بعد از آن که اتحادیه اروپا به درخواست امریکا سقف ۶۰ دلار را برای خرید نفت روسیه تعیین کرد، پوتین با صدور فرمان اجرایی فروش نفت روسیه را به این کشورها ممنوع کرد.
جزئیات فرمان نفتی پوتین
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صداوسیما؛ ولادیمیر پوتین، فرمانی را امضاء کرد که به موجب آن صدور نفت روسیه به کشورهایی که برای قیمت نفت روسیه سقف تعیین کردند، ممنوع میشود. این محدودیت اتحادیه اروپا، گروه هفت و استرالیا را در برمی گیرد.
در حکم ولادیمیر پوتین، با اشاره مشخص به آمریکا و دیگر کشورهای خارجی که طرح سقف قیمتی را اعمال کردهاند آمده است: "تحویل نفت و محصولات نفتی روسیه به طرفها و افراد خارجی که در قراردادهای خرید این محصولات به صورت مستقیم یا غیرمستقیم مکانیزم تعیین یک قیمت ثابت را استفاده کنند ممنوع است. این ممنوعیت بر تمامی مراحل عرضه تا زمان تحویل به خریدار نهایی اعمال میشود. "
طبق یکی از بندهای این فرمان، رئیس جمهورروسیه این اختیار را دارد که در موارد استثنایی این محدودیتها را لغو کند.
همچنین طبق این فرمان اجرایی تاریخ ممنوعیت صادرات نفت روسیه از اول فوریه تا اول ژوئیه سال جدید میلادی (۲۰۲۳) خواهد بود، اما تاریخ اعمال ممنوعیت بر صادرات محصولات نفتی این کشور هنوز قطعی نیست و توسط دولت روسیه مشخص خواهد شد و ممکن است بعد از تاریخ اول فوریه باشد.
گفته میشود کابینه دولت روسیه در آینده نزدیک در خصوص ممنوعیت فروش فرآوردههای سوختی به کشورهایی که برای این محصولات تولید شده در این کشور سقف قیمت تعیین کنند، تصمیم گیری خواهد کرد.
صدور این فرمان بدان معناست کسانی که قصد خرید نفت روسیه را دارند، باید راههایی برای حل مشکل سقف قیمتی پیدا کنند. مثلاً ممکن است از پرداختهای جانبی برای تسویه استفاده کنند. به عنوان نمونه، پرداخت بیش از سقف به روسیه برای گندم یا سایر کالاهایی که مشمول تحریم نیستند، اتفاق بیفتد.
علل صدور فرمان نفتی پوتین
در ۱۱ آذر ماه، اتحادیه اروپا، کشورهای عضو گروه هفت و استرالیا با هدف وارد کردن فشار اقتصادی به مسکو پس از جنگ اوکراین، بر سر تعیین سقف «۶۰ دلاری» برای هر بشکه نفت روسیه توافق کردند.
طرح سقف قیمتی به اعضای اتحادیه اروپا اجازه میدهد محمولههای دریایی نفت خام روسیه را با رعایت سقف قیمت ۶۰ دلاری وارد کنند، اما در صورت رعایت نشدن این سقف، خریداران نفت روسیه از خدمات شرکتهای کشتیرانی، بیمه و بیمه اتکایی برای حمل محمولههای نفت این کشور منع میشوند.
این تحریمها همچنین ارائه دهندگان خدمات کشتیرانی اروپایی را در صورتی که محموله بالاتر از سقف قیمت خریداری شود، از بیمه و تامین مالی کشتیهای حامل نفت روسیه به کشورهای ثالث منع میکند.
این ممنوعیت ۹۰ درصد از واردات نفت اتحادیه اروپا از روسیه را پوشش میدهد، زیرا معافیت موقت برای نفت خام خط لوله در نظر گرفته شده است. سال گذشته، اتحادیه اروپا ۷۰ میلیارد یورو نفت خام و محصولات نفتی تصفیه شده از روسیه وارد کرد.
هدف از این اقدام، افزایش هزینه حمل و نقل نفت روسیه است، زیرا در غیاب شرکتهای اروپایی که بازیگران اصلی در حمل و نقل و سایر خدمات دریایی هستند، نفتکشهای روسی باید به بازارهای بیمه با کارایی کمتر روی آورند.
در واقع آنچه اتفاق افتاده، سقف قیمتی نیست بلکه اعمال محدودیت برای شرکتهای حمل و نقل و بیمه است. باتوجه به تسلط اروپا بر صنعت بیمه دریایی، گروه ۷ تلاش میکند جلوی منافع بیشتررا برای روسیه را به شکل رسمی بگیرد.
متعاقب اعمال این محدودیت ها، روزنامه فایننشال تایمز نوشت: اقدام اتحادیه اروپا و کشورهای عضو گروه هفت مبنی بر وضع سقف قیمتی بر نفت روسیه باعث ازدحام نفتکشها در آبهای ترکیه شده است. در پی این تصمیم، مقامهای آنکارا از شرکتهای بیمه خواستند تا قول دهند هر نفتکشی که از تنگههای این کشور عبور میکند، از پوشش کامل بیمه برخوردار باشد.
اروپا و روسیه گرفتار در بازی باخت- باخت آمریکا
بررسیهای موجود نشان میدهد که هر دوی اتحادیه اروپا و روسیه که زمانی شرکای تجاری نزدیک هم بودند بعد از جنگ اوکراین خواسته یا ناخواسته در مسیر بازی باخت- باخت گام برداشته اند که از سوی امریکا بر انها تحمیل شده است. به نظر میرسد این سیاست از سوی هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه در امریکا حمایت میشود و تنها روش های اجرایی انها با هم فرق میکند.
بر این اساس میتوان گفت که دولت بایدن در تضعیف و فروپاشی اتحادیه اروپا گام در مسیر دولت ترامپ و جمهوریخواهان گذاشته است و اگر دولت بوش پسرسیاست تضعیف اتحادیه اروپا را با تقسیم آن به پیر و جوان و یا دولت ترامپ آن را با حمایت از برگزیت و خروج انگلیس از این اتحادیه دنبال کرد اکنون دولت بایدن هم با جنگ اوکراین این سیاست را به پیش میبرد ضمن اینکه دولت بایدن کوشیده است با یک تیر دو نشان بزند و همزمان با تضعیف اتحادیه اروپا، تضعیف روسیه را نیز در دستور کار خود قرار داده است. احمد کاظم زاده