محققان در تلاش هستند در افراد نابینای مبتلا به اختلالات شبکیهای، سلولهای گیرندهٔ سالم شبکیه که از سلولهای بنیادی در آزمایشگاه به دست آمدهاند را وارد شبکیه کرده و بینایی را بازیابی کنند.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما: این یک استراتژی وسوسهانگیز برای درمان نابینایی است که با تعدادی موانع علمی نظیر ازبینرفتن سلولهای تزریق شده و عدم ادغام آنها با شبکیه، مواجه است. مطالعهای جدید، بر این چالشها فائق آمده و پیشرفت قابلتوجهی در راستای سلول درمانی نشان داده است. در این مطالعه سلولهای پیش ساز گیرنده نور انسانی را به شبکیه سگ تزریق کردند. ترکیبی از داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی نیز به سگها داده شد که باعث بقای سلولهای پیوندزدهشده در چشم گیرنده و تشکیل ارتباطات این سلولها با سلولهای شبکیه میزبان شد.
محققان این مطالعه مدتهاست که به دنبال راهکاری برای درمان اختلالات شبکیه نابینا کننده هستند و تا به امروز موفقیتهای خوبی دررابطهبا ژندرمانی برای مواقعی که یک ژن عامل بیماری است، داشتهاند. اما در خیلی از بیماران مبتلا به تخریب شبکیه ارثی، ژن خاصی کاندید نشده است. در گروهی دیگر از بیماران، بیماری بهقدری پیشرفت کرده که هیچ گیرنده نوری برای انجام ژندرمانی باقی نمانده است. در این شرایط وجود رویکرد پزشکی بازساختی که در آن گیرندههای نوری توان رشد و تکثیر مجدد داشته باشند بسیار حائز اهمیت است.
برای عملکرد صحیح، سلولهای پیوندزدهشده به شبکیه باید بتوانند با هم و با سلولهای داخلی شبکیه ارتباط یا سیناپس تشکیل دهند تا بتوانند اطلاعات بینایی را منتقل کنند. در این مطالعه یک رویکرد جراحی جدید برای تزریق سلولها که با مارکرهای فلوئورسنت نشاندار شده اند، به شبکیهٔ هفت سگ دارای شبکیه نرمال و سه سگ مبتلا به تخریب ارثی شبکیه استفاده شد و سپس از انواع تکنیکهای عکسبرداری غیرتهاجمی برای دنبالکردن این سلولها بهره برده شد.
بنا بر مطلب منتشره در وبگاه ستاد توسعه علوم و فناوریهای سلولهای بنیادی؛ محققان مشاهده کردند که دریافت سلولی در حیوان مبتلا به تخریب شبکیه ارثی به طور چشمگیری بهتر از حیوانهای سالم است. همچنین نشان داده شد که سلولهای تزریق شده سیناپسهای عملکردی تشکیل دادهاند. مرحلهٔ بعدی این پروژه ادامهٔ بهینهسازی این روش درمانی و آزمایش این که آیا پاسخ عملکردی و بهبود بینایی در گیرندگان وجود دارد یا خیر، است.