رصدخانه ملی ایران تصویری از دو کهکشان برخوردی در صورت فلکی «آندرومدا» در فاصله تقریبی ۳۲۰ میلیون سال نوری منتشر کرد.
این تصویر، اولین ثبت رصدخانه ملی ایران در نوردهی طولانی و از اعماق آسمان است که برای عموم به اشتراک گذاشته شده است. پروژه رصدخانه ملی ایران یکی از بزرگترین و پرهزینهترین پروژههای علمی کشور است.
دو کهکشان مذکور که به عنوان «کهکشانهای برخوردی» شناخته میشوند، به علت آنکه دربردارنده هسته فعال کهکشانی یا «AGN» هستند، مورد توجه قرار میگیرند. همانطور که از نام آنها پیداست، این دو کهکشان طی میلیونها سال به یکدیگر نزدیک میشوند و در اثر برخورد آنها میتوان تصاویری باشکوه و دیدنی ثبت کرد.
نیروی گرانشی موجود بین این دسته از کهکشانها سبب میشود تا جریانی از گاز، غبار و ماده در میان آنها مشاهده شود. منجمان باور دارند با تحلیل رفتار کهکشانهای برخوردی در اندرکنشی که با یکدیگر دارند، میتوان اطلاعاتی از نحوه تحول کهکشانها در طول زمان بدست آورد.
همین موضوع سبب میشود تا رصدخانه ملی ایران در اولین نوردهی خود از اعماق آسمان به سراغ ثبت تصویر از این دو کهکشان برود. اما این رصدخانه مسیر پرپیچ و خمی را پشت سر گذاشته تا به این مرحله برسد و خود را برای استفادههای علمی آماده کند.
رصدخانه ملی ایران تاریخ هفتم تیرماه ۱۴۰۰ افتتاح شد پس از انتقال آینه اصلی به رصدخانه در تابستان ۱۴۰۱، فعالیتهای اولیه این تلسکوپ ۳.۴ متری آغاز شد. آینه این تلسکوپ حدود ۹۰ تن وزن دارد و ضخامت آن ۱۸ سانتیمتر است.
این پروژه علمی که حدود ۲۰۰ میلیارد تومان هزینه داشت ، برفراز قله ۳۶۰۰ متری «گرگش» قرار دارد.مکانیابی رصدخانه ملی ایران حدودا ۶ سال طول کشید. از سوی دیگر، طراحی گنبد آن و تلسکوپ نیز ۶ سال به طول انجامید. در نهایت ساخت آنها نیز ۳ سال زمان برد.
این مجموعه با ۴۰ هزار قطعه مکانیکی، ۷۵ هزار قطعه الکترونیکی و در دو هزار متر فضای تخصصی طراحی شده است و یکی از مهمترین سازه علمی کشور است. حالا با ثبت اولین نوردهی، امیدواریم تا تلسکوپ رصدخانه ملی ایران هرچه زودتر کاربری علمی خود را آغاز کند.