نقشه راه جنبش غیرمتعهدها برای خلع سلاح هسته ای

به گزارش واحد مرکزی خبر از نیویورک، آقای روحانی پنجشنبه تاکید کرد: به منظور پیشبرد دستورکار خلع سلاح هسته ای، جنبش، نقشه راهِ ذیل را پیشنهاد می‌کند: اول، آغاز هر چه سریعتر مذاکرات در کنفرانس خلع سلاح در خصوص کنوانسیون جامع سلاح های هسته ای به منظور منع در اختیار داشتن، توسعه، تولید، به دست آوردن، آزمایش، انباشت، انتقال، استفاده یا تهدیدِ به استفاده، از سلاح های هسته ای و فراهم کردن زمینه امحای کامل آنها. دوم، تعیین روز 26 سپتامبر (چهارم مهر) هر سال به عنوان روز بین المللی امحای کامل سلاح های هسته ای.
وی افزود: در این چارچوب از همه کشورها و جامعه مدنی، دانشگاه ها و مراکز علمی و رسانه های جمعی می خواهم دست به دست هم دهند تا این آرمان والا تحقق یابد.
وی در خصوص بند سوم این نقشه راه گفت: برگزاری یک کنفرانس بین المللی در سطح مقامات عالیرتبه در پنج سال آینده، به منظور ارزیابی پیشرفت های حاصله در خصوص خلع سلاح هسته ای.
وی تاکید کرد: در رابطه با این نقشه راه، جنبش غیرمتعهدها قطعنامه ای را به مجمع عمومی سازمان ملل ارائه خواهد کرد.
رییس جمهوری کشورمان گفت : دولت های غیرمتعهدِ عضو پیمان عدم اشاعه هسته ای مصرانه خواستار برگزاری فوری کنفرانس ایجاد منطقه عاری از سلاح های هسته ای و دیگر سلاح های کشتارجمعی در خاورمیانه، با مشارکت همه کشورهای این منطقه هستند تا از هرگونه پیامد ناخواسته ای در این زمینه، پیشگیری گردد.
آقای روحانی افزود: طی یک دوره بسیار طولانی، جهان در انتظار خلع سلاح هسته ای بوده است. نه در اختیار داشتن سلاح هسته ای برای مدت نامحدود، قابل تحمل است و نه امحای کامل آنها می تواند بیش از این به تأخیر افتد.
وی تاکید کرد: مسئولیت اولیه در زمینه خلع سلاح هسته ای به عهده کشورهای هسته ای است. از طرف جنبش عدم تعهد، قویاً از این کشورها می‌خواهم به این تعهد حقوقی خود که انجام آن، مدتها به تأخیر افتاده است، پایبند باشند. انجام تعهدات خلع سلاح هسته ای نباید بیش از این به تأخیر افتاده یا برای پیشبرد عدم اشاعه و یا تلقی های غیر واقعی از ثبات استراتژیک به گروگان گرفته شود. خلع سلاح هسته ای و عدم اشاعه، تقویت کننده یکدیگرند. آنها باید همزمان و نه به هزینه یکدیگر، مورد پیگیری واقع شوند. مشروعیت عدم اشاعه ،از هدفی بزرگتر که همان خلع سلاح هسته ای است، نشات می گیرد. همچنین، عدم اشاعه باید بصورتی جامع و غیرتبعیض آمیز ،تعقیب گردد. تا زمانی که سلاح هسته ای وجود دارد، خطر کاربرد، تهدید به استفاده و اشاعه آنها نیز وجود دارد. بنابراین، تنها تضمین قطعی، نابودی کامل آنها است. البته، تا تحقق این هدف، کشورهای دارای سلاح هسته ای باید تحت هر شرایطی، از هرگونه تهدید و یا استفاده از سلاح هسته ای علیه هر کشورِ غیرهسته ای، اجتناب نمایند.

متن کامل سخنان دکتر حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران در نشست مجمع عمومی درباره خلع سلاح هسته ای به این شرح است:
آقای رئیس، آقای دبیر کل، عالی جنابان، هیأت های محترم، خانم ها و آقایان، ایراد سخن در این گردهمایی تاریخی امتیازی ویژه است. مشارکت تعداد زیادی از رهبران جهان در این نشست، که نخستین اجلاس مجمع عمومی در خصوص خلع سلاح هسته ای است، در واقع نشانه بارزی از حمایت گسترده از این موضوع مهم است. به نمایندگی از جنبش عدم تعهد که مبتکر برگزاری این نشست است، لازم می دانم از همه شما بخاطر حمایت هایتان قدردانی کنم.
آقای رئیس، من از شما و ریاست قبلی، به دلیل تلاش هایتان در برگزاری این اجلاس، بسیار متشکرم. از آقای دبیرکل نیز بخاطر مطالبی که اظهار داشتند، سپاسگزارم. عالی جنابان، خانم ها و آقایان، برخورداری از جهانی امن و آرام کماکان آرمانِ مشترک همه ما است. حوادث هولناکِ هیروشیما و ناکازاکی عزم ما را در جلوگیری از تکرار چنان ویرانی و کشتاری که زبان از بیان آن قاصر است، مصمم ترساخت. بر این اساس، در اقدامی سنجیده، نخستین قطعنامه این مجمع خواستار عاری ساختن جهان از سلاح های هسته‌ای شد. در نتیجه تلاش های جهانی، در حال حاضر ما از مجموعه‌ای از معاهدات، هنجارها و مؤسساتی برخورداریم که مأموریت آنها نیل به این هدف مورد توافق است. با این وجود، هزاران سلاح هسته‌ای موجود، همچنان بزرگترین تهدید علیه صلح به شمار می رود.
بی تردید اقدامات انجام شده برای خارج ساختن سلاح های هسته ای از حالت آماده باش و پرتاب، یا کاهش تعداد اینگونه سلاح ها نباید جایگزین امحای کاملِ آنها قلمداد شود. هر گونه استفاده از سلاح هسته ای، نقض منشور ملل متحد و جنایت علیه بشر است. آن دسته از راهبردهای نظامی و امنیتی که چنین کاربردهایی را توجیه می کنند، غیرقابل پذیرش اند. ضمن آنکه تهدید کشورهای غیرهسته ای با استفاده از سلاح هسته ای نیز باید پایان یابد. نوسازی اینگونه سلاح ها هم اثرِ تلاش، برای امحایِ کامل آنها را خنثی می کند و باید متوقف شود. به همین دلایل، تنها راهِ رفع تهدید این سلاحها، امحایِ کامل آنها است. 
عالی جنابان، خانم ها و آقایان، مایلم اقدام برخی کشورهای غیرهسته ای در انصراف داوطلبانه از سلاح های اتمی خود، یا انهدام آنها را که نقش ارزنده ای در خلع سلاح هسته ای ایفا می کند، مورد ستایش قرار دهم. همچنین می خواهم به نقش اساسیِ مناطق عاری از سلاح های هسته ای ،در روند خلع سلاح هسته ای و صلح و امنیت بین المللی اذعان نمایم. بدین جهت، لازم می دانم از نقش تعیین کننده کشورهای غیرهسته ای، به ویژه کشورهای عضو جنبش عدم تعهد که بخش عمده اعضای این مناطق را ،تشکیل می دهند، تمجید کنم. از طرف جنبش عدم تعهد ،از همه کشورهای هسته ای می خواهم تا پروتکل های الحاقی به همه معاهدات مربوط به ایجاد این مناطق را تصویب کرده، هر گونه تحفظ یا اعلامیه های تفسیری که با هدف و منظور آنها  در تعارض باشد، ملغی ساخته و وضع غیرهسته ای این مناطق را، محترم شمارند.
در همین چارچوب، مصّرانه از دولت های هسته ای می خواهم نسبت به امضای هر چه سریعتر و بدون تحفظِ پروتکل مربوط به معاهده منطقه عاری از سلاح های هسته ای منطقه جنوب شرق آسیا و اسناد مربوطه آن، مبادرت نمایند.
عالی جنابان، خانم ها و آقایان، حدود چهار دهه تلاش بین المللی برای ایجاد منطقه عاری از سلاح هسته ای در خاورمیانه، متأسفانه با ناکامی مواجه شده است. اتخاذ گام های عملی عاجل برای ایجاد چنین منطقه‌ای، ضروری است. اسرائیل به عنوان تنها غیرعضوِ پیمان عدم اشاعه هسته ای در این منطقه، باید بدون هیچگونه تأخیری به این معاهده بپیوندد تا همه فعالیت های هسته ای در منطقه، تحت پادمان های جامع آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار گیرد. جامعه بین المللی باید به تلاش های مضاعفی در حمایت از شکل گیری این منطقه که ایجاد آن سهم مهمی در تحقق خلع سلاح هسته ای خواهد داشت، مبادرت کند. در این چارچوب، تاکید می کنیم که دولت های غیرمتعهدِ عضو پیمان عدم اشاعه هسته ای مصرانه خواستار برگزاری فوری کنفرانس ایجاد منطقه عاری از سلاح های هسته ای و دیگر سلاح های کشتارجمعی در خاورمیانه، با مشارکت همه کشورهای این منطقه هستند تا از هرگونه پیامد ناخواسته ای در این زمینه، پیشگیری شود.
عالی جنابان، خانم ها و آقایان، در یک دوره بسیار طولانی، جهان در انتظار خلع سلاح هسته ای بوده است. نه در اختیار داشتن سلاح هسته ای برای مدت نامحدود، قابل تحمل است و نه امحای کامل آنها می تواند بیش از این به تأخیر افتد. مسئولیت اولیه در زمینه خلع سلاح هسته ای به عهده کشورهای هسته ای است. از طرف جنبش عدم تعهد، قویاً از این کشورها می‌خواهم به این تعهد حقوقی خود که انجام آن، مدت ها به تأخیر افتاده است، پایبند باشند. انجام تعهدات خلع سلاح هسته ای نباید بیش از این به تأخیر افتاده یا برای پیشبرد عدم اشاعه و یا تلقی های غیر واقعی از ثبات استراتژیک به گروگان گرفته شود. خلع سلاح هسته ای و عدم اشاعه، تقویت کننده یکدیگرند. آنها باید همزمان و نه به هزینه یکدیگر، مورد پیگیری واقع شوند. مشروعیت عدم اشاعه ،از هدفی بزرگتر که همان خلع سلاح هسته ای است، نشات می گیرد. همچنین، عدم اشاعه باید بصورتی جامع و غیرتبعیض آمیز ،تعقیب گردد. تا زمانی که سلاح هسته ای وجود دارد، خطر کاربرد، تهدید به استفاده و اشاعه آنها نیز وجود دارد. بنابراین، تنها تضمین قطعی، نابودی کامل آنها است. البته، تا تحقق این هدف، کشورهای دارای سلاح هسته ای باید تحت هر شرایطی، از هرگونه تهدید و یا استفاده از سلاح هسته ای علیه هر کشورِ غیرهسته ای، اجتناب نمایند. تأکید می کنم که، اعلامیه‌های کنونی در خصوص تضمین های امنیتی منفی، کافی نیستند و باید در چارچوب یک سند حقوقی جهانشمول به تصویب برسند.
عالی جنابان، خانم ها و آقایان، مایلم تأکید نمایم که خلع سلاح هسته ای کماکان بالاترین اولویت دولت های عضو جنبش عدم تعهد است. بمنظور پیشبرد دستورکار خلع سلاح هسته ای، جنبش، نقشه راهِ ذیل را، پیشنهاد می‌کند: اول، آغاز هر چه سریع تر مذاکرات در کنفرانس خلع سلاح در خصوص کنوانسیون جامع سلاح های هسته ای به منظور منع در اختیار داشتن، توسعه، تولید، به دست آوردن، آزمایش، انباشت، انتقال، استفاده یا تهدیدِ به استفاده، از سلاح های هسته ای و فراهم ساختن زمینه امحای کامل آنها. دوم، تعیین روز 26 سپتامبر هر سال به عنوان روز بین المللی امحای کامل سلاح های هسته ای. در این چارچوب من از همه کشورها و جامعه مدنی، دانشگاه ها و مراکز علمی و رسانه های جمعی می خواهم دست به دست هم دهند تا این آرمان والا تحقق یابد. سوم، برگزاری یک کنفرانس بین المللی در سطح مقامات عالی رتبه در پنج سال آینده، به منظور ارزیابی پیشرفت های حاصله در خصوص خلع سلاح هسته ای. در رابطه با این نقشه راه، جنبش عدم تعهد قطعنامه ای را به مجمع عمومی سازمان ملل ارائه خواهد کرد. اطمینان دارم که این قطعنامه از حمایت همه شما برخوردار خواهد شد.
عالی جنابان، خانم ها و آقایان، هیچ ملتی نباید سلاح هسته ای داشته باشد؛ چون همانگونه که آقای دبیرکل! شما به درستی بیان کردید، هیچ دستِ پاکی، برای در اختیار داشتن این سلاح های ناپاک، وجود ندارد. جنبش عدم تعهد مصمم است از هیچگونه تلاشی برای تحقق فوری جهانِ عاری از سلاح هسته ای ،فروگذار نکند. بیایید به جای سلاح هسته ای، منابع مالی خود را برای توسعه، و امحاء فقر، بیسوادی و بیماری ها، هزینه نمائیم. بیائید جهانی عاری از سلاح هسته ای را برای نسل های آینده به یادگار بگذاریم. این حق آنها و مسئولیت ماست. بیایید نشان دهیم که ما مللِ متحد هستیم: مللی متحد در راه صلح.