آیت الله اعرافی بخش مهمی از گفتمان اسلام ناب را تجسم روابط انسانی میان زن و مردم و خانواده دانست.
وی با اشاره به مطرح بودن موضوع فضائل و رذائل در دانش اخلاق اسلامی، تصریح کرد: فضائل، سلسله صفاتی است که مبداء خوبی‌ها و رفتار‌های نیکو می‌شود و رذائل نیز سرمنشاء صدور بدی‌ها و اعمال ناشایست است. اما در اخلاق اسلامی موضوع دومی جای بحث دارد که به جمع برخی فضیلت‌های به ظاهر غیرقابل جمع می‌پردازد.
وی ادامه داد: جمع میان فضائل گاهی به نظر ناممکن یا بسیار دشوار است. اینکه انسان قلبی رئوف و مهربان داشته باشد، خوب است و صلابت نیز امر شایسته‌ای است. اما اینکه انسان در جای خود از رحمت حداکثری برخوردار و در جای خود، از حداکثر صلابت و مقاومت بهره‌مند باشد، امری است که گاهی جمع میان آن‌ها دشوار است.
مدیر حوزه‌های علمیه توانایی جمع هرچه بیشتر فضیلت‌های به ظاهر ناسازگار در شخصیت را موجب افزایش کمال انسان دانست و خاطرنشان کرد: انسان در سطوح پایین غالبا یک سویه است و معمولا یکی از شاخص‌های فضیلت بیشتر در او تجلی می‌یابد. یکی از نسخه های انسان کامل این است که ظرفیت بالاتری از انسان معمولی داشته باشد و موج‌های فضیلت‌های متفاوت در او هضم شود.
وی تأکید کرد: تئوری جامع اسلام در حوزه زن خانواده و جامعه باید برای شما به خوبی تبیین شود تا بتوانید پرچمدار این نگاه در عالم باشید. برای کنش گری درست معرفتی و فرهنگی، ضوابط و شرایط اخلاقی و روحی لازم است که باید مورد توجه شما باشد. شما موج شکنان و مشعل داران یک اندیشه هستید.