کمبود سرم در داروخانه ها مشهود است

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، آقای دکتر محمدهادی صادقی، نایب رئیس محترم شورای عالی نظام پزشکی کشور با حضور در برنامه صبح و گفتگو شبکه رادیویی گفتگو به موضوع کمبود سرم در داروخانه های کشور پرداخت. مشروح گفتگو به این شرح است: 

سؤال: بفرمایید کمبود سرم را چطور باید نگاه کرد و به هر حال از چه منظری باید برایش پاسخ پیدا کرد؟

صادقی: در حاکمیتی ایران دو حوزه است که حاکمیت خیلی رویش نظر دارد بخاطر اهمیت این حوزه یکی سلامت و یکی آموزش. در بحث مدیریت اجرایی در حوزه سلامت ما توقع مان از وزارت بهداشت درمان آموزش پزشکی و سایر مراجع در سطح عالی این است که موضوعات را به صورت عمیق و با محورهای مختلف بررسی کنند و ارائه یک محور سطحی واقعاً مشکل مردم را حل نمی کند در رابطه با بحث مصرف سرم ما سه تا چهار تا ساده داریم که می توانیم به نوعی پاسخ بعضی از مسئولین بلندپایه ای را که در رابطه با این موضوع مطالبی را ارائه کرده اند بررسی کنیم یکی این است که ما مصرف سرم مان را مقایسه کنیم با فصل آنفولانزا و فصل بیماری عفونی در سال قبل آیا مصرف سرم ما به نسبت سال قبل افزایش چشمگیری داشته است، دوم اینکه ما در رابطه با سرم فرهنگ مردم هم اهمیت دارد در رابطه با آمپول های تزریقی که در عضله تزریق می شود حداقل در دهه گذشته یا چند سال قبل درخواستی از مردم هم بود و فشار بر مردم بود که این را پزشکان تجویز کنند که با فرهنگ سازی این قسمت تا اندازه زیادی مدیریت شده است و از این فشار مردمی کاسته شده است اما در رابطه با سرم به این صورت نیست از آن طرف هم برای خود پزشک هم به صورت متعدد تجویز سرم خیلی مورد توجه نیست. ما تجویز سرم را اگر بخواهیم تقسیم بندی کار کدی کنیم یکی در بحث بیمارستان است و یکی در درمانگاه و مصرف های خصوصی. بیمارستان هایی که خاص خودشان هستند و ما نمی توانیم بگوییم که امسال به نسبت سال قبل خیلی افزایش بیشتری داریم بحث مصرف خصوصی هدف ما در این یکی دو ماه اخیر به شدت تجویز سرم کاسته شده است چرا چون تحویل سرم به داروخانه ها بسیار کم شده است. یعنی شما دیدید که مراجعه  می کنید به داروخانه ها اکثراً می گویند نداریم. از داروخانه ها می پرسیم می گویند شما دارو را داده اند و بین مردم توزیع کرده اید، می گویند نه یکی دو تا بیشتر نمی دهند، بنابراین اینکه ما این را برگردانیم این کمبود را برگردانیم به تجویز پزشکان واقعاً به نظر می رسد که داریم اشتباه مرتکب می شویم و اصل موضوع را داریم فراموش می کنیم.

سؤال: طبعاً اگر بخواهیم این نکاتی را که شما فرمودید را به آن برسیم آمار و ارقام مشخص هستند هم بیمارستان ها هستند و هم نسخ الکترونیکی هستند امکان دسترسی به آنها راحت تر است. یعنی به راحتی می شود این آمار را درآورد که چرا این اتفاق افتاده است. نکته دوم اینکه به هر حال سرم ها موضوعاتی نیستند مثل داروهای بیشتر پرکاربردها مثل مسکن ها مثل قرص های سرماخوردگی که مردم خودشان بخواهند شخصاً مصرف کنند. نهایتاً با فرمایش شما مسئولین ما باید به یک مدیریتی برسند و کارخانه ها هم باید به نحوی این هم افزایی را صورت دهند تا این کمبود برطرف شود. اگر بخواهیم ماههای پیشرو را در نظر بگیریم با توجه به اینکه هنوز از فصل سرما یک مقداری زمان باقی مانده است آیا این کمبود ادامه دار خواهد بود یا شکل مدیریتی که از وزارتخانه دنبال می شود یا سازمان غذا و دارو نوید دیگری را به ما می دهد.

صادقی: شما به یک نکته فنی جالبی اشاره کردید. ما می توانیم از یک منظر دیگر بحث و بررسی کنیم آمارهایی که از مصرف واقعی پزشکان خیلی هایشان نسخ الکترونیکی می نویسند ما در حداقل سه بیمه عمده داریم تأمین اجتماعی خدمات سلامت و نیروهای مسلح، آمارهایی که ما به صورت غیررسمی داریم یعنی اطلاع دارید که سازمان نظام پزشکی در رابطه با تولید و توزیع دارو نقش مستقیمی ندارد ولی به ضل اینکه ما درد بیماران را می بینیم این را وظیفه خودمان می دانیم که مسائل را پیگیری کنیم آمار غیررسمی که داریم نشان می دهد که تجویز پزشکان نسبت به فصل سال قبل تغییر عمده ای نداشته است فرض کنیم که تجویز پزشکان زیادتر شده است طبیعی است که ما توقع نداریم بیشتر از 10 یا 20 درصد بیشتر شده باشد منتها متأسفانه کمبودها خیلی بیشتر از اینها دارد خودش را نشان می دهد ما مثل مردم و شما تعهد داریم که مدیریتی که اعمال می شود کمبود را برطرف کند. حاکمیت بخش سلامت از بحث نظارتی که دارد چند محور اعمال می کند یکی بحث تخصیص ارز به شکل های دارویی و خاص بود در رابطه با واردات، یکی نظارت بر واردات توزیع سالم یکی نظارت بر تولید اینها را واقعاً ما توقع داریم که با دقت بیشتری پیگیری کنند البته ما در سطح معاونت فنی وزارتخانه و مدیرکل ها در رابطه با این موضوع همصدا هستیم دوستان هم این مطالب را داشتند برای آنها هم سؤالاتی بود بعنوان مثال در رابطه با دارو آمار ادعا شده برای تولید و واردات نسبت به آمار مصرف بسیار فاصله زیادی دارد یعنی ما اگر مصرف مان a باشد تولید که ادعا می کنیم چند برابر داریم توقع داریم که دوستان در حوزه نظارت دارو این را به نوعی مرتفع کنند که در فصلی که در آن هستیم و روزهای آتی مشکل مردم حل شود. متأسفانه بسیار می بینیم که مردم برای بیمار خودشان از این داروخانه به آن داروخانه می روند و دست خالی هستند ما واقعاً درد مردم را می بینیم و توقع داریم که با توجه به مطالباتی که مردم دارند این صدا به گوش مسئولین برسد و ما هم پیگیری خواهیم کرد.

سؤال: سرم ها در تقسیم بندی داروها جزء اوتیسی ها حساب نمی شوند؟

صادقی: خیر

سؤال: طبعاً وقتی اوتیسی نیستند مخاطب عام هم شاید نشناسد و مورد مطالبه اش هم نباشد. یعنی زمانی که ضرورت مصرف می شود تجویز می شود.

صادقی: سرم چون تزریق در رگ است و چون می دانند دسترسی به درون بدن است و خطر دارد مردم زیاد متقاضی این نیستند.

سؤال: ما در یکی از انتقادی که به فرهنگ عامه مان وارد می کنیم این است که مردم کمی اطلاعات زیادی راجب به همه چیز دارند. زمانی که دارویی را نمی توانند خوراکی استفاده کنند این تبدیل به استفاده در داخل سرم می شود و بعضی ها به هم نسخه تکرار می کنند در فامیل.

صادقی: قطعاً این وضعیت وجود ندارد. متأسفانه به علت اینکه ما طب سنتی را به صورت غیرمنطقی تبلیغ می کنیم با وجودی که به کارآمدی آن در بعضی از حوزه ها اعتقاد داریم و خودمان هم مدافع آن هستیم ولی با توجه به تبلیغات بی پایه ای که در رابطه با این مطرح می شود متأسفانه باعث یک پایه برای این استفاده بی اساس می شود. البته خوشبختانه در حوزه اقدامات درمانی پرعارضه که سرم دارد ورود پیدا نکرده اند و نمی توانند ورود پیدا کنند فرمایش شما را بیشتر در مورد مصرف داروها داریم و آن هم با وجودی که این محورها را موضوعیت دارد و این پارمترها مؤثر است منتها تفاوت چندان زیاد است که باز هم با این محورها نمی توانیم توجیح کنیم یعنی می طلبد که مدیریت درمان و سلامت به صورت جدی و عامه گر دنبال حل مشکل باشند البته قسمت عمده اش برمی گردد به مسائل اقتصادی این افزایش روزافزون ارز که بدون هیچ تعارفی در مسائل مختلف سلامت هم تأثیرهای منفی آشکار و بیشتر پنهان خواهد داد.