وزیر ارشاد در اجلاسیه تهران کنگره ملی میرزاکوچک خان که همزمان با یکصدمین سالگرد شهادت میرزا کوچک‌خان برگزار شد، گفت: باید زمینه شناخت بیشتر اسوه و الگویی مانند او را فراهم کنیم.
وی گفت: دولت و وزارت فرهنگ در دوره جدید اهتمام ویژه‌ای نسبت به تکریم و تجلیل بزرگان تاریخ این سرزمین دارد.
وزیر ارشاد با اشاره به جایگاه میرزا کوچک خان در تاریخ ایران گفت: درباره این شهید بزرگوار بسیار سخن گفته شده، اما هنوز حق مطلب ادا نشده است. میرزای جنگلی در مقطع تاریخی خاصی منشا اثر شد، روز‌هایی که به تلخی از آن یاد می‌شود.
اسماعیلی ادامه داد: با شکست ایران در جنگ‌های ایران و روس، دوران حضیض این مرز و بوم آغاز شد. پس از آن قرارداد استعماری سال ۱۹۰۷ میلادی میان انگلیس و روسیه، ایران را به سه منطقه تقسیم کرد تا روز‌های قحطی بزرگ، ضعف حاکمیت مرکزی و واگرایی شدید فرا برسد؛ رخداد‌هایی که آزادی خواهان ایران را بسیار رنج می‌داد.
وزیر فرهنگ افزود: امروز به طور طبیعی، ما درک دقیقی از احوال ناخوش ملت ایران در آن روزگار نداریم، روز‌هایی که کشور ملعبه دست مقامات دست چندم سفارتخانه‌های خارجی بود، سرمایه‌های کشور به تاراج می‌رفت و ناامنی، بی ثباتی و گرسنگی به اوج خود رسیده بود.
اسماعیلی تاکید کرد: اینجاست که عظمت کار میرزا کوچک خان مشخص می‌شود. وقتی نهضت خود را در چنین شرایطی آغاز کرد و آن را با وجود مشکلات فراوان تداوم بخشید، بزرگمردی که در فکر حکومت مستقل و توسعه آن به سراسر ایران بود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با یادآوری دوره تاریخی تسلط انگلیس بر ایران گفت: پس از انقلاب اکتبر که به هر خروج روس‌ها از ایران انجامید، دست انگلستان در کشور بازتر از همیشه شد تا آن جا که انگلیسی‌ها رضاخان را با کودتای سیاه ۱۲۹۹ شمسی به قدرت رساندند و رژیم وابسته پهلوی شکل گرفت.
وی ادامه داد: میرزا کوچک خان آن روز‌ها در مظلومیت به شهادت رسید، اما بذری که نهضت او کاشت، پنجاه و هفت سال بعد با انقلاب اسلامی به بار نشست و به درختی تناور بدل شد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: آن روز‌ها که میرزا کوچک قیام کرد ماموران دست چندم روس و انگلیس بر ایران حکومت می‌کردند، اما امروز ایران مقتدر قدرت برتر منطقه است و اروپا برای رهایی از زمستان سرد و سیاهی که در پیش دارد، دست به دامن میانجیگری ایران شده است.
اسماعیلی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: ایران امروز به برکت بزرگانی که در حافظه تاریخی خود دارد به چنین جایگاه بلندی دست یافته است.
وزیر فرهنگ تصریح کرد: جامعه امروز ایران باید عظمت نعمتی که به واسطه راهبری امام عظیم الشان (ره) و رهبر حکیم انقلاب و جانفشانی فرزندان این مرز و بوم بدست آمده، درک کند و قدر بداند.
اسماعیلی افزود: شهدایی تاریخ ایران همچون میرزا کوچک خان، آیت الله مدرس و شیخ محمد خیابانی امروز در میان ما نیستند، اما ارواح بلندشان سربلندی فرزندان ایران را به نظاره نشسته است.
وزیر ارشاد همچنین ابراز امیدواری کرد کنگره ملی میرزا کوچک خان که در تهران، قم، کربلا و رشت برپا می‌شود، زمینه شناخت بیشتر این اسوه و الگو را فراهم کند.
اجلاسیه تهران کنگره ملی میرزا کوچک جنگلی که امروز در برج میلاد تهران برپا شد، پیش درآمدی بر اجلاس شهر‌های قم و کربلاست که اختتامیه آن در شهر رشت برگزار خواهد شد.