نیاز‌های تغذیه‌ای کودکان را بشناسید؛ خوراک هفتگی فرزندتان را به این روش تنظیم کنید

به گزارش سرویس وبگردی سازمان صدا وسیما، کودکان نور چشم‌های ما و پاره جان ما هستند. ما به‌عنوان والدین برای مراقبت و رسیدگی از آن‌ها، نیازمند اطلاعات و آگاهی هستیم تا بتوانیم به بهترین شکل ممکن، نیاز‌های فرزندانمان را برآورده کنیم و در نگهداری و رشد آن‌ها موفق باشیم. تغذیه سالم یکی از چندین نیاز کودکان است. همچنین تغذیه از نیاز‌های اولیه موجودات زنده قلمداد می‌شود. نیاز‌های انسان براساس جنس، سن، شرایط فیزیولوژیک، وزن، اندازه بدن و میزان فعالیت فرد متغیر است.

اگر می‌خواهید از این پروژه بزرگ، سربلند بیرون بیایید و در کوتاه‌ترین مدت تغذیه مناسبی برای کودکانتان درنظر بگیرید، در مرحله اول به برنامه‌ریزی منظم و علمی نیاز دارید. استفاده از برنامه‌ای کاربردی باعث می‌شود در تنوع‌بخشی و داشتن ایده برای تهیه وعده‌های غذایی جذاب و مفید، آزادانه‌تر عمل کنید. لیستی از نیاز‌های و مواد مغذی آماده کنید و هر کدام از آن‌ها را با درنظر گرفتن ذائقه کودک در وعده غذایی جداگانه‌ای بگنجانید.

طراحی هفتگی سه وعده اصلی و چند میان‌وعده مقوی به شما این امکان را می‌دهد، تغذیه‌ای ارزشمند و اصولی را به‌طور منظم، پیاده‌سازی کنید. تغییر سبک زندگی در راستای زندگی سالم همراه روش‌ها و راهکار‌های درست تغذیه‌ای به شما کمک خواهد کرد.

کربوهیدرات‌ها و چربی‌ها از منابع عمده تأمین انرژی هستند. اهمیت پروتئین‌ها در حفظ سلامت بدن، ویژه است و برای سلول‌ها و بافت‌های بدن جنبه حیاتی دارند. پروتئین‌ها به‌علت حساسیت نقش خود در برنامه غذایی کودکان با اهمیت و ویژه شناسایی شده‌اند. این درصورتی است که ویتامین‌ها و مواد معدنی در مقایسه با کربوهیدرات‌ها و پروتئین‌ها به مقدار کمتری مورد نیاز شمرده می‌شوند، اما به همان اندازه برای سلامت بدن و حفظ حیات نقش سازنده ایفا می‌کنند.

از طرفی دیگر مواد معدنی برای ساختمان بافت‌ها لازم هستند. همچنین کلسیم در استخوان‌ها و دندان‌ها و آهن در خون مورد نیاز است. مایع حیاتی؛ آب سالم و فیبر نیز برای یک رژیم غذایی مناسب اهمیت ویژه‌ای دارند. گروه‌های اصلی غذایی شامل این موارد هستند: گروه نان و غلات گروه میوه‌ها و سبزیجات گروه گوشت، تخم مرغ، حبوبات و مغز‌ها گروه شیر و لبنیات ویتامین‌ها: ویتامین A، ویتامین D، ویتامین C و....

 

اکثر ما با مقاومت کودکان هنگام خوردن گوشت مواجه شده‌ایم و به حتم یکی از نگرانی‌های اساسی شما مواجهه با این موضوع است. از آنجا که گوشت منابع پروتئین، آهن و روی را تأمین می‌کند، اهمیت ویژه‌ای دارد. می‌توانید با خلاقیت از استفاده از گوشت چرخ‌کرده در غذا‌هایی شبیه ماکارونی، کتلت، همبرگر، کباب و... کودکان را مجاب و خیال خودتان را راضی کنید.

 

شیر و لبنیات برای رشد و استحکام دندان و استخوان‌ها ضرورت دارد. شاید فکر کنید با اضافه کردن پودرکاکائو می‌توانید تمایل کودک را به خوردن شیر تحت‌تأثیر قرار دهید، اما نکته اینجاست مقدار زیاد کاکائو به علت داشتن اگزالات از جذب کلسیم شیر جلوگیری می‌کند. عسل می‌تواند گزینه مناسب‌تری باشد. می‌توانید شیر را در قالب غذا‌هایی شبیه فرنی و شیربرنج نیز به کودک معرفی کنید.

سایر مواد غذایی این گروه مثل ماست، پنیر و کشک در وعده ناهار و شام یا بستنی در میان‌وعده، نیاز کلسیم را تأمین می‌کند. افراط در خوردن شیر نیز به این دلیل که جایگزین سایر غذا‌های اصلی می‌شود کودک را در معرض خطر کمبود‌های تغذیه‌ای به‌خصوص کمبود آهن قرار می‌دهد.

 

اکثر کودکان تمایلی به مصرف سبزی‌های تازه همراه با غذا ندارند. بهتر است والدین، سبزیجات خام مثل هویج، گوجه فرنگی، کاهو، گل کلم و سبزیجات پخته مثل چغندر پخته (لبو)، نخود فرنگی، لوبیا سبز و کدوحلوایی را به‌عنوان میان‌وعده به کودکان پیشنهاد کنند و با به‌کار بردن سلیقه و خلاقیت شکل و شمایلی ویژه به این نوع خوراکی‌ها بدهند تا انگیزه و اشتهای کودک را تحریک کنند.

 

مصرف بیش از حد شکلات و شیرینی به این دلیل که موجب بی‌اشت‌هایی و سیری کاذب در کودکان می‌شود و آن‌ها را از مصرف غذا‌های اصلی بازمی‌دارد، موجب اختلال رشد آن‌ها خواهد شد. توصیه ما این است که حداقل در منزل از نگه‌داشتن شکلات و شیرینی خودداری کنید و به این ترتیب، دسترسی دائمی آن‌ها به این مواد را کاهش دهید.

از دادن شکلات و شیرینی به‌عنوان جایزه خودداری کنید و با تنظیم یک برنامه منظم، تعداد شکلات و شیرینی را در طول روز تحت کنترل بگیرید. برای جلوگیری از خراب شدن دندان‌ها باید به کودکان آموزش داد که پس از مصرف مواد قندی و شیرین به‌خصوص آب‌نبات‌ها و شکلات‌ها، دهان و دندان خود را با آب و مسواک شست‌وشو دهند.

 

خیلی از تنقلات مثل انواع پفک و چیپس به‌طور بی‌رویه توسط کودکان مصرف می‌شود. مصرف پفک به‌خصوص قبل از وعده‌های غذایی به دلیل ایجاد سیری کاذب، کودکان را از خوردن غذا‌های اصلی که باید مواد مغذی مورد نیاز رشد کودک را تأمین کند، باز می‌دارد. از طرف دیگر نمک آن ذائقه کودک را به خوردن غذا‌های شور عادت می‌دهد.

مصرف بیش از اندازه نوشابه همراه وعده‌های غذایی نیز علاوه بر سیری کاذب، جذب مواد مغذی مانند کلسیم را مختل می‌کند. بهتر است، کودکان را به‌مصرف تنقلات سنتی مانند نخودچی و کشمش، گردو، بادام، پسته، گندم برشته، برنجک، عدس برشته‌شده، توت خشک، انجیر خشک و برگه‌ها تشویق کنید و سر سفره به جای نوشابه، دوغ بگذارید.

 

این وعده غذایی یکی از با اهمیت‌ترین و تأثیرگذارترین وعده‌های غذایی در سلامت و رشد کودکان است. آموزش در این زمینه نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. اینکه این فرهنگ را در خانه و خانواده خود جا بیندازیم و عادت غذایی صبحانه خوردن را جدی جلوه دهیم، هنر ما را نشان می‌دهد. نخوردن صبحانه باعث می‌شود مغز کودک انرژی لازم را برای انجام فعالیت‌های روزانه خود نداشته باشد.

بهترین صبحانه برای کودکان، صبحانه‌ای است که از پروتئین، کلسیم، کربوهیدرات، ویتامین‌ها، فیبر و همچنین چربی‌های سالم تشکیل شده باشد. بر این اساس بهتر است در لیست صبحانه کودکان از مواد غذایی مانند لبنیات، سبزیجات، میوه‌ها و غلات استفاده کرد. تخم‌مرغ و انواع مغز‌ها نیز تأمین‌کننده پروتئین در صبحانه کودکان هستند. حلوا شکری یک خوراکی گرم بوده و برای بچه‌های سرد مزاج مفید است.

ازجمله خواص این ماده غذایی خوش‌طعم می‌توان به رفع کم‌خونی و کمبود آهن، تقویت قدرت یادگیری و بهبود عملکرد ذهنی اشاره کرد. پنیر به همراه گردو، تخم‌مرغ، نان سبوس‌دار و... از دیگر پیشنهاد‌ها برای این وعده مهم غذایی هستند.