فقط یک درصد کشاورزی ایران, کشت قراردادی است

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ آقای دکتر قربانی با حضور در برنامه مجله کشاورزی رادیو اقتصاد درباره کشت قرار دادی و باید ها و نبادهای آن توضیحاتی ارائه کرد .

مجری: آقای دکتر قربانی  تعریف ساده ای از کشت قراردادی برای شنوندگان بفرمایید..

میهمان برنامه معاون اقتصادی و برنامه ریزی وزیر جهاد کشاورزی آقای دکتر قربانی:اگر بخواهم تعریف ساده ای را از کشاورزی قراردادی بیان بکنم می توانم بگویم اسمش رویش است یعنی قراردادی که بین کشاورز با دولت یا بخش خصوصی در ارتباط با یک محصول با یک شرایط خاصی در واقع منعقد می شود و بخش خصوصی یا دولت ملزم هستش که برخی از خدمات را به کشاورز ارائه بدهد و کشاورز هم در فصل برداشت محصولی را برداشت کرده به اون بخش خصوصی یا طرف قرارداد که می تواند خصوصی باشد یا دولتی تحویل بدهد.

دکتر قربانی درباره وضع کشت قراردادی حال حاضر گفت:‌ هدف گذاری شده در پایان دولت سیزدهم ۲۰ درصد ما بتوانیم کشاورزی قراردادی را در ایران نهادینه کنیم افزود: سال گذشته هم ۲۵۰ هزار هکتار گندم شروع کردیم امسال هدف گذاری روی ۲ میلیون هکتار انجام دادیم.

مجری: بنابراین هم کشاورز به بازار محصول خود اطمینن دارد و هم مجری طرح, دولت و یا کسی که طرف قرارداد کشاورز است می تواند به میزان تولید محصول قراردادی اطمینان حاصل کند در این زمینه توضیح بفرمایید.

میهمان برنامه معاون اقتصادی و برنامه ریزی وزیر جهاد کشاورزی آقای دکتر قربانی:دقیقا همین طوره در همه کشورها یکی از رویکردهای نوینی که مورد تعقیب و پیگیری است بحث کشاورزی قراردادی است که توسط یا اتحادیه های کشاورزی مدیریت می شود یا توسط انجمن ها وشوراهای بازاریابی که در کشورهای مختلف شکل گرفته در ایران هم کشاورز قراردادی مزیت های بسیار زیادی داشته باشه از جمله اینکه ریسک تولید را کاهش بدهد عملا کشاورز محصولی را که می کارد یا تولید می کند حالا چه در بخش زراعی باشد که کاشت در بحث دام که تولید است یا باغی که شیلاتی در واقع یک خریدار قطعی برای محصول خودش دارد با قیمت مشخص که عملا ریسک تولید را کاهش می دهد نقدینگی اش اگر پرداختی را بخواهد داشته باشد تامین می کند برخی از خدمات مثل کود ،سم ،بذر می تواند از خریدار در واقع داشته باشد به صورت علی الحساب یا در واقع برخی از خدمات ویژه مثل خدمات ترویجی برای اونها داشته باشد عملا کشاورز قراردادی می تواند به شکل گیری الگوی کشت هم کمک بکند و من فکر می کنم کشاورزی قراردادی یکی از ابزارهای نوین است برای تنظیم بازار محصولات کشاورزی و جلوگیری از کمبودها و بیش بودهای که بازار محصولات کشاروزی ایران باهاش مواجه است.

مجری:آقای دکتر کشت قراردادی زیاد هم برای جامعه کشاورزی ما غریب نیست زیرا ما سال ها این را اجرا کردیم در چغندر قند در پنبه چرا در این سال ها مورد بی مهری قرار گرفته و در روندی که هم کشاورز و هم کارخانه دار  راضی بود چرا این روند تداوم نداشت؟

میهمان برنامه معاون اقتصادی و برنامه ریزی وزیر جهاد کشاورزی آقای دکتر قربانی: البته در رابطه با چغندر که همچنان تداوم دارد در ارتباط با پنبه ودانه های روغنی در گذشته ما یک شرکتی داشتیم به نام شرکت توسعه دانه های روغنی و پنبه که اون عملا منحل شد و شاید یکی از دلایلی که موجب بی مهری قرار گرفته ما عملا تبدیل شدیم ازیک کشوری که صادر کننده پنبه بوده به کشوری که وارد کننده پنبه باشد یا در حوزه دانه های روغنی با اون هدف گذاری که کرده بودیم نتوانستیم برسیم انحلال این شرکت بوده و نکته دوم هم سیاست های مربوط به ارز ترجیحی که صدمات بسیار شدیدی را به حوزه تولید شاورزی وارد کرد و عملا انگیزه های تولید را در داخل کشور تضعیف کرد چه در حوزه دانه های روغنی چه در حوزه ذرت دانه ای چه در حوزه پنبه و سایر محصولات کشاورزی.

مجری:آقای دکتر آمارهایی که ما داریم نشان میدهد که در کشور فقط یک درصد به کشت قراردادی کشاورزان پرداخته می شود و این رقم در مقایسه با میانگین جهانی حدود 40 درصد است که با رقم جهانی خیلی فاصله داریم؛  برای رسیدن به جایگاهی که برای کشت قراردادی باید کشورمان داشته باشد برنامه شما چیست؟ 

میهمان برنامه معاون اقتصادی و برنامه ریزی وزیر جهاد کشاورزی آقای دکتر قربانی: بله هدف گذاری که شده در برنامه وزیر جهاد کشاورزی جناب آقای دکتر سادات نژاد در پایان دولت سیزدهم 20 درصد ما بتوانیم کشاورزی قراردادی را در ایران نهادینه بکنیم سال گذشته هم 250هزار هکتار گندم شروع کردیم امسال هدف گذاری روی 2 میلیون هکتار انجام دادیم تلاش داریم که از اتحادیه ها استفاده کنیم برای کشاورزی بخش خصوصی را به میدان بیاوریم میادین میوه و تره بار ،سایر حوزه هایی که حالا صنایع فرآوری محصولات لبنی محصولات کشاورزی اینها را به میدان بیاوریم که اینها خودشان به صورت مستقیم درواقع وارد کشاورزی قراردادی بشوند یک منبع تامین نهاده و مواد اولیه دائمی و قطعی و بدون ریسک را برای کارخانجات و صنایع خودشان داشته باشند

مجری: خوب سال گذشته ۲۵۰ هزار از اراضی گندم خیز به ما کشت قراردادی اختصاص پیدا کرد امسال برنامه چی است و چه قدر پیشرفت داشت این برنامه

میهمان برنامه معاون اقتصادی و برنامه ریزی وزیر جهاد کشاورزی آقای دکتر قربانی: بله، امسال ۲ میلیون هکتار را هدف گذاری کردیم و خوشبختانه هم شرکت خدمات حمایتی ما هم تعاون روستاییمون هم شرکت بازرگانی دولتی ما وارد میدان شدند شرکت بازرگانی دولتی به عنوان مجری ورود پیدا کرد با شرکت خدمات حمایتی به عنوان منبع تامین کودهای شیمیایی پایه، فسفاته و اوره و پتاسه تفاهم نامه ای و قرادادی را منعقد کردند که در کشاورزی قراردادی تامین کودهای شیمیایی را داشته باشند در پایان فصل برداشت در واقع تسویه حساب با کشاورز انجام بشود فعلا به صورت رایگان کودها دریافت بکندولی در فصل برداشت تسویه حساب را انجام بدهد خوشبختانه شرکت همراه اول هم وارد صحنه شده اپلیکیشنی را طراحی و تولید کرده که کشاورزان عزیزان ما بتوانند با موبایل خودشان به راحتی وارد محیط عقد قرارداد کشاورزی قراردادی بشوند و عملیات را در آنجا داشته باشند وحتی قرارداد را هم بتوانند امضا داشته باشند.

مجری: معاون اقتصادی و برنامه ریزی وزیر جهاد کشاورزی آقای دکتر قربانی چه محصولاتی در کل کشور امسال قرار است که جزو کشت قراردادی به حساب بیاید

میهمان برنامه معاون اقتصادی و برنامه ریزی وزیر جهاد کشاورزی آقای دکتر قربانی:البته در گزارشی که پخش یکی از کشاورزان عزیزمان یک نکته خوبی را اشاره کردند و اینکه در یک سال قیمت ها پایین می آید یک سال بالا می رود که این نشان دهنده این است که کشاورزی قراردادی اتفاقا باید عملیاتی بشود که مشخص شود برای محصولش یک شرکت ،کارخانه ای وجود دارد که خریداری راداشته باشد به قیمت مناسب ما امسال مثل سال گذشته پنبه در سال زراعی منظورمون است چغندرقند،کلزا،سویا وگندم را هدف گذاری کردیم البته دستورالعمل سیب زمینی را هم با کمک انجمن خود تولید کنندگان سیب زمینی در واقع تهیه کردیم که انشالا آن را مد نظر قرار خواهیم و صادرکنندگان صنایع سیب زمینی ،چیپس و اینها یک نقطه ای هست در ارتباط با محصولات گلخانه ای که بیشتر جنبه صادراتی دارد و ما نگاهمون این است که صادر کنندگان از نگاه این که در واقع با این رویکردی که الان وجود دارد که منتظر هستند محصولی تولید بشود و بعد بیایند خرید را انجام بدهند و صادرات داشته باشند و برگشت بخوره متناسب با ترجیحات مصرف کنندگان خارجی باشد یا نباشد انشالا صادرکنندگان ما هم در حوزه کشاورزی قرادادی به ویژه محصولات گلخانه ای وارد بشوندو بعد هم محصولات مزرعه ای که دقیقا مشخص شود که چه رقمی را کشاورزان عزیز بکارند از چه سمی باید استفاده کنند از چه کودهایی باید استفاده کنند که برای استانداردهای صادراتی کشورهای هدف باشد که انشالا بازار محصولات صادراتی ما پررونق تر از گذشته باشد

مجری: در اجرای طرحی که امسال سال دومی است و بیشتر طرف قرارداد کشاورزان دولت هست آیا نهاده ها به شکل کامل در اختیار کشاورزان قرار گرفته این محصولات که فرمودین قیمت تضمینیش اعلام شده

میهمان برنامه معاون اقتصادی و برنامه ریزی وزیر جهاد کشاورزی آقای دکتر قربانی:بله در ارتباط با دانه های روغنی کلزا،سویا و در محصول نیشکر،چغندر قند پاییزه و بهاره به قیمت تضمینی اعلام شده و گندم هم به قیمت تضمینی اعلام شده همه کشاورزان ما در ارتباط با در جریان قیمت تضمینی محصولات هستند ما برای کارخانجات چغندرقند اینها که خودشان کود را خودشان تامین می کنندو در اختیار کشاورزان عزیز چغندر کار قرار می دهند در ارتباط با کلزا ،سویا ودانه های روغنی کلا بگوییم و گندم و جو ،بذر یارانه ای در اختیارشان قرار داده می شود کودهای شیمیایی فسفاته و پتاسه در اختیار یارانه ای در اختیار آنها قرار داده می شود و در هنگام برداشت محصول می توانند کسری حساب را با شرکت خدمات حمایتی یامجری ما شرکت بازرگانی دولتی داشته باشند

میهمان برنامه معاون اقتصادی و برنامه ریزی وزیر جهاد کشاورزی آقای دکتر قربانی:آقای دکتر یه بحثی که الان مطرح است بحث روند اجرای قرارداد است کشاورز می آید قرارداد را با دولت می بندد ایشالا سال های بعدی که بخش خصوصی وارد می شود واین قرارداد اجرا می شود چه نظارت هایی باید انجام بشود که کشاورز مطمئن شود برای ادامه اجرای قرارداد و اینکه بتواند محصولش را با قیمتی که در قرارداد ذکر بکند و اون نهاده ها را تحویل بگیرد

میهمان برنامه معاون اقتصادی و برنامه ریزی وزیر جهاد کشاورزی آقای دکتر قربانی:تلاش وزارت جهاد کشاورزی این است که بخش خصوصی اول وارد صحنه کشاورزی قراردادی بشود بالاخزه ذینفع نهایی دولت نیست بخش خصوصی است و مصرف کنندگان عزیز ما که واسطه انتقال محصول به مصرف کننده بخش خصوصی محسوب می شود حالا کارخانجات آرد یا ماکارونی باشد یا صنایع قند و شکر ما باشد یا حوزه های مختلف و دانه های روغنی ،کارخانجات پنبه پاک کنی یا کارخانجات روغن کشی و تسویه روغن ... نکته دوم این است که در ارتباط با نظارت خود مجری از طریق ابزارهای مختلفی که در اختیار دارد هم نظارت ما آنلاین شده از طریق مروجین ما در پهنه سازمان های جهاد کشاورزی،مراکز خدمات کشاورزی و از طریق اتحادیه های تخصصی که در این حوزه فعال هستند ما بحث نظارت را داریم و عملا خدمات ترویجی ما یک بعد نظارتی دارد بیمه ما هم در واقع باز نظارت را دارد بر محصولات کشاورزی و عملیاتی که در مزرعه باید انجام شود نهایتا مجموعه نظارت ها و خدمات ترویجی و اقدامات پشتیبانی از کشاورزی قراردادی انجام می شود منجر می شود به تولید محصولی کشاورز در فصل برداشت با توجه به قراردادی که منعقد کرده ملزم هستش که محصول را ارائه بدهد به شرکت بازرگانی دولت یا بخش خصوصی که وارد این صحنه میشود

مجری:پیشتر اعلام شد که خود متن قرارداد را کشاورزان می توانند ببرند به بانک ،بانک عامل که تسهیلات بگیرند این چه قدر عملیاتی شده است

میهمان برنامه معاون اقتصادی و برنامه ریزی وزیر جهاد کشاورزی آقای دکتر قربانی:دو تا بخش را داریم به موازات همدیگر می بریم ما برای کود و بذر اونهایی که وارد کشاورزی قراردادی می شوند را تامین می کنیم عرض کردم در انتهای فصل برداشت در واقع تسویه حساب می شود اما کشاورزانی که نیازمند نقدیندگی هستند در قالب این تفاهم نامه و این قراردادی که منعقد می شود بانک کشاورزی تفاهم کرده که خدمات تسهیلاتی را به کشاورزان عزیز ما داشته باشد در مقابل بخش خصوصی یا بخش دولتی شرکت بازرگانی دولتی ما که وارد کشاورزی قراردادی می شود بر اساس آئین نامه تامین مالی کشاورزی قراردادی که با کمک خود وزارت جهاد کشاورزی بانک مرکزی تنظیم کرده ابلاغ کرده قرادادها را می برند به بانک های عامل و تسهیلاتی را دریافت می کنند که بتوانند کود،بذر،سموم شیمیایی را خریداری بکنند در اختیار کشاورزان عزیز ما قرار بدهند و در انتهای فصل تسویه حساب را داشته باشند با کشاورز و در نهایت با بانک تسویه حساب را انجام بدهند

مجری:حدود  ۸۶ درصد کشاورزی ما خرده پا هست و معیشتی هست و آوردن این ۸۲ درصد در قالب کشت قراردادی مستلزم یکپارچه سازی اراضی است برای یک پارچه سازی اراضی و عمومیت دادن به کشت قراردادی شما چه تمهیداتی را می خواهید بیندیشید؟

میهمان برنامه معاون اقتصادی و برنامه ریزی وزیر جهاد کشاورزی آقای دکتر قربانی:برای یکپارچه سازی از گذشته در واقع دروزارت جهاد کشاورزی برنامه ای موجود بوده و هر ساله هم دارد در واقع تعقیب می شود و طرح توسعه را هم ما داریم که معاونت آب و عملیات را با کمک خود استان ها عملیات مربوط به یکپارچه سازی اراضی را دارد که خودتان می دانید یکپارچه سازی اراضی یک بعد اجتماعی دارد و حقوقی دارد که خود فرآیند را یک مقدار پیچیده می کند و با کندی مواجه کرده اما خوشبختانه روسای سازمان های کشاورزی ما د راستان های مختلف تعاملات خوبی را با بهره برداران کشاورزی داشتند و خود بهره برداران هم به این جمع بندی رسیدند با مشاهده یکپارچه سازی اراضی در برخی از نقاطی که اجرا شده و عملیات کاهش هزینه را در واقع در پی داشته،کاهش مصرف آب را در پی داشته و عملا مکانیزه کردن زمین ها را در واقع تشدید کرده به این جمع بندی رسیدند که عملیات یکپارچه سازی را داشته باشندو انشالا با استفاده از تسهیلات ویژه ای که تدارک دیده شده امیدواریم که این عملیات سرعت پیدا بکند من چند نکته را سریع بهش اشاره بکنم در ارتباط با بحث کشاورزی قراردادی در استان آذربایجان غربی و سایر استان ها که فرمودند که دیر ابلاغ شده کاملا درسته ولی این معنیش این نیست که نمی توانند قرارداد را منعقد بکنند انشالا قرارداد را داشته باشند کشاورزان عزیز ما در ارتباط با خسارتی که اتفاق افتاد در استان هایی که از یخبندان و سرما زدگی آسیب دیدند ما داریم تلاش می کنیم که غرامت را به زودی پرداخت بکنیم در ارتباط با محصول گوجه فرنگی در کرمانشاه،گلستان،سیستان و بلوچستان،فارس،خراسان رضوی و سایر استانهای تولید گوجه فرنگی عملیات کشاورزی قراردادی را داریم در استان کرمانشاه من گزارشی را نگاه می کردم حدود 24 درصد افزایش عملکرد در واحد سطح را برای گوجه فرنگی داشتیم

مجری:آقای دکتر خبری دارند در مورد قیمت توافقی پنبه که امروز اعلام می کنید

میهمان برنامه معاون اقتصادی و برنامه ریزی وزیر جهاد کشاورزی آقای دکتر قربانی:خوب من خدمت همه تولید کنندگان پنبه عرض می کنم که وظیفه وزارت جهاد کشاورزی حمایت از تولید ایرانی هست که تولید داخلی است تولید کنندگان پنبه عزیزمان هست بر این اساس وزیر جهاد کشاورزی سازمان مرکزی تعاون روستایی راموظف کرده که در قالب قیمت های تواقفی ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومان در واقع با ۲۰ درصد افت خرید پنبه را از کشاورزان عزیزمان داشته باشند که در این رابطه هم الان سازمان مرکز تعاون روستایی در دشت مغان شروع به خرید کرده و در نقاط دیگری هم اگر ضرورت داشته باشد ورود پیدا خواهد کرد که کشاورزی ایرانی ما انشالا خسارتی از ناحیه تولید نداشته باشد و با انگیزه بیشتر انشالا سال آینده تولید محصول پنبه را داشته باشند که انشالا به خودکفایی در تامین نیاز صنایع نساجی برسیم