طرح عشایر و روستاهای دوست دار کتاب

به گزارش خبر گزاری صدا وسیما برنامه صبح بخیر ایران شبکه یک سیما با حضوردکتر جانعلی زاده مدیرکل امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به موضوع عشایر و روستا‌های دوست دار کتاب پرداخت.

مجری: کل ایرانی‌ها که علاقمند به کتشاب هستند وجه تمایز روستا و عشایر چه موضوعی بود که در این دوره که هشتمین دوره هم بود به آن توجه شد؟
آقای دکتر جانعلی زاده مدیرکل امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: سال سختی پشت سر گذاشتند کرونا بود و مخاطبان کمتر به کتابخانه‌ها می‌آمدند، اما آرام آرام فضای کتابخوانی دوباره دارد رونق پیدا می‌کند.
روستا‌های دوست دار کتاب و عشایر دوست دار کتاب طرحی بود که چند سالی است که در حال اجرا است اتفاقی به واسطه کرونا افتاده که اقبال روستائیان برای اینکه کارنامه خودشان و برناه‌های خودشان را بتوانند به این جشنواره بفرستندقدری کمتر شده بود متاثر از آن فضا، حدود ۲۸۵ روستا در قالب کارنامه و اقدامات خودشان در حوزه کتاب و طرح‌ها و ایده‌های مبتکر خودشان برای کتاب و کتابخوانی در این جشنواره شرکت کردند.
در مجموع بررسی‌هایی که صورت گرفته، ناظر به این که این طرح‌ها که ویژگی هایش را عرض می‌کنم این کارنامه و این سوابق و اقداماتشان و طرح‌هایی که به ما پیشنهاد دادند بتواند خلاقانه باشد و قابل تعمیم به جغرافیا‌های دیگری باشد، ناظر به نیاز‌های مردم منطقه باشد، بتواند مشارکت همه اقشار آن منطقه و مردم را از کودک، نوجوان، زنان خانه دار و کشاورزان را درگیر کند و این که قابلیت این را داشته باشد که روستا‌های اطراف هم بتوانند به آن بپیوندندو استفاده کنند با این مولفه‌ها و فاکتور‌ها آمدند و طرح هایشان را دادند از بین این‌ها ۱۰ روستا به عنوان روستای برگزیده انتخاب شده است این ۱۰ روستا در ۷ استان کشور مستقر هستند و حضور دارند مازندران با ۲ روستا، همدان با ۳ روستا، استان بوشهر، خوزستان، کرمان، فارس و آذربایجان غربی استان‌هایی بودند که روستا‌های برگزیده در آن‌ها استقرار داشتند به نوعی این از اعلام نتایج و برگزیده ها، اما دو سه نکته دارد، مرسوم است که اختتامیه‌ها و برگزیده‌ها را در مراسمی با حضور نمایندگان روستا‌ها که اگر بخواهیم در تهران برگزار کنیم تعداد چند نفری به عنوان فعالان فرهنگی، دهیاران یا دیگران از روستا‌ها دعوت می‌شدند امسال کاری انجام شده هم منطبق با سیاست‌های دولت مردمی و وظیفه ذاتی ما برای خدمت به مردم، این آئین‌ها رفت در روستا یعنی ما برای این که به آن روستا اعلام کنیم که شما و مردم شما به نوعی کتابخوان‌تر هستید و هم تشکر کنیم از اقدامات و برنامه هایشان و هم آن جا شروعی باشد برای این که در یک سال آینده هم ما به عنوان حاکمیت حمایت‌هایی را تقدیمشان کنیم و آن‌ها همراهی شان را با ما داشته باشند و کار مردمی پیش رود به نظر رسید با خود مردم در میان گذاشته شود لذا این اختتامیه‌ها در یک فضایی به میزبانی مردم روستا برگزار شد، هدیه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دستگاه‌های دیگر فرهنگی آن جا تقدیمشان شد و خواهش کردیم که ما را در طول یک سال همراهی کنند خودشان به نوعی با هم بیشتر وفاق و همدلی داشته باشند در حوزه کتاب و کتابخوانی، جا دارد من از مردم عزیز روستای درویش خیل مازندران، در بابل روستای عرب محله، روستای شاهنجرین همدان، روستای دهبکرین بم، روستای ویان، روستای دوکوهک در خوزستان و روستا‌های دیگر بی نهایت از محبتشان و میهمان نوازیشان تشکر می‌کنیم و تلاش کردیم مدیران ارشد وزارتخانه و دستگاه‌های فرهنگی حتما آن جا حضور پیدا کنند یعنی قید ما این بود در تراز مدیرکل، معاونین وزیر حضور پیدا کنند و این اتفاق بیفتد.
به حمدالله این ذوق و شوق مردم را که دیدیم و حمایت‌های مختصری هم داشتیم تقدیمشان کردیم و این استمرار دارد یعنی در طول یک سال آینده هم ما رفت و آمدمان را بیشتر می‌کنیم کمک می‌کنیم و سیاست‌ها را به آن‌ها می‌گوییم انشاالله این اتفاق بیفتد که در بین ۱۰۰ هزار روستای کشور این عدد شاید به لحاظ حمایتی و اعلام روستا‌های برتر بیشتر و کمتر شود، اما این که روستا‌های دوست دار کتاب و کسانی که به نوعی در این رویداد شرکت می‌کنند ما هدفگذاری کنیم انشاالله در دوره بعدی که همین هفته آینده نهمین دوره اش را شروع خواهیم کرد و تا چند ماه فرصت دارند برای این که شرکت کنند انشاالله به بالای دو هزار روستا برسد.
مجری: معیار شما برای انتخاب این روستا‌ها چه بود؟ میزان کمیت کتابخوانی، توجه به موضوعاتی که مربوط می‌شود به آن روستا یا آن جغرافیا؟
آقای دکتر جانعلی زاده مدیرکل امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: ملاک‌های زیرساختی که وجود داشته در واقع هم یک حسن است و هم ممکن است به نوعی امتیاز خاص به یک معنایی نباشد.
محمدحسین: روستایی که از زیرساخت‌های کتابخوانی برخوردار است مثلا کتابخانه دارد، اگر بخواهد در یک رقابت برابر حضور پیدا کند به این معنا خوب جلوتر از بقیه می‌تواند باشد، اما اگر همین زیرساخت ها، کانون‌های فرهنگی هنری مساجد، پایگاه‌های بسیج، کتابخانه عمومی، روحانی مستقر در محل، نخبگان و فرهیختگان روستا که رفت و آمد می‌کنند اگر باشد در تحقق ایده‌هایی که داشتند به آن‌ها کمک خواهد کرد، اما ناظر به کارنامه یک سال گذشته شان و سال‌های گذشته شان و طرح‌ها و ایده‌هایی که دادند البته این زیرساخت‌ها کمک خواهد کرد، اما اصل آن ابتکاری بوده که در ارائه برنامه‌ها و زحمتی بوده که در انجام فعالیت‌ها در یک، دو، سه سال گذشته به صورت خودجوش و مردمی در آن روستا انجام شده است و ملاک اصلی این‌ها بوده که توانسته دوستان را شایسته‌تر کند.
مجری: هدیه چه دادید؟
آقای دکتر جانعلی زاده مدیرکل امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: ما تلاش می‌کنیم در طول یک سال آینده از دستگاه‌های متولی و متمول‌تر به لحاظ امکانات کمک بگیریم در قالب مسئولیت اجتماعی که دارند هم حوزه‌های مختلف، اما وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی این طرح‌ها یک بخشی از ویژگی هایش این است که خودجوش ومردمی انجام خواهد شد، اما در مقطعی که خدمتشان رسیدیم ۴۰ میلیون تومان وعده خرید کتاب دادیم یعنی حواله کتاب دادیم که انشاالله در اولین فرصت محموله اش به این روستا‌ها ارسال می‌شود و با همکاری نهاد کتابخانه‌های عمومی که خیلی فعال و خوب در روستا بیش از ۸۵۰ روستا، نهاد کتابخانه‌های عمومی کتابخانه روستایی دارد، کانون‌های فرهنگی هنری مساجد که در کنار کانون‌ها کتابخانه‌های فعالی دارد و سازمان دهیاری‌ها و شهرداری‌ها که به ما کمک کردند ما ۶۰ میلیون تومان اعتبار ریالی الان تقدیمشان کردیم که کارهایشان را شروع کنند، این برای شروع کار است که در جلسه‌ای که خدمتشان رسیدیم دست خالی نرفته باشیم، اما حتما استمرار خواهد پیدا کرد حمایت‌های ما.
مجری: امروز هم فکر میکنم اگر کسی مراجعه کند می‌تواند رایگان عضو شود، درست است؟
آقای دکتر جانعلی زاده مدیرکل امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: امروز روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار است امروز خاص و ویژه‌ای است به یاد مرحوم طباطبایی که یاد و نام ایشان را هم گرامی می‌داریم کتابداران عزیز امروز جشن ویژه‌ای دارند دورهم جمع می‌شوند و آئین سالانه را برگزار می‌کنند و برای اعضای کتابخانه‌های عمومی هم اتفاقات خوبی را رقم خواهند زد و عضویت رایگان هم جزو برنامه‌های هرساله نهاد کتابخانه‌های عمومی است.
مجری: بخش فرهنگ تقریبا می‌شود گفت فعالیت هایش و تشکل هایش زیرمجموعه حضرتعالی و مجموعه شما اداره می‌شود چقدر توجه دارید که این فرهنگ کتابخوانی تسری پیدا کند؟ در کنار همه این جوایز به نوعی آموزش و توجهی می‌خواهد که ارزش و مزایای کتابخوان بودن برای همه ما و همه نسل‌های مختلف کشورمان جا بیفتد، قدیمی‌تر‌ها خیلی مانوس‌تر هستند آن‌هایی که ابتدای جوانی و نوجوانی شان با فضای مجازی نبود، اما الان به نظرم باید بیشتر به این موضوع توجه شود که کتاب همچنان با وجود این که هر لحظه در فضای مجازی و حقیقی و رسانه‌های مختلف اطلاعات به روز می‌آید، اما همچنان کتاب می‌تواند مفید به فایده باشد.
محمدحسین: آقای دکتر جانعلی زاده مدیرکل امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: متولی این موضوع خیلی دستگاه‌های فراوان و نهاد‌های فراوانی هستندکه باید خدمت به مردم در حوزه کتاب دهند، اما توجه دولت‌ها چه در حوزه سیاست گذاری و اقدامات و مسئله عدالت فرهنگی که امروز به نوعی بتوانیم فضیلت، آن سرمایه‌های فرهنگی را به طریقی در گستره جغرافیایی ایران و نقاط محروم بتوانیم بالا بیاوریم واین مسئله سنگینی است با موضوع کتاب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی چند رویداد شبیه به همین را دارد، رویداد‌های مختلفی برای این حوزه تدارک دیده شده جامعه باشگاه‌های کتابخوانی کودک و نوجوان که از کودکان ۴ تا ۱۶ ساله را در سطوح مختلف مورد توجه قرار می‌دهد و نشر را درگیر می‌کند، کودک را با کتابفروشی و کتابخانه و نویسنده درگیر خواهد کرد که اتفاق بزرگی است و شاید یکی دو هفته آینده شروع شود، اتفاق دیگر تقدیر، شناسایی و تجلیل از مروجین کتابخوانی است الان خیلی‌ها به صورت داوطلبانه، جهادی و خود جوش در گوشه گوشه کشور کار کتابخوانی می‌کنند و کوله کتاب دوش می‌گیرند شناسایی و حمایت از این جریان‌های مردمی حتما باید موردتوجه قرار بگیرد که در رویدادی به نام مروجان کتابخوانی در دستوراست و سال گذشته هم برگزار شد. تجلیل از مفاخر و نویسندگان بومی در لابه لای اقوام ایرانی جزو برنامه‌ها است الان اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها در حال شناسایی هستند که از مسیر شورا‌های فرهنگ عمومی مفاخری که در حوزه فرهنگ و ادب فعال هستند را شناسایی و به ما معرفی می‌کنند و ما تقدیر خواهیم کرد.
در کنار سیاست‌ها و حمایت ها، رویداد‌های متعددی و متنوعی این جور که با ذائقه مردم فرهنگ دوست ما همخوانی بیشتری دارد می‌تواند کمک کار این قصه باشد.