همواره بیان واژه مالیات، به معنی ستاندن مبلغی از افراد نیست و زاویه دیگر آن اخذ اطلاعات درآمدی افراد برای پیشبرد اهدافی نظیر برخط شدن اطلاعات و داده هاست.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، بودجه ۱۴۰۱ در تبصره ۸ خود به این موضوع تاکید می‌کند که سازمان امور مالیاتی ملزم است معافیت‌های مالیاتی را در کشور به مالیات با نرخ صفر درصد تبدیل کند.
اما منظور از این بند از قانون چیست؟ بند الف ماده ۱۳۲ قانون مالیات‌های مستقیم که در سال ۹۴ اصلاح شده تعریفی از این موضوع ارائه می‌کند.
الف - منظور از مالیات با نرخ صفر روشی است که مؤدیان مشمول آن مکلف به تسلیم اظهارنامه، دفاتر قانونی اسناد و مدارک حسابداری حسب مورد، برای درآمد‌های خود به ترتیب مقرر در این قانون و در مواعد مشخص شده به سازمان امور مالیاتی کشور می‌باشند و سازمان مذکور نیز مکلف به بررسی اظهارنامه و تعیین درآمد مشمول مالیات مؤدیان براساس مستندات، مدارک و اظهارنامه مذکور است و پس از تعیین درآمد مشمول مالیات مؤدیان مالیات آن‌ها با نرخ صفر محاسبه می‌شود.
شفافیت در ارائه آمار‌ها به سازمان مالیاتی کمک می‌کند تا عدالت مالیاتی را تحقق بخشد. آقای منظور، رئیس سازمان امور مالیاتی کشور در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما می‌گوید: نرخ صفر مالیاتی مطابق ماده ۱۳۹ قانون مالیات‌های مستقیم از برخی از مشاغل اخذ می‌شود، اما مشاغلی مانند کشاورزی اظهارنامه‌ای به ما ارائه نمی‌کند تا بتوانیم نرخ صفر را برای آن‌ها اعمال کنیم. وقتی بخشی از اقتصاد غیرشفاف کار می کند ما اطلاعاتی از فعالیت آن ها در دسترس نداریم.
طبق گفته رئیس سازمان امور مالیاتی، نرخ صفر مالیاتی برای مشاغلی که در ماده ۱۳۲، ۱۳۹ و ۱۴۶ اعمال شده، عملیاتی می‌شود در حالی که قانون بودجه این دسترسی را به سازمان امور مالیاتی داده است که تمام معافیت‌ها را به مالیات با نرخ صفر درصد تبدیل کند.
معافیت های مالیاتی که به گفته کارشناسان اقتصادی، سایه ای برای فرار از مالیات نیز شده است.
آقای سرمست، کارشناس اقتصادی و پژوهشگر مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، می‌گوید: نرخ صفر مالیاتی امکان دسترسی به ریز صورت حساب‌ها را می‌دهد. ما در کشور بالغ بر ۱۰۰ هزار میلیارد تومان معافیت مالیاتی داریم. به طور مثال به علت معافیت مالیاتی ۲۰ ساله در مناطق آزاد شرکت‌های صوری در این مناطق بیشتر شده است.
حال برای شفاف سازی این روند، مجلس علاوه بر این که دولت را مکلف به جایگزینی نرخ صفر مالیاتی به جای معافیت‌ها کرده، دولت را مکلف به ارائه گزارش سه ماهه از عملکرد این بند از قانون می‌کند.
آقای جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی در این باره می‌گوید: هفته گذشته وزیر اقتصاد و معاونانش با کمیسیون اقتصادی و برنامه و بودجه نشستی را برگزار کرده و گزارش عملکرد بهاری خود را ارائه کردند،، اما قرار شد این گزارش شفاهی به صورت کتبی و کامل‌تر به کمیسیون‌های مربوطه گزارش شود.
حالا باید دید دولت با پایان سال چه حد از معافیت‌ها به مالیات با نرخ صفر درصد تبدیل کرده است.
نرگس معززی حور _ خبرنگار اقتصاد کلان خبرگزاری صدا و سیما