مدیر عامل کانون پرورش فکری در نشست خبری بیست و چهارمین جشنواره قصه گویی: قدیمی‌ترین شبکه پیام رسان، جشنواره بی رقیب، قصه‌گویی است
تلاش برای ثبت جهانی روز قصه‌گویی به نام ایران
حامد علامتی افزود: «بیست‌وچهارمین دوره جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی، نتیجه تلاش همه دلسوزان تعلیم و تربیت است که در یزد به مقصد می‌رسد و یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌های فرهنگی ایران زمین است. این جشنواره دربرگیرنده هنر قصه‌گویی در ایران و یکی از شاخص‌ترین جریان‌های قصه‌گویی در جهان است که کشور‌های دیگر با فاصله زیاد درتلاش برای رساندن خود به آن هستند. اکنون این جشنواره یک حرکت فرهنگی داخلی فقط برای سرگرمی فرزندان نیست، بلکه با مجاهدت فعالان این حوزه به یک شاخص بزرگ فرهنگی تبدیل شده است. اگر چه در تقویم، روز ملی قصه‌گویی به تصویب شورای فرهنگ عمومی رسیده است، اما از هم اکنون باید به دنبال ثبت جهانی آن به نام ایران باشیم. وی ابراز امیدواری کرد اتفاق مبارکی رخ دهد و قصه گویی تا مرحله ثبت جهانی پیش رود. علامتی همچنین گفت: درحال حاضر در مرحله ایده و آماده کردن مقدمات لازم بین دو دستگاه آموزش و پرورش و میراث فرهنگی هستیم که احتمالا در این میان کمکی هم از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خواهیم گرفت.»
قصه‌گویی، قدیمی‌ترین شبکه پیام‌رسان
مدیر عامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان افزود: «قصه‌گویی سرمایه عظیم فرهنگی برای ایران اسلامی است که باید برای پاسداشت و توسعه آن با یک همکاری فرابخشی و فرا سازمانی تلاش کنیم که نه تنها در داخل کشور بلکه در عرصه جهانی از آن بهره‌مند شویم. وی افزود: قصه‌گویی قدیمی‌ترین شبکه پیام رسانی است که در اختیار تمدن ایران قرار گرفته و هنوز هم رقیب ندارد، اما باید برای ثبت آن تلاش شود. علامتی همچنین گفت: این جریان وقتی با ادبیات کهن ایران و میراث فرهنگی شفاف آن آمیخته می‌شود چنان ابعاد عمیقی دارد که موج مثبت، آن همه فرهنگ‌ها را متاثر می‌کند.»
کاشتن بذر ایمان با قصه‌گویی
مدیر عامل کانون پرورش فکری کودکان به اهداف قصه‌گویی در کانون اشاره کرد و گفت: «قصه‌گویی هنری است باید از آن برای کاشتن بذر ایمان در دل کودکان و نوجوانان استفاده کنیم. هر حرکت و جریان فرهنگی برای خود اهدافی دارد و ما در جریان قصه‌گویی در کانون به دنبال نشاندن بذر ایمان در دل کودکان و نوجوانان هستیم و همه دست اندرکاران این حرکت فرهنگی را به این سمت فرا خوانده‌ایم. چرا که این موضوع به صورت شفاف از سوی رهبر معظم انقلاب تعیین و تعریف شده است. از این رو هدف جریان قصه‌گویی در کانون چیزی جز کاشتن بذر ایمان و فرهنگ دردل کودکان و نوجوانان نیست. همه دست اندرکاران با این هدف کار خود را آغاز کرده و این مهم را نقشه راه خود قرار داده‌اند و به همه آن‌ها تاکید شده که از آن غافل نشوند. اما هر حرکتی در دوره‌های تحقق و شکل‌گیری خود نیاز به بازبینی، بررسی و آسیب‌شناسی دارد. ما باید سرمایه تجربه بیست و چهار دوره گذشته را نه تنها پاس بداریم، بلکه آسیب‌شناسی کنیم و برای ارتقا کیفیت آن تلاش کنیم.»
غفلت از افزایش کیفیت محتوای قصه‌گویی ممنوع
علامتی همچنین ادامه داد: «برگزاری جشنواره قصه‌گویی نباید ما را از توجه جدی به کیفیت‌بخشی به قصه‌گویی در محتوا و اجرا غافل کند، هرچند هدف این جریان تقویت قصه‌گویی و ایمان در دل کودکان است؛ اما مراقبت از شاخصه‌ها ضریب اطمینان بیشتری برای کیفیت بخشی است. نکته دیگر آنکه یکی از اهداف قصه‌گویی ترویج ظرفیت آن در عرصه تعلیم و تربیت و فرهنگ‌سازی است. قصه‌گویی هنر و مهارت ساده و بسیط و فراگیری است و باید از هرنوع زوائدی که مانع فراگیری و گسترش این هنر است جلوگیری شود. البته لازم به ذکر است که ما از ابتدا نگاه علمی به این جشنواره داریم.»
رقابت‌ها زمینه ساز مشارکت حداکثری باشد
او در ادامه به نکاتی دیگر در این زمینه اشاره کرد و افزود: «مسئله دیگر، ترویج قصه‌گویی در خانواده به ویژه مادران است. از آنجا که قصه‌گویی یک هنر اصیل به شمار می‌رود، به عنوان یک فرایند مطلوب شاخصه‌هایی برای آن تبیین شده است که بر اساس آن‌ها داوری انجام می‌شود. مورد دیگر کاربست حداکثری قصه‌گویی در جهت تربیت فرزندانمان یکی از اولویت‌ها در جریان قصه گویی است و نباید خدشه‌دار شود. ایجاد مسابقه و رقابت باید زمینه‌ساز یک مشارکت حداکثری شود و سعی شده مراقبت‌ها دچار آفات نشود.»
قصه گویی نوعی صادرات فرهنگیست
حامد علامتی از قصه‌گویی به عنوان صادرات فرهنگی یاد کرد و گفت: «توجه به این جریان قصه‌گویی به عنوان صادرات فرهنگی اصیل حتما مورد توجه ما است. در این زمینه تقویت روز ملی مد نظر است. حتما به فکر ثبت جهانی هستیم. البته این امر فرایندی دارد که باید در آن با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و همچنین وزارت آموزش و پرورش تعامل کافی داشته باشیم و بعد از اتمام این دوره جشنواره، تعاملات را آغاز خواهیم کرد.»
کیفیت جشنواره بیست و پنجم منوط به نقد جشنواره فعلی
حامد علامتی گفت: «همین جا ضمن دعوت از هنرمندان و اصحاب رسانه برای رصد این جشنواره از آن‌ها می‌خواهیم با بیان اشکالات و ایرادات به ما کمک کنند تا در جشنواره بیست‌وپنجم با کیفیت بهتری عمل کنیم. ما نباید به این جشنواره نگاه تبلیغاتی داشته باشیم و باید در داخل و خارج به عنوان یک سرمایه عظیم از آن بهره ببریم. این هنر از هنر‌های اصیلی است که از پدربزرگ‌ها و مادر بزرگ‌ها به ما رسیده و به صورت شفاف و روشن می‌گوئیم ما در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آن را یکی از بهترین ابزار برای تحقق جهاد تبیین می‌دانیم و از همه مسئولان فرهنگی برای استفاده دقیق این واجبِ فوری، دعوت می‌کنیم.»
کودکان و نوجوانان مخاطبین اصلی جشنواره
آقای علامتی با تاکید بر اینکه «مخاطب این جشنواره کودکان و نوجوانان هستند گفت: در این دوره بخشی داریم که خود نوجوانان قصه‌گو هستند و در کنار مربیان و پدر بزرگ‌ها و مادر بزرگ‌ها به بحث انتقال مفاهیم می‌پردازند. اگر بتوانیم در همه برنامه‌ها به جای این که مخاطبان ما مهمان باشند، خودشان میزبان شوند بهترین کار فرهنگی را انجام داده‌ایم. ضمن این که از دل خود نوجوانان مفاهیم انتقال پیدا می‌کنند. تعداد نوجوانانی که در این رویداد ملی حضور یافته‌اند نسبت به سال‌های گذشته خوب بوده و در عین حال آثار با کیفیتی ارائه شده است که امیدوارم این هنر در راستای اهداف تعیین شده پیش برده شود.»
شاخص‌های داوری بروز رسانی شده
مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان همچنین درباره شاخص‌های داوری نیز گفت: «شاخص‌های داوری در این دوره بروزتر شده است همچنین در این دوره بخش غیررقابتی داریم که پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها تا مرحله منطقه‌ای حضور داشتند و چند قصه‌گو نیز در یزد به قصه‌گویی خواهند پرداخت؛ همچنین جشنواره پیش از این مستمر در تهران برگزار می‌شد که امسال به استان یزد منتقل شده است.»
خبر خوش، طرح کانون مدرسه
مدیر عامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان درباره تعامل با مدارس برای نهادینه شدن و بالا رفتن کیفیت پاسخ داد: «طرح کانون مدرسه» را ارائه دادیم و به دنبال این هستیم تا فعالیت‌های کانون را به مدرسه اضافه کنیم. وی افزود: این به معنای دخالت در فرایند آموزشی نیست، بلکه کانون فرایندی در محیط غیررسمی است، اما تلاقی این دو یعنی مدرسه و کانون به ارتقا کیفیت آموزشی و تربیتی کمک می‌کند. قصه‌گویان ما در مدارس حاضر می‌شوند و متناسب با سرفصل‌های درسی به قصه‌گویی می‌پردازند. آقای علامی همچنین به تفاهمنامه میان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با وزارت آموزش و پرورش اشاره کرد و گفت: این تفاهمنامه هم اکنون امضا شده که به شادی و پویایی فضای مدارس و همچنین آموزش بسیار کمک می‌کند.»
قصه‌گویی هنری ناب است
در ادامه نشست، محمود مروج رئیس جشنواره و معاون فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان دیگر سخنران این جلسه ضمن تشکر از اصحاب رسانه برای ترویج قصه‌گویی در فضای جامعه گفت: «از همه قصه‌گویان، قصه پژوهان و دوستانی که در این مدت در سطح استانی، منطقه‌ای، ملی و بین‌المللی طی این مدت کمک کردند، تقدیر و تشکر می‌کنم.» وی ادامه داد: «در خصوص چیستی و چرایی جشنواره قصه‌گویی باید به سه نکته کلیدی اشاره کنم. نخست این که قصه یک سرمایه عظیم است که تمام جوامع از آن برخوردارند و ایران ما نیز پر از قصه‌های متنوع است. ما قصه‌گویان بسیار خوبی داریم و قصه‌گویی یک هنر ناب است. نکته سوم این که ما مخاطب قصه‌گویی را نیز داریم. از کودک و نوجوان تا بزرگسال هرکجا که قصه باشد مخاطب آن نیز حتما هست. این سه نکته ایجاب می‌کند تا همه به این امر مهم توجه کنیم که جشنواره یکی از این راه‌های ترویج قصه‌گویی است.»
استقبال گسترده از جشنواره قصه‌گویی
معاون فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در باره تعداد شرکت‌کنندگان در هر بخش جشنواره قصه گویی بیست و چهارم اظهار کرد: «جشنواره در دو بخش ملی و بین‌المللی از ۲۵ تا ۲۹ دی در استان یزد برگزار می‌شود. البته که ما از تابستان این جشنواره را در مراکز فرهنگی هنری کانون و در سطح کشور آغاز کردیم که برگزیدگان آن‌ها به مرحله استانی و کشوری راه پیدا کردند. در بخش ملی ۵ هزار و ۴۱۳ قصه‌گو شرکت کردند که بعد از گذر از مرحله استانی ۲۳۳ نفر به مرحله منطقه‌ای و در نهایت ۴۰ قصه‌گو به مرحله نهایی راه یافتند.» وی همچنین گفت: «در بخش بین‌الملل برای ۴۲۷ نفر فراخوان جشنواره ارسال شد و از این تعداد قصه‌ی ۶۵ نفر در دبیرخانه جشنواره ثبت شد که در مرحله داوری ۲۵ اثر داوری شد و در نهایت ۱۰ قصه به مرحله پایانی راه یافت. جمع قصه‌گو‌های راه‌یافته ایرانی و خارجی به بخش بین‌الملل جشنواره ۵۱ قصه بوده است که از این تعداد جمعا ۲۳ نفر به مرحله نهایی راه یافتند و از این تعداد ۱۵ ایرانی و ۸ خارجی از کشور‌های ایران، هند، مالزی، لبنان، کلمبیا و ترکیه هستند که در مرحله نهایی به قصه‌گویی خواهند پرداخت. به گفته آقای محمود مروج در بخش آیینی سنتی نیز ۳۳۵ قصه‌گوی استانی و ۱۱۹ قصه‌گو منطقه‌ای حضور یافتند که از این میان ۳۱ اثر به مرحله نهایی راه پیدا کرده است. در این دوره ۸۷ قصه‌گو به زبان اشاره شرکت کردند که از این میان شش قصه‌گو به مرحله نهایی راه پیدا کرده‌اند. در بخش پادکست قصه‌گویی نیز یک‌هزار و ۴۵۴ قصه در مرحله اول به دست ما رسید که از این میان ۶۴ قصه به مرحله نهایی راه یافته است. در بخش ۹۰ ثانیه نیز ۲هزار و ۹۲۷ اثر در مرحله اول ارسال شد و از این میان ۱۲۲ قصه نهایی شد.»
برگزیدگان سوابق خوبی در قصه گویی دارند
معاون فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان همچنین به بخش‌های دیگر جشنواره اشاره کرد و افزود: «قصه‌گویان برگزیده ما که سال‌های سال در جشنواره موفق بودند و مقام‌های برتری را کسب کردند در استان یزد حضور یافته و از تجربیات آن‌ها استفاده می‌شود. ما از این دوستان در بخش‌های آموزشی نیز بهره خواهیم گرفت. علاوه بر این در بخش علمی جستارنویسی ۶۹ اثر بدست ما رسید که ۱۰ اثر نامزد نهایی هستند، در بخش مقاله ۳۲ اثر ارسال شد که ۱۱ اثر به عنوان نامزد دریافت جایزه انتخاب شدند. در بخش رساله و پایان‌نامه نیز ۱۲ اثر به دست ما رسید که ۸ اثر به مرحله پایانی راه یافته است. همچنین در بخش کتاب نیز ۶ کتاب در مرحله اول شرکت کردند و ۵ کتاب در مرحله پایانی نامزد دریافت جایزه هستند. همچنین گفتنی است که مجموع ثبت‌نام کنندگان در بیست و چهارمین دوره جشنواره بین‌المللی ۱۲ هزار و ۳۷۷ نفر بوده است.»
مراسم معرفی بهترین های بیست و چهارمین جشنواره بین‌المللی «قصه‌گوییِ» کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ۲۹ دی ماه ۱۴۰۱ در شهر یزد برگزار می‌شود.