هاری یک بیماری عفونی حاد و کشنده ویروسی است که میزان کشندگی آن صددرصد است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز خوزستان، سرپرست مرکز بهداشت خوزستان با اشاره به روز جهانی پیشگیری از هاری (۲۸ سپتامبر) اظهار کرد: هـاری یکی از مهم‌ترین بیماری‌های مشترک بین حیـوان و انسان است که در بسیاری از منـاطق جهـان شـایع بـوده و کنترل آن در ایـران نیـز یـک اولویـت مهـم محسوب می‌شود.
دکتر پژمان بختیاری‌نیا با بیان اینکه بیش از ۸۵ درصد مـوارد حیــوان‌گزیـدگی تــوسط سـگ‌ها رخ می‌دهد، گفت: در دنیا سالانه حدود ۳ تا ۶ میلیون مورد گزش انسان توسط پستانداران رخ می‌دهد. سالانه ۵۹ هزار مرگ انسان به علت ابتلا به بیماری هاری در بیش از ۱۵۰ کشور در جهان اتفاق می‌افتد.
وی بیان کرد: ۴۰ درصد از افراد گاز گرفته شده توسط حیوانات مظنون به هاری، کودکان زیر ۱۵ سال هستند که این مساله نشان از اهمیت مراقبت از کودکان دارد.
بختیاری نیا گفت: حدود یک میلیون نفر از گزیده‌شدگان به پزشک مراجعه می‌کنند که یک تا دو درصد این افراد به بستری نیاز پیدا می‌کنند و متوسط سالانه هزینه‌های بستری بیمارستانی این بیماران صد میلیون دلار است.
سرپرست مرکز بهداشت خوزستان با اشاره به راه‌های سرایت هاری از حیوان به انسان گفت: اصلی‌ترین راه انتقال بیماری به انسان از طریق گاز گـرفتگی حیـوان هاری رخ می‌دهد. البته این بیماری از طریق کشیده شدن پنجه آغشته به بزاق حـاوی ویروس هـاری بـه ویـژه در گربه و گربه‌سانان نیز منتقل می‌شود.
وی در خصوص علائم ابتلا به هاری در حیـوان بیان کرد: تمـام پستانداران خـونگرم اهلی و وحشی، به بیمـاری هـاری حساس هستند و در شرایط مختلفی مـوجب گستـرش وسیع هـاری مـی‌شوند.
بختیاری نیا افزود: معمولا دوره نهفتگی بیماری در سگ و گربـه دو تـا سه هفتـه و گاهی چنـد مــاه است. باید توجه شود که در برخی موارد، سه تا ۱۰ روز قبل از بروز علائم بالینی در سـگ و گربه، ویروس موجود در بزاق حیوان می‌تـواند بیماری را منتقل کنــد یعنی اگر بزاق سگ و گربـه در زمان گاز گرفتن به ویـروس هـاری آلوده باشـد، علائم بـالینی حداکثر تا ۱۰روز بعد در حیـوان ظاهر و حیوان تلف خواهد شــد.
سرپرست مرکز بهداشت خوزستان با اشاره به علائم بـالینی ابتلا به هاری در انسان عنوان کرد: دوران نهفتگی بیماری در انسان به طـور معمول ۱۵روز تا سه مـاه و به طورمتوسـط یک تا دو ماه طول می‌کشد، اما این مدت از چنـد روز تـا بیش از سه ماه و حتی تا چند سال هم مشاهده شده است.
بختیاری‌نیا بیان کرد: عــلائم اولیـه غیر اختصاصی هاری شامل تب، لـرز، خستـگی، سـردرد، ضـعف و درد عضـلانی، بی اشتهایی، اشــکال در بلـع، حــالت تهـوع و اسـتفراغ، ســرگیجه، دردهـای شکمی و اسـهال، گلـو درد، تنگی نفـس، ســرفه خشـک، نگــرانی و تـرس، تحریک‌پذیری و عصبی بودن است. علائم بسیار اختصاصی ابتلا به هاری نیز علائم موضعی در محـل گاز گرفتن شامل سوزش و بروز گزگز و مورمور در ۵۰ تا ۸۰ درصد بیماران است که ایـن علائم در مسیر عصب حسی عضـو گــاز گرفته شــده بـه علـت تکثیـر ویروس در ریشه خلفی عصب حسی بروز پیدا می‌کند.
سرپرست مرکز بهداشت خوزستان در خصوص درمان هاری تصریح کرد: متاسفانه ابتلا به هاری درمـان ندارد و به مرگ مبتلا منجر می‌شود. البتـه اگر افــرادی کـه توسط حیوانات اهلی و وحشی گاز گرفته می‌شـوند، بلافـاصله و در اسـرع وقت بـه مـراکز درمـان پیشـگیری هاری مــراجعه و تحـت اقــدام‌هــای مربوطه قرار بگیرند، می‌توانند از ابتلا به بیماری هاری رهایی یابنـد.
وی با اشاره به توصیه‌هایی در خصوص پیشگیری از گازگرفتگی حیوان بیان کرد: هرگز نباید به سگ یا حیوانی که در حال نگهداری بچه‌هایش است، نزدیک شد. علاوه بر این هرگز نباید به سگ یا حیوان در حال غذا خوردن نزدیک شد و نباید غذای حیوان را از جلویش برداشت.
بختیاری‌نیا با تاکید بر لزوم پرهیز از تحریک کردن حیوانات به خصوص سگ‌ها گفت: مردم هنگام درگیری سگ‌ها و دیگر حیوانات به آن‌ها نزدیک نشوند و از اقدام برای جداسازی سگ‌ها بپرهیزند. همچنین باید نسبت به واکسیناسیون سگ و حیوانات خانگی حساس از طریق دامپزشکی اقدام کرد.
سرپرست مرکز بهداشت خوزستان با بیان اینکه باید از ریختن زباله و پس مانده‌های غذایی در اطراف منازل، گذرگاه‌ها و معابر عمومی خودداری نکرد، عنوان کرد: همچنین مردم هرگز نباید به چشمان سگ خیره شوند، از جلوی سگ‌ها ندوند و بدون اجازه و همراهی صاحبخانه وارد منزل دارای سگ نشوند. از پرتاب سنگ و یا اشیاء به طرف سگ و تحریک کردن آن نیز خودداری شود.
وی با اشاره به وجود ۲۵ واحد درمان پیشگیری هاری در شهرستان‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی اهواز گفت: خارج و تمیز کردن ویروس هاری از محل زخم یکی از اقدامات مهم در پیشگیری از هاری است بنابراین تا حد مقدور در ساعات اولیه پس از گزش باید لابه‌لای زخم را حداقل به مدت ۱۵تا ۲۰ دقیقه با آب تمیز و صابون عمیقاً مورد شست‌وشو قرار داد. همچنین با استفاده از شیلنگ و فشار آب باید کف صابون‌های باقیمانده را از لابه‌لای زخم خارج کرد، زیرا باقیمانده صابون می‌تواند مواد ضدعفونی کننده را بی‌اثر کند.
بختیاری‌نیا ادامه داد: بعد از شست‌وشو باید محل زخم را با الکل ۶۰ تا ۷۰ درجه یا محلول بتادین یک درصد و یا سایر مواد ضدعفونی کرد. هیچ وقت نباید زخم را پانسمان کرد، زیرا میکروب هاری بی‌هوازی است و در صورت پانسمان، رشد آن سریع خواهد شد.
وی عنوان کرد: تلقیح واکسن و سرم و پیگیری برای تکمیل نوبت‌های بعدی واکسن نیز باید با پیگیری، آموزش و حساسیت کامل دنبال شود و وضعیت واکسیناسیون توأم یا ثلاث فرد مجروح باید مورد بررسی قرار بگیرد.
سرپرست مرکز بهداشت خوزستان با اشاره به وضعیت حیوان‌گزیدگی و ابتلا به هاری در استان خوزستان تصریح کرد: در سال گذشته ۹ هزار و ۹۳۷ مورد حیوان گزیدگی در خوزستان رخ داده است و تعداد موارد حیوان گزیدگی امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته نیز ۵۷ درصد افزایش داشته است.
بختیاری‌نیا با بیان اینکه هزینه تامین واکسن و سرم هاری برای هر نفر ۴ میلیون تومان است، گفت: امسال یک مورد ابتلای انسان به هاری انسانی در شهرستان شوشتر گزارش شده است.