‌ها مهیا است، این چه موهبتی است که هر صبح شام به آن‌ها اعطا می‌شود؟ مسلما این مواهب جدید و تازه مادی و معنوی است که در این دو وقت به آن‌ها داده می‌شود، و طبعا به مقامات بالاتری سوق داده خواهند شد. در این زمینه حدیث پرمعنایی از پیغمبر اکرم (ص) نقل شده که مطلب را روشن می‌سازد، می‌فرماید: «و تاتیهم طرف الهدایا من الله تعالی لمواقیت الصلاه التی کانوا یصلون فی‌ها فی الدنیا، تسلم علیهم الملائکه: هدایای نخبه و جالب از سوی خداوند بزرگ در اوقاتی که در دنیا نماز می‌خواندند به آن‌ها می‌رسد، و فرشتگان به آن‌ها سلام و درود می‌فرستد».
سوال دیگری که از تعبیرات آیه برانگیخته می‌شود این است که در بهشت شب و روزی وجود ندارد، و به همین دلیل صبح و شامی نیست. این اشکال را نیز می‌توان چنین پاسخ گفت که بهشت گرچه دائما کانون نور و روشنایی است، ولی این نور نوسان دارد که با نوسان و کم و زیاد شدن آن بهشتیان روز و شب را تشخیص می‌دهند، درست مانند مناطق قطبی که شش ماه متوالی روز است، ولی با کم و زیاد شدن نور، روز و شب از هم تشخیص داده می‌شود.
از آنجا که این دو مشکل (مشکل روزی تازه و مشکل صبح و شام) برای بسیاری از مفسران حل نشده توجیهاتی برای این آیه ذکر کرده اند که غالبا مخالف ظاهر آیه است مانند اینکه آیه کنایه از دوام نعمت است، زیرا در میان عرب معمول بوده که اگر کسی غذای صبحگاهان و شامگاهان را داشته او را غنی و بی نیاز می‌دانستند، یا اینکه منظور آن است که نعمت‌های الهی در فواصل زمنی که به مقدار شب و روز این دنیا است پی درپی به آن‌ها می‌رسد.
روشن است همه این‌ها مخالف ظاهر آیه است چه بهتر به اینکه نوعی شب و روز که با تفاوت نور حاصل می‌شود و نوعی روزی تازه که از عنایات جدید الهی سرچشمه می‌گیرد و از پیمودن مسیر تکامل خبر می‌دهد قائل شویم که منطبق بر ظاهر آیه است و یا لااقل کمتر خلاف ظاهر می‌باشد.
جالب اینکه در حدیثی از پیغمبر اکرم (ص) می‌خوانیم که فرمود: «و الذی انزل الکتاب علی محمد (ص) ان اهل الجنة لیزدادون جمالا و حسنا کما یزدادون فی الدنیا قباحة و هرما: سوگند به خدایی که قرآن را بر محمد (ص) نازل کرده اهل بهشت (هر قدر زمان بر آن‌ها می‌گذرد) جمال و زیبائیشان بیشتر می‌شود آن گونه که در دنیا (با گذشت زمان) زشتی و پیری آن‌ها افزایش می‌یافت». این حدیث نیز تکامل تدریجی بهشتیان را به خوبی آشکار می‌سازد، گرچه تنها اشاره‌ای به جنبه‌های جسمانی دارد، ولی مسلما به طریق اولی جنبه‌های روحانی را نیز در بر می‌گیرد.
منبع:javanemrooz