اسناد بازیابی شده لانه جاسوسی نشان میدهد که ماموران امریکایی با شناسایی اشخاص مستعد و با قابلیت خدمت به امریکا در ساختار حکومتی، به ارتقاء جایگاه آنها کمک مي كردند تا با استفاده از آنها، عملکرد مجموعه تحت امر را در مسیر منافع امریکا هدایت كنند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، در میان اسناد کشف شده از لانه جاسوسی امریکا، مکاتبات محرمانه و گزارشهایی از جاسوسان امریکایی در بخش کشاورزی ایران دیده میشود که با مطالعه آنها میتوان، ضمن پی بردن به مشخصات یک وزیر تراز سیا برای خدمت به امریکا، از دغدغهها و دیدگاههای مطلوب امریکا در قبال کشاورزی ایران مطلع شد.
اسناد بازیابی شده توسط دانشجویان انقلابی نشان میدهد که اگرچه کشاورزی ایران از پر اهمیتترین بخشهای تحت رصد جاسوسان و گزارشگران امریکایی مستقر در سفارت این کشور در تهران بوده، اما در عین حال، مطلوبترین اشخاص برای قرار گرفتن در راس این بخش مهم اقتصادی، یا باید از سطحیترین افراد با شخصیتی اهل نمایش یک نفره (توصیف کارشناس امریکایی در اسناد) باشند و یا در صورت توانمندی، میبایست بیش از ایرانی بودن، وفادار به امریکا باشند.
ارزیابیهای کارشناسان امریکایی درباره تمام وزرای مربوط به بخش کشاورزی (عنوان و شرح وظایف این وزارتخانه چندین بار دچار تغییر و تفکیک شد) حتی در مورد اشخاص مقتدر و با نفوذی مانند عبدالعظیم ولیان و یا حسن زاهدی با روحیه نسبتا پررنگ ملی گرایی، بر حس امریکا دوستی و يا اطمینان از وفاداری آنها تمرکز دارد که در همان سطرهای نخست اطلاعات بیوگرافیک آنها (با عبارات تقریبا مشابه) قابل مشاهده است.
یکی از اسناد مرتبط با کشاورزی، گزارش گفتگوی دبیر اول سفارت امریکا با دكتر احمد احمدی است که پس از بازگشت از امریکا، با همکاری بسیار صمیمانه با گروهها و شرکتهای امریکایی و همکاری داوطلبانه برای سفارت امریکا (ذکر شده در همین سند) در عرض ۳ سال به مقام معاونت وزارت رسیده و قرار است چند سال بعد (از گفتگوی اول) وزیر کشاورزی و عمران روستايی شود.
این گفتگو ساعتی پس از انتصاب احمدی به عنوان معاون وزیر انجام شده كه به این معنی است که او بلافاصله پس از ديدار با شاه و دریافت دستور انتصاب، از دربار خارج و (به وزارتخانه یا دفتر کار قبلی یا نزد استاد سابق و پیشکسوت یا یک دوست و یا لااقل یک شیرینی فروشی یا منزل نرفته، بلكه) به همراه همسر امریکایی خود، به سرعت راهی سفارت شده تا برای دبیر اول، شرح ماوقع کند.
گزارش احمدي 1
زمان و مکان: ۴ ژانویه ۱۹۶۸ _ ۱۴ دی ۱۳۴۶ _ دفتر کار در محل اقامت سفیر
مذاکره کنندگان: دکتر احمد احمدی، معاون وزارت منابع طبیعی با ویلیام هلسث، دبیر اول سفارت
موضوع: ملاقات با شاه و انتصاب احمدی
بعدازظهر روز ۴ ژانویه، احمدی به عنوان معاونت وزیر در امور پارلمانی و معاونت حیات وحش و آبزیان وزارت جدیدالتأسیس منابع طبیعی به حضور شاه معرفی شد. وی گفت وزارت فقط چهار معاون خواهد داشت و در حال حاضر سه تن از آنها تعیین شده اند. همسر احمدی با حالت شوخی گفت که "شوهرش معاون حیوانات وحشی شده است".
وقتی از احمدی پرسیدم آماده دیدارهای تبریک گویی شده است، گفت: "نه، لطفا هنوز نیایید، صبر کنید تا دفتر و میز و صندلی جدید داشته باشم. " وی گفت اولین مشغله در مقام جدید، یافتن محلی مناسب برای استقرار و دفتر است. او گفت از چند هفته پیش خبردار بود که برای این شغل مطرح شده است، ولی تا روز معرفی اش (امروز ۴ ژانویه) تأیید از بالا نیامده بود.
احمدی از فارغ التحصیلان کرنل است. به نظر میرسد مردی بی تکبر و چهل ساله باشد. دو دختر دارد، که یکی کلاس ششم و دیگری کلاس چهارم است. استیو استفانید او را به خوبی میشناسد، و با ارسال یادداشت، از استیو خواسته شده است اطلاعات مفید خود درباره احمدی، منجمله ارزیابی از کارکردهای این شخص، بخصوص در شغل جدیدش را به ما بدهد.
احتمالاً قابل ذکر است که مری احمدی (همسر احمدی) آمریکایی است و فرزندان آنها در حال حاضر به مدرسه بین المللی تهران، یعنی ایران زمین میروند و قبل از این هم به مدرسه کامیونیتی (مدرسه آمریکائیها) میرفتند، که هر دوی این مدارس شیوه تدریس آمریکایی دارند.
دکتر احمدی لااقل در سه سال اخیر معاونت مدیریت مؤسسه KWPA مستقر در تهران را به عهده داشته است. او معاون رضا انصاری بود و وحیدی وی را نگهداشت.
* مراجعه مقامات ارشد حکومت پهلوی به سفارتخانههای کشورهای دیگر بلافاصله پس از هر انتصاب، تغییر رده، شرکت در جلسات و به ویژه پس از حضور در دربار، موضوعی رایج و معمول بود و شاه و سایر درباریان از آن اطلاع داشتند.
در خاطرات تاج الملوک (مادر شاه)، اشرف پهلوی و فریده دیبا (مادر فرح) اشاره شده که هرگاه میخواستند سفرای امریکا و انگلیس را از نکتهای مطلع کرده و یا از موضوعی گلایه کنند، یکی از مقامات مشهورتر به خبرچینی را به کاخ دعوت و در حضور او موضوع را مطرح میکردند و اطمینان داشتند که بدون اینکه مستقیما از آن وزیر یا مقام بخواهند، او بلافاصله موضوع را به سفارت مورد نظر منتقل خواهد کرد.
در یادداشتهای علم نیز، چند بار به این امر اشاره و ابراز ناخرسندی شده که البته گلایهها در مورد مراجعه مقامات به سفارت امریکاست و مشهور است که زحمت اطلاع رسانی به سفیر انگلیس بر عهده خودش بود و همانگونه در یادداشت هایش پیداست، کمتر اتهامی در این زمینه به سفارت انگلیس وارد میکند.
گزارش احمدی. احمد ۲
کارسناش: آر. اچ. هارلان
تاریخ: ۸ ژوئیه ۱۹۶۸ _ ۱۷ تیر ۱۳۴۷ خیلی محرمانه
فرم اطلاعات بیوگرافیک
نام: احمد احمدی
ملیت: ایرانی
سمت فعلی: معاون پارلمانی و معاون در امور ماهیگیری (آبزيان) و زندگی وحوش در وزارت منابع طبیعی.
تولد: احمدی حدود ۴۰ سال دارد.
تحصیلات: احمدی دکترای خود را در رشته (Agronomy) از دانشگاه کرنل دریافت کرده است.
سوابق: احمدی معاون عبدالرضا انصاری در سازمان آب و برق خوزستان بود.
هنگامی که دکتر وحیدی (ایرج وحیدی که پس از بازگشت از امریکا وزیر کشاورزی شد) در سال ۱۹۶۵ به عنوان مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان جانشین انصاری شد، احمدی به عنوان معاون مدیرعامل مستقر در تهران (پروازی) به کار خود ادامه دارد.
در ژانویه ۱۹۶۸ احمدی به سمت معاون وزیر در وزارتخانه جدید منابع طبیعی منصوب شد. وزیر یعنی مهندس ناصر گلسرخی، برای مدتهای طولانی دوست شخصی احمدی بوده است. هر دو به نوشیدن و حضور در مهمانیهای باز علاقه دارند.
خانواده: احمدی که در رابطه با گرفتن مدرک دکترای خود به مدت ۸ سال در ایالات متحده زندگی کرده است با یک تبعه آمریکا به نام ماری ازدواج نمود. ماری نیز یکی از فارغ التحصیلان کرنل میباشد. این دو دارای دو دختر میباشند. یکی کلاس ششم و دیگری کلاس چهارم است. این دو که قبلاً به مدرسه آمریکائیهای مقیم در تهران میرفتند، هم اکنون در مدرسه بین المللی تهران تحصیل میکنند که با اصول تربیتی و آموزشی آمریکایی اداره میشود.
اظهارنظر: احمدی شوخ و بزله گو است و بلافاصله شخص را تحت تأثیر گرایشات و برخوردهای دوستانه و غیررسمی خود قرار میدهد. وی شدیدا نسبت به سبک زندگی آمریکایی علاقمند است. وی با صمیمیت خود و فقدان خودخواهی در برخورد با ما شخص فوق العادهای میباشد. وی با خوشحالی از شوخیهای ما در مورد خود استقبال میکند، کیفیتی که در مورد اغلب ایرانیان نادر است. (ظاهرا اغلب ایرانیها باوجود شهرت به خونگرمی و صمیمیت، از اینکه یک امریکایی با آنها شوخی کند لذت نمیبرده اند و به امثال آقای هارلان روی خوش نشان نمیداده اند.) زبان انگلیسی وی فوق العاده عالی است و با اصطلاحات عامیانه و آمریکایی کاملاً آشناست.
وی شخص فوق العاده شایستهای است و قبل از انتصاب به سمت معاون مدیرعامل یکی از بهترین تکنسینهای سازمان آب و برق خوزستان محسوب میشد. وی سخت کوش است و خودش قسمت اعظم کار را انجام میدهد.
وی همچنین فردی go - getter بوده و در مورد زیردستان بی تحمل میباشد. (برعکس شخصیت آسانگیر و خنده رو و بدون خودخواهی اش در مقابل امریکایی ها).
وی مأمور کنترل طی دیدار اخیر گروه کشاورزی تجاری (اوایل ۱۹۶۸) بود که در این رابطه همکاری نزدیکی با آقای ویلیام وارن داشته است. وی نه تنها خودش توجیهات بسیار خوبی برای گروه تدارک دید، بلکه یک برنامه منظم و فشردهای آماده نمود که تمام موارد آن مطابق برنامه به اجرا درآمد و همه چیز دارای کیفیت خوبی بود.
وی در اکتبر ۱۹۶۷ توضیح دهنده اصلی در رابطه با دیدار جورج بال، جان مک کلوی و آلفرد هایز از خوزستان بود. اقدامات وی مؤثر بود و نشان داد که وی فردی دقیق است و درک کاملی نسبت به نوع ارائهای که میتوانست برای مقامات عالیرتبه مالی آمریکا بسیار مفید باشد، دارد.
احمدی یکی از دوستان نزدیک و شخصی دکتر حسن شهمیرزادی، معاون امور شهرداریها در وزارت کشور، میباشد. این دو نفر به عنوان همکاران انصاری در سازمان آب و برق خوزستان به طور بسیار نزدیکی، با یکدیگر کار کردند. (هر دو ۳ سال بعد معاون وزیر شدند و ایرج وحیدی، مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان، پس از گذراندن یک دوره در امریکا، بلافاصله در بازگشت به ایران وزیر کشاورزی شد.)
تخصص و تحصیلات احمدی در سمت خود به عنوان معاون وزیر هیچ رابطهای با موضوع وظایف جدید وی ندارد. وی تنها به دلیل مشخصات عملکردی خود به این سمت منصوب گردیده است. همان طور که وی بارها خاطرنشان کرده تا زمان انتصابش هرگز ماهیگیری و شکار نكرده است.
وی با شوق بسیار کار جدید خود را شروع کرد. وی به ابتکار شخص خود روابط نزدیکی با سفارت آمریکا برقرار نمود و اداره جدید خود را براساس تجربیاتی که در ایالات متحده داشته است، شکل میدهد. (در گزارش خیلی محرمانه سوم، رسما به همکاری ۱۰ ساله احمدی برای سفارت به عنوان رابط اشاره شده است.)
احمدی بدون تردید جوانی رو به رشد است. ویژگیهای خاص وی موجب ترقی وی در میان مقامات ایرانی خواهد شد. تنها موانعی که ما در حال حاضر از آن مطلع هستیم احتمالاً عبارتند از ظاهر بسیار آمریکا مآبانه و همسر آمریکایی وی و دو دخترش که به سیستم آمریکایی تحصیل میکنند.
* پیشگویی! امریکاییها درباره این فرد به قول آنها "فوق العاده شایسته" که طبق اذعان کارشناس سفارت، نه تنها تخصص و تحصیلاتش ربطی به شغل جدید او ندارد، بلکه به اعتراف خود احمدی نیز، از هیچ سابقه، تجربه و آشنایی جزئی با موضوع آبزيان و حيات وحش در حد ماهیگیری تفریحی هم برخوردار نیست، درست از کار در آمده! و او مدتی بعد به مقام وزارت میرسد. عشق امريكا بودنش هم نه تنها مشكلي ايجاد نكرد، بلكه اساسا در آن دوره يك امتياز و مايه تفاخر در بين مقامات بود.
گزارش سوم: احمدی، احمد ۳
دایره سیاسی: جی. دبلیو. مارتین
اوت ۱۹۷۷ مرداد ۱۳۵۶ خیلی محرمانه
احمد احمدی وزیر کشاورزی و عمران روستایی
احمدی یک وزیر ۴۸ ساله است که لیسانس خود را در رشته مهندسی کشاورزی از دانشگاه ایالتی یوتا و فوق لیسانس و دکترای خود را در کشاورزی از دانشگاه کرنل دریافت کرده است. وی قبل از بازگشت به ایران، به مدت بیش از ۸ سال در ایالات متحده زندگی کرده است. وی سوابق دولتی خود را به عنوان یک متخصص عالیرتبه کشاورزی در وزارت کشاورزی شروع نمود. وی سپس معاون فنی و پس از آن معاون مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان (مستقر در تهران و بدون نیاز به حضور در خوزستان) گردید.
وی در ژانویه ۱۹۶۸ معاون پارلمانی و معاون آبزیان و زندگی وحوش در وزارت جدیدالتأسیس منابع طبیعی گردید. تخصص و تحصیلات وی در این سمت، هیچ رابطهای با موضوع وظایف جدیدش نداشت و صرفا به دلیل مشخصات عملکردی و رفتاری اش انتخاب شده بود. علاوه براین، وزیر، یعنی مهندس ناصر گلسرخی، مدتهای مدید یکی از دوستان شخصی احمدی بوده است.
وی در اکتبر ۱۹۷۱ معاون پارلمانی وزارت کشاورزی شد. با ادغام دو وزارتخانه کشاورزی و منابع طبیعی، وی سمت معاون وزیر را ترک کرده و مدیرعامل کشت و صنعت بین المللی شد.
احمدی در یک گفتگو به تاریخ ۸ اوت، یعنی یک روز پس از اعلام انتصاب وی به عنوان وزیر کشاورزی و عمران روستایی، گفت توجه اصلی وی به فزایش کلی و تولید در هر هکتار معطوف خواهد شد. وی گفت افزایش مراکز درمانی حیوانات، اصلاح نژاد و تشویق بخش خصوصی اولویتهای برنامه وی است.
دکتر احمدی در طول ده سال گذشته یکی از رابطین کارمندان مختلف سفارت بوده است.
از وی به عنوان فردی خوش برخورد، غیررسمی در مراودات، صمیمی و شایسته یاد میشود اما وی مورد زیردستانی که از خود ابتکار نشان نداده و یا در کارها شایستگی ندارند، کم تحمل میباشد.
ماری همسر وی آمریکایی و فارغ التحصیل کرنل است. آنها دو دختر دارند که هر دو در مدرسه آمریکائیها در تهران تحصیل میکنند. احمدی انگلیسی آمریکایی را به روانی تکلم میکند.
گزارش دوم
امیرپرویز، امیرحسین ۲
تاریخ: ۵ سپتامبر ۱۹۷۸ _ ۱۶ شهریور ۱۳۵۷ خیلی محرمانه
از: سفارت امریکا، تهران ۸۴۱۸
اطلاعات بیوگرافیک
امیرحسین امیرپرویز، وزیر کشاورزی
امیرپرویز، متولد ۱۹۲۲، یک فرد با تجربه در امور کشاورزی است. وی در رشته مطالعات کشاورزی از دانشگاه کرج فارغ التحصیل شد و در رشته اقتصاد کشاورزی مدرک بالاتری از مینه سوتا دریافت کرد و
در پوردو (Purdue) نیز تحصیل نمود. وی در سال ۱۹۴۶ به وزارت کشاورزی پیوست و تا ارتقاء به سمت معاونت وزیر در سال ۱۹۶۷، سمتهای مختلفی را به عهده داشت.
وی در سمت استاندار لرستان و همدان در سالهای ۷۵، ۱۹۷۴ کار کرد و از دسامبر ۱۹۷۵ استاندار کرمانشاهان شد.
امیرپرویز پیشرو و باهوش است و ثابت شده که برای کنسولگری امریکا در تبریز فرد بسیار مفیدی بوده است.
وی متأهل بوده (۱) و دو فرزند دارد. یک دختر که هم اکنون در OF WIGHT ISLE درس میخواند و یک پسر که در دبیرستانی در تهران است. وی به زبان انگلیسی و فرانسه صحبت میکند.
امیرپرویز، امیرحسین ۳
خیلی محرمانه
تاریخ: ۲۸ نوامبر ۱۹۷۸ _ ۷ آذر ۱۳۵۷
امیرحسین امیرپرویز وزیر کشاورزی و توسعه روستایی (از اوت ۱۹۷۸)
عنوان خطاب: آقای وزیر
امیرحسین امیرپرویز، وزیر کشاورزی و توسعه روستایی در کابینه جعفر شریف امامی بود، و همین پست را در کابینه ارتشبد غلامرضا ازهاری که در نوامبر ۱۹۷۸ تشکیل شد، حفظ کرد. "وی با با یک آشپز عالی ازدواج نمود" (این جمله بعد از تایپ احتمال توسط ارزیاب با قلم خط خورده است.)
باهوش، پر حرارت و مصمم است، شهرتی را به عنوان یک متخصص در اصلاحات ارضی کسب کرده است. روحیه امیرپرویز نه خشن است و نه گستاخ، اما او کاملاً قادر است که قاطعانه عمل کند و از به کارگیری مسئولیت و قدرت کامل خود امتناع نخواهد ورزید، او حامی پروپاقرص شاه است.
امیرپرویز علاقه بسیاری به ایالات متحده دارد و امریکائیها را به سبب امریکایی بودنشان و به عنوان همکار دوست دارد. رفتار وی در تماسهایش با مقامات امریکایی صمیمی و دوستانه بوده است.
او مؤدب و مهربان و دارای طبع بسیار شوخ میباشد و علاقه وافر به اخبار خارجی و امور بین المللی دارد، به اعتدال مینوشد و به خارج سفر میکند. مسافرتهای متعددی به ایالات متحده و اروپا کرده و برخلاف آداب و رسوم سنتی ایران، از یک سگ بزرگ در خانه به عنوان یک حیوان خانگی نگهداری میکند.
اگرچه ممکن است که نکات مثبت و موارد سزاوار احترامی مانند سوابق علمی و دانشگاهی، فعالیتهای پژوهشی و برخی اقدامات مفید را در کارنامه بعضی از این افراد، به ویژه پس از دوران پهلوی مشاهده کرد، اما اسنادی که با زحمات دانشجویان انقلابی بازیابی شدند، واقعیتهای تلخی را از دوران سرسپردگی حاکمان و مدیران کشور به بیگانگان نشان میدهند.
فقط مرور چند صفحه از اين اسناد به وضوح روشن مي كند كه تفاخر به اشرافي گري و عطش "غربي شدن از فرق سر تا نوك انگشتان پا" را هرگز نبايد در حد يك سبك و سليقه شخصي و معاشرتي، بلكه بايد به عنوان يك پرچم و وابستگي فكري و رفتاري مشاهده كرد.