دستورالعمل اجرایی صدور شناسه یکپارچه مد و لباس ایران (شیما) توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ابلاغ شد.
در راستای اجرای مواد ۱ و ۲ قانون ساماندهی مد و لباس مصوب ۱۳۸۵/۱۰/۱۲ مجلس شورای اسلامی مبنی بر تثبیت و ترویج الگوهای بومی و ملی، هدایت بازار تولید و عرضه البسه و پوشاک بر اساس طرحها و الگوهای داخلی و ترغیب عموم مردم به پرهیز از انتخاب و مصرف الگوهای بیگانه و غیر مانوس با فرهنگ و هویت ایرانی و پرهیز از تبلیغ الگوهای مغایر با فرهنگ ایرانی - اسلامی، کارگروه ساماندهی مد و لباس دستورالعمل اجرایی صدور شناسه مد و لباس ایران (شیما) را به شرح ذیل تصویب کرد:
در این دستورالعمل با ایجاد تدریجی بانک اطلاعاتی جامع از همه لباسهای تولیدی و وارداتی قانونی، ضمن نظارت بر چهارچوب شرعی طرح لباسهای تولیدی از ورود قانونی لباسهای وارداتی مغایر با ارزشهای دینی و ملی جلوگیری به عمل آورده و از اعمال سلیقه شخصی و بدون شاخص در مواجهه با پوشاک جلوگیری به عمل میآورد؛ لذا نهادهای نظارتی مربوطه تنها مجوز اعمال قانون برای لباسهایی را خواهند داشت که فاقد شناسه شیما و شناسه کالا باشند.
ماده ۱. اهداف
۱- صیانت از فرهنگ و هنر جامعه متجلی در طراحی لباس
۲- ایجاد امنیت اقتصادی برای طراحان، تولیدکنندگان و واردکنندگان مجاز و رسمی
۳- ایجاد تدریجی بانک اطلاعاتی جامعه از تمام طرحهای لباسهای تولیدی و وارداتی قانونی
۴- نظارت بر چهارچوب شرعی طرح لباسهای تولیدی
۵- جلوگیری از ورود و توسعه طرحهای بیگانه لباس و مغایر و مخل ارزشها و سنتهای ایرانی- اسلامی
۶- پرهیز از نظارت سلیقهای و بدون شاخص در مواجهه با تولیدات داخلی و وارداتی
۷- اتصال و شبکه سازی شناسه کالا در طبقه لباس (بانوان و آقایان) به دریافت شیما
ماده ۲. تعاریف
۱- کارگروه: کارگروه ساماندهی مد و لباس
۲- شیما: شناسه یکپارچه مد و لباس ایران که به طرحهای مجاز برای تولید و حضور در بازار داخلی اعطا شده و متصل به شناسه کالا (سامانه جامع تجارت) میباشد.
۳- شناسه کالا: شناسه قلم کالای تجاری که بر اساس مشخصه مشخصات فنی ماهیتی محصولات تولیدی/ وارداتی یک تامین کننده (تولید کننده یا وارد کننده) در سامانه جامع تجارت ایران تولید میگردد و جهت شناسایی کالا و تبادلات تجاری سطح عرضه باید بر روی تک تک محصولات نصب و الصاق گردد.
ماده ۳. شرایط متقاضیان شیما
۱- افراد دارای مدرک تحصیلی یا فنی مرتبط با حوزه مد لباس
۲- هنرمندان تجربی
۳- اشخاص دارای پروانه بهره برداری/ جواز کسب یا مجوز واردات
تبصره: تشخیص و تایید افراد دارای مدرک تحصیلی یا فنی مرتبط با حوزه مدل لباس یا هنرمندان تجربی این حوزه برعهده دبیرخانه کارگروه ساماندهی مد و لباس میباشد.
ماده ۴. مدارک لازم
۱- مدارک احراز هویت
۲- تصویر طرح لباس مطابق استاندارد اعلام شده در سامانه
۳- گواهی عضویت در سامانه طراحان کارگروه ساماندهی مد و لباس (برای متقاضیان طراح لباس)
۴- پروانه بهره برداری یا جواز کسب (برای متقاضیان تولید کننده)
۵- مجوز واردات لباس از وزارت صمت (برای متقاضیان وارد کننده)
تبصره: اتباع غیر ایرانی لازم است پروانه کار معتبر از وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و اقامت معتبر از وزارت کشور ارائه نمایند.
ماده ۵. مراحل ثبت درخواست در سامانه شیما
۱- ورود به سامانه شیما به نشانی: http://shimaco.farhang.gov.ir
۲- تکمیل اطلاعات در فرمهای مربوطه
۳- بارگذاری مدارک لازم
۴- ثبت درخواست و دریافت شماره رهگیری
ماده ۶. چگونگی رسیدگی به درخواستها
ارزیابی عمومی، بررسی مدارک لازم، بررسی فرمهای تکمیل شده، ارزیابی تخصصی، ارجاع درخواست به کمیسیون بررسی، در صورت تکمیل بودن فرمها و مدارک لازم، بررسی طرحها در کمیسیون بررسی بر اساس شاخصهای ذیل که عبارتند از:
الف- برگرفته از فرهنگ و تمدن ایرانی و متناسب با ارزشهای اسلامی در پوشش و طراحی باشد.
ب- بازتولید فرهنگ بیگانه و یا ارزشهای نامانوس (در مرحله طراحی و تولید) نباشد.
ج- به افزایش امنیت اجتماعی و اخلاقی کمک و در ارتقای منزلت آقایان و بانوان در لباس اجتماع نقش موثری ایفا کند.
د- در طراحی پوشاک اجتماع، کارکرد پوشانندگی مد نظر باشد. از جمله قد مناسب، اندازه آستین، استفاده از پارچه ساتر (یا تمهید آستر در پارچه غیر ساتر)، عدم استفاده از برش باز مخل پوشانندگی (پارگی یا زاپ)
ه- استفاده از الگوهای بدن نما و اندام نما (جذب)، شبیه کردن پوشاک بانوان به آقایان و بالعکس، مصداق لباس شهرت، تبرج و انگشت نمایی در اجتماع، ایجاد سیالیت جنسی در پوشاک با طراحی لباس فاقد جنسیت (UNISEX) پرهیز شود.
و- ارزشهای عرفی و سنتی اقوام و اقلیمهای گوناگون در ایران، مورد توجه قرار گیرد و از هنجار شکنی پرهیز شود.
ز- پوشاک آقایان و بانوان تداعیکننده مولفههای ضد ارزش (وهن مقدسات و مقررات کشور) نباشد.
ح- ارزشهای عرفی و سنتی منطقه در طراحی مورد توجه قرار گیرد و از هنجار شکنی پرهیز شود.
تبصره: کاربرگ و جزئیات فنی ارزیابی توسط کمیسیون بررسی طراحی میشود.
ماده ۷. اعضای کمیسیون بررسی
اعضای کمیسیون بررسی که با حکم رئیس کارگروه به مدت یک سال منصوب میشوند عبارتند از:
الف- دبیر کمیسیون
ب- کارشناس فرهنگی سبک پوشش ایرانی - اسلامی
ج- کارشناس فنی و صنعتی طراحی و دوخت لباس
تبصره ۱: جلسات کمیسیون بررسی، به صورت برخط برگزار میشود و تصمیم گیری در آن به صورت اجماعی است.
تبصره ۲: برای تسریع و بررسی تخصصیتر در ارزیابی طرحها رئیس کارگروه میتواند به طور همزمان چند کمیسیون با ترکیب فوق تشکیل دهد.
تبصره ۳: برای رعایت اصول حرفهای، هویت طراح، تولیدکننده یا واردکننده لباس نزد اعضای کمیسیون ناشناس خواهد بود.
تبصره ۴: حفظ محرمانگی طرحهای ارائه شده برای اخذ شیما در تمام مراحل رسیدگی به درخواست الزامی است.
تبصره ۵: در مواردی که در کمیسیون بررسی اجماع حاصل نشود یا متقاضی به تصمیم کمیسیون معترض باشد، موضوع به کمیسیون موارد خاص ارجاع میشود.
تبصره ۶: کمیسیون موظف است است حداکثر ظرف مدت ۳۰ روز پس از ثبت درخواست و بارگذاری کامل مدارک از سوی متقاضی نتیجه بررسی را از طریق سامانه به متقاضی اعلام نماید.
ماده ۸. اعضای کمیسیون موارد خاص
اعضای کمیسیون موارد خاص که با حکم رئیس کارگروه به مدت یک سال منصوب میشوند عبارتند از:
الف- دبیر کمیسیون موارد خاص
ب- کارشناس فرهنگی سبک پوشش ایرانی - اسلامی (دو نفر)
ج- کارشناس فنی و صنعتی طراحی و دوخت لباس (دو نفر)
تبصره ۱: کمیسیون موظف است ظرف مدت ۱۵ روز کاری به موضوع رسیدگی و نتیجه را اعلام نماید.
تبصره ۲: تصمیم گیری در کمیسیون با رای اکثریت اعضا خواهد بود. تصمیمات کمیسیون قطعی است.
ماده ۹. برای لباسهای وارداتی از مجاری قانونی کشور، تنها در صورتی مجوز از سوی وزارت صمت و گمرک صادر خواهد شد که طرح لباس دارای شناسه شیما و شناسه کالا باشد. این قاعده برای لباسهای عرضه شده توسط نمایندگیها و برندهای خارجی نیز لازم الاجراست.
ماده ۱۰. این دستورالعمل در ۱۰ ماده و ۱۱ تبصره در تاریخ چهارم اردیبهشت ۱۴۰۱ به تصویب کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور رسید و با ابلاغ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی لازم الاجرا خواهد بود.