ام. اس، بیماری مزمنی است که بیشتر جوانان را درگیر میکند و روندی رو به رشد در جهان دارد.
علائم بالینی در این بیماری با توجه به اینکه کدام قسمت از سیستم عصبی درگیر میشود، متفاوت است؛ به طوری که ممکن است به صورت تاری دید یک چشم بروز کند یا به صورت ضعف اندامها یا به صورت اختلال تعادل و اختلال در حرکت یا به صورت اختلال ادراری خودش را نشان دهد. اگر این علائم در فرد جوانی دیده شد و بالای ۲۴ ساعت به طول انجامید، این فرد نیاز به مشاوره با متخصص مغز و اعصاب دارد.
دوره پنهان بیماری اماس متفاوت است. به طوری که ممکن است در برخی افراد برای ماهها و سالها پنهان بماند. در عین حال در برخی افراد ممکن است در شروع بیماری خودش را نشان دهد. این موضوع بستگی به این دارد که پلاک التهابی در کجای مغز ظاهر میشود. در برخی جاها که بدون علامتند، ممکن است هیچ علائم بالینی نداشته باشد و بیماری به صورت پنهان بماند. در عین حال زمان تشخیص بیماری و اینکه در زمان تشخیص بیمار در چه مرحلهای از بیماری قرار دارد، در درمان موثر است. هرچه تشخیص و درمان سریعتر انجام شود، بهتر خواهد بود.
روند رو به رشد ام. اس در جهان و ایران
مهمترین معیارهای تشخیصی برای اماس معاینه بالینی پزشک و قطعی کردن تشخیص با امآرآی است. گفته میشود که در کل دنیا بیماری ام. اس روند رو به رشدی دارد و افزایشی در بسیاری از کشورهای دنیا دیده شده است و این بیماری روند رو به رشدی را در دنیا طی میکند. تعداد بیماران مبتلا به ام. اس هم در کل دنیا افزایش یافته است. همچنین بنابر اعلام انجمن ام اس ایران، در کشور ما هم این روند طی دو دهه اخیر رو به افزایش است.
علت و درمان بیماری ام. اس
تحقیقات بسیاری در زمینه بیماری اماس در کل دنیا در حال انجام است که این تحقیقات بیشتر درباره شناخت علت بیماری و در حوزه درمان آن است. در حوزه شناخت بیماری به نظر میرسد که یک عامل منفرد منجر به بروز این بیماری نمیشود، بلکه مجموعهای از عوامل ژنتیکی و محیطی که در صدر آنها یک عامل ویروسی است، موجب ایجاد بیماری اماس میشود. از طرفی در حوزه درمان بیشتر روند به سمت استفاده از داروهای پرقدرتتر برای کنترل بیماری است و همچنین داروهایی که با عوارض کمتر، قدرت بیشتری دارد و سرکوبگر سیستم ایمنی هستند. از آنجایی که بیماری اماس، بیماری خود ایمنی است و سیستم ایمنی به صورت سرکش و مهار نشده به بافت عصبی حمله میکند، عمده داروها تلاششان این است که سیستم ایمنی را سرکوب و تا حدودی مهار کنند.
از آنجایی که علت بیماری اماس به صورت قطعی مشخص نیست، در حوزه پیشگیری توصیه جدی وجود ندارد، اما با این حال به نظر میرسد که کاهش استرسهای اجتماعی، استفاده از ویتامین D، ورزش در زمان نوجوانی و جوانی، پرهیز از سیگار و دخانیات مهمترین فاکتورهای ارائه شده در زمینه پیشگیری از بیماری اماس باشند؛ به طوری که گفته میشود مثلا اگر در جامعهای سیگار در بین نوجوانان و جوانان برچیده و ترک شود، ۱۵ درصد از بروز بیماری اماس کاهش پیدا میکند.