محققان کشورمان معتقدند؛ با توجه به اینکه مشکلات گرفتگی عروق در افراد با مصرف سیگار بیشتر از افراد غیر سیگاری است، لذا احتمال بروز زخمهای فشاری در بیماران با سابقه استعمال سیگار بیشتر خواهد بود.
متخصصان بر اساس نتایج مطالعات مختلف میگویند که عوامل خطر داخل بدنی شامل افزایش فشارخون، کاهش سطح اشباع اکسیژن، وزن بیمار و عوامل خطر خارجی مانند فشار و دمای هوا و رطوبت در بروز زخم فشاری مؤثرند. همچنین افزایش سن، محدودیت حرکتی، سوءتغذیه و مصرف سیگار ازجمله عوامل خطر برای ایجاد و گسترش زخمهای فشاری بیمار پس از بستری در بیمارستان هستند. بهعلاوه بیماران بستری خصوصاً در بخشهای مراقبت ویژه در معرض آسیب پوستی اند، زیرا به دلیل دریافت آرامبخشها و یا استفاده از تهویه مکانیکی طولانیمدت در بستر محدود میشوند. بیماران تحت عمل جراحی نیز در معرض افزایش خطر گسترش زخم فشاری هستند.
اهمیت زیاد این موضوع، نظر گروهی از متخصصان کشور از دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران را به خود جلب کرده تا در مورد آن پژوهشی انجام دهند. در این پژوهش، نقش سیگاری یا غیرسیگاری بودن بیماران در بروز چنین زخمهایی در بخشهای مراقبت ویژه بیمارستانی بررسی شده است.
در این مطالعه مقطعی، ۱۲۰ بیمار مشارکت داشتهاند و دادههای مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه جمعیت شناختی، مقیاس درجهبندی زخم فشاری و سایر ابزارهای مطالعاتی از آنها جمعآوری شدهاند. این دادهها سپس با رایانه و به کمک نرمافزارهای آماری، تجزیهوتحلیل شدهاند.
نتایج این پژوهش، نشاندهنده تأثیر مصرف سیگار بر افزایش بروز و درجه زخم فشاری در بیماران بستری است؛ لذا لازم است کارکنان بخش مراقبتهای ویژه بهمنظور پیشگیری از ایجاد زخمهای فشاری و گسترش شدت درجه زخم در بیماران بستری، به عوامل خطر با توجه ویژه بیماران در معرض خطر را شناسایی و پایش کنند.
فائزه صحبایی روی، محقق دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران و همکارانش در اینباره میگویند: بررسی عوامل خطر شناساییشده در ایجاد زخم فشاری، روشی مؤثر برای تصمیمگیری در مورد مداخلات پیشگیرانه است. پیشگیری از زخم فشاری باید با ارزیابی بیمار در مراحل اولیه و قبل از شروع مراقبت پرستاری آغاز شود. مصرف سیگار یکی از عوامل خطرآفرین مهم در ایجاد زخم فشاری است.
آنها میافزایند: با توجه به اینکه مشکلات خونرسانی و گرفتگی عروق در افراد با مصرف سیگار بیشتر از افراد غیر سیگاری است و همچنین بیماران بستری در بخشهای ویژه تحرک کمی دارند و یا بدون حرکتند، لذا احتمال بروز زخمهای فشاری در بیماران با سابقه استعمال سیگار بالاتر خواهد بود.
نتایج حاصل از این تحقیق نشان دهنده اهمیت توجه به بروز زخم فشاری و درجه آن در بیماران سیگاری و غیر سیگاری بستری در بخش مراقبتهای ویژه و بیانگر تأثیر مصرف سیگار بر افزایش بروز زخم و شدت آن است؛ بنابراین باید به عامل مصرف سیگار بهخصوص در بیمارانی که تعداد بیشتری مصرف میکنند، بهعنوان یکی از عوامل خطر در ایجاد و گسترش زخمهای فشاری توجه ویژه داشت تا کادر درمان و بهویژه پرستاران بتوانند با اقدامات مناسب از آن پیشگیریکنند.