وزیر امور خارجه کشورمان گفت: هرگونه ماجراجویی و دخالت خارجی در این منطقه تبعاتش حتما فراتر از مرزهای سوریه خواهد بود و حتما همه منطقه را به آتش می کشد.
به گزارش واحد مرکزی خبر، دکتر محمد جواد ظریف در برنامه نگاه یک سه شنبه شب شبکه اول سیما ، با گرامی داشت یاد شهدا گفت: هر چه داریم از این انقلاب و این کشور و این مردم است و باید همه چیزمان را برای آن فدا کنیم.
وی در ادامه در مورد سفر پادشاه عمان به ایران افزود: پادشاه عمان به علت روابط بسیار خوبی که همواره بین ایران و عمان به عنوان دو همسایه وجود داشته است، قصد داشت که به عنوان اقدام نمادین نخستین رئیس کشوری باشد که بعد از مراسم تحلیف ریاست جمهوری به ایران می آید و در مورد موضوعات مختلف صحبت کند.
آقای ظریف ادامه داد: علاوه بر اینکه این سفر یک حرکت نمادین بود و بحث های مختلفی در زمینه روابط دو جانبه، همکاریهای مهم اقتصادی و تجاری در حوزه نفت و گاز و ترانزیت میان دو کشور مطرح بود و توافق های خوبی هم در این سفر میان دو دولت و وزرای مربوط انجام شد.
وی با اشاره به اینکه در این سفر بحث های مهم منطقه ای نیز میان دو کشور انجام شد، افزود : منطقه ما با تهدیدات و خطراتی مواجه هست که دیدگاه ما و عمان در مورد آنها نسبتا نزدیک است.
وزیر امور خارجه، فرقه گرایی، افراط، سوء‌استفاده از وضعیت های بحرانی، دخالت خارجی، کوتاه بینی و کوتاه نظری و پیگیری اهداف سیاسی به قیمت جان انسان های بی گناه را از جمله این تهدیدها برشمرد و گفت : ایران و عمان دیدگاه های خیلی نزدیکی درباره این تهدیدات دارند که در این سفر درباره آنها نیز گفتگو شد.
ظریف افزود: با توجه به تحرک نسبتا قابل توجهی که عمان در سطح جهانی دارد، روسای دو کشور مسائل مهم بین المللی را هم بررسی کردند و این مسائل در ملاقات خوب پادشاه عمان با مقام معظم رهبری نیز مطرح شد.
وزیر امور خارجه درباره ملاقات با آقای فلتمن با اشاره به اینکه وی معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل است، گفت: فلتمن ماموریت ویژه داشت و در رابطه با سوریه و تحولات منطقه خاورمیانه به ویژه مصر و سوریه با وی گفتگو کردیم.
ظریف افزود : فلتمن ملاقات کوتاه تر و با همکارانم ملاقاتهای طولانی تر و محتوایی تری داشت که در آن ما بر مواضعمان نسبت به سوریه، ضرورت پیدا کردن یک راه حل سیاسی، پایان دادن به کشتار و برادر کشی و جنگ و خونریزی در سوریه، پایان یافتن دخالت خارجی و ضرورت یافتن راه حل سیاسی برای این کشور تاکید کردیم.
وی با اشاره به اینکه برخی فکر می کنند سوریه راه حل نظامی دارد، تصریح کرد: متاسفانه این روزها خبرهای زیادی می شنویم از تهدید به استفاده از زور که واقعا نگران کننده است چرا که تعدادی از دولت ها به خودشان اجازه می دهند تا در قرن 21 به روش قرن 19 زندگی کنند و فراموش کرده اند که کشورهای متمدن 60-50 سال پیش تصمیم گرفتند که تهدید به استفاده از زور را از روی میز بردارند.
وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد: دیگر این گونه نیست که هر کشوری اجازه داشته باشد تا مانند قرون وسطی هر زمانی که خواست به زور متوسل شود و این قانون جنگل مدتهاست که از روابط بین الملل حذف شده است در حالی که امروز برخی خود را در جایگاه قاضی و هیئت منصفه و دادستان با هم قرار داده اند و آخر هم می خواهند تصمیم خود را اعمال کنند.
ظریف افزود: بسیار باعث تاسف است که در سوریه جنگ داریم ، مردم بی گناه کشته می شوند و حتی امکان استفاده از سلاح شیمیایی ایجاد شده است.
وی ادامه داد : به همه گفتیم ایران قربانی سلاح شیمیایی است از این رو هیچ دولتی به اندازه ایران این حق را ندارد که استفاده از سلاح شیمیایی را به هر شکل آن محکوم کند.
وزیر امور خارجه تصریح کرد: این امر به آن جهت است که دیگرانی که امروز اخبارش درآمده است و دیروز اسنادش منتشر شد که با وجود اطلاع آنها از کاربرد سلاح شیمیایی توسط صدام به وی اطلاعاتی می دادند که در استفاده از همان سلاح به کار می گرفت و علیه مردم بی گناه و غیرنظامی در سردشت و حلبچه خود عراق استفاده می کرد حال امروز به یک بهانه بدون آن که چیزی ثابت شده و مسئول این جنایت عظیم علیه بشریت مشخص شده باشد، دارند برای خودشان تصمیم می گیرند که جنایت دیگری را مرتکب شوند و آن تهدید به استفاده از زور است.
دکتر ظریف ادامه داد: برخی کشورها از شرایطی که متاسفانه در سوریه اتفاق افتاده است استفاده و آن را برای پیشبرد اهداف خودشان تشدید می کنند که برخی از آنها توسعه طلبانه و در حمایت از رژیم صهیونیستی است و برخی هم می خواهند به اختلافات فرقه ای دامن بزنند و برخی نیز نگاه های کوته بینانه به شرایط و ورود به رقابت هایی است که اصلا وجود ندارد.
وی افزود: اعتقاد نداریم که نیازمند رقابت با دیگر کشورها در منطقه هستیم بلکه منافع و نگرانی های مشترکی که با همه کشورهای منطقه از جمله با دوستانمان کشورهای جنوبی حاشیه خلیج فارس و با دیگر همسایگان مسلمان داریم و خطر افراط همه ما را تهدید می کند، شاید آنها را این خطر بیش از دیگران تهدید کند اما متاسفانه در طول چند دهه گذشته بعد از انقلاب اسلامی بارها دیدیم که با یک نگاه بسیار کوتاهی بدون تحلیل واقعی از گروه ها و رژیم هایی مانند رژیم صدام، گروه القاعده یا طالبان حمایت کردند که آخر بلای جان خودشان شد.
وزیر امور خارجه گفت: این که در منطقه ما جنگ داخلی، کشتار، قتل مردم بی گناه اتفاق می افتد، موجب نگرانی است و باید محکوم شود چرا که حتی کشتن یک انسان جرم و استفاده از کمترین میزان از سلاح های شیمیایی جرم بین المللی است و باید در هر شکل و به هر صورتش محکوم شود.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران به عنوان قربانی سلاح های شیمیایی تحمل استفاده از چنین سلاح هایی را ندارد ضمن این که تحمل هم ندارد که گروهی از کشورها به خودشان این اجازه را بدهند که با وجود سابقه خودشان به یک بهانه یا بهانه دیگری بخواهند در منطقه لشگرکشی کنند و آن را به خاک و خون بکشند، افراط را ترویج کنند و در واقع منطقه را به پرتگاه خشنونت و درگیری ببرند که حتما آثار و تبعات آن از مرزهای سوریه و مصر فراتر می رود و دامن بسیاری از این کشورها را خواهد گرفت و حتی به خارج از منطقه خواهد رفت.
آقای ظریف گفت: من به آقای فلتمن گفتم که هر گونه ماجراجویی و دخالت خارجی در این منطقه تبعاتش حتما فراتر از مرزهای آن کشور خواهد بود و حتما همه منطقه را به آتش می کشد.
وی تاکید کرد: این آتش فرقه گرایی، اختلافات طایفه ای و اختلافاتی که وجود ندارد و بی خود برای منافع کوته بینانه به آن دامن می زنند، نمی تواند در یک منطقه محصور شود.
آقای ظریف با اشاره به اینکه افراط گرایی که در افغانستان ترویج دادند در برج های دو قلوی نیویورک پاسخ خود را گرفت افزود : افراط و خشونت حد و مرز نمی شناسد بنابراین باید با مبنای آن برخورد کرد نه این که اگر افراط در خانه همسایه به سان آتش برپا شد، آن را از خانه دور کرده اید و این تصور در دنیای به هم پیوسته کنونی یک خیال خام باطل است.
وی درباره این که آیا پادشاه عمان یا معاون دبیر کل سازمان ملل حامل پیامی بوده اند یا نه افزود: شان پادشان عمان بالاتر از آن است که پیام بیاورد.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه روشهای رسمی انتقال پیام میان ایران و ایالات متحده وجود دارد گفت : دولت سوئیس که حافظ منافع امریکا است پیام های دو طرف را منتقل می کند اما با توجه به این که ایران و امریکا شاید 35 سال است که گفتگوی مستقیم نداشته اند،کشورهایی که با دو طرف ارتباط و امکان برقراری تماس دارند،برداشتهای خود را از دیدگاههای امریکا به ما و احتمالا برداشت هایشان را از دیدگاه های ما به آمریکایی ها منتقل می کنند.
آقای ظریف تصریح کرد: اسم این را انتقال پیام نمی گذاریم بلکه بیشتر به عنوان انتقال برداشت ها، کمک به فهم بیشتر شرایط و شاید آن چه در روابط بین الملل به آن مساعی جمیله می گویند و به عنوان امکاناتی که کشورهای دوست دارند برای کم کردن تنش و حل و فصل مشکلات از این امکان استفاده می کنند.
وی ادامه داد : سلطان عمان،دیدگاه هایی را که به نظرش دیدگاه های طرف آمریکایی و دیگر کشورها در سطح بین المللی بود در گفتگو با مقامات عالی ایران مطرح کرد و نظرات ما را هم شنید و تصور می رود که ممکن است این نظرات را به طرف های دیگر در گفتگوهای خود منتقل کند و این طبیعت روابط دو جانبه و روابط بین الملل است.
وزیر خارجه گفت: درست است که آقای فلتمن شهروند امریکا است و قبلا هم یک مقام وزارت خارجه آمریکا بود اما وی آن کلاه را از سرش برداشته است و زمانیکه افراد به سازمان های بین المللی می پیوندند طبق تعریف باید به جای خدمت گذاری یک کشور به خصوص خدمت گذار جامعه بین المللی باشند ، البته ممکن است برخی منافع کشور خودشان یا کشوری که تابعش هستند را دنبال کنند اما سفر آقای فلتمن به عنوان معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل بود و درآن قالب هم با ما گفتگو کرد.
وی افزود: معتقدیم که سازمان ملل متحد می تواند و می باید نقش برجسته و محوری در پایان دادن به این درگیری و خشونت ایفا کند و باید در پی راه حل سیاسی بود و باید روشی را پیدا کرد که همه مردم سوریه، همه گروهها، همه اقوام و ادیان بتوانند با هم زندگی کنند همانطور که سالها با هم در صلح و آرامش زندگی کردند.
ظریف گفت: در واقع بازی خطرناک خارجی این گروهها را به جان هم انداخته و امروز مردم بی گناه در سوریه کشته می شوند و هنوز برخی ها فکر می کنند بحران این کشور راه حل نظامی دارد.
وی افزود: بسیار متاسفم که می شنوم برخی از همسایگان ما در مذاکراتشان گفته اند برای سوریه باید راه حل نظامی پیدا کرد و این نشان می دهد آنها درک صحیحی از شرایط در منطقه و قرن 21 ندارند.
وزیر امور خارجه با تاکید بر اینکه نمی شود برای مشکلات پاسخ نظامی پیدا کرد ، ادامه داد: باید پاسخ هایی مبتنی بر پیدا کردن منافع مشترک و روشهای همکاری یافت و به ویژه اگر بخواهید در داخل یک کشور، جامعه و شهر با پاسخ نظامی مشکل را حل کنید ، آتشی را زیر خاکستر می کنید که هیچ گاه متوقف نخواهد شد.
دکتر ظریف گفت: این تصور که می شود برای سوریه پاسخ نظامی پیدا کرد، تصور واهی و باطل است و باید سازمان ملل متحد در این باره نقش ایفا کند و به این تصور پایان دهد تا این که گروههای سوری بتوانند به یک راه حل مورد توافق همه برسند.
وی با بیان اینکه بر اساس منشور سازمان ملل،این سازمان چاره ای جز اتخاذ این موضع ندارد، افزود: نکاتی که آقای فلتمن در سفر خود مطرح کردند و نکاتی که ما از برادرمان آقای اخضر ابراهیمی درباره سوریه شنیدیم نشان دهنده آن است که لااقل در اعلام مواضع همین دیدگاهها را مطرح می کنند که امیدواریم در عمل هم در پی همین کار باشند چون اگر دنبال راه دیگری باشند حتما محکوم به شکست خواهد بود.
ظریف تصریح کرد: به فاصله تقریبا یکی دو ساعت از زمانی که رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی گرفتم، گفتگوهای تلفنی بنده شروع شد که با توجه به اهمیت تحولات مصر و سوریه بسیاری از این گفتگوها حتی تلفن هایی که همکاران من برای تبریک زدند به گفتگو در مورد شرایط مصر و سوریه گذشت.
وی گفت: امروز و فردا هم همین گفتگوها ادامه دارد، مشغول رایزنی گسترده با کشورهای مختلف منطقه و کشورهای غربی، روسیه و دیگر کنشگران در صحنه بین المللی هستیم تا این که بتوانیم مانع یک فاجعه در این منطقه بشویم، فاجعه ای که ممکن است شروع شود ولی پایان آن معلوم نیست، فاجعه ای که یک تله است،تله ای که افراطیون برای آمریکا و دیگران ایجاد کرده اند.
وزیر امور خارجه کشورمان افزود: در یک تحلیل ظاهری با شرایط کنونی داخلی امریکا به نظر نمی رسد آقای اوباما نیاز به یک جنگ داشته باشد، شرایط و وضعیت اقتصادی آمریکا کاملا نشان می دهد که وی مشکلات جدی داخلی دارد و باید به این مشکلات بپردازد، ظاهر امر هم این است که اولویت های دولت آقای اوباما همین بوده که به این مشکلات بپردازد لذا به نظر می رسد تله بسیار بد و خطرناکی را برای وی در منطقه ما با توجه به حرف هایی که قبلا خودش زد، ایجاد کرده اند.
وی تصریح کرد: اگر در این دام گرفتار شود، حتما خاطره بسیار بدی از دوران ریاست جمهوری وی در ذهن ها باقی خواهد گذاشت.
ظریف در بخش دیگری از سخنان خود درباره این که دولت تنها باید یک سیاست خارجی داشته باشد گفت: هیچ دولتی در دنیای کنونی نمی تواند سیاست های متفاوت داشته باشد.
وی افزود : امروزه با وجود شبکه های ارتباطی که هر حرفی در هر جایی در دنیا پخش می شود ، ناگزیر هستید که یک سیاست داشته باشید و از طرف دیگر سیاست خارجی حوزه حاکمیتی است و در حوزه حاکمیت، هر حاکمیتی یک صدا دارد، درست است که در داخل حاکمیت نظرات و گروههای مختلفی هستند اما در نهایت مجموعه حاکمیت باید یک سیاست خارجی را دنبال کند.
ظریف اضافه کرد: اگر هر کسی بخواهد ساز خود را بزند ،آن وقت صدایی زیبا و متوازنی از این مجموعه خارج نخواهد شد، سیاست خارجی هم همین گونه است، یک حوزه تخصصی و حاکمیتی است و در این حوزه باید یک سیاست را دنبال کنید حتی اگر یک فرد کارگزار معتقد به غلط بودن آن باشد.
وزیر امور خارجه تصریح کرد: دو وظیفه داریم، یکی به عنوان تحلیل گر، موظفیم هر چه را می بینیم از همه ابعاد بررسی و به مقامات بالاتر ارائه دهیم، وظیفه دیگر ما به عنوان مجری است که در اینجا سیاستی را که بر مبنای مجموعه ملاحظات،چه موافق با پیشنهادهای ما و چه مخالف آن باشد موظفیم که به بهترین وجه دنبال کنیم.
وی گفت: حوزه سیاست خارجی حوزه شعار، بازی جناحی ، دعوای داخلی، تلاش برای این که برخی تشویق کنند نیست بلکه حوزه پیگیری مستمر آرمانها و منافع ملی است و باید در این حوزه با یک صدا حرکت کنیم تا بتوانیم بر شرایطی که در دنیای خیلی پیچیده امروز حاکم است فائق بیاییم و کشور را با آرامش به سامان برسانیم.
ظریف همچنین درباره ادامه کار معاونت بین الملل در دولت یازدهم افزود: آنچه از آقای دکتر روحانی شنیدم این است که قصد ندارد از این معاونت استفاده کند به علت اینکه معتقد است این کار وزارت خارجه است و در آنجا باید پیگیری شود البته حتما وی باید در این باره تصمیم بگیرد.
ظریف با بیان اینکه ضرورتی ندارد دستگاه های مختلفی بخواهند سیاست خارجه را به پیش ببرند گفت: خود وزارت خارجه معاونت بین الملل رئیس جمهور است و امیدوارم بتوان در دولت تدبیر و امید با تدبیر ریاست محترم جمهوری همه کارهای سیاست خارجی را در یک مجموعه در خدمت منافع ملی قرار داد.
وزیر امور خارجه ادامه داد: البته سازمانهایی مانند سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بر اساس مقرارت کشور عمل می کنند و وزارت خارجه هم در آنجا نقش و هماهنگی و همکاری دارد و حوزه فعالیتش مشخص است و وزارت خارجه در نمایندگی های خود از همکاران سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به عنوان رایزنان فرهنگی استفاه می کند و رابطه بسیار خوبی همواره میان این دو وجود داشته است.
وی افزود: همانطور که ممکن است در نمایندگی های خود از دیگر دستگاه ها هم مشاوران، وابسته ها یا رایزنانی داشته باشید، همه کشورها در نمایندگی ها خود وابسته نظامی دارند که از دستگاه مربوط می آید یا وابسته اقتصادی دارند که در بسیاری موارد از دستگاه های اقتصادی می آید، مجموعه این سازوکارها در یک شکل منسجم سیاست را به پیش می برد ولی اگر هر کس بخواهد برنامه خود را دنبال کند آن وقت ترکیب ناهمگونی و ناهماهنگی را خواهیم داشت که نمی تواند منافع کشور را به پیش ببرد و در حوزه قوانین هم وزارت خارجه است که باید دیگر دستگاه ها را هدایت کند.
وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه هر کسی نمی تواند مواضع متضادی در حوزه سیاست خارجی اعلام کند،تصریح کرد: بعضا حرفها در دنیای امروز بار ویژه معنایی دارند که می توانند برای کشور نفوذ یا آسیب پذیری ایجاد کند که باید با تشخیص، آینده نگری و پرهیز از شتاب زدگی و شعار صورت بگیرد.
ظریف در باره انتخاب معاونان و سفرا گفت: حتما مشورت برای انتخاب بهترین ها کمک می کند و در دو هفته گذشته مشغول مشورت بودم.
وی افزود: وزارت خارجه همیشه در حال گردش است چرا که 150 نمایندگی خارج از کشور داریم و مسئولان این نمایندگی ها و کارشناسان آن از همین بدنه وزارت خارجه انتخاب می شوند و هر سال تقریبا 50 نمایندگی روسا و معاونان آن عوض می شوند.
ظریف تصریح کرد: امسال به علت اینکه دولت جدید بود همه اینها در این چند روزه متراکم شده است از این رو یک کار سنگینم در این روزها این است که این مسئولان را با مدیران داخلی جایگزین کنیم.
وزیر امور خارجه طرف مشورت خود را ریاست جمهوری، مجلس، دانشگاهیان، گروه های سیاسی و همکاران این وزارت خانه و معاونان کنونی بیان کرد و گفت: اکثر این افراد دوست و همکارم بودند و نیز با تعدادی از دیپلمات های برجسته کشور که 8 سال خانه نشین و سرمایه های این کشور هستند در این باره مشورت کردم.
وی گفت: امیدوارم در دوران مسئولیت بنده یک فرد توانمند به خاطر دیدگاههای سیاسی و گرایش های فکری خود کنار گذاشته نشود و همه باید در جهت منافع کشور با هم همکاری کنند.
ظریف، تخصص را یکی از چند معیار بسیار مهم خود در تعیین مسئولان بیان و اضافه کرد: وزارت خارجه حوزه آزمون و خطا نیست و فرد باید آبدیدگی لازم را داشته باشد نه این که بدون تخصص وارد شود و با هزینه این ملت یاد بگیرد.
وی افزود: البته برخی از ما به هزینه این مردم یاد گرفتیم و من همین جا می خواهم از مردم عذرخواهی کنم، آن زمانی که به هزینه شما یاد گرفتیم،چاره دیگری نبود، انقلاب شده بود و ما مجبور بودیم با روش آزمون و خطا کار کنیم اما هم اکنون 35 سال از انقلاب می گذرد و یک نسل کارگزار این نظام را تربیت کردیم لذا وقت آزمون خطا نیست و وقت استفاده از تجربه و دانش است.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه اکنون تعداد زیادی دانشجو در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری با رشته های مرتبط داریم، ادامه داد: وزارت خارجه سلسله مراتبی و خیلی شبیه به ارتش است از این رو کسانی که از دانشگاه فارغ التحصیل می شوند نباید توقع داشته باشند که فردا مدیرکل یا سفیر یا رئیس اداره شوند.
وی افزود: تخصص و تعهد دو قسمت جدایی ناپذیر یک کارگزار ایران است که باید هر دو را داشته باشد.
ظریف اولویت خود را در سیاست خارجی ارتقای عزت ایران و ایرانی بیان کرد و گفت: این اولویت همه ماست و باید این جایگاه را به جایی ببریم که شان ایران و ایرانی است و در واقع همه این غبارهایی را که بدخواهان بر چهره ایران و ایرانی نشاندند،پاک کنیم.
وی درباره بهبود وضعیت معیشتی مردم با اشاره به اینکه امروز بسیاری از مشکلات زندگی مردم با شرایط جهانی و بین المللی ارتباط پیدا می کند، افزود : نه تنها تحریم بلکه سیاست خارجی اصولا باید در خدمت توسعه همه جانبه و پیشرفت هدفمند کشور باشد و در بسیاری از کشورها در حوزه سیاست خارجی امکانات پیشبرد روابط اقتصادی، پیدا کردن شرکا و بازارهای جدید اقتصادی جزو اولویت ها قرار دارد و برای ما هم باید همین طور باشد.
ظریف تصریح کرد: آقای دکتر روحانی در فعالیت های انتخاباتی خود روی این موضوع بسیار تکیه کردند و ایشان و دولتشان بر تعهدات خود در زمان انتخابات پایبند هستند.
وزیر امور خارجه گفت: اولویت دیگری که هر سیاست خارجی دارد بهبود روابط با بقیه دنیا به ویژه همسایگان است و ما هم در محیط بسیار پر آشوب، پرتنش و حساسی زندگی می کنیم لذا وظیفه داریم حسن همجواری و گفتگو ها را با همسایگان افزایش دهیم، سوء‌تفاهم ها را بر طرف کنیم، زمینه را برای همکاری اضافه کنیم و همین طور در سطح بین المللی در پی تنش زدایی هستیم.
وی با بیان اینکه تنش بی جا را با هیچ کس نمی خواهیم و در پی جنگ با هیچ کس نیستیم، افزود: ایران کشوری ذاتا صلح طلب است، نیروی انسانی خوبی داریم و هر امکان طبیعی که بخواهیم در اختیار ما هست، کشوری داریم که همزمان جایی تابستان و جایی زمستان است و همه امکانات مورد نیاز را دارد لذا نیاز به کشورگشایی ندارد و 250 سال است که ایران علیه هیچ همسایه ای اقدام نظامی نکرده است.
ظریف ادامه داد: کشورمان چند بار مورد تجاوز قرار گرفته و با شهامت از خود دفاع کرده است اما به هیچ کشوری تجاوز نکرده است و اینها مشخصه های این کشور بزرگ است و دنیا باید آنها را بداند.
وی گفت: اینها اولویت های ما در وزارت خارجه است و می خواهیم چهره ای قدرتمند،عزتمند و صلح طلب را از ایران به دنیا نشان دهیم،کشوری که آماده است به هر کشوری که دست دوستی به سمتش دراز می کند با چشم باز و دیدگاه بلند دوستی برقرار کند و منافع ملی و آرمانی خود را فراهم کند.
وزیر امور خارجه کشورمان عمده ترین چالش پیش روی سیاست خارجی را شرایطی که به ناحق برای ما در سطح بین المللی ایجاد کرده اند دانست و افزود: در واقع موضوع هسته ای ایران را بدون هیچ وجه قانونی به عنوان یک تهدید مطرح می کنند.
وی ادامه داد : برخی ندانم کاری ها ممکن است در این زمینه کمک کرده باشد اما علت آن حتما ناشی از سیاست هایی که توسط گروههایی که در پی جنگ هستند و از تنش بهره می برند، است .
ظریف تصریح کرد: حیات برخی وابسته به اختلاف و تنش و درگیری است و نباید برای اینها زمینه ایجاد کنیم و باید زمینه فراهم شده را هم از دست اینها بگیریم.
وزیر امور خارجه افزود : سیاست آقای دکتر روحانی و بنده به عنوان کارگزار سیاست خارجی دولت تدبیر و امید این است که اجازه ندهیم با سوء‌استفاده از شرایط بتوانند از ایران چهره ای بسازند که با واقعیت تفاوت بسیار دارد.
وی گفت: ایران ضمن آن که بر بهره برداری از همه فناوری های نوین از جمله فناوری هسته ای تاکید می کند، هیچ نیازی به سلاح هسته ای ندارد و این سیاست ماست و این شرایط جغرافیایی، سیاسی و نظامی ما و نیز دیدگاه مذهبی ما که مقام معظم رهبری تبیین و تدوین فرمودند، استفاده از سلاح کشتار جمعی را حرام شرعی می دانند که این یک شعار نیست، علاوه بر حرام شرعی دانستن، آن را خطر برای امنیت ملی تلقی می کنیم.
ظریف با بیان اینکه حتی این تصور که ایران در پی برنامه غیر صلح آمیز هسته ای است برای امنیت ملی ما ضرر دارد افزود: ما در منطقه ای زندگی می کنیم که ایران بزرگترین قدرت طبیعی آن منطقه است و نیازی به سلاح نداریم که قدرت خود را نشان بدهیم.
وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد: ضمن این که امروز قدرت نظامی حرف اول را در دنیا نمی زند ، آن چه قدرت می دهد، آن حوزه ای که برای جمهوری اسلامی قدرت ایجاد می کند گفتمان انقلاب اسلامی و استقلال ما است.
وی افزود: ایران یک الگو است و حرف جدید برای زدن در دنیا داریم و نمونه جدید را ارائه می دهیم که آن مردم سالاری نه وارداتی و نه سفارشی بلکه مردم سالاری مبتنی بر ارزشهای مذهبی و ملی است.
ظریف گفت: این حرف جدید است که برای پردازش در دنیا جا دارد، همین موضوع کسانی را که نمی خواهند حضور جدی ما را در سطح بین المللی ببینند نگران می کند.
وی افزود: آن چه که به شما در سطح بین المللی نفوذ می دهد این است که دیگران شما را به عنوان یک الگوی مثبت بشناسند، آنچه امریکایی ها از آن به تسخیر قلب ها و مغزها یاد می کنند.
ظریف تصریح کرد: امریکا و روسیه می توانند چند ده بار خود و بقیه دنیا را از بین ببرند از این رو به بازدارندگی هسته ای اصطلاحا دیوانگی می گویند، این امنیتی است که جایی در ایران ندارد، نه جایی در تفکر مذهبی و نه در تفکر راهبردی ما و نه نیازی به آن داریم ، این موضوع باید برای دنیا روشن شود،مردم ما می دانند.
وزیر امور خارجه گفت: مردم ما می دانند که اگر روی حق هسته ای پا فشاری می کنیم برای این است که عزت کشور را می خواهیم و به کسی اجازه نخواهیم داد تا به ما دیکته کند چه کاری را باید و چه کاری را نباید انجام دهیم.
وزیر امور خارجه کشورمان گفت: متهم کردن ایران در موضوع هسته ای روشی برای کاهش قدرت ایران است.
وی با بیان اینکه برخی با ایجاد ترس و واهمه زندگی می کنند، افزود : در آمریکا هم نظرات،گرایشها و منافع مختلفی وجود دارد که متاسفانه گروههای فشار گاهی نظرات خود را بر سیاست خارجی این کشور تحمیل می کنند به ویژه از طرف گروههای فشار صهیونیستی که خیلی فراتر از قدرت واقعی،تعداد و میزان نفوذ خود توانسته اند با سفسطه و ارعاب سیاست مداران امریکایی، خود را به سیاست و مردم امریکا تحمیل کنند و اینها در پی نگران کردن دنیا هستند.
وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه سلاح های کشتار جمعی حوزه ای است که مردم دنیا را خیلی زود نگران می کند، گفت: دنیا در پی این نیست که کشورهایی به دارندگان این سلاح اضافه شود بلکه به دنبال آن است که دارندگان سلاح هسته ای آن را کنار بگذارند.
ظریف ادامه داد: دیوان بین المللی دادگستری در نظر مشورتی اعلام کرد که همه دارندگان سلاح های هسته ای موظف به از بین بردن آن هستند و در ان پی تی هم این موضوع تعهد را کرده اند.
وی با بیان اینکه سیاست ما در موضوع هسته ای کاملا روشن است گفت: در پی حفظ حقوقمان هستیم اما نه تمایل و نه منافعی در داشتن سلاح هسته ای یا نزدیک شدن به آن نداریم و باید این موضوع را به دنیا نشان دهیم.
وزیر امور خارجه افزود: باید مانع بهانه جویی آنهایی که منافعشان در جنگ و درگیری است شد تا فضای بین المللی را با خود همراه نکنند.
وی افزود: خانم رایس که به تازگی وزیر خارجه امریکا شده بود در اسفند سال 84 در نشست خبری با رویترز اعلام کرد که نمی دانم ایرانی ها چه کرده اند که دنیا ما را در برنامه هسته ای آنها مقصر می داند، باید کاری کنیم که ایران مقصر شناخته شود و نباید این اجازه را بدهیم و نباید به کسانی که دچار درگیری و تنش هستند و از طریق ارعاب حکومت کنند، اجازه بدهیم که دنیا را از ما بترسانند.
ظریف گفت: این که خانم مجبور می شود اعتراف کند که ایران توانسته دنیا را قانع کند که آمریکا مسئول است و دست آورد بزرگی برای ایران است.
وی افزود: اکنون هم ایران از یک طرف باید با نشان دادن عزم جدی برای پی گیری منافعش و از طرف دیگر هر گونه سوء‌تفاهمی را درباره برنامه هسته ای خود رفع کند و عباراتی که ممکن است ناآگاهانه استفاده شده و در دنیا سوء‌تفاهم ایجاد کرده باشد نشان دهد که این عبارات بیشتر با توجه به فضای داخلی مطرح شده است و بار دیگر بتواند به دنیاثابت کند که این مشکل یک مشکل ساختگی در روابط بین المللی و به راحتی قابل حل است.
ظریف گفت: هنر سیاست خارجی در این است که دیگران را ناگزیر به پذیرفتن واقعیات کنید که این راه و روش، زبان و گفتمان خودش را دارد، امیدواریم بتوانیم از این زبان و گفتمان استفاده کنیم،منافع کشور را به پیش ببریم، ضمن این که دنیا باید بداند مردمی که با این شکوه و عظمت در انتخابات شرکت کردند روی حقوقشان معامله نمی کنند و دولتی که از این انتخابات برآمده نمی تواند روی حقوق ملت معامله کند.
وی افزود: هنوز اراده جدی را در طرف مقابل ندیدم و فکر می کنم طرف مقابل مشکل برداشت و فهم از انتخابات و شرایط داخلی ایران را دارد و همچنین فهم خوبی هم از شرایط جهانی ندارد.
ظریف تصریح کرد: هنوز ایالات متحده با آن که خیلی درباره آن حرف می زند در عمل به این باور نرسید که دنیای کنونی دنیای بازی با حاصل جمع صفر نیست، شما نمی توانید به قیمت ناامنی دیگران امنیت داشته باشید،اگر می شد 11 سپتامبر و نیز فجایع لندن و مادرید و رم و دیگر کشورهای غربی اتفاق نمی افتاد.
وزیر امور خارجه ادامه داد: امنیت یک واقعیت به هم پیوسته است و باید در همه دنیا باشد ، پیشرفت ، رفاه و توسعه اقتصادی، کالاهای خصوصی در دنیای به هم پیوسته نیستند.
وی افزود: فکر می کنم غربی ها و به ویژه یک دیدگاه حاکمی در امریکا هنوز به این فهم واقع بینانه از روابط بین الملل نرسیده اند و این فهم باید ایجاد شود.
وزیر امور خارجه تصریح کرد: جمهوری اسلامی که منادی گفتگوی تمدن ها و منادی درک و تمدن است این زمینه را دارد که کمک کند این فهم در دنیا جا بیافتد.
ظریف گفت: نیاز به درک جدید وجود دارد، اگر این درک جدید نباشد همواره تنش و درگیری و کشتار دیده می شود همان چیزی که در سوریه دیده شد و گروهی به خاطر منافع کوتاهشان مردم را به جان هم انداختند، صدها نفر در حمله شیمیایی ددمنشانه کشته شدند، فوری هم می خواهند از آن بهره برداری سیاسی کنند و خودشان بشوند دادستان و قاضی و مجری و دوباره یک جنگ ناخواسته را به خود و منطقه تحمیل کنند.
وی افزود: اینها نشان دهنده نبود فهم و شناخت غلط است،تحریم هم ناشی از شناخت غلط است، تحریم ها موجب فشار می شوند اما تحریم ها هیچ گاه موجب تغییر سیاست ها نشده اند.
ظریف تصریح کرد: آن چه که موجب می شود به اعتماد برسند،گفتگو،تفاهم و رسیدن به یک فهم مشترک است، معتقدیم برنامه هسته ای ایران تهدیدی علیه هیچ کس نیست که نیاز داشته باشد با فشار حل شود.
وی گفت: ممکن است با روشهای مختلفی این اطمینان را ایجاد کرد که این برنامه هیچ گاه به سمت اهداف غیرصلح آمیز منحرف نخواهد شد،چون این منفعت ما هم هست.
وزیر امور خارجه کشورمان افزود: به نظر بنده اصولا انتقال پرونده ایران از آژانس به شورای امنیت با مقررات اساسنامه و پادمان هسته ای هیچ تطابقی ندارد، البته الزاما همه چیز هم در صحنه بین المللی بر اساس مقررات شکل نمی گیرد، نیاز هست با فشارها و برنامه هایی که می خواهند حقایق را وارونه جلوه دهند هم مواجه شد و آنها را خنثی کرد، کاری که نیازمند برنامه ریزی، آینده نگری،پرهیز از شتاب زدگی، سنجیده صحبت کردن و بهانه ندادن با حرفهای بی مورد در صحنه بین المللی است.
ظریف در مورد مسئول پرونده هسته ای گفت: این تصمیمی است که آقای دکتر روحانی و دیگر مقامات عالی نظام باید بگیرند که چه کسی در حوزه هسته ای مذاکره کند ، پرونده هسته ای در کجا پیگیری شود ،چه چارچوبی، چه ساز و کاری برای پی گیری موضوع هسته ای باشد که ظاهرا هنوز آقای دکتر روحانی مشغول رایزنی درباره آن هستند ولی من هر امکانی که داشته باشم در اختیار دولت و نظام قرار می دهم چه مسئولیت مستقیم و چه حاشیه ای داشته باشیم.
وی درباره انتقال موضوع هسته ای از شورای عالی امنیت ملی به وزارت خارجه افزود: نمی دانم که اصولا نیاز هست که پرونده از جایی به جای دیگر منتقل شود، البته وزارت خارجه امکان مذاکره بیش از دیگر دستگاه ها را دارد اما نمی خواهم پیش داوری کنم یا تصمیمی بگیرم که حوزه اختیارات بنده نیست، این حوزه اختیارات رئیس جمهور است، هر تصمیمی گرفتند نقش خودمان را در آن ایفا می کنیم.
ظریف تصریح کرد: معتقدم دیدگاه حقوقی و سیاسی خود را در این بحث ها خیلی شفاف ارائه کنیم ،کاری که شاید به خوبی انجام نشده است ،خیلی خوب دیدگاه هایمان را برای دنیا مطرح نکردیم یعنی به زبانی که برای دنیا قابل فهم باشد، باید این کار را انجام دهیم، همکارانم دارند کار و دیدگاهها را تدوین می کنند، صرفنظر از این که پرونده هسته ای کجا باشد،این نقشی است که وزارت خارجه می تواند ایفا کند و ایفا خواهد کرد.
وزیر امور خارجه درباره مذاکرات ایران و گروه 1+5 هم گفت: در فاصله تعیین ساز و کار مذاکراتی کشورمان تا مجمع عمومی ملل متحد که کمتر از یک ماه دیگر تشکیل می شود باید تحولاتی در حوزه مذاکره اتفاق بیافتد.
ظریف ادامه داد : خانم اشتون در تماسی که برای تبریک انتخاب بنده به این مسئولیت داشت به این نکته اشاره کرد که آمادگی دارند مذاکرات از سر گرفته شود، من هم گفتم که مهم شکل دادن به اراده سیاسی است.
وی با بیان اینکه اراده سیاسی برای حل این مسئله در ایران وجود دارد افزود: آنها باید این اراده را در طرف خودشان شکل دهند، گاهی وارد مذاکره می شوید برای حل و گاهی صرفا برای گذراندن یک مرحله و بگویید که مذاکره هم کردیم و بتوانید بهانه جدیدی درست کنید، تا کنون این گونه بوده است.
وزیر امور خارجه اضافه کرد : امیدواریم در رفتار گروه 1+5 به ویژه دو سه کشوری که در این میان سیاست فشار بر ایران را پیگیری می کنند این تغییر را ببینیم که آنها می خواهند از مذاکرات به حل موضوع برسند.
ظریف گفت: یعنی ایران می خواهد حق خود و حق مردمش برای داشتن فناوری صلح آمیز هسته ای شامل غنی سازی محفوظ باشد،در ضمن اگر نگرانی هم جامعه بین المللی دارد برطرف شود، زیرا ما معتقدیم که این نگرانی ها جایی ندارند و منفعت ما هم در برطرف کردن آنها است.
وی افزود: اگر آنها به این اراده سیاسی برسند راهی پیدا کنند که این دو را تضمین کند به نظر من راههای متعددی برای تضمین وجود دارد که می شود به یک راه حل رسید ولی اگر این اراده شکل نگیرد و بخواهد از بحث هسته ای یک بهانه ای برای فشار استفاده کنند، می دانیم گروههایی هستند که بحث هسته ای را صرفا بهانه ای برای فشار به ایران می بینند اما مجموعه 1+5 و ایران باید روشهایی را در پیش بگیرند که این بهانه از این گروهها گرفته شود.
وزیر امور خارجه گفت: نکته ای که اینجا باید عرض کنم این است که رهبران سیاسی باید هدایت کنند نه اینکه دنباله رو باشند، الان به نظر می رسد رهبران سیاسی در امریکا و برخی کشورهای غربی دنباله رو گروههای فشاری هستند که می خواهند تنش ادامه پیدا کند زیرا منافع این گروهها در خشونت و درگیری است، الزاما منافع امریکا و انگلیس در تنش نیست، آنها مشکلات اقتصادی خود را دارند می خواهند شرایط اقتصادی مردم را بهبود ببخشند.
وی افزود: الزاما منافع یک مجموعه به نام ایالات متحده یا انگلستان یا فرانسه در تنش نیست اما گروههای قدرتمندی در داخل اینها به دنبال تنش هستند، لذا باید به این اراده سیاسی برسند که منافع خود، کشور و مردم شان را فدای چند گروه سیاسی که خیلی پر سر و صدا و پرمدعاهستند نکنند.
ظریف تندروها را دارای طرفدار کم و سر و صدای زیاد ذکر کرد و گفت: ما نباید نگران این سر و صدا ها باشیم،مسئولان کشورها موظفند که هدایت کنند نباید دنباله روی سر و صداهای یک گروه اندک پر سر و صدای تندرو باشند.
وی افزود: محور مذاکره دو اصل است،حق ایران در استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای و رفع نگرانی در مورد اهداف ایران، حال این که چه روشهایی برای رسیدن به این اهداف هست، نیازمند مذاکره با حسن نیت، جدیت و عزم سیاسی برای رسیدن به راه حل است.
وزیر امور خارجه در باره راهکار رفع تحریم ها گفت: یکی از راهکارها نشان دادن این است که بسیاری از این تحریم ها مبنای حقوقی ندارند اما نمی شود صرفا به این بسنده کرد چرا که با استفاده از ابزارهای مختلف، اعمال فشار بر کشورهای مختلف می شود.
وی افزود: بسیاری از تحریم های کنونی هیچ مبنایی در قطعنامه های شورای امنیت ندارد، ما که اعتقاد داریم قطعنامه شورای امنیت هم مبنای حقوقی ندارد اما شرایطی را فراهم و قطعنامه ای را به شورای امنیت تحمیل کردند، بسیاری از تحریم ها از جمله تحریم های بانکی و نفتی مبنایی در قطعنامه شورای امنیت ندارد و صرفا آمریکایی ها توانسته اند با سوء‌استفاده از این قطعنامه های شورای امنیت بیانید مجموعه ای از سیاست های خود را که برخی از آنها ممکن است برای منافع ویژه ای طراحی شده باشد به سایر کشورها تحمیل کنند.
ظریف گفت: با نشان دادن نامشروع بودن اصل کار، می توان این سیاست ها را ناکارآمد کرد، یعنی با از بین بردن مبنای سازمان مللی آن، یعنی تلاش برای رسیدن به جایی که تحریم های سازمان ملل موضوعیتی نداشته باشد.
وی افزود: خیلی از افراد و حتی شرکت هایی که در فهرست تحریم ها قرار گرفتند توانسته اند از راه مراجعه به محاکم قانونی در اروپا احکامی را علیه تحریم ها بگیرند، بسیاری از تحریم های اتحادیه اروپا علیه برخی بانک های ایرانی در دادگاه های خود اروپا نقض شده است.
وزیر امور خارجه ادامه داد: این یکی از روشهایی است که می شود به صورت منظم از آن استفاده کرد و ادامه داد البته راه درست، از بین بردن مبنای مشروعیتی تحریم ها است ، باید مجموعه ای از اقدامات را در نظر داشت، هیچ کاری به تنهایی نمی تواند در دنیای امروز به نتیجه برسد یعنی دوست داریم قوانین و مقررات بین الملل حاکم باشد اما این را هم باید بدانیم که دیدگاهها، منافع سیاسی و فشارهای سیاسی گاهی اوقات روی مقرارت حقوق بین المللی سرپوش می گذارند لذا نیاز داریم که همه این راهها را با هم طی کنیم.
وی افزود: این یعنی موازن متقن حقوقی کشور در مورد غیرقانونی بودن ارجاع پرونده به شورای امنیت و غیرقانونی بودن بسیاری از تحریم های خارج شورای امنیت تدوین شود ، در زمینه هایی که امکان دارد از حوزه حقوقی، در دیگر زمینه ها از حوزه سیاسی وارد شد اما مبنا باید به سمت رفع سوء‌تفاهماتی باشد که از آنها برای توجیه تحریم ها استفاده کردند.
ظریف ادامه داد: یعنی آن فضای بین المللی که در آن فضا توانستند این تحریم ها را بر جمهوری اسلامی تحمیل کنند بشکنیم، به عبارتی ایالات متحده و رژیم صهیونیستی طرحی علیه ایران داشتند که در اصطلاح روابط بین الملل به آن می گوییم طرح امنیتی سازی، یعنی خواستند ایران را تهدید امنیتی برای دنیا معرفی کنند.
وی افزود: واقعیت این است که تهدید امنیتی منطقه ما و دنیا رژیم صهیونیستی است ولی اینها توانسته اند با طرح پیچیده ای، ایران را به عنوان تهدید امنیتی مطرح کنند و قطعنامه هایی علیه ما با اعمال فشار، ارعاب و تهدید توسط ایالات متحده و برخی دیگر