مدرّس و مشاور آموزشی: برای انتخاب رشتۀ هوشمندانه و هدایت تحصیلی ،دانش‌آموزان پایۀ نهم، به بیست نکتۀ کاربردی و کلیدی، توجّه کنند.
۱- برای انتخاب رشتۀ اصولی و اساسی، لازم است که با کمک تست‌های استاندارد بین‌المللی همچون MBTI و HOLLAND که به‌شکل رایگان و فراوان در فضای مجازی موجود هستند، تیپ شخصیّتی و ترجیحات شخصی‌تان و رغبت و ترجیحات شغلی‌تان را تشخیص بدهید تا رشتۀ مناسب برای خودتان و متناسب با تیپ شخصیّتی‌تان را بشناسید!
۲- انتخاب اَساسی یا احساسی؟!: انتخاب رشته باید بر اساس علاقۀ همراه با شعور باشد نه علاقۀ مبتنی بر شور که در نهایت سبب می‌شود علاقه تبدیل بشود به مَلاقه و موجبِ آه و ناله!
حتماً رشته‌ها را خیلی دقیق و عمیق بشناسید و احساسی و شانسی انتخابشان نکنید.
آگاهی و اطّلاع از امکان ادامۀ تحصیل در رشته‌های مطلوب و موردنظرتان هم واجب و ضروری است!
۳- انتخاب رشتۀ صرفاً بر اساس پول‌سازی و بازار کار رشته‌ها، اشتباه فوق‌العاده مهلک و خطرناکی است.
پول یا علاقه؟!: تردید نکنید علاقه! پژوهش‌های پُر‌شُمار نشان داده‌اند، آن‌هایی که در ابتدا علاقه را به پول ترجیح می‌دهند، عموماً شرایط و نتایج عالی‌تری نصیبشان می‌شود! انتخابتان همراه با لذّت هست یا همراه با ذلّت؟
۴- تحصیل در رشته های کم‌طرفدارتر، اگر همراه با خبرگی و نخبگی و نوآوری و نوآفرینی باشد، مسلّماً می‌تواند به کارآفرینی و ارزش‌آفرینی منتهی شود!
به‌قول دکتر علی شریعتی: اگر حسّ روییدن در تو باشد، در کویر هم رشد خواهی کرد!
۵- اگر در یک رشتۀ غیرممتاز، ممتاز و متمایز باشید، به‌مراتب بهتر و برتر از این هست که در یک رشتۀ ممتاز، غیرممتاز و غیرمتمایز باشید.
۶- شوربختانه، در کشورمان بیشتر از ۸۰ میلیون کارشناس و مشاور و متخصّص در تمامی اُمور زمینی و فَرازمینی داریم که در همۀ حوزه‌ها و حیطه‌ها، صاحب‌نظر و همواره در حال عرضه و اظهار و ارائۀ نظرات و نگاه‌های تخصّصی‌شان هستند. پس لطفاً به نظرات هر کسی، اعتماد و اعتنا نکنید و فقط‌و‌فقط از کارشناسِ کارآمد و کاربلد و کار‌کُشته، راهنمایی و مشورت بگیرید.
۷- تصمیم‌گیرندۀ پایانی شمایید و مسئولیّتش هم تماماً با شماست. تصمیم‌گیری را به هیچ‌کس واگذار نکنید.
حتماً از متخصّصِ متعهّد و مجرّب، مشورت بگیرید، ولی تصمیم نهایی را فقط‌و‌فقط خودتان با شجاعت و شهامت بگیرید و مسئولیّتش را هم کاملاً بپذیرید. جزو خوش‌حالانِ بی‌ارده نباشید!
۸- برای چیدمان حرفه ای و هوشمندانه، باید انتخاب‌هایتان را طوری بچینید و اولویّت‌بندی کنید که وقتی از بالا به پایین پیش می‌روید، میزان تمایل و رضایتمندی‌تان کم بشود. تغییرات میل و رغبتتان با حرکت به‌سمت انتخابها و اولویّت‌های پایینتر، باید اکیداً نزولی و کاهشی باشد!
۹- مراقب باشید در دام و تور مشاورنما‌ها و معلّم‌نماهایِ شیّاد نیفتید و گرفتار نشوید.
۱۰- مدرک یا مهارت؟!: اگه ارزش مـدارک مـتعدّد، ۱ واحد باشد، یقیناً ارزش مهارت‌های متنوّعِ مثبت و مفید و مؤثّر، بیشتر از ۱۰۰ واحد خواهد بود. بسیاری از شرکت‌های برتر و معتبر دنیا و برخی از شرکت‌های داخلی، شرط مدرک تحصیلی برای استخدام و به‌کارگیری افراد ندارند و به‌دنبال افراد ماهر و متبحّر هستند! بنابراین قَویّاً و عمیقاً و شدیداً باید به‌دنبال افزایش مهارت باشید نه افزودن مدرک! به همین خاطر، نباید پریشانی و نگرانیِ اَلکی در مورد رشتۀ انتخابی‌تان داشته باشید.
۱۱- سلایق و علایق و عقاید خانواده ، کاملاً مهمّ و مُحترمند، ولی سلایق و علایق و عقاید خودتان، بسیار مهمّ‌تر و محترم‌ترند و دیگر هیچ...
۱۲- بِرَم یا که نَرَم؟!: ببینید فایدۀ رفتن به رشتۀ موردنظرتان بیشتر هست یا هزینه‌اش! تنها مراقب باشید جوّگیر نشوید که بعداً ناجور، گیر می‌کنید!
۱۳- ذهن خوب یا ژن خوب؟!: اگه ذهن خوب داشته باشیم، قطعاً هیچ نیازی به ژن خوب برای رشد و پیشرفت نداریم. با تربیت و تقویت ذهن، می‌توانیم ذهنی خوب و مرغوب و مطلوب، داشته باشیم.
اکثرمان فکر می‌کنیم ما‌ها باهوشترین مردم دنیاییم، در حالی که بهتر است واقعبین باشیم و بهجای اینکه فکر کنیم فوق‌العاده هستیم، تلاش کنیم فوق‌العاده بِشویم!
۱۴- برای مفیدبودن، کوشش کنیم نه برای مهمّ‌بودن. اگر مهمّ هم شدیم که چه بهتر!
۱۵- قصّه و قضیه را زیاد جدّی نگیرید... مشاهدات و مطالعات مفصّل و متعدّد نشان می‌دهند که شادی، ساختنی است نه یافتنی! انتخاب با شماست. به‌هیچ‌عنوان گمان نکنید که قبولی در رشته و دانشگاه دلخواهتان، مدّت‌زمان طولانی و زیادی، سببِ شور و شادی و موجب خوش‌حالی‌تان می‌شود!
۱۶- فرم شمارۀ ۶ هدایت تحصیلی، هیچ اجبار و الزامی برای دانش‌آموز، ایجاد نمی‌کند و پیشنهادی است. این فرم، صرفاً جنبۀ توصیه‌ای و مشاوره‌ای دارد و برای راهنمایی و همراهیِ دانش‌آموز می‌باشد.
در این فرم، دانش‌آموز نسبت به خودش، آشنایی و آگاهیِ دقیق‌تر و عمیق‌تری پیدا می‌کند و اطّلاعات و محتویات آن، موجب شناختِ بهتر و بیشترِ او از خودش می‌شود.
۱۷- فرم شمارۀ ۷ هدایت تحصیلی، معیار و ملاکِ ثبت‌نام در پایۀ دهم می‌باشد.
ثبت‌نام نهاییِ دانش‌آموز، مشروط و منوط به کسب مجوّز بر مبنای این فرم است.
این فرم، بر اساس عملکرد تحصیلیِ سه‌سالۀ دانش‌آموز و ظرفیّت‌ها و محدودیّت‌های منطقه، تهیّه و تنظیم شده است.
در این فرم، دانش‌آموز با دانش‌آموزان منطقه، مقایسه می‌شود.
۱۸- در فرم شمارهٔ ۶، امتیازات عملکرد تحصیلی از ۳۵ محاسبه شده‌اند در حالی که در فرم شمارهٔ ۷، همان امتیازات عملکرد تحصیلی، از ۱۰۰ محاسبه شده‌اند.
به‌عبارتی امتیازات عملکرد تحصیلیِ فرم شمارۀ ۶ در صَدسی‌و‌پنجم (۸۵۷/۲)، ضرب شده‌اند!
۱۹- به وضعیّت و موقعیّت شغلیِ اکنون و الانِ رشته‌ها نگاه نکنید که اصلاً معقول و منطقی نیست!
به شرایطِ ۷ تا ۱۰ سال آینده که از دانشگاه فارغ‌التّحصیل می‌شوید، توجّه کنید!
۲۰- اگر ارزش و اهمّیّتِ انتخاب رشتۀ نهم از ارزش و اهمّیّتِ انتخاب رشتۀ کنکور، بیشتر نباشد، حتماً و قطعاً کمتر هم نیست!
حتماً با حدّاکثر دقّت و جدّیّت و کیفیّت، انتخاب رشته را انجام دهید، امّا تصوّر و تخیّل نکنید بعد از ورود به دانشگاه و فارغ‌التّحصیلی، تغییر و تحوّل خاصّی و دگرگونی و دِگَردیسیِ اساسی رخ می‌دهد!
پس بیخود و بی‌جهت و بی‌دلیل، منتظر و معطّلِ رویداد خاصّ و رُخداد ویژه‌ای نمانید و کوشش و تلاش و تَقلّا کنید، از اکنون و الان، احوال و روزگارِ نیک و پُرمهر داشته باشید...