روایت مشهور و تاریخی از تسخیر سفارت آمریکا در ۱۳ آبان ۱۳۵۸ توسط دانشجویان خط امام در حالی است که قبل از آن یک بار دیگر سفارت امریکا تسخیره شده، اما کمتر به آن پرداخته شده است.
تصرف سفارت آمریکا در تهران و به گروگان گرفتن ۶۶ دیپلمات آمریکایی که از 13 آبان 1358 تا 30 دی 1359 ادامه داشت با پذیرش قرارداد الجزایر از سوی دولت‌های ایران و آمریکا به پایان رسید و سرانجام گروگانهای آمریکایی در بند دانشجویان آزاد شدند.
براساس برخی اسناد منتشر شده و کتاب خاطرات برخی دیپلمات های آمریکایی از جمله ویلیام سالیوان، آخرین سفیر آمریکا در ایران، چند ماه قبل از تسخیر لانه جاسوسی توسط دانشجویان، سفارت آمریکا توسط چریک های فدایی خلق ایران (مارکسیست های انقلاب) نیز تسخیر شده بود اما...
تسخیر اول لانه جاسوسی توسط چریک های فدایی خلق/ ابراهیم یزدی خاتمه دهنده ماجرا
صبح روز ۲۵ بهمن سال 1357 یک گروه مسلح از سازمان چریک های فدایی خلق ایران به سفارت آمریکا حمله کرد، ویلیام سالیوان سفیر وقت آمریکا با دولت موقت تماس گرفت و از آنها کمک خواست. ترس کارکنان سفارت از این واقعه موجب شد که آنها در اتاق گنبدی شکل مخابره خبر جمع شده و اقدام به از بین بردن اسناد موجود در سفارت کنند.
به رغم آنکه با این اقدام چریک های فدایی خلق، سفارت از کنترل دیپلمات های آمریکایی خارج شد اما دقایقی بعد و پس از آنکه خبر این حمله به گوش امام خمینی (ره) رسید، وی این اقدام را تایید نکرده و دستور دادند بلافاصله مهاجمان از سفارت خارج شوند و برای این منظور ابراهیم یزدی، وزیر امور خارجه دولت موقت موظف شد تا به نمایندگی از دولتش، به این تنش پایان دهد.
پس از گذشت دو ساعت، نیروهای کمیته انقلاب به همراه یزدی وارد درگیری شده و موفق شدند چریک‌ها را به ترک سفارت ترغیب کنند، به این ترتیب در ساعت دوازده ظهر آن روز، کنترل سفارت آمریکا به دست مقامات دولت موقت افتاد.
همان روز، روزنامه اطلاعات در صفحه اول خود اینگونه تیتر زد که «سفارت آمریکا سقوط کرد» و در زیر این تیتر نوشت: «سرانجام سفارت آمریکا به تصرف ارتش انقلاب و چریک‌ها درآمد.»
در فصل نوینی که بعد از انقلاب اسلامی ایران در سال ۵۷ آغاز شده بود ملت ایران باید دلایل قانع کننده مطرح می‌کرد تا اثبات شود سفارت آمریکا را در ایران حرکت ضد انقلابی انجام می‌دهد که در زمان تسخیر لازنه جاسوسی توسط دانشجویان، این فرصت برای افکار عمومی فراهم شد که مشخص شود آمریکا نه تنها نسبت به گذشته خود نادم نیست بلکه برای در هم شکستن خیزش مردم همچنان اقدامات ضد انسانی خود را دنبال می‌کند. وقتی این مسئله مشخص شد امام خمینی و ملت ایران از حرکت دانشجویان در ۱۳ آبان ۵۸ حمایت کردند.
منبع: خبرگزاری مهر