گسترش سطح زیر کشت دیم، راهبردی مهم در بهبود مدیریت آب و افزایش عرضه غذای ارزان قیمت برای جمعیت در حال رشد کشور است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، سیاستهای توسعه کشاورزی کشورها، در گذشته بر کشاورزی آبی و اراضی دیم با پتانسیل بالا برای افزایش تولید مواد غذایی تأکید داشت و باعث شد مناطق وسیعی از اراضی کمتر مستعد مورد غفلت قرار گیرد، حال آشکار شده که باید توجه بیشتری به زمینهای کمتر مستعد در تعیین اولویتها و سرمایهگذاریهای عمومی مانند کشت دیم شود.
۸۰ درصد سطح زیرکشت محصولات کشاورزی در دنیا، کشاورزی دیم است که ۶۰ تا ۷۰ درصد از تولید محصولات کشاورزی در دیمزارها صورت میگیرد که به طور متوسط در هر هکتار ۱.۵ تن محصولات زراعی تولید میشود، بر اساس آمارها بیش از ۹۵ درصد زمینهای کشاورزی جنوب صحرای آفریقا را کشت دیم تشکیل میدهد و این رقم در کشورهای دیگر متغیر است؛ آمریکای لاتین ۹۰ درصد، آسیای جنوبی ۶۰ درصد، آسیای شرقی ۶۵ درصد، خاور نزدیک ۷۵ درصد و شمال آفریقا ۷۵ درصد زمینهای شان به کشت دیم اختصاص دارد.
این در حالی است که براساس آمار در ایران، ۵۱.۸ میلیون هکتار از اراضی کشور اقلیم مناسبی برای کشت دیم دارند و با کسر اراضی دارای شیب تند، زمینهای مسکونی و تجاری، راههای مواصلاتی و اراضی زراعی آبی ، باغات و مناطق جنگلی، حداقل ۲۰.۷ میلیون هکتار از این اراضی علاوه بر اقلیم مناسب دارای منابع خاک خوبی برای کشت دیم هستند.
با این حال تنها نزدیک به ۶ میلیون هکتار یعنی کمتر از یک سوم از کل سطح قابل کشت دیم در ایران به این نوع کشت اختصاص دارد همچنین بخشی از اراضی قابل کشت نیز، هر ساله به صورت آیش باقی میماند و در مجموع کمتر از ۷ درصد از تولیدات کشاورزی در کشور از طریق کشت دیم تامین میشود.
بر اساس آمار، متوسط عملکرد کشت دیم در کشور ۱.۲ تن در هر هکتار است که با افزایش سطح زیر کشت به میزان ۲۰.۷ میلیون هکتار، حداقل نزدیک به ۱۸.۷ میلیون تن محصولات زراعی به تولیدات بخش کشاورزی کشور اضافه میشود و باعث افزایش امنیت غذایی و خودکفایی در کشور میشود.
با توجه به ظرفیتهای موجود در کشور زمان آن فرا رسیده که سازمانهای دولتی و غیردولتی متولی و فعال در بخش کشاورزی مبتنی بر تجربهی موفق جهانی، به کشت دیم به عنوان روشی برای بهبود مدیریت آب و افزایش عرضه غذای ارزان قیمت برای جمعیت در حال رشد کشور نگاه کنند و در مسیر توسعه این نوع کشت گام بردارند.
برگرفته از یادداشت مهدی اکبری، محقق اقتصاد کشاورزی