توصیه های اورژانس در شرایط آلودگی هوا

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ جناب آقای خالدی، سخنگوی محترم اورژانس کشور، میهمان برنامه صبح بخیر ایران، شبکه یک سیما درباره نکاتی درخصوص آلودگی هوا گفتگو کرد. مشروح گفتگو را در ذیل بخوانید:
سوال: نظر شما در خصوص این روز‌ها چیست؟
خالدی: فصل زمستان فصل خوبی است امیدواریم این بارش‌هایی که در این وضعیت آلودگی که تقریباً ۱۰ روز است که نه فقط تهران بلکه شهر‌های بزرگ با آن درگیر هستند. سمنان، قم، مشهد.
سؤال: شهر‌های صنعتی حتی تبریز و ارومیه هم این روز‌ها این مشکل را دارند.
خالدی: بله درست است. ما تقریباً حدود ۱۲ درصد افزایش تماس‌ها را در این مدت داشته ایم خصوصاً بیماران قلبی، جالب است که در تعطیلات آخر هفته پنجشنبه و جمعه وقتی دقت می‌کنیم می‌بینیم این آمار کاهش پیدا می‌کند. این نشان دهنده این است که مردم بخاطر عدم تردد در شهر کمتر مشکل پیدا می‌کنند طبیعتاً با اورژانس هم کمتر تماس می‌گیرند در زمینه بیماری‌های قلبی و تنفسی، هم نکته‌ای که باید عرض کنم این است علامت‌های مسمومیت با بحث آلودگی هوا به راحتی اتفاق می‌افتد یعنی بسیاری از علامت‌ها معمول و شایع است مثلاً اگر آمار را ببینیم تا این لحظه فقط ۲ روز هوای پاک داشته ایم.
سؤال: در تهران؟
خالدی: در کل شهر‌های آلوده، عموماً دو یا سه روز هوای پاک دارند بقیه هوای قابل قبول است که آن هم آلودگی را دارد. در شهر تهران فقط ۱۱۰ روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس داشتیم یعنی واقعاً کسانی که دارای بیماری‌های قلبی یا بیماری‌های زمینه‌ای و بیماری‌های تنفسی هستند همچنین زنان باردار و حتی خردسالان این‌ها به راحتی می‌توانند در این ۱۱۰ روز دچار مشکل شوند و ما باید به این مسئله توجه داشته باشیم. علامت هایش خیلی ساده است شاید مثلاً ما یک خستگی در طول روز احساس کنیم یا حالت گرفتگی صدا پیدا کنیم یا یک حالتی مثل آبریزش چشم یا بینی را پیدا کنیم.
سؤال: این حالت زکامی را هم پیش می‌آورد یعنی هم گلو می‌سوزد و هم صدا عوض می‌شود این‌ها هم بخاطر آلودگی است؟
خالدی: دقیقاً همین طور است مخصوصاً کسانی که در مراکز پرتردد و شلوغ در رفت و آمدند، برای مثال من نگاه می‌کردم شاخص هوا مقداری بهتر شده بود، ولی باز منطقه ۱۸ جزء مناطق آلوده بود. در همه جای تهران اگر ما درنظر بگیریم ۷۰، یا ۸۰ میزان آلودگی را اورهال آنجا ۱۶۰ بود. این نشان دهنده این است که باید ساکنین این محله یا کسانی که محل کارشان آنجا است، خیلی وقت‌ها کسان دیگر از حاشیه شهر‌ها می‌آیند که مقداری شاید هوا بهتر باشد، ولی چون محل کارشان جای آلوده است بازهم آن مخاطرات برایشان مطرح است. چند کار ساده می‌توان انجام داد. اولاً وقتی آمار به ما می‌گوید که بیماران قلبی در روز‌های تعطیل کمتر می‌شود این بخاطر این است که کمتر تردد می‌کنند بیشتر مراقب خودشان هستند داخل منزل می‌مانند. این نکته اول، حتماً اگر کار ضروری نداریم کارهایمان را می‌توانیم جوری تنظیم کنیم که روز‌هایی که آلودگی کمتر می‌شود یا حداقل خریدهایمان را در مناطقی انجام دهیم که آلودگی کمتری دارد این حداقل کاری است که می‌توانیم انجام دهیم. نکته دوم اگرکسی می‌تواند کار‌های ما را انجام دهد یعنی ما یک خانواده چهارنفره هستیم چهار نفره مان هم نیاز‌هایی را داریم برای خرید یک نفر می‌تواند این کار را انجام دهد، مصرف لبنیات را افزایش دهیم سبزیجات تازه می‌تواند کمک کننده باشد اگر کسانی که دچار بیماری‌های قلبی تنفسی هستند خواهش من این است که در این زمان‌ها خیلی بیشتر برای مصرف داروهایشان دقت کرده و حتماً داروهایشان را سر وقت مصرف کنند. منظم‌تر از گذشته، خیلی وقت‌ها ما دیده ایم که مثلاً طرف می‌داند دچار حملات آسم می‌شود، ولی باز تردید می‌کند. در آلودگی هوا این شدیدتر اتفاق می‌افتد. یعنی به راحتی این افراد دچار حمله آسم خواهند شد. حتماً با اورژانس تماس بگیرند اگر داخل منزل اکسیژن دارند حتماً مصرف کنند در ۲ تا ۳ لیتر در دقیقه قرار دهند تا اینکه مقداری حالشان بهتر شود تا زمانی که اورژانس برسد.

سؤال: یک نکته، برخی از پرستاران عزیز هم گفته اند، که آلودگی هوا مانند یک پتو روی شهر است یعنی وقتی به عکس‌های بالارا ببینیم متوجه می‌شویم که آلودگی شهر را گرفته است اینکه من خانه باشم یا بیرون برای ما توفیقی دارد ؟
خالدی: این حداقل کاری است که می‌توانیم انجام دهیم. خیلی وقت‌ها خانواده می‌گویند آلودگی زیاد است پنجره را باز می‌کنند این‌ها کمک می‌کنند که آلودگی وارد منزل شود. توصیه کارشناسان این است که حتماً در زمانی که می‌خواهند حتی غذا میل کنند حتماً دست‌های شان را بشورند حتماً دهان را بشورند، چون آلودگی همچنان روی پوست بدن است و با خوردن مواد غذایی می‌تواند وارد بدن شود وهمه این‌ها کمک می‌کند به اینکه بدنمان این آلودگی را دریافت کند و دچار حادثه شویم.

سؤال: وقتی می‌گویند ذرات ۲ و نیم میکرو یعنی چه؟ از طریق پوست هم ممکن است وارد بدن شود؟ این گمانه زنی‌ها را افراد متخصص بیشتر و شفاف‌تر توضیح دهند تا مردم آگاه شوند.

خالدی: بله وقتی می‌گوییم ذرات ۲ و نیم میکرو یعنی ذرات بسیار ریز شاید از آن ماسک‌های ساده هم عبور کند حتی ما توصیه می‌کنیم که علی رغم این مسئله باز هم ماسک را بزنید وقتی ما سعی می‌کنیم بین بد و بدتر انتخاب کنیم ماسک...

سؤال: ماسک‌هایی که برای کرونا و آنفولانزا هم می‌زنیم.
خالدی: بله باید فیلتردار باشد، ولی همین ماسک‌های ساده هم می‌تواند ذراتی را که یک مقداری بزرگ‌تر هستند را بگیرد و این هم کمک کننده است یا حتی ویروس‌هایی که در اثر فصل زمستان عموماً بیشتر شاهد آن هستیم که ویروس‌ها در منزل مسکونی یا در محل کارمان که در جریان آلودگی هوا هم هستند بخاطر همین طبیعتاً ما نمی‌گذاریم اتفاقی بیفتدکه شاید ما را بیشتر در معرض خطر قرار دهند باید نهایت کاری را که می‌توانیم انجام دهیم طبیعتاً نمی‌توانیم همان لایه آلودگی را الان حذف کنیم، ولی می‌توانیم کمتر در معرض آن قرار بگیریم در داخل منزل بمانیم خیلی بهتر از این است که در مناطق شلوغ باشیم در مناطق خلوت بهتر از آن است که در مناطق شلوغ تردد کنیم توجه به این نکات کمک می‌کند که کمتر در معرض آلودگی هوا قرار بگیریم.

سؤال: این روز‌ها در میادین بزرگ شهر حضور داشتید و اینکه همکاران بزرگوار شما حاضر بودند برای اینکه اگر به کسی حمله آسمی دست داد اکسیژن به او وصل کنند. اقدامات درمانی اولیه، این تا چه زمانی ادامه دارد و چه اقداماتی را در آن لحظه دوستان و همکاران بزرگوار شما می‌توانند عملیاتی کنند.

خالدی: این را به همه عرض کنم عوامل اورژانس هم در معرض خاطر هستند، ولی بخاطر اینکه مردم دسترسی شان به اورژانس راحت‌تر شود در میادین بزرگ حتماً مستقر خواهند شد و قانون هم دارد یعنی وقتی شرایط آلودگی از ۱۵۰ عبور کند همکاران ما اتوماتیک باید این مسئله را انجام دهند عموماً هم در میادین اصلی اتوبوس‌هایی مستقر می‌کنیم مثل میدان شهر ری، میدان آزادی، میدان تجریش و...، ولی بقیه موارد را یا آمبولانس مستقر می‌کنیم یا موتورلانس ما مستر است به جهت اینکه مردم اگر مشکلی پیدا کردند تا بخواهند تماس بگیرند یا هر چیز دیگری، عموماً هم شاید آدرس را مرتب نتوانند بدهند، همکاران ما بتوانند سریعتر خدمت شان برسند، همچنین توزیع ماسک را داریم و اکسیژن درمانی و اگر لازم باشد اقدامات درمانی برای این عزیزان انجام شود توسط آمبولانس‌های اورژانس به بیمارستان منتقل خواهند شد.

سؤال: همه توصیه می‌کنند و تأکید دارند که بیرون نباشید رانندگان تاکسی یا کسی که حتماً باید بیش از ۱۰ ساعت در طول روز در شهر تردد کند برای آن‌ها چه توصیه‌هایی دارید از لحظه‌ای که این عزیزان از خانه بیرون می‌روند تا برگشت شان به منزل؟
خالدی: اولاً مصرف مایعات را افزایش دهند، در صورت امکان ماسک فیلتردار حتماً مصرف کنند و ماسک را تحت هیچ شرایطی برندارند چیزی حول و هوش ۵ ساعت، یا اگر ماسک خیس شد حتماً آن را عوض کنند این برای کسانی که تردد می‌کنند. رانندگان شیشه ماشین را تحت هیچ شرایطی پایین ندهند آن دریچه جریان هوا که از بیرون وارد خودرو می‌شود را حتماً ببندند؛ که آلودگی وارد خودرو نشود. خیلی وقت‌ها فکر می‌کنیم که اگر جریان هوا باشد بهتر است در صورتی که این بیشتر ما را در معرض آلودگی قرار میدهد. نکته بعدی شاخص‌های آلودگی هوا خیلی راحت است به راحتی با یک جستجوی ساده در سایت‌های کشورمان می‌توانیم متوجه شویم که الان وضعیت شاخص آلودگی چگونه است و در چه مکان‌هایی بیشتر است سعی کنیم اگر بخاطر شغل مان می‌خواهیم در داخل شهر تردد کنیم از قسمت‌هایی تردد کنیم که آلودگی در آن مناطق کمتر است.
سؤال: از اوایل پاییز امسال خیلی از شهر‌های ما به شرایط زمستانی رفته اند مثل استان اردبیل یا خیلی از شهر‌های دیگر سرد ما، این آفت هر ساله هم متأسفانه هست موضوع گازگرفتگی، یعنی با وجود اینکه شما و هم افراد دست اندرکار می‌آیند اعلام می‌کنند که می‌خواهید بخاری راه اندازی کنید یا مثلاً بخاری تان را می‌خواهید با مصرف بیشتری از گاز به دلیل سرما استفاده کنید نکات ایمنی را فراموش نکنید، باز شاهدیم اگر چه به نسبت دهه ۷۰ و ۸۰ خیلی آگاه سازی‌ها بیشتر شده است، اما همچنان هست و همچنان اتفاق ناخرسندی است و واقعاً هم بعضی مواقع آدم می‌ماند که با یک اتفاق خیلی کوچک جان حتی یک نفر از دست رفته است. آماری بفرمایید و اینکه برای تکرار چندین باره شاید لازم باشد هموطنان عزیزمان در مناطق سردسیر بدانند که چطور باید از بخاری استفاده کنند.

خالدی: خواهش من این است که ما با چیزی روبرو هستیم به نام گاز مونوکسید کربن، چرا خطرناک است، بخاطر اینکه نه رنگ دارد نه بو و نه طعم دارد یعنی ما متوجه این گاز نمی‌شویم طبق حواس پنجگانه مان یعنی اینکه گاز خفه کننده‌ای در اطراف ما هست که قادر به تشخیص آن نیستیم. نکته بعدی چرا خطرناک است، به جهت اینکه ۲۵۰ برابر بیشتر از اکسیژن قابلیت حل شدن در خون ما را دارد پس تمام اکسیژن ما را جایش گاز مونوکسید کربن می‌گیرد این دلیلی که ما دچار مشکلاتی می‌شویم نکته بعدی هنوز در خیلی از شهر‌های مان سرما را تجربه نکرده اند ما وقتی دچار مشکل می‌شویم که یکدفعه یک برودت هوا اتفاق می‌افتد و اینکه شاهد استفاده شتابزده و عجولانه از وسایل گرمایشی هستیم. خیلی وقت‌ها هم احتمال می‌دهیم که خود ما واردتر هستیم یعنی الان یکسری مثلاً فکر می‌کردند که اگر دستگاه یا بخاری را بگیرند که دودکش نداشته باشد دردسرشان کمتر است، این افراد بدانند که ما اصلاً چیزی باعنوان بخاری بدون دودکش نداریم. اگر چیزی شعله دارد حتماً...

سؤال: این نکته مهمی است، این تبلیغات تجاری که خیلی از تولیدکننده‌ها روی آن تأکید دارند این بخاری صددرصد بدون دودکش است چیزی که من شنیده ام، برای مغازه‌ها است مغازه‌ای که هر ده دقیقه یکبار درب آن باز می‌شود هوا تقریباً کامل به جریان می‌افتد و برمی گردد این برای یک مغازه بزرگی است که صاحب مغازه می‌خواهد زیر پایش بخاری کوچکی بگذارد و فقط به صورت منطقه‌ای گرمایشی را ایجاد کند و هوا در جریان است. اینکه برای یک اتاق در بسته یا یک خانه درنظر بگیرد، به نظرم درست نیست.

خالدی: این نکته اول، نکته دوم اولاً دستگاه‌های استاندارد استفاده کنند حتماً مطمئن شوند خود دستگاه استاندارد است یعنی شعله را درست می‌سوزاند و آتش خوبی دارد و مونوکسید کمتری تولید می‌کند حتماً مسیر خروج دود را چک کنند شاید توصیه‌های همکاران آتش نشانی خیلی ارزشمند باشد که در سایت شان وجود دارد مطالعه کنند، نکته بعدی خیلی جالب است علامت‌هایی که دارد خیلی علامت‌های ساده‌ای است، اول سردرد و بعد ضعف و بیحالی و یک کرختی بدن که ما ربط می‌دهیم به کار روزانه یا مشغله‌هایی که داریم یا یک سرماخوردگی ساده و از آن عبور می‌کنیم تا اینجا فرد می‌تواند به خودش کمک کند متأسفانه اگر این ادامه پیدا کند و دچار کاهش هوشیاری و ضعف و بیحالی شود از اینجا به بعد فرد دیگر نمی‌تواند به خودش کمک کند و بقیه باید حواسشان باشد. خواهش من این است که ما در سال گذشته در مهر و آبان ۱۳۰ کشته داشته ایم الان داریم به ۱۸۰ نفر می‌رسیم یعنی نسبت به سال گذشته ۴۰ درصد افزایش فوتی‌ها است امسال، البته این مواردیست که به اورژانس اطلاع داده می‌شود.

سؤال: با وجود اینکه سطح دسترسی به اطلاعات خیلی بیشتر شده است، اما این افزایش پیام دارد انگار می‌دانیم و رعایت نمی‌کنیم.
خالدی: جالب‌تر این است که در استان‌هایی اتفاق می‌افتد که سرد نیستند. ما فکر می‌کنیم که مثلاً این آمار باید در اردبیل یا تبریز باشد آن‌ها به مرور زمان این را خیلی خوب متوجه شده اند و خیلی هم رعایت می‌کنند. استان‌هایی مثل تهران و فارس و خراسان رضوی جزء جا‌هایی هستند که فعلاً آمارهایشان درخصوص مسمومیت با گاز مونوکسید کربن بالا است و به همکاران مان در روابط عمومی این استان‌ها اعلام کرده ایم که مقداری بیشتر تلاش کنند تا بتوانند این را اطلاع رسانی کنند و خواهش من از همه مردم این است که اگر دستگاه‌های گرمایشی را تازه روشن کردند و دچار این علامت‌ها شدند چند تست ساده است، یکی اولاً از آن فضا خارج شوند اگر از آن فضا خارج شدند و سردردشان ضعف و بیحالی شان بهتر شد شک نکنند که دچار مسمومیت با مونوکسید کربن هستند حتماً وسایل گرمایشی را باید خاموش کنند در و پنجره را باز کنند تا مونوکسید کربن خارج شود و خواهش من این است که اگر کسی دچار ضعف و بیحالی بود تحت هیچ شرایطی به او چیزی نخورانند آب آشامیدنی و هیچ چیز دیگری به جهت اینکه ممکن است وارد ریه شود و مشکلات دیگری برای فرد ایجاد کند بهتر است با اورژانس تماس بگیرند و فرد را از آن محیط خارج کنند و منتظر عوامل اورژانس باشند.
سؤال: اگر کسی تصادف شهری داشت و ما بعنوان شهروند حس مسئولیت مان برانگیخته شد که به او کمک کنیم چه کار کنیم که خدایی ناکرده نتیجه عکس ندهد؟

خالدی: اولین خواهش من از همه مردم عزیز این است که حتماً بروند و دوره کمک‌های اولیه را بگذرانند در اورژانس و در هلال احمر و الان هم خیلی دسترسی‌ها ساده شده است یعنی شما با یک جستجو می‌توانید یک فیلم کامل کمک‌های اولیه را که به کرات در سایت‌های مرتبط وجود دارد مشاهده کنید و انجام دهید کمک‌های اولیه خیلی مهم است. نکته بعدی اینکه اولاً مصدوم را جا به جا نکنند اگر مصدومی خونریزی دارد اگر باندی گازی چیزی دارند انجام دهند اگر ندارند حتی با یک پارچه حتماً رویش را بپوشانند و مسیر را برای رسیدن اورژانس باز کنند جا به جا کردن مصدوم الان مهمترین معضل اورژانس است همکارانی که دانش اش را ندارند فقط اجازه دهند که دور مریض خلوت باشد و مسیر رسیدن آمبولانس را مهیا کنند متأسفانه ما هنوزم که هنوز است شاهد این هستیم که آمبولانس پشت ترافیک تصادف مانده است.
پایان