ارتباط طالبان و جامعه جهانی با گذشت یک سال از روی کار آمدن طالبان همچنان با چالش‌های جدی روبروست.
با گذشت یک سال از روی کارآمدن طالبان در افغانستان، نه تنها هیچ کشوری از جمله کشور‌های همسایه و منطقه، کابینه سرپرست افغانستان را به رسمیت نشناخته است بلکه چالش‌های تازه‌ای در مسیر تعامل طالبان با جامعه جهانی ایجاد شده است.
در روز‌های اخیر شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره تمدید معافیت سفر سیزده مقام طالبان نشست‌های فشرده‌ای را برگزار کرد، اما هنوز اعضای شورای امنیت در این زمینه به توافق نرسیده اند و نشست‌های این شورا بدون نتیجه پایان یافته است.
براساس گزارش ها، آمریکا، فرانسه و انگلیس خواستار تمدید نشدن معافیت سفر‌های خارجی سیزده مقام طالبان هستند، اما چین و روسیه می‌خواهند معافیت سفر این مقامات تمدید شود.
در صورتی که شورای امنیت سازمان ملل متحد معافیت سفر‌های مقامات طالبان را تمدید نکند (این معافیت لغو شود) تعامل طالبان با جامعه جهانی ابعاد پیچیده‌ای به خود خواهد گرفت.
در ماه‌های گذشته نشست‌های طالبان با آمریکا و کشور‌های اروپایی به میزبانی قطر صورت می‌گرفت. اما طالبان هشدار داده است جامعه جهانی نباید از ابزار اعمال فشار علیه طالبان استفاده کند.
عبدالقهار بلخی سخنگوی خارجه طالبان در پیامی از طریق توئیتر از شورای امنیت سازمان ملل خواسته است از تحریم به عنوان ابزار فشار (علیه طالبان) استفاده نکند.
وی در واکنش به عدم موافقت اعضای شورای امنیت سازمان ملل برای تمدید معافیت سفر سران طالبان هشدار داد: اگر محدودیت‌ها بر سفر سران طالبان وضع شود، در مذاکرات سیاسی و تعامل (با کشور‌های جهان) فاصله ایجاد می‌شود و باید از آن جلوگیری شود.
هم اکنون دوره معافیت سفر‌های خارجی سیزده مقام طالبان پایان یافته است.
در عین حال برخی کارشناسان نیز معتقدند تمدید نشدن معافیت سفر‌های مقامات طالبان در شورای امنیت سازمان ملل متحد ممکن است بحران‌های افغانستان را عمیق‌تر کند.
چالش طالبان با آمریکا نیز همچنان به قوت خود باقیست چند هفته اخیر براساس ادعای جو بایدن رئیس جمهور آمریکا در حمله هواپیمای بدون سرنشین این کشور در مرکز شهر کابل، ایمن الظواهری سرکرده شبکه القاعده کشته شد.
این حمله حدود سه هفته قبل انجام شد و طالبان این حمله را نقض توافقنامه دوحه اعلام و به شدت از آمریکا انتقاد کرد.
د پی این حمله هوایی بسیاری از شهروندان افغانستان در استان‌های مختلف این کشور علیه تجاوز آمریکا به حریم هوایی این کشور تظاهرات کردند.
هرچند کارشناسان معتقدند کشته شدن ایمن الظواهری سرکرده شبکه القاعده (براساس ادعای بایدن) با هدف تبلیغات انتخاباتی برای دموکرات‌های آمریکا صورت گرفت و بیشتر بازخورد داخلی برای آمریکا دارد، اما این مسئله تعامل طالبان با آمریکا را وارد چالش‌های جدیدی کرده است.
کارشناسان معتقدند موضوع کشته شدن ایمن الظواهری در شهر کابل که آمریکا مدعی آن است، بهانه‌ای به دست آمریکایی‌ها قرار داد تا بر طالبان اعمال فشار کنند.
پس از این حمله پهبادی طالبان نیز به اتهام ادامه روابط با شبکه القاعده مورد انتقاد جامعه جهانی و چهره‌های سیاسی مخالف قرار گرفت.
اما ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان ضمن ابراز بی اطلاعی از حضور ایمن الظواهری در شهر کابل، ضعف دستگاه اطلاعاتی طالبان را در این زمینه مطرح کرد.
از سوی دیگر تشکیل نشدن دولت فراگیر در افغانستان از دیگر چالش‌هایی است که در برابر روابط طالبان با جامعه جهانی قرار دارد.
بسیاری از کشور‌های جهان و منطقه، به رسمیت شناخته شدن کابینه سرپرست را مستلزم تشکیل دولت فراگیر متشکل از همه اقوام ساکن در این کشور می‌دانند.
هرچند طالبان در کابینه خود تغییراتی را ایجاد کرده است، اما این تغییرات صرفا جابجایی مسئولان بوده و چهره جدید (از اقوام غیر پشتون) وارد کابینه نشده است.
مسئله دیگری که عمدتا کشور‌های غربی آن را بزرگنمایی می‌کنند مسائل حقوق بشری در افغانستان است و این مسائل را مرتبط با به رسمیت شناختن کابینه سرپرست طالبان می‌دانند.
محرومیت دختران بالای کلاس ششم از تحصیل یکی از مهمترین مواردی است که کشور‌های غربی آن را مصداق نقض حقوق دختران می‌دانند، زیرا با گذشت یک سال، هنوزهم این دختران اجازه تحصیل را نیافته اند.
مصادره شدن ذخایر ارزی افغانستان از سوی امریکا نیز چالش دیگری است که همچنان در روابط آمریکا و طالبان وجود دارد.
کابینه سرپرست طالبان مصادره نه میلیارد دلار ذخایر ارزی این کشور را یکی از عوامل عمیق شدن بحران‌های انسانی در افغانستان می‌داند.
با این حال طالبان همواره بر تعامل با جامعه جهانی تاکید می‌کنند و معتقدند هیچ مانعی برای به رسمیت شناخته شدن دولت سرپرست آن‌ها از سوی جامعه جهانی وجود ندارد.
طالبان، کاهش فساد اداری و مالی در مقایسه با دولت‌های دست نشانده آمریکا و بهبود وضعیت امنیتی در افغانستان و ممنوعیت کشت و قاچاق موادمخدر را از دستاورد‌های یک ساله خود می‌دانند و تاکید می‌کنند با توجه به این دستاوردها، زمینه تعامل طالبان با جامعه جهانی بیش از گذشته فراهم شده است.
اما در این میان، مردم افغانستان همچنان با فقر و تنگدستی زندگی می‌کنند.
مارتین گرفتس مسئول کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل متحد در تازه‌ترین گفتگوی تلویزیونی خود گفته است نوزده میلیون نفر در افغانستان با گرسنگی روبرو هستند و از میان آنان شش میلیون و ششصد هزار نفر نیاز فوری به مواد غذایی دارند.
وی تصریح کرد: کمک‌های بشردوستانه نمی‌تواند به تنهایی بحران افغانستان را حل کند و نیاز است تا اقتصاد، سیستم بانکی و خدمات اولیه در این کشور تقویت شود.
به هرحال تعامل طالبان با جامعه جهانی و همچنین به رسمیت شناخته شدن کابینه سرپرست افغانستان از سوی کشور‌های دیگر نیازمند برداشتن گام‌های جدید از سوی هر دو طرف و انعطاف پذیری مواضع طالبان و جامعه جهانی است.