ممَرال، گوزن قرمز یا گاو کوهی یکی از بزرگترین انواع گوزن، بومی بسیاری از مناطق اروپا، آسیای صغیر، غرب آسیا و آسیای میانه است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای مرکز مازندران، ممَرال، گوزن قرمز یا گاو کوهی (نام علمی: Cervus elaphus) یکی از بزرگترین انواع گوزن است که بومی بسیاری از مناطق اروپا، آسیای صغیر، غرب آسیا و آسیای میانه است و به عنوان تنها گونهٔ گوزن قاره آفریقا در کوههای اطلس در ناحیهای بین تونس و مراکش پراکندگی دارد.
این گوزن، توسط انسان به کشورهای دیگری مانند آرژانتین، استرالیا و نیوزیلند، کانادا، پرو، اروگوئه، شیلی و ایالات متحده آمریکا وارد شده است.
مرال یا گوزن قرمز که در گویش مازندرانی به آن گاو کوهی (اشکار گو) نیز گفته میشود، نماد گونه جانوری مازندران و بزرگترین پستاندار علفخوار از گونههای با شکوه جنگلهای پهن برگ هیرکانی شمال محسوب می شود.
مرال از گونههای حمایت شدهای است که در جنگلهای شمال از شمال غرب تا ارسباران و از شمال شرق تا بخشهای از خراسان شمالی پراکنش دارد و مناطق جنگلی هزارجریب بهشهر و نکا، پناهگاه حیات وحش دودانگه، چهاردانگه و کیاسر ساری و محدوده امن منطقه حفاظت شده البرز مرکزی از مهمترین زیستگاههای مرال در استان مازندران هستند، و ماموران محیط زیست در فصل گاوبانگی با برپایی ۳۰ چادر و استقرار محیط بانان در این چادرها از ارتفاعات رامسر در غرب تا گلوگاه شرق استان را تحت پوشش و حفاظت دارند.
فصل گاوبانگی و رقابت گوزنهای نر ، جهت از میدان به در کردن سایر گوزنها و در اختیار گرفتن قلمرو و بقای نسل بزرگترین گوزن ایران آغاز شده که راهکارهای مدیریتی مناسب جهت حفظ و حفاظت از این گونه با ارزش ضروری است.
با توجه به حساسیت فصل مستی مرال و برای جلوگیری از هرگونه اختلال زیستی در این ایام، اعزام هرگونه تور گردشگری به زیستگاهها و محدودههای جنگلی زیست مرال، ممنوع اعلام می شود.
یادآور می شود، در گذشته واپیتیها یا اِلک (نام علمی: Cervus canadensis) گونهای گوزن بومی شرق آسیا و آمریکای شمالی و خویشاوند نزدیک مرال (بومی اروپا و غرب آسیا) و گوزن ژاپنی و از هر دو آنها بزرگتر بوده و زیرگونهای از مرال محسوب می گردید، اما اخیراً به عنوان گونهای جدا ثبت شدهاند.
تاکنون ۱۵ زیرگونه از مرالها شناسایی شده، که نسل برخی از آنها در معرض خطر قرار دارند. از جمله زیرگونههای مرال میتوان به گوزن قرمز خزر، گوزن قرمز بربری و گوزن بخارا اشاره کرد.