دبیر نهضت سواد رسانه‌ای انقلاب اسلامی و دکترای ارتباطات می‌گوید: استفاده از ظرفیت‌های فناوری دیجیتال می‌تواند در نهاد‌های آموزشی و فرهنگی حتی ترویج کتابخوانی خیلی مهم باشد و باید بین کتاب و فضای مجازی تعامل برقرار شود.
در ادامه مشروح این گفتگو را می‌خوانید:
مجری: فضای مجازی، کتاب‌های الکترونیکی و کتاب‌های صوتی می‌توانند با کتاب و کتابخوانی، کتاب‌های کاغذی رقابت کنند یا همزیستی دارند در کنار هم ارزیابی شما چیست؟
کارخانه: در ابتدای بحث امروز خدمت شنوندگان گرامی عرض کنم که در هرم رسانه‌ای و رژیم مصرف رسانه‌ای کتاب در قاعده هرم و عبارتی در چپ آن قرار دارد.
کتاب اثرات عمیق بر نگرش و بعضا ممکن است بینش و رفتار و این‌ها هم منجر شود یعنی تاثیرات بسیار عمیقی دارد اگر چه این تاثیرات آنی نیست، اما بسیار عمیق است حالا در راس این هرم هم بازی‌های رایانه‌ای است که بیشترین تاثیرات آنی را دارد و در عین حال که تاثیر آنی دارد تعداد زیادی از کاربران را می‌تواند متاثر کند.
بر این اساس اهمیت کتابخوانی و اهمیت کتاب در رژیم مصرف رسانه‌ای مشخص می‌شود که طبیعتا باید همه خانواده‌ها به میزان مصرف این نوع رسانه توجه داشته باشند مانند هرم غذایی است که غلات در چپ آن قرار دارد هرم مصرف رسانه‌ای هم کتاب در چپ قرار دارد و حتما باید مورد توجه قرار بگیرد.
در مورد رابطه کتابخوانی و فضای مجازی باید این طور بگوییم که خود کتابخوانی و حتی سرگرمی‌های دیجیتال هم می‌تواند همزیستی باشد هم می‌تواند یک رقابت باشد البته یک رقابت شدید. الان ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که طبیعتا فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات تمام ابعاد زندگی بشر را حتی در موضوعات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، هنری و تغییرات بی سابقه‌ای مواجه کرده است حتی تکنولوژی‌ها سبک زندگی جدیدی را تحمیل کردند به ما فعالیت‌های شغلی و آموزشی ما را تحت تاثیر قرار دادند.
از نظر همزیستی می‌توانیم بگوییم استفاده از ظرفیت‌های فناوری دیجیتال می‌تواند در نهاد‌های آموزشی و فرهنگی حتی ترویج کتاب خوانی خیلی مهم باشد یک تعاملی باشد بین کتاب و فضای مجازی. تحقیقات انجام شده، نشان می‌دهد که مثلا استفاده از بازی‌های دیجیتال و شبیه ساز‌ها می‌تواند چند مهارت شناختی و راهبردی و به نوعی حمایت می‌کند از یادگیری در کودکان.
بسیاری از یافته‌ها نشان می‌دهد که بازی‌های ویدئویی و آموزشی می‌تواند ابزار کمک آموزشی برای آموزش مفاهیم و مهارت‌ها باشد. اما در کنار این محاسن کودکان در دنیای دیجیتال با موضوعاتی مواجه هستند که موجب اختلال روانی آن‌ها، اختلال بازی‌های مجازی موجب افسردگی، انزوا، ترس‌های اجتماعی، کاهش تمرکز، حتی می‌تواند آموزش آن‌ها را به شدت تحت تاثیر قرار بدهد این وابستگی‌های دیجیتال مثل خطر کم خوابی، از بین رفتن قدرت کشف و خلاقیت کودکان.
نتیجه‌ای که می‌خواهم از بحث امروز بگیرم این است که طبیعتا وابستگی و عادت غلط استفاده از وسایل دیجیتال می‌تواند فرزندانمان را از دنیای مطالعه و خواندن کتاب دور کند و این سایه سنگین شبکه‌های اجتماعی همچنان وجود دارد شاید بتوانیم بگوییم که این روند و آن چه کودکان با دنیای مجازی شاید جای کتاب و کتابخوانی را بگیرد یا حداقل آن را کمرنگ کند.
مجری: به شدت جایش را گرفته است.
کارخانه: بله ما تجربه‌ای هم در تاریخ ایران داریم ما بخاطر تاریخ ارتباطی که داریم توقف مان در کهکشان گوتنبرگ کم بوده و ورود سریع به کهکشان مارکونی سایبر داشتیم ما بیشتر فرهنگمان شفاهی هست و از این نظر با توجه به این که توقف مان در کهکشان گوتنبرگ کم بوده است فرهنگ کتابخوانی ما کمرنگ هست طبیعتا ما باید روش‌های خلاقانه در خانواده‌ها داشته باشیم بتوانیم میزان استفاده از تکنولوژی و فناوری را کنترل کنیم، نظارت کنیم در حقیقت مدیریت ارتباط کودکان با ابزار‌های دیجیتال را باید داشته باشیم که این وابستگی‌ها را به حداقل برسانیم و جایگاه کتاب و کتابخوانی را در زندگی کودکان مان حداقل بالاتر ببریم.
مجری: امیدوارم این اتفاق بیفتد یک زمانی می‌دیدیم که یک کودک قبل از این که زبان باز کند کتاب را می‌گرفت عکس هایش را می‌دید و کلی ذوق میکرد، ولی الان یک بچه یک ساله را می‌بینیم چنان محو گوشی همراه پدر و مادرش می‌وشد که نمی‌شود گرفت از او و وقتی می‌گیریم ناآرامی می‌کند. امیدوارم این اتفاق بیفتد و دوباره بچه‌های ما انس و الفت پیدا کند با کتاب و کتابخوانی.