سرپرست شرکت ها و توسعه بنگاههای سازمان خصوصی سازی گفت:با برگزاری چندین جلسه بین سازمان خصوصی سازی و سازمان گسترش و جمع بندی نتایج و استفاده از نظریات صاحب نظران در صنعت خودروی کشور تلاش کردیم سند قابل قبول ارائه کنیم.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، در برنامه میزاقتصاد به موضوع خصوصی سازی خودروسازان پرداخته شد.میهمانان این برنامه به این شرح بود.
آقای حسین امیر رحیمی سرپرست شرکت ها و توسعه بنگاههای سازمان خصوصی سازی / آقای محمدرضا برگی کارشناس بازار سرمایه / آقای امیرحسین قناتی معاون توسعه حمل و نقل ایدرو سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (تلفنی )
مجری : همانطور که در خبرها دیدید آخرین جلسه مشترک وزارت صمت و وزارت اقتصاد با اساتید دانشگاهها و فعالان صنعت خودرو برگزار شده ، سه جلسه بوده که با دانشگاه شریف و علامه و آخریش هم با دانشگاه امیرکبیر دیروز برگزار شد جمع بندی برای این است که واگذاری دو خودروسازی بزرگ ما ایران خودرو و سایپا به خوبی انجام شود ، آخرین مراحلش دارد طی می شود خبرها حاکی از آن بودکه تقریبا می شود گفت در این هفته ای که می آید سندی که مشخص می کند این دو خودروسازی چگونه باید واگذار شوند رونمایی و مشخص می شود امروز در میز اقتصاد به همین موضوع می پردازیم این که قرار است این دو خودروساز چگونه واگذار شوند و در چه مرحله ای قرار داریم و باید واگذاری اصولی چگونه باشد و بعد از واگذاری چه اتفاقاتی باید رخ دهد .
گزارشی ببینیم .
مجری : آقای امیررحیمی سلام ، چند جلسه برگزار شد تا الان که خدمت شما هستیم برای این که جمع بندی شود نحوه واگذاری دو شرکت خودروسازی بزرگ ما ؟
آقای حسین امیررحیمی سرپرست شرکت ها و توسعه بنگاههای سازمان خصوصی سازی : با سلام ، تاکنون ده جلسه بین سازمان خصوصی سازی ، سازمان گسترش و همین طور دو جلسه در وزارت اقتصاد برگزار شده با حضور دو تا وزیر ، علاوه بر این در آخرین جلسه که حدودا 15 شهریور سال جاری برگزار شد ، جمع بندی نتایج با استفاده از نظریات دانشگاهیان و صاحب نظران و صاحبان تجربه در صنعت خودروی کشور در سه دانشگاه علامه طباطبایی ،دانشگاه صنعتی شریف و جلسه آخر که پنجشنبه گذشته در دانشگاه امیرکبیر و در اندیشکده این دانشگاه برگزار شد .
مجری : سایر فعالان بازار خودرو چی ؟ قطعه سازان و خودروسازان خصوصی ؟
آقای حسین امیررحیمی سرپرست شرکت ها و توسعه بنگاههای سازمان خصوصی سازی : از آن ها هم در واقع ما این افرادی که می توانستند شرکت کنند را دعوت کردیم به خصوص جلسه آخر که با جلسات اول مابا ترکیب حدودا 10 نفر از هر دانشگاه و 15 تا 20 نفر از صاحب صنعتگران خودرو بود و حدودا 30 نفر می شد جلسه آخرمان با حضور نزدیک 45 نفر برگزار شد یعنی ما بدون محدودیتی از هر صاحب نظری که معرفی می شد دعوت کردیم که نظراتشان رابشنویم وجمع بندی کنیم که انشالله سند قابل قبولی رابتوانیم تامین کنیم .
مجری : جمع بندی این جلسه ها الان ما را به کدام مرحله از واگذاری ها می رساند چون ماخیلی سال است صحبت می کنیم از این که قرار است ایران خودرو و سایپا را واگذارکنیم ولی هنوز این اتفاق آنطور که باید و شاید نیفتاده است .
آقای حسین امیررحیمی سرپرست شرکت ها و توسعه بنگاههای سازمان خصوصی سازی : شاید دو تا یا سه تا موضوع اصلی می شود در خصوص واگذاری شان دسته بندی کرد بخش اول این بود که ما سهام خود دولت را واگذارکنیم یا سهام چرخشی یا سهام تو دلی یا خودسهام داری شرکت ها را رفع کنیم که این یک موضوعی بود که تقریبا اکثر به اتفاق شرکت کنندگان در این جلسات و نظر کارشناسی بر این بود که ابتدا این گره باید باز شود ، سهام شفاف شود، مالکیت دولت تثبیت شود و بعد این اتفاق بیفتد ، موضوع دومی که وجود دارد و هنوز هم سازمان خصوصی سازی و وزارت اقتصاد دنبال رفع آن است بحث توثیق سهام ایران خودرو و سایپا است که سایپا تا حدودی جلوتر است با این که بخشی از تسویه اش اتفاق افتاده و برای ایران خودرو هم ما ملزم شدیم که براساس مصوبه اخیری که آمد سایر سهام یا سایر دارایی های دولت را توثیق بگذاریم تا سهام سایپا و ایران خودرو آزادسازی اش انجام شود این دومین اتفاق بود یک موضوع دیگری هم است نقش دولت حالا ویژه سازمان صنعت ، معدن و تجارت در این دو خودروساز است چه نقش مدیریتی اش و چه نقش مالکیتی اش حتی نقش حاکمیتی و نظارتی اش هم باید تا حدودی مشخص شود .
مجری : نشده هنوز ؟
آقای حسین امیررحیمی سرپرست شرکت ها و توسعه بنگاههای سازمان خصوصی سازی : چرا ، بخش زیادی اش در خصوص خودرو در کشور وجود دارد بدون واگذاری یا حتی با واگذاری هم که دارد انجام می شود این سیاست گذاری ها وجود داشته ولی این که این با چه مسیری را دنبال کند و هم سو شود با اهداف این واگذاری ، این هم سومین بعد این قضیه بود که باز هم این جا بسیار اجماع کارشناسی بالایی وجود داشت که دولت اول این از مدیریت این شرکت ها خارج شود حتی اگر سهام هم دارد اجازه دهد که مدیریت این شرکت ها توسط بخش خصوصی و بخشی که صاحبان تجربه و صنعت هستند پیش رود حالا در خصوص انتقال سهامش هم در ادامه می شد تصمیماتی را بگیریم یعنی عملادخالت و نظارت بالاتر از آن میزان سهام داری دولت هیچ جای در واقع ادبیات اقتصادی معمول دنیا پذیرفته نیست در ایران هم همین طور یعنی اگر دولت در ایران خودرو و سایپا به ترتیب 5 و حدود 17 درصد سهام دارد به همان اندازه باید نقش حاکمیتی را یا نقش مدیریتی را در شرکتشان ایفاد کند .
مجری : اگر سهام تولیدی را اضافه کنیم و شرکت های زیرمجموعه بیشتر از عددی است که شما فرمودید .
آقای حسین امیررحیمی سرپرست شرکت ها و توسعه بنگاههای سازمان خصوصی سازی : این هم در این خصوص ما یک رویه متاسفانه نادرستی تاکنون ادامه دادیم ، سازمان بورس براساس آئین نامه هایی که دارد سهام تودلی به نوعی سهم خزانه حساب می شود یعنی سهامی که حق رای در مجمع ندارند .
مجری : الان که دیگر این جوری نیست ؟
آقای حسین امیررحیمی سرپرست شرکت ها و توسعه بنگاههای سازمان خصوصی سازی : نه ولی در عمل شاید این جوری نباشد که حالا من خواهشم این است که دوستمان در این خصوص بیشتر توضیح دهند.
مجری : یک سوال دیگر از شما ، این که سهام وثیقی جا به جایی تا کی جمع بندی و تمام می شود ؟
آقای حسین امیررحیمی سرپرست شرکت ها و توسعه بنگاههای سازمان خصوصی سازی : چون دستورالعملش هنوز یک ماه نشده این مصوبه ای که فکر می کنم این را از شورای عالی بورس گرفتیم فکر می کنم که زیر یک ماه است و کارهایش دارد انجام می شود مکاتباتش با بانک ها انجام شده چون این جا دو طرف است هم ما بعنوان دولت باید سهم جایگزین معرفی کنیم که این انجام می شود .
مجری : الان این آماده است ؟
آقای حسین امیررحیمی سرپرست شرکت ها و توسعه بنگاههای سازمان خصوصی سازی : بله ما فهرستمان الان یک سال است که آماده است مشمول واگذاری هایمان مشخص است اما این که مهم است این سمت بانک ها هستند که دوست ندارند معمولا یک سهم ارزنده روی تابلو را با یک سهم یا دارایی دیگری تغییر دهند که اقداماتش دارد انجام می شود من فکر می کنم تا یک ماه آینده خبرهای خوبی هم در این حوزه بشنویم و بتوانیم حداقل سهام ایران خودرو و سایپا را آزاد و آماده واگذاری کنیم .
مجری : یک بخش از بانک ها چون خصوصی هم هستند در این ترکیب سهامدارها ، اگر قبول نکنند چه اتفاقی می افتد ؟ یعنی می توانند اصلا قبول نکنند ؟
آقای حسین امیررحیمی سرپرست شرکت ها و توسعه بنگاههای سازمان خصوصی سازی : چرا می توانیم ما مثلا براساس تسهیلات نوع دیگری یا تضامین دیگری آزادسازی را انجام دهیم راجع به ایران خودرو و سایپا که خیلی عزم جدی تر است ، راجع به بعضی سهام ممکن است با توجه به مبالغشان یا میزان توثیقی که وجود دارد یک مقدار متفاوت تر باشد .
مجری : الان با بانک ها هم مکاتبه و مذاکره شده است ؟ نظر بانک ها را شما الان دارید به ما بگویید .
آقای حسین امیررحیمی سرپرست شرکت ها و توسعه بنگاههای سازمان خصوصی سازی : فکر می کنم برای سایپا ما از همه جلوتر هستیم چون بانک تجارت و خود باشگاه شرکت سایپا شاید حدود دو سه ماه پیش حتی قبل از این که چنین مصوبه ای باشد در این خصوص اقداماتی انجام دادند و الان هم که مکاتبات بانک ها رفته فکر می کنم سه بانک پاسخ دادند .
مجری : کدام بانک ها؟
آقای حسین امیررحیمی سرپرست شرکت ها و توسعه بنگاههای سازمان خصوصی سازی : بانک صنعت و معدن و بانک تجارت پاسخ داده یکی دیگر را هم حضور ذهن ندارم .
مجری: یعنی پاسخ مثبت دادند ؟
آقای حسین امیررحیمی سرپرست شرکت ها و توسعه بنگاههای سازمان خصوصی سازی : نه گفتند که مثلا این میزان سهم توثیق ما است که ارزشش این است حالا شما چه دارایی یا چه سهمی را می خواهید با این ها جا به جا کنید.
مجری : بله آقای برگی سلام بر شما ، اگر بخواهید ارزیابی و تحلیلی داشته باشید در خصوص شرایط موجود حاکم بر این دو خودروساز که قرار است روند واگذاری را طی کنند و خصوصی شوند ؟
آقای محمدرضا برگی کارشناس بازار سرمایه : موضوعی که می خواهیم در موردش صحبت کنیم موضوعی مهم است بحث خصوصی سازی یکی از بزرگترین خصوصی سازی های کشور است که به نظر می رسد برای این که این اتفاق به درستی انجام شود باید تحلیل درستی از وضع موجود داشته باشیم ، من اگر بخواهم یک خلاصه ای از اتفاقاتی که افتاده در بحث خصوصی سازی در صنعت خودرو برایتان بگویم ، باید بگویم که ما در حال حاضر شرکت هایی را داریم که بحث مالکیت دولتی زیر 50 درصد است بعضی از شرکت ها هم بالای 50 درصد است در شرکت هایی که بالای 50 درصد است شرکت ها بصورت دولتی نامگذاری می شوند و در شرکت هایی که مالکیت دولت زیر 50 درصد است به اسم دولتی شناخته نمی شوند ولی در عمل باید ببینیم که آیا این طور است یا نه ، الان در بحث ایران خودرو و سایپا ، مالکیت دولت زیر 50 درصد است ولی به عمل می بینیم که این خصوصی سازی روی کاغذاین اتفاق افتاده و این خصوصی سازی یعنی چیزی که است خصوصی سازی که فعلا به آن شکل انجام نشده ولی اتفاقی که افتاده از لحاظ مدیریتی، مالکیتی و حاکمیتی و نظارتی ، تمامی این کارها توسط دولت است یعنی فرضا مدیرعامل این خودروسازان توسط دولت نصب و عزل می شود یا افرادی که آن جا در شرکت هستند ، کارکنان آن ها از طریق دولت حالا به نوعی و کارمندان از طریق مدیران مستقیمشان تعیین تکلیف می شوند باید ببینیم این شرایط را می خواهیم به چه نحوی مدیریت وکنترل کنیم و چه برنامه ای داریم برای این که به معنی واقعی کلمه بحث خصوصی سازی و تعریفی که در ادبیات اقتصادی وجود داریم پیاده سازی کنیم ، اگر بخواهم در رابطه با شرایط و مکانیسم و فرآیندی که آن اتفاق باید بیفتد توضیح دهم ، ببینید بالاخره در هر معامله ای و در هر بازاری هم خریدارش و هم فروشنده اش وجود دارد این کیسی که ما داریم در موردش صحبت می کنیم یک کیس بسیار خاصی است که باید خیلی با حساسیت بالا ابعاد مختلفش بررسی شود .
مجری : از چه جهت ؟
آقای محمدرضا برگی کارشناس بازار سرمایه : مثلا همین بحث های مدیریتی و حاکمیتی که آقای دکتر اشاره کردند در موردش باید به درستی موشکافانه بررسی شود با کارگروههای که وجود دارد اشاره کردند از اساتیدی که در دانشگاه هستند و افراد نخبه ای که آن جا هستند شور و مشورت شده ولی به نظر من این کافی نیست باید این دامنه گسترش پیدا کند در بحث نظرات کارشناسی که وجود دارد ، خود تقاضا کننده های خرید برای این سهم که توسط خود دولت قرار است واگذار شود خیلی مهم است بالاخره شما باید شناخت داشته باشید با کسانی که توانایی خرید دارند.
مجری : فکر میکنم با آنها هم جلسه گذاشتید دیگر درست است آقای رحیمی ؟
آقای حسین امیر رحیمی سرپرست شرکت ها و توسعه بنگاههای سازمان خصوصی سازی : آنهایی که بالقوه هستند در این صنعت فعالیت می کنند وجود داشتند جلسه داشتیم ولی مثلا آنهایی که خارج از این صنعت هستند و بحثش وجودو داشت اواخری که می خواهند وارد شوند آنجا نه و آن هم گذاشته بودیم در مرحله اهلیت سنجی که آن جا دیده شود .
مجری : ممنون
آقای محمدرضا برگی کارشناس بازار سرمایه : دقیقا موضوعی که می فرمایند من بخواهم به این موضوع اشاره کنم ، ممکن است یک هلدینگ یا چند شرکت باهم جمع شوند و این سهم را بخرند ولی فرآیندی که بعد آن اتفاق می افتد خیلی مهم است فقط فروش مهم نیست بالاخره این صنعت یکی از مهمترین صنعت های کشور ما است و باید به درستی و در مسیر درست این واگذاری ها صورت بگیرد فرض کنید این اشخاص این شرکت ها را بخرند و بیایند با استفاده از بحث مالکیت خصوصی مبتنی بر سوداگری بخواهند این شرکت ها را اداره کنند، نتایجش چه می شود ؟ فاجعه اتفاق می افتد خیلی بدتر از شرایطی که الان هستیم ، حالا می توانند مثلا بروند دارایی های شرکت را بفروشند یعنی همان سوداگری انجام دهند ،کارکنان از خود کارگران این دو خودروساز بیکار شوند، روش هایی را استفاده کنند که آسیب های آینده اش خیلی بیشتر از آسیب هایی است که ما الان در بخش مدیریت دولتی اش می بینیم هستیم .
مجری : آقای قناتی معاون توسعه حمل و نقل ایدرو روی خط ارتباطی هستند ، آقای قناتی سلام بر شما بفرمائید که آن سندی که باید آماده شود برای این که وزارت صمت و وزارت اقتصاد با هم مشخص کنند چگونه باید واگذار کنند در چه مرحله ای قرا ردارد ؟ آیا این آماده شده یا خیر ؟
آقای امیرحسین قناتی معاون توسعه حمل و نقل ایدرو سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران : با سلام خدمت شما همان طور که عزیزان فرمودند این چارچوب پیشنهاد واگذاری سهام این دو شرکت خودروسازی، جلسات متعددی فی ما بین معاونین وزارت خانه و همچنین ریاست محترم سازمان خصوصی سازی و معاونینشان برگزار شده که تقریبا با توجه به این که چارچوب اصلی این سند حدود یک ماه پیش آماده شده بود ولی با توجه به این که نظر هر دو وزیر محترم بر این بود که ما نظرات اساتید و صنف دانشگاهی و همچنین متخصصین این صنعت را هم در خصوص این صنعت داشته باشیم تقریبا در سه جلسه متوالی در دانشگاه صنعتی امیر کبیر، دانشگاه شریف و دانشگاه علامه مورد نقد وبررسی قرار گرفت که خوشبختانه نظرات بسیار خوبی هم دوستان ارائه کردند که باعث شد که بخشی از مختصری اصلاحات خاصی در این سند اتفاق بیفتد که انشاالله با توجه به اینکه آخرین جلسه اش در دانشگاه امیرکبیر برگزار شد و نظرات نهایی شد من فکر می کنم نهایتا ظرف یکی دو هفته آینده.
مجری : دقیق تر می توانید به ما بگویید ؟
آقای امیرحسین قناتی معاون توسعه حمل و نقل ایدرو سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران : دیگر بستگی دارد به دو وزیر محترم ، تقریبا سند نهایی شده است عرض کردم جلسه آخر دیروز بعد از ظهر بود .
مجری : این سند به ما چه می گوید یعنی قرار است در این سند چه چیزهایی مشخص شود ؟
آقای امیرحسین قناتی معاون توسعه حمل و نقل ایدرو سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران : در این سند یک اولویت در نحوه واگذاری ها ، چهار روش پیشنهاد شد برای این که بحث ساختار و اصلاح سهام صورت بپذیرد ، یکی بحث فروش سهام تودلی بود ، یکی این که شرکت ها بیایند سهامشان را در شرکت های زیر مجموعه بفروشند و سومی بحث فروش سهام دولت به همراه سهام تودلی بود و چهارمی واگذاری شرکت ها و سایت های زیرمجموعه به جهت سبک سازی شرکت ها در خصوص واگذاری ، با توجه به جمع بندی کلی که دوستان داشتند اولویت این بود که در اولین اقدام سهام تودلی واگذار شود و به این صورت آن حاکمیت شرکتی عملا مستردخواهد شد منتها همان دغدغه ای که عزیزمان هم اشاره کردند در جلسات بود این که بعد از فرض کنیم خروج دولت از مدیریت این شرکت ها ، آیا فکر شده که به چه کسانی واگذار شود و این افراد در قالب چه چارچوبی و سندی باید فعالیت کنند که این را منوط کردند به سند تنظیم گری که انشالله در معاونت حمل و نقل خود وزارت خانه درحال نهایی شدن است و به محض آن که خریدار بداند که بعد از این که مالکیت شرکت را در اختیار گرفت باید در چه چارچوب و قوانینی کار کند .
مجری : پس الان این سندی که قرار است آماده شود هم فقط همین چهار روش بوده که مشخص شده الان تو دلی ها قرار است که در اولویت باشند ، شرکت ها هم مشخص شده که کدام شرکتها و با چه تقدم و تاخری کارشان باید انجام شود ؟
آقای امیرحسین قناتی معاون توسعه حمل و نقل ایدرو سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران : خوب همین دو شرکت سایپا و ایران خودرو الان اولویت در شرکت سایپا ، شرکت سرمایه گذاری سایپا است و در شرکت ایران خودرو ، شرکت گسترش خدمات ایران خودرو .
مجری : نکته ای که وجود داشت این بود که در آخرین جلسه قبل از این سه جلسه ای که با دانشگاهیان برگزار شود ، وزارت صمت پیشنهاد جدیدی آورده بود که دو خودروساز یکی شوند که از دستور مثل این که خارج شده ، درست است ؟
آقای امیرحسین قناتی معاون توسعه حمل و نقل ایدرو سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران : این هم بعنوان یک پیشنهاد و گزینه عنوان شد ولی چون جمع بندی کاملی رویش صورت نگرفته بود فعلا از مجموع چهار گزینه خارج شده و امیدواریم که با توجه به این که اثرات و نتایج آن اقدام برای دوستان مشخص نبود ، فعلا همین روی همین چهار گزینه جمع بندی شد .
مجری : به جز این چهار گزینه که فرمودید در این سندی که قرار است در این یکی دو هفته آینده رونمایی شود چیز دیگری هم است که قرار است به اطلاع مردم برسد یا ساز و کار دیگری مشخص شود ؟
آقای امیرحسین قناتی معاون توسعه حمل و نقل ایدرو سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران : نه فعلا در اولویت این سند است و نحوه آن سند تنظیم گری که خریداران بدانند که در چه چارچوب ودر چه حوزه ای باید فعالیت کنند .
مجری : ممنون آقای قناتی ، همراه ما باشید ، آقای امیررحیمی یک نکته ای که وجوددارد الان در صحبت های آقای قناتی هم به آن اشاره کردند وجود آن سند تنظیم گری است ، آیا ما باید واقعا منتظر بمانیم که این سند تنظیم گری آماده شود و بعد واگذاری انجام شود یا نه این دو با هم منافاتی ندارند ؟
آقای حسین امیر رحیمی سرپرست شرکت ها و توسعه بنگاههای سازمان خصوصی سازی : با توجه به این که این موضوع واقعا تخصصی در حوزه صمت گسترش و صنعت خودرو است ما بعنوان نهادی که واگذار می کنیم حالا معادل این در صنایع دیگر خیلی کمتر داشتیم حتی صنایع حساسی مانند پتروشیمی و پالایشگاه هم که می خواستیم واگذارکنیم منتظر سند مشخصی برای تنظیم گری در آینده نبودیم ولی این طرف چون این دو خودروساز از ابتدای این که سهم صد در صدی تقریبا یا سهم بسیار بالایی در بازار خودروی کشور دارند حداقل از بابت این که دولت در این ها فعالیت داشته یا دارد یا سهام دار است متفاوت و ویژه هستند و این که نگرانی های زیادی را صنعتگران داشتند راجع به این که خوب حالا که مامثلا آمدیم و 100 درصد سهام را به نوعی از دولت گرفتیم و این حوزه خصوصی شد ، دولت بعد از این جایگاهش کجا می خواهد باشد ، آیا باز هم می خواهد در تعیین هیات مدیره ، در تعیین مدیران نقش داشته باشد ؟
مجری : یعنی مالکیت واگذار شود یا مدیریت و مالکیت .
آقای حسین امیر رحیمی سرپرست شرکت ها و توسعه بنگاههای سازمان خصوصی سازی : بله آیا تعرفه قیمت گذاری دستوری ، حتی بحث قیمت بنزین گره خورده به وضعیت و بازار خودرو و همه این ها این را بعنوان اصلی ترین دغدغه هم از سمت مجموعه وزارت صمت هم به نوعی در آن کارگروه ملاحظه داشتیم که جزو اولین موضوعات باشد که باید رفع شود در سند آخری که تدوین شده بود حدود یک ماه مهلت دیده شده بود برای این قضیه و تا جایی که اطلاع دارم در حال حاضر این در حال تدوین است در مجموعه وزارت صمت ، معاونت حمل و نقلش و همزمان با این پایان سند یا حداکثر با یکی دو هفته بعد از آن این سند تنظیم گری هم قابل ابلاغ است که هم خریدارها و هم خود فعالان بازار صنعت خودرو بدانند که چه چارچوبی را دولت در کنترل و نظارت بر بازار به عهده اش است .
مجری : نظر شما بعنوان خصوصی سازی چه است ؟ کدام اتفاق باید بیفتد ؟
آقای حسین امیر رحیمی سرپرست شرکت ها و توسعه بنگاههای سازمان خصوصی سازی : من فکر می کنم که خصوصی سازی می تواند راه خودش را برود این سند کمااین که تا همین الان هم اسناد زیادی در خصوص کنترل ، دخالت ، نظارت و نقش حاکمیتی دولت در صنعت خودرو وجود دارد می تواند آن هم در ادامه اضافه شود هیچ صنعتگری در اقتصاد ایران من نمی شناسم که در حد صاحبان صنعت خودروی ایران ارتقا داشته باشند ولی بحث رگلاتوری و تنظیم گری دولت را بخواهندنپذیریند یعنی چه ما الان این سند را داشته باشیم چه یکسال دیگر تنظیم شود قطعا دولت می تواند نقش نظارتی اش را در صنعت خودرو ایفا کند . یعنی لازم و ملزوم از نظر بعنوان کارشناس این موضوع نیست ولی ممکن است که بهتر باشد قبل از واگذاری 100 درصد سهام که قدرت و اختیار هم در اختیار دولت است ، این تنظیم شود که بر مبنای آن بخش خصوصی هم فعالیت هایش را برنامه ریزی کند .
مجری : یک نکته ای هم که به آن اشاره کردند بحث اهلیت بود و کسانی که قرار است بیایند این شرکت ها را بخرند ، قبلا بحث هایی داشتیم که دوباره انحصاری ایجاد نشود و شرکت های خاصی نیایند این ها را بخرند یا شرکت هایی باشند که کارشان غیرمرتبط باشد با حوزه خودرو بیایند این ها را خرید کنند و مشکل ساز شوند .
در این خصوص سازمان خصوصی سازی
آقای حسین امیر رحیمی سرپرست شرکت ها و توسعه بنگاههای سازمان خصوصی سازی : در آن سند بندی دیده شده که باید ویژه هم برای اهلیت مالی خریدار و همین طور برای اهلیت مدیریتی مدیرانی که منصوب می کند یعنی ما انتظار نداریم که حتما یک خودروساز بیاید سایپا و ایران خودرو را بخرد ، چون ممکن است یک شرکت سرمایه گذاری بیاید این کار را انجام دهد ولی مدیرانی که تعیین می کند بابت سهامی که دارد براساس همکاری که با وزارت صمت دارد انجام می شود آن طرف باید آن تائیدیه مدیران حداقل در آن دوره گذار برایش اتفاق بیفتد که زمان بندی این ها همه منوط به آن تنظیم گری است که تنظیم شود در داخل آن این هم دیده خواهد شد .
مجری : الان خصوصی سازی یا بطورکلی بخواهم بگویم وزارت اقتصاد نظرش بر واگذاری مدیریت است یا مدیریت همراه با مالکیت است ؟ یعنی مالکیت با مدیریت ، جداگانه چطوری است ؟
آقای حسین امیر رحیمی سرپرست شرکت ها و توسعه بنگاههای سازمان خصوصی سازی : از نظر وظیفه ای در سازمان خودمان ، ما مالکیت را انتقال می دهیم ، مدیریت را شرکت های مادرتخصصی شان است که انتقال می دهند کما این که شرکت هایی داریم در اقتصاد ایران که جزئی دولت سهم دارد ولی مدیریتش سهم بالایی دارد .
مجری : حتی سهم ندارد .
آقای حسین امیر رحیمی سرپرست شرکت ها و توسعه بنگاههای سازمان خصوصی سازی : شاید این جوری هم بشود گفت ، شاید بعضی شرکت ها هم هستند که ذیل شرکت های دولتی هستند ، دولت در آن ها سهمی ندارد ولی به نوعی کنترل و دخالت و شاید نظارت بیش از اندازه در مدیریت شرکت دارد ولی ما در سازمان خصوصی سازی بیشتر انتقال مالکیت هدف اصلی ما است .
مجری : آقای برگی نظر شما چیست ؟ این که هم در حوزه اهلیت و هم در حوزه واگذاری مدیریت باید چگونه واگذار شود در کنار مالکیتی که دارد واگذار می شود ؟
آقای محمدرضا برگی کارشناس بازار سرمایه : ببینید بحث اهلیت شد، من بعنوان یک کارشناس بیشتر بورسی به این موضوع نگاه می کنم ، حتما این را باید دوستان در نظر بگیرند که فقط بحث مدیریت آن شخص ، درست است که صنعت خودرویمان تقریبا انحصاری بوده ولی نمی شود کسانی را پیدا کرد که به صورت خصوصی خودرو تولید کنند داریم ولی تعدادش بسیار کم است به نظر من باید بحث سوابق و تجربه کاری که در این صنعت است حالا ممکن است از یک سری صنایع دیگر ، یک سری مدیران و یک سری هلدینگ ها جمع شوند و این اتفاق بیفتد ولی این خیلی مهم است یک موضوع دیگری هم که می خواستم خدمتتان عرض کنم بحث هدف از این واگذاری و خصوصی سازی است ، این بحث یک تامین مالی است برای دولت یا بحث این است که توسعه بدهیم صنعت خودروسازی را ، این خیلی موضوع مهمی است، اگر بحث تامین مالی است خوب ما داشتیم هفته های گذشته که شرکت ملی پتروشیمی خلیج فارس را اگر دقت کنید روی تابلو قیمتی که خورده با قیمتی که خود دولت واگذار کرده خیلی اختلاف داشته تازه قیمت پایه 30 درصد بالاتر معامله شده خوب شرکت سودساز بوده ، هدف از آن کار ، هدف تامین مالی بوده بیشتر برای دولت ، آیا نگاه ما برای واگذاری ایران خودرو و سایپا بیشتر تامین مالی است یا نه می خواهیم توسعه دهیم ، اگر قرار باشد که بحث تامین مالی باشد که آن نگاهی که اصلا به صنعت خودرو باید داشته باشیم، آن اقداماتی که دولت باید انجام دهد و آن الفبایی که باید در شروع کار داشته باشد برای این که بتواند آن ساز و کار را پیاده سازی کند حتما باید به نظر من جلسات متعددی در این زمینه برگزار شود که بشود این کار را انجام داد .
مجری : ممنون آقای قناتی وزارت صمت قرار است چگونه واگذار کند این شرکت ها را ، مالکیت یا مالکیت همراه با مدیریت ؟
آقای امیرحسین قناتی معاون توسعه حمل و نقل ایدرو سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران : همان طور که آقای امیررحیمی فرمودند بحث واگذاری مدیریت است ، مالکیت از طریق خصوصی سازی واگذار می شود، در مدیریت هم وقتی اعضای هیات مدیره خودشان منتخب سهامداران اصلی باشند عملا مدیریت هم انتقال پیدا کرده است .
مجری : به این معنا عرض کردم که دیگر دولت هیات عامل یا مدیرعامل تعیین نکند .
آقای امیرحسین قناتی معاون توسعه حمل و نقل ایدرو سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران : بحث بر این است که دولت تا حالا برای چه تعیین می کرده و من بعد برای چه نباید تعیین کند ؟ الان خیلی از ناکارآمدی هایی که در صنعت خودرو است صرف مدیریت دولت در این صنعت نبوده یعنی اگر واقعا کار کارشناسی کنیم مشخص می شود که شما هر مدیر دیگری را چه غیر از بخش خصوصی و چه بخش دولتی می گذاشتید مشکلاتی که در این صنعت است با تغییر حاکمیتش شاید به این سادگی مشکل حل نشود ، مهم آن چارچوب و آن سند تنظیم گری است که این جا آن صاحب و مالک و آن مدیر باید از چه چارچوبی حرکت کند اگر ما الان یک مدیر بخش خصوصی را بگذاریم و ایشان از فردا بخواهد در شرکت خودش فقط کار مونتاژ را انجام دهد آیا فکر می کنید دیگر ما صنعت حداقل استفاده از قطعات ساخت داخلی از دست نخواهد رفت ؟ مهم این است که بعد از واگذاری آن چارچوب و استراتژی صنعت خودرو را به نوعی مشخص کرده باشید که هرکسی خوشبختانه همه نظرات بر این است که باید مدیریت به بخش خصوصی واگذاری شود و در آن هیچ شکی نیست ولی هر شخص یا هر ارگان و هر فرد حقیقی و حقوقی مالکیت و مدیریت این شرکت را بعهده گرفت بداند درچه مسیری باید حرکت کند .
مجری : درحوزه اهلیت سنجی چه کار خواهید کرد ؟
آقای امیرحسین قناتی معاون توسعه حمل و نقل ایدرو سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران : در اهلیت سنجی یک سری شاخص ها در وزارتخانه مشخص شده جدا از اهلیت سنجی هایی که در حوزه سازمان بورس و سازمان خصوصی سازی است یک سری اهلیت سنجی هم دستگاههای نظارتی حتما خواهند داشت اما از دید وزارت صنعت آن سابقه فعالیت در حوزه صنعت خودرو ، توان مالی ، فعالیت فنی و استفاده از توان داشتن مرکز تحقیق و توسعه یعنی چیزی که درحال حاضر در صنعت خودرو خیلی کم داریم شاخصه ای که نشان می دهد آن خریدار توان سرمایه گذاری و پیگیری وزارت صنعت دارد.
مجری : مشخصا این شرایط را کی اعلام می کنید که همه مطلع باشند برای این که بخواهند خریدار باشند چه جوری باشد ؟
آقای امیرحسین قناتی معاون توسعه حمل و نقل ایدرو سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران : همانطور که در سند هم به آن اشاره شده قبل از واگذاری آن سند باید ابلاغ شده باشد .
مجری : دو شرکت شرکتهایی هستند که زیان انباشته دارند در این خصوص چه اتفاقی خواهد افتاد ؟ چه مقدمه ای برایش فراهم می شود ؟
آقای امیرحسین قناتی معاون توسعه حمل و نقل ایدرو سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران : زیان انباشته یکی از بحث هایی است که شرکت اگر برود در مرحله سود دهی و بتواند بحث های قیمت گذاری دستوری و بحث های تولید و زیان را کاهش دهد یک بخشی از زیان شاید از این طریق اتفاق بیفتد و بحث دیگر هم بحث افزایش سرمایه و آن بحث تجدید ارزیابی دارایی ها است .
مجری : اینها در چه بازه زمانی انجام می شود ؟ چون مثلا در خصوص قیمت گذاری دستوری وحتی همین خصوصی سازی دستور صریح رئیس جمهور را داشتیم اما از آن خیلی عقب هستیم .
آقای امیرحسین قناتی معاون توسعه حمل و نقل ایدرو سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران : در آن خصوص فقط وزارت صنایع تصمیم گیر نیست در بحث قیمت گذاری و بحث این که شرایط قیمت گذاری چگونه خواهند بود ولی مشخص است ما پیش نیازهایی قبل از خرید داریم ، قبل از خرید باید از نحوه ادامه روند قیمت گذاری یا که مسلما درصنعت هم قید شده یکی از پیش نیازها ، بحث خروج خودروها از بحث قیمت گذاری دستوری است .
مجری : پیش بینی و برآورد زمانی تان این است که کی این اتفاق کاملا رخ خواهد داد و ما می رویم به سمت این که خصوصی سازی تمام و کمال انجام شده باشد ؟
آقای امیرحسین قناتی معاون توسعه حمل و نقل ایدرو سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران : من به شخصه نمی توانم چنین پیش بینی داشته باشم ولی چیزی که مشخص است تمام ساختار و پیش زمینه های نحوه واگذاری و آن بحث هایی که واگذاری باید حتما نتایج و عواقبش مورد سنجش قرار بگیرد اتفاق افتاده، امیدواریم این مسیر با کمترین مشکل برای صنعت خودرو و بهترین نتیجه.
مجری : برآورد زمانی هم نداریم یعنی این که یک هدف گذاری هم داشته باشید که مثلا تا سه ماه آینده این اتفاق بیفتد ؟
آقای امیرحسین قناتی معاون توسعه حمل و نقل ایدرو سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران : نه متاسفانه ، این دستوری است که مقامات ارشد کشور صادر کردند باید اتفاق بیفتد و مسلما در چارچوب آن زمان بندی که برایشان ابلاغ شده باید انجام شود .
مجری : ممنون از شما ، آقای امیررحیمی همین سوال را از شما داشته باشم که بحث زیان انباشته مطرح است و بحث برآورد زمانی که همه این اتفاق ها بیفتد ، چه فرآیندی باید طی شود که این اتفاق 100 درصد انجام شود ، شما هم برنامه زمانی چیزی ندارید ؟
آقای حسین امیر رحیمی سرپرست شرکت ها و توسعه بنگاههای سازمان خصوصی سازی : نه قطعا در این حوزه ما زمان بندی مشخصی از نظر آن مباحث کاری مان نداریم ولی آن چه که مشخص است ، صنعت خودرو به خصوص این که حضور این دو شرکت در بورس اوراق بهادار تهران به نوعی بسیار هوشمندی در این صنعت را بالا برده یعنی با کوچکترین تغییری در سیاست گذاری ها ، دررفتار دولت ، در رفتار نحوه قیمت گذاری اینها آثارش دیده می شود و به همین خاطر هم من فکر می کنم همین اتفاقاتی که در یکی دو ماه اخیر انجام شده بحث ورود برخی خودروها به بورس کالا و واگذاری شان از آن طریق و حذف تدریجی قیمت گذاری خودرو توسط دولت که اتفاق بسیار مثبتی است برای اینها ، هم در حال حاضر و هم در آینده نقش خودش را نشان خواهد داد ولی این زیان انباشته حاصل یک اتفاق یا یک ماه یا یک سال خاص نیست ما متاسفانه در عملکرد اقتصادی این خودروسازها در سنوات اخیر خوب دخالت های دولت مشکلات مشخصی را ایجاد کرده حداقل مشکل مشهودش این بوده که در نوع قیمت گذاری خودروها به پایین تر از قیمت تمام شده بنا به مصالحی که وجود داشته ما الان شاهد اینهستیم که خودروسازها زیان ده شدند فکر می کنم حداقل سه یا چهارسال طول بکشد که بعد از خصوصی سازی این بنگاهها به آن شکلی که باید اتفاق بیفتد .
مجری : آقای برگی جمع بندی می کنید هم این که برنامه زمانی به نظر می رسد از سمت هر دو وزارتخانه وجود ندارد شما تحلیل و ارزیابی تان از این اتفاق چیست ؟
آقای برگی کارشناس بازار سرمایه : به نظر من تمرکز نباید روی زمان باشد این که چگونه این کار را انجام دهیم الان خیلی مهمتر است، این که درچه پارادایمی این اتفاق بیفتد بیشتر نباید دنبال زمان بود باید به دنبال این بود که تمامی این آیتم ها به درستی انجام شود که نتیجه خوبی داشته باشد .
مجری : ممنون از شما