یلدا با داشتن ویژگی‌های ارزشمند و مهمی مانند مهمان‌نوازی، کرامت و ارزش‌گذاری به پیوندهای خانوادگی، گاه‌شماری سنتی محلی، ارزش‌گذاری به طبیعت و ارج نهادن به روابط انسانی جامعه‌ساز، ثبت جهانی شده است.
عیسی عزیزنژاد، پژوهشگر حوزه مردم‌شناسی با اشاره به اهمیت ثبت جهانی یلدا گفت: در واقع یلدا با داشتن ویژگی‌های ارزشمند و مهمی مانند مهمان‌نوازی، کرامت و ارزش‌گذاری به پیوندهای خانوادگی، گاه‌شماری و تقویم سنتی محلی، مهمان‌نوازی، ارزش‌گذاری به طبیعت و ارج نهادن به روابط انسانی جامعه‌ساز، ثبت جهانی شده است.
او اضافه کرد: این ویژگی‌ها شاخص‌های بسیار عالی برای داشتن زندگی پاک و سالم چه از بعد مادی و چه معنوی برای عصر کنونی است چرا که امروزه زندگی انسان‌ها و کانون خانواده‌ها در کشورهای مختلف با آسیب‌های زیاد ناشی از فقدان این شاخص‌ها مواجه است.
یلدا با داشتن محتوا و پیام‌های ارزشمند، عامل مهمی برای بازتعریف و شناخت هویت‌های اصیل انسانی برای همه ملت‌هاست
این پژوهشگر حوزه مردم‌شناسی ادامه داد: یلدا با داشتن این محتوا و پیام‌های ارزشمند می‌تواند به یک عامل مهمی برای بازتعریف و شناخت هویت‌های اصیل انسانی برای همه ملت‌ها در اقصی نقاط جهان تبدیل شود.
او اظهار کرد: آیین شب یلدا انسان‌ها را تشویق می‌کند که با هم و در کنار هم بوده، از مشکلات و گرفتاری‌های همدیگر باخبر شده و به کمک و یاری همدیگر کمر همت ببندند.
عزیزنژاد با بیان اینکه پیام شب یلدا، صلح، دوستی، آشتی و محبت است، تصریح کرد: از آنجایی که خانواده، هسته اولیه جامعه است این موضوع می‌تواند به همه جامعه تسری یابد و در نگاه کلی آن جوامع و ملل را به همدیگر نزدیک کرده و موجب آشنایی ملت‌ها با ارزش‌های والای انسانی شود که این موضوع متاسفانه در حال حاضر در بین برخی گروه‌ها و جوامع کم‌رنگ شده است.
این پژوهشگر حوزه مردم‌شناسی احترام به بزرگترها، احترام به والدین و تقویت کانون خانواده را یکی دیگر از مهمترین پیام‌های شب یلدا برشمرد و خاطرنشان کرد: اگر امروز ما شاهد وجود خانه سالمندان در شهرهای بزرگ ایران و جهان هستیم همگی از خلاء این موضوع ناشی می‌شود که پیوندهای خانوادگی متاسفانه در عصر حاضر با خطر گسست مواجه است.
او با بیان اینکه رسم شب یلدا را همچون دیگر رسوم و جشن‌های دیگر ایرانی را باید در ارتباط با انسان و طبیعت نگریست، گفت: یلدا با پیشینه حداقل دو هزار ساله که در برگیرنده اقوام مختلف جغرافیای وسیع ایران در گذشته و همچنین حال حاضر است یکی از رسوم مهم ایرانیان بوده و هست.
حسن سپهرفر، پژوهشگر و محقق مردم‌شناس نیز با اشاره به وجه تسمیه یلدا گفت: يلدا در اصل از زبان سريانی به معنی تولد و ولادت گرفته شده كه در زبان عربی هم به صورت‌های مختلفی مانند ميلاد، مولود يا ولد به كار برده می‌شود، دهخدا نيز به سريانی بودن واژه يلدا اشاره داشته و از آن به ميلاد عربی ياد كرده در آثار الباقيه هم اشاره شده نام اين روز ميلاد اكبر و مقصود از آن انقلاب شتوی است.
او افزود: يلدا مراسمی است كه در نخستين شب زمستان و بلندترين شب سال بر پا می‌شود و شب زايش و تولد خورشيد، مهر و ميترا است و چنانچه در منابع اشاره شده، خورشيد و مهر يا ميترای هندی، نجات‌بخش جهان از تسلط اهريمن و نكبت وی بود و به موهبت اين، در چنين روزی آفتاب پس از پشت سر گذاشتن طولانی‌ترين شب سال، در فردايی ديگر زايش مجدد پيدا كرده و متولد می‌شود، لذا چون در اسطوره‌های مردمی خورشید بر اهريمن تاريكی غالب می‌آيد مردم به پاس اين نجات‌بخشی برای او جشن می‌گيرند.
سپهرفر با اشاره به اهمیت ثبت جهانی شب یلدا اظهار کرد: برای درک میراث‌فرهنگی ناملموس در میان ملل مختلف و از سویی آگاه‌سازی نسل حاضر نیاز بود که گفتمان مشترکی بین فرهنگ‌ها ایجاد شود که بتواند منجر به احترام متقابل و درک فرهنگ‌ها شده وهم فرصتی برای ارائه فرهنگ‌ها و سبک زندگی‌های آحاد بشر را فراهم کند.
این پژوهشگر و محقق مردم‌شناس ادامه داد: از این رو یونسکو در نظر گرفت تا اقدام به ارائه پرونده‌های میراث ناملموس مشترک بین کشورها کند تا بدین ترتیب موجب تقویت همبستگی دولت‌ها و احترام به یکدیگر شود.
او تصریح کرد: لذا ثبت مشترک عناصر میراث ناملموس میان کشورها نشان‌دهنده حوزه‌های فرهنگی و جغرافیایی متنوع با ریشه‌های تاریخی مشترک است که می‌تواند ضمن اتحاد و همبستگی ملت‌ها موجب پیوند آن‌ها با یکدیگر، تقویت صلح و دوستی، نزدیک‌تر ساختن انسان‌ها به یکدیگر و در صحنه دیپلماسی موجب توسعه فرهنگی و وحدت‌بخشی روابط کشورها شود.
سپهرفر با اشاره به جایگاه آیین‌های سنتی و قدیمی در تقویت همبستگی ملی خاطرنشان کرد: سرزمین ایران با وجود اقوام، مذاهب و زبان‌های مختلف از دیرباز مهد تمدن‌های مختلف بوده که یکی از نکات مهم ما در همبستگی‌های ملی شناخت همین عناصر فرهنگی مشترک مانند نوروز، جشن یلدا، آیین‌های ماه محرم و دیگر صورت‌های آیینی و رفتاری مابین اقوام است.
این پژوهشگر گفت: امروزه جلوه‌هایی از این آیین و آداب و رسوم به ما به ارث رسیده لذا تداوم اجرا، ترویج، احیا و بازیابی اینگونه جشن‌ها و آیین‌ها که اغلب دارای جنبه‌های شادی و نشاط هستند می‌تواند به همبستگی ملی جامعه ایرانی کمک کند.
او تصریح کرد: جشن‌هایی مانند چیلله گئجه‌سی(شب چله) از منظر کارکردهای فرهنگی، اجتماعی و نقشی که دارد علاوه بر جنبه‌های نشاط و شادی آن و گردهمآیی خانواده‌ها و تقویت صله رحم و ارتباطات خانوادگی موجب تقویت بن‌مایه‌های ادبیات شفاهی در نقل داستان‌های محلی و حفظ سینه به سینه آن و پیوند نسلی خصوصا در کنار پدر و مادربزرگ‌ها و نیز حفظ هویت‌های فرهنگی در گستره‌های محلی، منطقه‌ای و ملی می‌شود.