رآکتورهای هستهای کوچک در آینده میتوانند جایگزین مناسبی برای تأمین انرژی پایدار باشند هر چند که مخاطراتی هم به همراه دارند.
شرکت رولز رویس «اس ام آر» مستقر در انگلیس میگوید راکتورهای کوچک مدولار یا «اس ام آر» آنها نسبت به نیروگاههای استاندارد بسیار ارزانتر و سریعتر راهاندازی میشوند و نوعی امنیت انرژی به همراه دارند که بسیاری از کشورها به دنبال آن هستند.
فرانسه در حال حاضر برای بخش اعظم برق خود به انرژی هستهای متکی است و آلمان نیز با کاهش عرضه گاز طبیعی روسیه، گزینه فعال سازی مجدد دو نیروگاه هستهای را که در پایان سال تعطیل میکند حفظ کرده است.
در حالی که شرکت رولز رویس «اس ام آر» و رقبای آن با کشورهایی - از انگلیس گرفته تا لهستان - برای آغاز ساخت نیروگاهها قرارداد امضا کردهاند، اما آنها سالها با بهرهبرداری فاصله دارند و نمیتوانند بحران انرژی را که اکنون اروپا را تهدید میکند حل کنند. انرژی هستهای خطراتی نیز دارد، از جمله دفع زبالههای دارای اشعه زیاد و دور نگه داشتن این فناوری از کشورهای یاغی یا گروههای شرور که ممکن است برنامه تسلیحات هستهای را دنبال کنند.
این خطرات پس از حمله به بزرگترین نیروگاه هستهای اروپا در زاپاروژیا تشدید شده است، حملهای که ترس از فاجعه هستهای احتمالی را افزایش داده است.
دن گولد سخنگوی رولزرویس «اس ام آر» در این باره گفت در پی جنگ اوکراین، «وابستگی به واردات گاز و منابع انرژی روسیه، ذهن مردم را بر روی امنیت انرژی متمرکز کرده است».
وی افزود اجزای یک رآکتور مدولار کوچک را میتوان در یک کارخانه ساخت و به یک سایت منتقل کرد و در آنجا مونتاژ کرد. این کار فناوری را برای خریداران مقتصد جذابتر میکند.
گولد گفت: «این کار مثل ساختن لگو است. ساخت در مقیاس کوچکتر خطرات را کاهش میدهد و آن را به طرحی قابل سرمایه گذاری تبدیل میکند.»
رآکتورهای مدولار کوچک اساساً راکتورهای آب تحت فشار هستند که مشابه حدود ۴۰۰ راکتور در سراسر جهان هستند. مزیتهای کلیدی آنها اندازه آنهاست: اندازه آنها تقریباً یک دهم اندازه یک راکتور استاندارد است. مزیت دیگر، سهولت ساخت و قیمت آنها است.
هزینه تقریبی یک رآکتور مدولار کوچک ۲/۲ رولزرویس تا ۸/۲ میلیارد پوند است که زمان ساخت آن ۵ سال و نیم است. طبق آمار آژانس بینالمللی انرژی اتمی، این مدت زمان، دو سال سریعتر از زمان ساخت یک نیروگاه هستهای استاندارد بین سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱ است. برخی برآوردها هزینه ساخت یک نیروگاه هستهای ۱۱۰۰ مگاواتی را بین ۶ تا ۹ میلیارد دلار نشان میدهد.
گولد گفت رولزرویس قصد دارد نخستین ایستگاههای خود را در مدت ۵ سال و نیم در انگلیس بسازد.
به طور مشابه، شرکت نیواسکیل پاور (NuScale Power) مستقر در اوکلاهما سال گذشته با دو شرکت لهستانی - KGHM شرکت تولیدکننده مس و نقره و شرکت UNIMOT تولید کننده انرژی – قراردادهایی را امضا کرد تا امکان ساخت رآکتورهای مدولار کوچک برای تامین انرژی صنایع سنگین را بررسی کند. لهستان میخواهد از تولید الکتریسیته با انرژی زغال سنگ فاصله بگیرد.
رولز رویس «اس ام آر» ماه گذشته اعلام کرد قراردادی را با شرکت هلندی ULC-Energy امضا کرده است تا راه اندازی رآکتورهای مدولار کوچک را در هلند بررسی کند.
شریک دیگر این شرکت ترکیه است، جایی که روسیه در حال ساخت نیروگاه هستهای آکویو در سواحل جنوبی است. کارشناسان محیط زیست میگویند این یک منطقه فعال زلزلهای است و به علاوه میتواند هدف تروریستها باشد.
معرفی فناوری انرژی هستهای «ثابت نشده» در قالب رآکتور مدولار کوچک برای طرفداران محیط زیست خوشایند نیست، زیرا آنها استدلال میکنند که تکثیر راکتورهای کوچک مشکل دفع زبالههای هستهای با رادیواکتیو بالا را تشدید میکند.
کورای دوغان اوربارلی سخنگوی حزب سبز ترکیه در این باره گفت: «متأسفانه ترکیه به دست یک دولت نالایق اداره میشود که آن را به «محل آزمایش» شرکتها تبدیل کرده است.