محققان برزیلی در یک پژوهش جالب و جدید موفق شده اند دلایل ژنتیکی بزرگ شدن ابعاد بدن نهنگ‌ها و همچین نحوه غلبه آنها بر معایب زیستی برخورداری از یک بدن بزرگ را شرح دهند.
به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما ، بر اساس مطالعه‌ای جدید که اخیرا منتشر شده است، دانشمندان موفق به کشف ژن‌هایی شده اند که احتمالاً به نهنگ‌ها اجازه داده اند تا در مقایسه با اجداد خود، بیشتر رشد کنند و به اندازه‌های غول‌پیکر امروزی برسند.
این یافته‌ها را دانشگاه UNICAMP سائوپائولوی برزیل گزارش کرده است. در این گزارش نقش چهار ژن به نام‌های GHSR، IGFBP7، NCAPG و PLAG1 در این خصوص برجسته است. یافته ها نشان می‌دهند که این ژن ها مسئول اندازه‌های بزرگ بدن نهنگ ها هستند. این ژن ها همچنین اثرات بالقوه منفی چنین رشد زیادی (از جمله افزایش خطر سرطان) را کاهش داده اند.
نهنگ‌ها، دلفین‌ها و گرازهای دریایی، از گروه کوچکی از موجودات خشکی زی و در حدود ۵۰ میلیون سال پیش تکامل یافته‌اند، اما برخی از این گونه‌ها در حال حاضر از بزرگ ترین حیواناتی هستند که روی کره زمین وجود دارند.
محققان می گویند: غول‌پیکری می‌تواند معایب بیولوژیکی مختلفی از جمله کاهش میزان تولید مثل و همچنین افزایش شانس ابتلا به بیماری‌هایی مانند سرطان را به همراه داشته باشد و تا پیش از این مشخص نبوده که ژن‌های مختلف چه نقشی در هدایت غول‌پیکری در نهنگ‌ها داشته‌اند.
اکنون در پژوهش ذکرشده فوق، محققان آنالیزهای تکاملی مولکولی را بر روی 9 ژن کاندید انجام دادند: پنج ژن (GHSR، IGF2، IGFBP2، IGFBP7، و EGF) از محور هورمون رشد/فاکتور رشد شبه انسولین، و چهار ژن (NCAPG، LCORL، PLAG1، و ZFAT) که با افزایش اندازه بدن در حیوانات سُم دار مانند گاو و گوسفند یعنی خویشاندان دور نهنگ، مرتبط هستند.
آن ها این ژن ها را در ۱۹ گونه نهنگ، از جمله ۷ گونه که طول بدنی بیش از ۱۰ متر دارند و غول پیکر محسوب می شوند، ارزیابی کردند. این گونه ها شامل نهنگ اسپرم، نهنگ کماندار، نهنگ خاکستری، نهنگ گوژپشت، نهنگ راست شمال اقیانوس آرام، نهنگ باله و نهنگ آبی بودند.
پژوهشگران در ارزیابی های خود انتخاب تکاملی مثبتی را برای ژن‌های GHSR و IGFBP7 در محور هورمون رشد/فاکتور رشد شبه انسولین و برای ژن‌های NCAPG و PLAG1 یافتند.
به گفته آنها، این موضوع نشان می دهد که این چهار ژن احتمالاً در افزایش اندازه بدن در میان نهنگ های غول پیکر نقش دارند. علاوه بر این، GHSR جنبه‌های چرخه سلولی را کنترل می‌کند و IGFBP7 نیز به‌عنوان سرکوب‌کننده چندین نوع سرطان عمل می نماید.
لذا به نظر می رسد این ترکیب ژنتیکی با کمک هم توانسته است نهنگ ها را برای غلبه بر معایب بیولوژیکی مربوط به اندازه بزرگ بدن یاری رساند.
این یافته های جالب توجه حوزه جانورشناسی در نشریه معتبر و بین المللی Scientific Reports منتشر شده اند.