معاون پژوهشی وزارت علوم و رئیس ستاد ملی «هفته پژوهش و فناوری»، با اعلام برنامه‌های این هفته، از برگزاری همزمان نمایشگاه‌های «ایران ساخت»، «دستاورد‌های پژوهش و فناوری» و «تستا» خبر داد و گفت: علاوه بر وزارت علوم و معاونت علمی رییس جمهور، وزارتخانه‌های دیگر هم در این نمایشگاه‌ها حضور خواهند داشت
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، پیمان صالحی امروز در نشست خبری هفته پژوهش و فناوری ۱۴۰۱، با اشاره به برنامه‌های استانی و ملی این هفته اظهار داشت: هفته استانی پژوهش و فناوری از ۱۲ تا ۱۷ و هفته ملی از ۱۹ تا ۲۵ آذر ماه برگزار می‌شود.
وی ادامه داد: برخی دانشگاه‌ها فعالیت‌های خود را از ابتدای آذر ماه آغاز کرده اند. شیوه نامه برنامه هفته پژوهش و فناوری به استانداران ابلاغ شده و آن‌ها محور برنامه‌های این هفته هستند.
صالحی از برگزاری جشنواره‌های مختلف مانند جشنواره برگزیدگان پژوهش و فناوری در استانها خبر داد و افزود: سعی کردیم حضور دانش آموزان امسال در جشنواره‌های پژوهش و فناوری پررنگ‌تر باشد. نمایشگاه دستاورد‌های پژوهش و فناوری در استانها توسط پارک علم و فناوری استان برگزار می‌شود و رئیس پارک دبیر نمایشگاه است.
وی تصریح کرد: هفته پژوهش و فناوری امسال، برای ما زمان اطلاع رسانی در مورد دستاورد‌های علمی و فناوری کشور است. از این جهت برنامه‌های تقدیر از دستاورد‌های پژوهشی در مدارس مهم است و روز دوم این هفته یعنی ۲۰ آذر وزیر علوم و وزیر آموزش و پرورش زنگ پژوهش را در یک مدرسه می‌زنند.
معاون پژوهشی وزارت علوم با تاکید بر توجه بر علوم پایه و علوم اجتماعی گفت: روز سوم این هفته به نام «علوم انسانی و علوم پایه- ارکان اقتصاد دانش بنیان» نام گرفته است تا بتوانیم توجه داوطلبان را بار دیگر به این علوم جلب کنیم.
به گفته صالحی روز چهارم روز «دانشگاه، مبدأ تولید دانش بنیان و اشتغال آفرین» است که مجموعه فعالیت‌های علمی را در دانشگاه‌ها و پارک‌ها دربرمی‌گیرد، ۵۱ پارک علم و فناوری و اشتغال ۱۱۰ هزار نفر در واحد‌های فناور پارک‌های علم و فناوری اهمیت دانشگاه‌ها را نشان می‌دهد.
وی ادامه داد: تجلیل از اندیشمندان و پژوهشگران جوان در روز ۲۱ آذر توسط «بنیاد جمیلی» با نگاه ویژه به علوم پایه برگزار می‌شود و از دستاورد‌هایی حمایت می‌شود که قابلیت تجاری سازی دارند.
صالحی با اشاره به هماهنگی با وزارت آموزش و پرورش گفت: روز‌هایی هماهنگ شده تا دانش آموزان به همراه والدین خود از دانشگاه‌ها بازدید کنند. با همه دانشگاه‌ها برای این فعالیت هماهنگ شده تا خانواده‌ها دید واقعی نسبت به دانشگاه‌ها و موضوعات دانشی پیدا کنند. این برنامه برای روز‌های مختلف در هفته پژوهش و فناوری هماهنگ شده است.
معاون پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری افزود: علاوه بر بازدید‌های دانش آموزی، بازدید‌های علمی دانشجویان هم در هفته پژوهش و فناوری افزایش می‌یابد.
وی در مورد نشست‌های هفته پژوهش و فناوری نیز توضیح داد: نشست مدیران صنعت در حاشیه نمایشگاه برگزار می‌شود. مدیران ارتباط صنعت و دانشگاه با توجه به قوانین جهش دانش بنیان و معافیت از مالیات، باید هماهنگی بیشتر با صنایع داشته باشند و هدف از این نشست‌ها رسیدن به این هماهنگی‌ها است.
معاون پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری همچنین با اشاره به افزایش تعداد قرارداد‌های ارتباط صنعت و دانشگاه در یک سال اخیر، ادامه داد: قرارداد‌های ارتباط با صنعت در سال ۱۴۰۰ از مرز ۱۰ هزار قرارداد و به ارزش چهار هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان عبور کرد.
لزوم بازنگری بر فعالیت انجمن‌های علمی
صالحی با تاکید بر استفاده از ظرفیت‌های این انجمن‌ها گفت: تعداد انجمن‌های علمی در ایران از تعداد متوسط انجمن‌های علمی دنیا بیشتر است و ما باید فعالیت این انجمن‌ها را بازنگری کرده و از ظرفیت‌های آن‌ها بهره‌مند شویم؛ به همین منظور برای اولین بار در این نمایشگاه‌ها فضای گسترده‌ای به انجمن‌های علمی داده شده است تا دستاورد‌های خود را عرضه کنند.
معاون پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در مورد برترین پژوهشگران و فناوران در هفته پژوهش سال جاری گفت: حدود ۲۸۵ نفر از سراسر کشور توسط دانشگاه‌ها در حوزه‌های مختلف معرفی شده اند. جلسات بررسی انجام شده و افراد برتر مشخص شده اند، هر سال ۲۰ نفر پژوهشگر برتر و بین ۸ تا ۱۰ نفر توسط معاونت فناوری و نوآوری به عنوان فناور برتر معرفی می‌شوند.
وی ادامه داد: بسیاری از وزارت خانه‌ها جشنواره تجلیل از پژوهشگران ندارند و حدود ۸ تا ۱۰ نفر از برگزیدگان از سازمان‌ها و وزارت خانه‌های دیگر به عنوان پژوهشگران برتر وزارتخانه‌های دیگر تجلیل خواهند شد.
معاون پژوهشی وزارت علوم در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا در مورد استمرار بازدید دانش آموزان از دانشگاه‌ها به عنوان اقدامی برای ترویج علم و هماهنگی‌های لازم برای این منظور اظهار داشت: روسای دانشگاه‌ها دید منفی ندارند، اما باید با تدابیری پیوستگی این اقدام را تضمین کنیم. وزارت آموزش و پرورش از این اقدام استقبال کرده است و بخش آموزش عالی نیز از آن استقبال می‌کند. باید تلاش کنیم این اقدام به مناسبت‌های مختلف مانند روز دانش آموز و دانشجو و ... در طول سال تداوم یابد.
صالحی در مورد پژوهش‌های دانش آموزی و سطوح آن‌ها نیز توصیح داد: دانش‌سرا‌های آموزش و پرورش در سراسر کشور بسیار فعال هستند و در حوزه‌های علمی مانند نانو، زیست فناوری، گیاهان دارویی و ... خوب عمل کرده اند. ممکن است پژوهش‌های دانش آموزی در مدارس کم رنگ‌تر باشد، ولی در دانش‌سرا‌ها دستاورد‌های خوبی داریم.
وی ادامه داد: باید با اعمال سیاست‌های تشویقی این پژوهش‌ها را تقویت کنیم. بر اساس توافق‌ها با وزارت آموزش و پرورش ۱۰۰ نفر از پژوهشگران برتر دانش آموزی در هفته پژوهش و فناوری تقدیر می‌شوند.
صالحی در مورد اهمیت بیشتر فناوری و خطر غافل شدن از پژوهش توضیح داد: نظام نوآوری نظامی پیوسته است. پژوهش‌های بنیادی از نظر مراحل آمادگی فناوری در مراحل یک تا سه قرار می‌گیرند. اولویت جدی وزارت علوم تولید علم بر اساس سیاست‌های کلی برنامه هفتم ابلاغی مقام معظم رهبری است.
رئیس ستاد ملی هفته پژوهش و فناوری، با اشاره به قانون برنامه ششم توسعه و سهم چهار درصدی پژوهش از تولید ناخالص داخلی در آن افزود: تا وقتی نتوانیم این سهم را تامین کنیم، نمی‌توانیم تولید علم را به طور کامل محقق کنیم. بدون تولید علم و مقاله علمی نمی‌توانیم در فناوری به نتیحه برسیم، اما باید پشتیبانی‌ها از بخش پژوهش انجام شود؛ به همین منظور به همه سازمان‌هایی که سهم خود را از پژوهش پرداخت نکردند، نامه زده ایم.
وی تاکید کرد: باید منابع پایداری را برای صندوق عالی عتف تامین کنیم. این صندوق که حلقه مفقود در پژوهش است، جای خالی منابع مورد نیاز را برای پژوهش و فناوری پر می‌کند. اساسنامه این صندوق به زودی در هیات دولت تصویب می‌شود و امیدواریم منابع بیشتری از منابع اولیه ۲ درصدی دولتی آن را تامین کنیم.
معاون پژوهشی وزارت علوم گفت: باید روی گسترش تحقیقات بنیادی، قرارداد‌های ارتباط با صنعت و جامعه و هم‌رسانی ایده‌ها و نیاز‌ها بیشتر تاکید کنیم؛ زیرا مقالات علمی زمینه ساز رسیدن به فناوری هستند.