رییس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: جاده میانگذر پارک ملی گلستان یک انقطاع زیست بومی ایجاد کرده است که سالانه و بهطور میانگین ۲۳۰ رأس حیوان از حیات وحش منطقه از بین میرود.
محمدرضا کنعانی؛ مدیرکل حفاظت محیطزیست استان گلستان، در خصوص تاریخچه پارک و اهمیت آن گفت: پارک ملی گلستان با وسعت ۹۱۸۹۵ هکتار، اولین منطقه تحت مدیریت سازمان حفاظت محیطزیست در سال ۱۳۳۶ و اولین پارک ملی کشور است. همچنین بهعنوان ذخیرهگاه زیستکره و میراث طبیعی جنگلهای هیرکانی در یونسکو ثبت شده است.
وی افزود: در پارک ملی گلستان ۶۹ گونه پستاندار، ۱۵۰ گونه پرنده، ۱۱۰۰ گونه حشره، ۴۴ گونه خزنده، ۱۳ گونه ماهی، ۳ گونه دوزیست و ۱۳۶۰ گونه گیاه زیست میکنند. گونههای شاخص پارک ملی گلستان هم در دو دهه اخیر افزایش چشمگیری داشتهاند.
مدیرکل حفاظت محیطزیست استان گلستان در ادامه خاطرنشان کرد: جمعیت قوچ و میش این پارک تا پیش از امسال ۶۵۰۶ رأس بوده که امسال به ۸۹۸۴ رأس افزایش یافته است. جمعیت کل و بز هم که تا پیش از سال جاری ۶۵۹ رأس بوده امسال به ۸۴۹ رأس رسیده است.
به گفته کنعانی، جمعیت مرال تا پیش از امسال ۴۱۹ رأس بوده که امسال به ۸۱۵ رأس رسیده و جمعیت آهو هم از ۳۴۰ رأس به ۳۸۷ رأس افزایش یافته است.
او گفت:طی سالهای گذشته بخشهای کمتری از پارک ملی گلستان دچار حریق شدهاند. از سال ۱۳۵۷ تا سال ۱۳۹۷، بهصورت میانگین سالانه ۶ حریق به مساحت ۲۱۳ هکتار اتفاق افتاده است. از سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰، بهصورت میانگین سالانه ۱۷ مورد حریق به مساحت ۱۷۶ هکتار رخ داده است. درصورتیکه امسال با ۱۶ مورد حریق به مساحت ۲۸ هکتار مواجه شدیم. پس باوجوداینکه تعداد حریق بیشتری داشتیم، ولی وسعت حریق بهشدت کاهش پیدا کرده است.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست، در ادامه گفت: پارک ملی گلستان یکی از الگوهای مدیریت محیط زیستی کشور و جهان است. این پارک، به لحاظ قدمت زمینشناسی، زیستکره منحصر به فردی است و کشورهای دیگر چنین تنوع گیاهی و جانوری را ندارند.
علی سلاجقه با تاکید بر ضرورت رویکرد مشارکتی در حفظ این زیستکره، گفت:استانداران مرز سیاسی را مبنا قرار ندادهاند و پارک را بهصورت یکپارچه دیدهاند. امیدواریم این الگوی مشارکتی الگوی مناسبی برای دیگر مناطق کشور از جمله مجموعه توران و مجموعه کویر مرکزی باشد.
وی افزود: امروز زمان این نیست که در مورد مباحث توسعه صحبت کنیم، چون توسعه رشد خودش را دارد و به سرمنزل مقصود میرسد. اما آنچه که زیرساختهای توسعه را از بین میبرد، عدم توجه به محیطزیست است.
معاون رییسجمهور ادامه داد: خوشبختانه طرحهای خوبی در حوزه پارک ملی گلستان انجام شده است. صندوق ملی محیطزیست هم آمادگی کامل را برای اعطای وام و تسهیلات دارد. نکته مهمی که وجود دارد این است که باید اسناد پارک ملی نهایی بشود. ما با سازمان منابع طبیعی کشور جلسهای خواهیم داشت و از استانداران میخواهیم که مبحث سند پارک در استانهای سمنان و خراسان شمالی حل بشود.
سلاجقه در رابطه با جاده میان گذر پارک ملی گلستان نیز خاطرنشان کرد: این جاده یک انقطاع اکوسیستمی ایجاد کرده است و به طور میانگین سالانه ۲۳۰ رأس از حیاتوحش منطقه را از بین میبرد. این اتفاق ناگواری است و ما از این بابت بهشدت خسارات میبینیم.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه باید جاده را چندمنظوره و از منظر گردشگری ببینیم، گفت: آنجا باید به یک سافاری پارک تبدیل شود و درشکه رانی و دوچرخهسواری صورت بگیرد تا منطقه از نظر گردشگری قوت بگیرد. مشارکت مردم محلی کار بسیار قشنگی است و باید حضور مردم را مخصوصاً در حواشی جاده جدیتر بگیریم. اگر این اتفاق بیفتد مردم شریف منطقه در حفاظت هم مشارکت میکنند. باید به این گزینهها بهصورت ملی نگاه شود هرچند که از مشارکت استانها هم بهخوبی بهرهمند خواهیم شد.
وی با اشاره به نقش موثر سمنهای متخصص و متعهد محیطزیستی، متذکر شد: این سمنها، گروهی از انسانهای شایستهای هستند که بهصورت جهادی و بیمزد و منت در اقصینقاط کشور فعالیت میکنند بنابراین میبایست نگاه ویژهای به سمنهای جهادی استانی داشته باشیم و حتماً از هر استان یک نماینده از سمنها حضور داشته باشد.
سلاجقه در پایان توصیه کرد: در مبحث زونبندی و مکانیابی یک کار علمی و الگویی انجام شود و حتماً باید از ظرفیتها و تجربیات بینالمللی استفاده شود.