امید قالیباف مشاور وزیر و سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت: برنامه وزارت صمت برای سال جاری و تا آخر سال ۱۴۰۱ ، با افزایش تولید، تثبیت بازار است.
مجری: یک بحث تحولی وزارت وزارت صنعت، معدن و تجارت دارد به عنوان برنامه تحولی بازار خودرو، این برنامه چیست؟
آقای امید قالیباف مشاور وزیر و سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت: من اول در مورد موتور‌های یورو ۵ مطلبی را عرض کنم، متاسفانه ما مسائلی که یا هزینه‌هایی که آلودگی برای ما دارد را هیچ وقت کمی نمی‌کنیم و بنابراین ارزش موتور یورو ۵ هم هیچ وقت مشخص نمی‌شود یعنی ما نمی‌آییم ببینیم که بالاخره مدارس و ادارات همه لطمه می‌خورند و تعطیل می‌شوند و کسب و کار‌ها و سلامت آدم‌ها حتی کثیفی لباس‌ها همه چیز‌هایی است که قابلیت کمی شدن دارد که وقتی این اتفاق می‌افتد آدم متوجه می‌شود که موتور یورو ۵ چقدر چیز خوبی می‌تواند باشد و زنجیره سیاست گذاری هم باید همسو باشد با ارتقا کیفیت موتوری. ما توانستیم به مردم آموزش دهیم فرهنگش را جا بیندازیم که بستن کمربند جانشان را ایمن می‌کند، ولی نتوانستیم این را به مردم انتقال بدهیم که موتور یورو ۵ و سوخت مهم‌تر از آن یورو ۵ چقدر می‌تواند آن‌ها را در برابر آلودگی هوا ایمن کند.
حالا راجع به بحث کیفیت صحبت می‌کنم، کیفیت یک فرآیندی است یعنی یک میوه است در واقع باید قبلش خیلی اتفاقات رخ دهد که نتیجه اش بشود یک خودروی با کیفیت بالا، این فرآیند را خودروسازان بزرگ طی کردند ما دیدیم این‌ها را و ما هم سوای خودروسازی در دنیا نیستیم شاید اولین پرسش در بحث خودروساز‌ها این باشد که بالاخره باید آیا کاملا از داخل تامین کنند برای بلندمدت یا نه امکان این که بخواهند از بازار خارجی هم تعاملاتی را داشته باشند وجود خواهد داشت؟ این پرسش مهمی است، چون اگر درحالت اول باشد ما باید مثلا برویم پتروشیمی مناسب محصولات خودروسازی را با کیفیت مناسب بزنیم، شاید ورق فولاد مبارکه کافی نباشد باید برویم تامین کنم کلا باید زیرساخت هایش را هم ببینیم، اما نه اگر ما این شرایط را موقت ببینیم یعنی خودروساز را عرض می‌کنم رفتارش متفاوت خواهد شد. در مورد برنامه‌ای که خود وزارت صمت دارد، برنامه وزارت صمت همان طور که قبلا هم گفته شده برای سال جاری و تا آخر سال ۱۴۰۱ برنامه اش تثبیت بازار است با افزایش تولید البته با مراقبت‌هایی که روی قطعات خودرو می‌شود برنامه برای سال ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ ایجاد پلت فرم‌های جدید است و به تبع مدل‌های جدید خودرویی که کیفیت بالاتری هم دارند و از آن به بعد هم برنامه بلندمدتی وجود دارد برای صنعت خودرو، منتها من عرضم این است که باید روی برنامه ریزی‌های میان مدت و بلندمدت قدرت تصمیم گیری داشته باشد خودروسازی ما، ما الان تقریبا دو قطبی داریم در صنعت یعنی یک ایران خودرو و سایپا هستند که شاید ۸۰ -۸۵ درصد بازار را دارند و ۱۵ درصد هم خودروسازان خصوصی هستند.
ما الان ۳۰ تا شرکت خودروساز در روی کاغذ داریم، اما عملا بازار ۸۵ درصدش دست دو خودروساز است ما باید ببینیم که منظور از رقابتی کردن بازار و صنعت، آیا قطب‌های جدید است یا اینکه نه برای ما این مهم است که ما یک خودروساز داشته باشیم، ولی این خودروساز جهانی باشد یعنی اشلش اشل جهانی باشد یعنی شش میلیون فرض کنید که بالای چهار میلیون تولید کند این را باید به هر حال به آن برسیم و در جمع بندی‌ها و سیاست گذاری هایمان مورد توجه قرار دهیم.
مجری: وزارت صنعت، معدن چنین برنامه‌ای دارد؟
آقای امید قالیباف مشاور وزیر و سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت: وزارت صنعت معتقد است که قطب‌های جدیدی را بخواهد از خودروسازی‌ها ایجاد کند.
ما اصلا دنبال دولتی کردن خودروسازی نیستیم، این پرواضح است دنبال این هستیم که قطب سومی اگر یا چهارمی اگر قرار است ایجاد شود با تجمیع شرایط خودروسازی‌های موجود این اتفاق بیفتد بخش خصوصی بیاید مثلا فرض کنید یک شرکت موادغذایی آمد مجوز یک میلیون خودرو هم گرفت با این روش‌ها بخواهد اتفاق بیفتد و بحث رقابت هم از دل این دربیاید، ما اعتقاد داریم ایران خودرو و سایپا که دارند تولید می‌کنند سهام دولت هم از آن‌ها بیرون بیاید و خصوصی کاملا تولید کنند، اما قطب سوم یا خودروسازی دیگری هم اگر قرار است اتفاق بیفتد این‌ها باید از طریق تجمیع خودروساز‌ها ما به یک خودروساز بزرگ‌تر برسیم نه این که بیاییم همین خودروساز‌های که هستند، خودروساز‌های خرده پای دیگری را هم ایجاد کنیم که مثلا خودرو‌های غیراقتصادی و با مقیاس پایین تولید کنند این ما را به نقطه مطلوب نخواهد رساند مرادم این نیست که دولت بیاید عهده دار خودروسازی شود، ممکن است در سیاست گذاری حمایت کند، اما خودش نمی‌خواهد بیاید خودرو ایجاد کند، ساختارش را باید ایجاد کند.
طبق قانون ساماندهی صنعت خودرو، واردات خودرو باید همراه با انتقال فناوری باشد، حالا وزارت صمت هم آمده این قانون را لحاظ کرده است. این که مثلا ما فرض کنید ۱۰-۲۰ هزار خودرو از یک کمپانی وارد کنیم و ۲۰ هزار تا از جای دیگر وارد کنیم حالا در کنارش انتقال فناوری هم باید نسبی دید این را هم توضیح دهم که مراد این نیست که تمام فناوری آن را بخواهیم با مقیاس وارداتمان از آن شرکت وارد کنیم، همین که ۴ قطعه اش را هم بتوانیم درداخل بزنیم و فرآیند بهبود موتور، بهبود ایمنی، چهار نکته اضافه تری برای صنعت ما داشته باشد هم انتقال تکنولوژی محسوب می‌شود و هیچ تناقضی به نظرم فناوری با واردات ندارد.
یک مثالی بزنم خاطرتان است مثلا ۳۰ سال، ۴۰ سال پیش کیفیت لوازم خانگی ما را همه می‌دانند چه بود و آن موقع هم ما مثلا یک کارخانه ارج و آزمایش و این‌ها بودند که تامین می‌کردند الان ۲۰۰ کارخانه داریم لوازم خانگی دارد تولید می‌کند هرچند که شاید بازار دست ۱۰ تا برند باشد، اما کیفیتی که شما از لوازم خانگی ایرانی می‌بینید اصلا قابل مقایسه که نیست هیچی، کلی هم دارد صادر می‌شود اتفاقی که افتاد همین بود، لوازم خانگی وارد شد شرکت‌ها آمدند مهندسی معکوس کردند کیفیت لوازم خانگی ما افزایش پیدا کرد خوب این الگو چرا برای خودروسازی ما اتفاق می‌تواند بیفتد دیگر، الان همین خودرو‌هایی که می‌بینید تغییر چهره دادند و مدل‌های جدید مثلا تارا در بازار آمده است آریا دارد می‌آید شاهین دارد می‌آید، این‌ها آیا از نگاهی به مدل‌های خودرو‌هایی که در بازار است و واردات دارد انجام می‌شود بوده که این‌ها ایجاد شدند یا نه مثلا در اتاق‌های شیشه‌ای دربسته این‌ها را طراحی کردند؟ می‌خواهم بگویم قطعا واردات می‌تواند تاثیر بگذارد روی کیفیت خودروی داخلی ما.
مجری: با توجه به تیتری که در برنامه داریم آن هم بحث برنامه تحولی بازار خودرو است، برای حسن ختام گفتارتان لطفا جمع بندی بفرمائید.
آقای امید قالیباف مشاور وزیر و سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت: جمع بندی رسمی این است که ما برنامه تحول خودرویی را برای سال ۱۴۰۴ و ۱۴۰۸ مدون کردیم و روی سایت وزارتخانه است و عزیزان می‌توانند ببینند، اما جواب شخصی من این است که ما برای استراتژی توسعه صنعت خودرو باید نگاه به بازار هدف کنیم آیا بازار هدف ما چارچوب مرزی کشور است؟ داخلی است؟ منطقه‌ای است یا جهانی است؟ با هرکدام از این سه حالت ما باید مدل‌های توسعه صنعت خودرویمان را متفاوت ببینیم و نکته دوم هم ثبات است اگر ما مثلا در دولت سیزدهم داریم استراتژی صنعت خودرو می‌گذاریم، در دولت‌های آینده نیایند این را تغییر دهند و خود سیاست گذاری که باید یک اصول ثابتی باشد تبدیل به یک متغیر شود در توسعه صنعت.
مجری: ممنون از شما