اجرای طرح زه کشی در تالاب الله آباد در سال های گذشته باعث خشک شدن تالاب و ایجاد ریزگردها شده است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز قزوین، بی تدبیرهایی که در حوزه آبخیزداری استان قزوین انجام شده منجر به خشک شدن تالاب الله آباد و مواجه شدن استانهای قزوین، البرز و تهران با پدیده ریزگرد و گردوغبار شده است.
خشکسالی و ریزگردها در چندسال اخیر بسیاری از مناطق را دربرگرفته است . استان قزوین مخصوصاً شهرستان های آبیک و بوئین زهرا و بخش طارم سفلی در سالهای اخیر با این پدیده زیست محیطی دست و پنجه نرم میکنند.
در برنامه گفت و گوی ویژه خبری شبکه قزوین معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست و رئیس اداره مراتع اداره کل منابع طبیعی و ابخیزداری استان در مورد این موضوع بحث و تبادل نظر کردند.
روزبه گفت: موضوع پوشش گیاهی در گزارش های رسانه ای مشهود بود. چرای بی رویه شتر در این منطقه از عوامل اصلی تخریب منابع طبیعی است. وقتی باد بکاریم قطعا طوفان درو خواهیم کرد. موضوع تعادل و تناسب میان دام را بارها به بهره برداران حوزه دام تذکر دادیم متاسفانه عدم رعایت اصول فنی چرا باعث ایجاد معضلات زیادی شده است. گستره منابع طبیعی از یک و نیم میلیون هکتار حدود 853 هزار هکتار مرتع وجود دارد که زمان ورود و خروج مشخصی دارند که کل مراتع ما جوابگوی 637 هزار واحد دام در یک بازه زمانی 156 روزه است که متاسفانه بالای یک میلیون دام چرا می کنند. منابع طبیعی 60 درصد استان را پوشش می دهد که در شقوق دولت پیچیده است. زیرساخت ها و ساختار ها وقتی ایراد پیدا می کنند نتیجه آن را اینجا می بینیم. متاسفانه بهره برداری های زیادی در توسعه انجام شده است که باعث کاهش تنوع زیستی شده است. در هیچ جای دنیا منابع طبیعی و محیط زیست از هم جدا نیستند.
روزبه ادامه داد: معیشت مردم وقتی دچار مشکل شود راحت ترین کار چرای دام در منابع طبیعی ست که به مراتع آسیب می زند و باعث ایجاد مشکلاتی از جمله سیلاب می شود. سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در راستای وظایف خود افرادی را که رعایت نمی کردند به مراجع قضایی معرفی کرده است.
مظفری در ادامه بحث گفت: منابع آبی متاثر از عوامل متعددی از جمله اقلیمی و بارگذاری در حوزه های مختلف است. تالاب الله آباد یک بخش از رودخانه های شمالی استان سرچشمه گرفته و البته یک تالاب فصلی است و آبگیری آن بیشتر از منابع سیلاب است. آورده های حوزه شمالی در بخشی از حوزه که جلوی آن گرفته شده بود که در حال بررسی و اقدام هستیم. دو رودخانه خرود و ابهرود هم جزو آورده های این تالاب هستند که از ابهرود حق آبه پایه ای در حال پیگیری است که تا امروز پاسخ مثبتی دریافت نشده است. سد نهب دارای مطالعات ارزیابی است و حق آبه آن پیش بینی شده است و تخصیص حق آبه آن بسته به میزان آبگیری آن است. در سطح کشور و استان دو مطالعه برای این تالاب انجام شده است. مطالعه منشایابی در موضوع گرد و غبار و مطالعه دیگر در مورد تاثیرگذاری بر روی شهر آبیک است. قطعا میزان بارش ها تاثیرگذار است که 230 میلیمتر در نظر گرفته شده برای استان متغیر است. الگوهای بارشی هم متاثر از تغییرات اقلیمی است و در نهایت مدیریت جامع در حوزه آب بر روی آینده این تالاب تاثیر گذار است.
روزبه گفت: در استان حدود 29 هزار خانوار به عنوان بهره بردار حوزه دام شناسایی شدند که می توانند بیش از 600 هزار دام را به عرصه وارد کنند. توجه داشته باشید منطقه فتح آباد بوئین زهرا به عنوان اولین منطقه در موضوع بیابان زدایی در کشور مورد نظر قرار گرفته است. باتوجه به تونل بادی که از منجیل ادامه دارد مردم در آن قسمت دچار بیماری های چشمی می شدند که اداره منابع طبیعی با استفاده از مالچ تثبیت اولیه انجام داد که موفق هم بود. در حال حاضر از اعتبارات سفر ریاست جمهوری حدود 20 میلیارد تومان برای بیابان زدایی اختصاص یافته است.
مظفری در ادامه گفت: در حوزه زه کشی مطالعاتی اخیرا انجام شده است. تالاب الله آباد سیلابی است و پخش آب صورت می گیرد و ایجاد زه کش در آن نقش داشته است. دستگاه هایی که زه کشی را انجام داده اند باید پاسخگو باشند چون این اقدام برای احیای تالاب صورت نگرفته است. باتوجه به اینکه آورد سد نهب با تالاب الله آباد متفاوت است و اگر حق آبه در محل تالاب تخصیص یابد مشکل خاص اتفاق نخواهد افتاد. امیدواریم این امر که پیش بینی شده است اتفاق بیفتد.
فتوحی فرماندار آبیک هم در ادامه برنامه مهمان تلفنی بود و تصریح کرد: بر اساس طرحی که در سفر ریاست جمهوری در نظر گرفته شده بود 500 هکتار برای درختکاری در دشت الله آباد در نظر گرفته شده بود مبلغ آن بزودی مشخص خواهد شد. در سال های گذشته عملیات غیرکارشناسی در دشت الله آباد صورت گرفته که محیط زیست هم با زه کشی مخالفت کرده بود. ریزگردهای این دشت برمیگردد به زه کشی هایی که انجام شده بود. در کنار احیای این دشت و تالاب، نظری برای بحث گردشگری وجود دارد. شهر آبیک از آلوده ترین شهرهای کشور است که امیدواریم با احیای این دشت و تالاب بخشی از این مشکل رفع شود.
مظفری گفت: پروژه هایی که انجام می شوند به دو دسته تقسیم می شوند. یک دسته مشمول ارزیابی های زیست محیطی هستند که زه کش و سد نهب از این دست هستند و پیامدهای آن کاملا مورد بررسی قرار می گیرند. دسته دیگر هم مشمول ماده 23 قانون الحاق تنظیمی دولت می شوند که باید برای آنها پیوست های زیست محیطی تهیه شود. در پروژه ها باید خدمات اکوسیستمی هم ارزیابی شود. اگر این نگاه حاکم شود می تواند تصمیم گیری ها را تغییر دهد. در بحث ارزشگذاری اکولوژیکی در طرح ها دیده شده و الزام قانونی هم برای آن وجود دارد.
روزبه تصریح کرد: در بحث انتقال پساب در شهر صنعتی البرز طرح تهیه شده و در سامانه هم بارگذاری شده که اعتبار آن 40 میلیارد تومان برآورد شده است. هر زون گونه های مخصوص خود را دارد. ما در تعیین گونه باید از طبیعت الگو بگیریم.
بخش دیگری از برنامه به گرد و غبار طارم اختصاص یافت. روزبه در این خصوص گفت: پیشنهاد شده است زمانی که آب دریاچه کاهش یافت از مالچ پاشی استفاده شود. در این منطقه هم چرای بی رویه دام با برهم خوردن تعادل میان عرصه چرا و دام خیزش گرد و غبار می تواند شکل بگیرد.
مظفری گفت: سدها دارای طول عمر مشخصی هستند. حوزه آبریز در ارتباط تنگاتنگ با پوشش گیاهی ست. اجرای طرح های آبخیزداری و ایجاد تعادل بین چرا و دام پس از عمر سدها باید در نظر گرفته شود. اگر بتوانیم سطوح را نمدار نگهداری کنیم میزاد ریزگردهای موجود کاهش خواهد یافت. آورده های آبی در استان های همجوار بخصوص زنجان با سدهایی که زده شده بسیار کاهش یافته است.