ورود بدون دانش به بورس در سال ۹۹ و از دست رفتن حدود ۷۰ درصد سرمایه افراد، تجربه تلخی بود که امروز در بازار ارز در حال تکرار است.
به گزارش خبرگزاري صداوسيما، شاخص کل بورس سه موج صعودی را طی کرد تا به قله تاریخی خود، یعنی در کانال دو میلیون و ۸۰ هزار واحدی در در روز دو شنبه ۲۰ مرداد ۱۳۹۹ رسید.
موج اول از تاریخ دو شنبه ۲۱ خرداد ۱۳۹۷ شروع شد و تا روز چهارشنبه ۱۸ دی ۹۸ ادامه یافت. در طی این مدت شاخص کل بورس از کانال ۹۵ هزار و ۹۱۵ واحدی تا کانال ۳۵۹ هزار و ۸۰۷ واحدی رشد کرد. یعنی طی ۳۸۳ روز معاملاتی ۲۷۵ درصد تقویت شد.
موج دوم رشد شاخص کل بورس از روز چهارشنبه ۱۸ دی ۹۸ شروع شد و تا تاریخ دوشنبه ۵ خرداد ۹۹ ادامه یافت و شاخص کل بورس طی ۸۵ روز معاملاتی ۱۵۶ درصد تقویت شد. در این دوره شاهد یک رشد شارپی و پس از آن یک اصلاح کوچک بودیم.
موج سوم از تاریخ دوشنبه ۵ خرداد ۹۹ شروع شد و تا دوشنبه ۲۰ مرداد ۹۹ ادامه یافت، شاخص کل بورس از کانال ۹۳۶ هزار و ۵۸۷ واحدی تا ارتفاع دو میلیون و ۸۰ هزار واحدی تقویت شد. در موج سوم شاخص کل بورس در طی ۴۹ روز معاملاتی ۱۲۶ درصد تقویت شد.
درس تاریخی سقوط بورس در بازار ارز تکرار نشود/ هیجانات کاذب بازار ارز، دیر یا زود سرمایه‌های مردم را نابود خواهد کرد/ هشدار از بین رفتن سرمایه در بازار ارز همچون بازار سرمایه / از «می خواهم بورس بخرم» تا می‌خواهیم دلار بخرم
رشد موج اول شاخص کل بورس کاملا بنیادی بود، زیرا p.e شاخص کل بورس به منطقه بی سابقه حدود ۴ واحد رسیده بود و بازدهی شرکت‌های بورسی روند صعودی را طی می‌کرد، بنابراین شاخص کل بورس باید رشد می‌کرد.
در موج دوم بورس شاهد یک رشد شارپی و پس از آن یک اصلاح کوچک بودیم، در این زمان هیجانات در بین فعالان بازار سهام شروع شد، بنابراین در موج دوم هشدار هیجانی شدن بازار سهام صادر شد.
در موج سوم هیجانات کاذب به اوج خود رسید، به طوری که اهالی بازار سهام فقط اخبار و رویداد‌های مثبت را می‌دیدند و به رویداد‌های منفی و همچنین به تحلیل‌های بنیادی شرکت‌ها کاملا بی توجه بودند.
در موج سوم ورود سرمایه خرد جدید به بازار سهام تشدید شد و بسیاری از مردم که سواد بورسی نداشتند و حتی الفبای بورس را نمی‌دانستند، دارایی‌های خود را به فروش می‌رساندند تا در بازار سهام سرمایه‌گذاری کنند.
نکته جالب اینکه بسیاری از افرادی که الفبای بورس را نمی‌دانستند و دارایی‌های خود مانند خانه، زمین، خودرو و ... را به فروش می‌رساندند تا در بازار سهام سرمایه‌گذاری کنند، عنوان می‌کردند که «می‌خواهم بورس بخرم»، این جمله اوج بی اطلاعی مردم نسبت به بازار‌های مالی را نشان می‌دهد.
افرادی که در موج سوم به بازار سهام ورود کرده بودند، با ریزش شدیدی که در بازار سهام بعد از آن ایجاد شد متضرر شدند؛ شاخص کل بورس ۴۷ درصد ریزش کرد و اگر تورم را نیز در محاسبات خود اضافه کنیم، می‌توان گفت که سرمایه‌گذاران بی‌دانش بیش از ۷۰ درصد از اصل سرمایه خود را از دست دادند.
** اشتباهات تاریخی تکرار نشود
مردم تجربه تلخ سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه را هرگز از یاد نخواهند برد، اما «متاسفانه اشتباهات خود در بازار سرمایه را امروز در بازار دیگری یعنی در بازار ارز تکرار می‌کنند»، یعنی این که عده‌ای بدون شناخت از بازار فقط «به دلیل ایجاد هیجانات کاذب به دنبال خرید ارز در بازار غیررسمی هستند».
در این بین عده‌ای سودجو به عنوان دلال از هیجانات کاذب مردم بیشترین استفاده را می‌برند. این هشداری است به افراد ناآگاه که امکان دارد مانند گذشته سرمایه خود را از دست بدهند. به همین دلیل لازم است تا به بنیاد بازار ارز بپردازیم تا مردم بهتر بتوانند در جهت‌گیری سرمایه‌گذاری‌های خود تصمیم گیری کنند.
** گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا از افزایش ۴۹ درصدی درآمد‌های نفتی ایران
مهم‌ترین منابع ارزی ایران از فروش نفت است، در این باره اداره اطلاعات انرژی آمریکا در گزارشی که به تازگی منتشر کرده اعلام کرده که ایران سال گذشته میلادی ۳۹ میلیارد دلار درآمد نفتی داشته است، بر این اساس میانگین درآمد ماهانه ایران از فروش نفت در سال گذشته میلادی ۳.۲۵ میلیارد دلار بوده، اما ایران در هفت ماه امسال به‌طور میانگین ۴.۸۵ میلیارد دلار درآمد نفتی داشته که نشان‌دهنده رشد ۴۹ درصدی است. همچنین بر اساس پیش‌بینی اداره اطلاعات انرژی آمریکا درآمد نفتی ایران در سال ۲۰۲۲ به ۵۸ میلیارد دلار خواهد رسید.
با توجه به گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا درآمد‌های ارزی ایران از محل فروش نفت روند صعودی دارد، بنابراین ایران مشکلی در تامین ارز مورد نیاز خود ندارد.
** گزارش صندوق بین‌المللی پول از رشد ۲۱ میلیارد دلاری تراز حساب‌های جاری ایران
همچنین صندوق بین‌المللی پول که در یکی از گزارشات خود وضعیت تراز جاری کشور‌ها را منعکس می‌کند، در جدیدترین گزارش خود پیش‌بینی کرده است که تراز حساب‌های جاری ایران در سال ۲۰۲۲ با افزایش ۲۱ میلیارد دلاری نسبت به سال قبل مواجه شود و به ۳۲ میلیارد دلار برسد. این در حالی است که تراز حساب‌های جاری ایران در سال میلادی قبل از سوی این نهاد ۱۱ میلیارد دلار اعلام شده بود و در سال پیش از آن یعنی پایان دولت دوازدهم منفی هفتصد میلیون دلار بود؛ بنابراین با توجه به گزارش صندوق بین‌المللی پول درآمد‌های ارزی ایران تقریبا سه برابر شده است.
** جمع‌بندی
در ماه‌های گذشته مسئولان مختلف داخلی اعم از رئیس کل بانک مرکزی، وزیر نفت، وزیر اقتصاد و روسای کمیسیون‌های تخصصی و مرتبط مجلس بار‌ها به فروش بالای نفت ایران (رکورد شکنی) و بهبود وضعیت وصول درآمد‌های ارزی تاکید کرده اند. از طرفی رشد ۶۴ درصدی عرضه ارز به صورت حواله در سامانه نیما (۹ ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل) که برای تمام نیاز‌های وارداتی کشور تامین می‌شود و رشد ۴۵ درصدی عرضه ارز به صورت اسکناس (۹ ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل) که عموم نیاز‌های خدماتی و مسافرتی مردم به اسکناس دلار و یورو را تامین می‌کند و همچنین تایید گزارش منابع خارجی از جهش درآمد‌های ارزی ایران و اینکه ایران هیچ‌گونه کمبودی در تامین ارز ندارد، نشان می‌دهد افزایش نرخ ارز در ایران ریشه در انتظارات تورمی ناشی از اخبار منفی و هیجانات کاذب دارد، همان هیجاناتی که در موج سوم شاخص کل بورس روی داد؛ بنابراین از نظر بنیادی نرخ ارز در ایران دیر یا زود تعدیل خواهد شد و احتمال اینکه افرادی که در بازار ارز سرمایه‌گذاری کرده‌اند، با زیان سنگین از این بازار خارج شوند بسیار زیاد است.