معاون وزیر صمت عنوان کرد؛
دانش بنیان شدن حمل و نقل از اولویت‌های وزارت صمت
معاون صنایع حمل و نقل وزارت صمت گفت: یکی از اولویت‌هایی که پیگیری می‌کنیم هدایت حمل و نقل کشور به سمت دانش بنیان شدن است تا علاوه بر استفاده از فناوری روز در صنایع حمل و نقل ایمنی سفر نیز افزایش یابد.
به گزارش خبرنگار
خبرگزاری صداوسیما؛ آقای منوچهر منطقی با حضور در برنامه صبح بخیر ایران درباره حرکت حمل و نقل کشور به سمت فناوری دانش بنیان، کیفیت و قیمت خودرو و ابهامات سامانه یکپارچه تخصیص خودرو توضیحانی ارائه کرد.
مشروح این گفتگو را در ادامه بخوانید:
مجری: شما که تجربه مدیرعاملی ایران خودرو را داشتید در معاونت صنایع حمل و نقل وزرات صمت چه اقداماتی انجام دادید؟
- آقای منوچهر منطقی: ما سعی داریم حمل و نقل را به سمت دانش بنیانی شدن سوق دهیم، به عنوان نمونه، مترو یا لوکوموتیو، کشتی با کاربری‌های مختلف، خودرو‌های تجاری و خودرو این‌ها همه بر مبنای فناوری و دانش روز هستند و اگر ما بخواهیم تحولی ایجاد کنیم حتما باید به سمت دانش بنیان برویم که این موضوع جزو برنامه‌های ماست؛ که در این زمینه دو نکته حائز اهمیت است: یکی اینکه ما در حدود ۴ و نیم میلیون مهندس در کشور داریم که فارغ التحصیلان رشته‌های مختلف هستند که جهانیان به آن غبطه می‌خورند، شاید نیم درصد از این جمعیت اقدام به مهاجرت کنند، ولی نود و نه و نیم درصدشان علاقه‌مند به فعالیت در این آب و خاک هستند پس ما باید از این ظرفیت در راستای صنعت دانش بنیان استفاده کنیم.
- نکته دوم دستمزدهاست، در حال حاضر یکسری از خودروساز‌های دنیا برنامه ریزی می‌کنند تا برای انجام برخی طراحی‌ها به ایران بیایند چرا که هم نیروی انسانی مناسب و هم قسمت ارزان داریم و همچنین عوامل تولید که هزینه‌ها انرژی خیلی پایین است. کشور ما با توجه به هزینه پایین نیروی کار و انرژی، بهشت دانش‌بنیان هاست و در برنامه تحولی که تدوین کرده ایم و خودرو آن را هم منتشر کردیم و به احتمال قوی در آینده با تنوع مدل‌ها و همکاری‌های ملی و بین المللی را خواهیم داشت.
مجری: یعنی تحریم روی آن اثر ندارد؟
- معاون وزیر صمت در صنایع حمل و نقل: وقتی شما به سمت تولیدات دانش بنیان بروید در اصل به سراغ محصول کامل نمی‌روید؛ مثلا در حوزه فناوری فرض کنید ۱۰۰ فناوری در دنیا، یک میلیون عرضه کننده دارد، بنابراین سراغ جایی می‌روند که آن فناوری را دارد، چون اینجا وظیفه یکپارچه سازی و تحویل دهی محصول برعهده خودتان است چیزی که ما را تحریم می‌کند، این بخش دوم است که می‌گوید ما محصول بروز داریم این را به شما نمی‌دهیم. ولی در مورد فناوری‌ها با توجه به اینکه وسیع است و خوشبختانه کشور‌های آسیایی در این زمینه فوق العاده خوب کار کردند و با توجه به روابط مناسبی که با این کشور‌ها داریم از این پدیده حداکثر استفاده را می‌کنیم.
مجری: در خصوص وضعیت خودروسازی کشور با توجه به اینکه ما در زمینه خودورسازی از کره جلوتر بودیم، ولی در حال حاضر آن‌ها سبقت گرفته اند و همچنین لغو قرارد‌های با پژو و رنو به خاطر تحریم‌ها و همچنین دغدغه‌های موجود در قطعه سازی همچنین کیفیت و قیمت خودرو که با گلایه مردمی مواجه هستیم توضیح بفرمایید؟ آیا شرکت‌های دانش بنیان می‌توانند تغییر و تحولی در خودروسازی ما ایجاد کنند یا همچنان باید به این رویه ادامه دهیم؟
- منوچهر منطقی: در وهله اول مقایسه بین ما و کره، معمولا در خودروسازی سه مرحله وجود دارد یک مرحله که شروع کار شما، باید با همکاری شروع کنید که نسبت به شما جلوتر است که منجر به یادگیری می‌شود و مونتاژ که نباید بیشتر از سه تا پنج سال ادامه یابد و از آنجا باید شروع به نوآوری کرد.
مجری: در کل دنیا این طور است؟
- معاون وزیر صمت در صنایع حمل و نقل: بله در کل دنیا همینطور است، بعد از این سه تا پنج سال در فاز دوم، پنج سال بعد به نوآوری روی اجزای خودرو، موتور، سیستم داخلی ساخت خود را قرار می‌دهیم که این قسمت با همکاری‌های بین المللی روی اجزا همراه است و در نهایت و در فاز سوم خودتان باید طراحی اجزا و محصول را انجام دهید.
مجری: این بیشتر از ۲۰ سال طول می‌کشد که ما خودمان خودروساز شویم و صفر تا صد خودمان خودرو را بسازیم؟
- آقای منوچهر منطقی: نکته مهم این است که ما در قسمت اول (مونتاژ) گیر کردیم و بیش از ۳۰ سال مونتاژکاری را انجام دادیم و در دهه ۷۰ با تولید یکسری محصولا ت شروع به خروج از این حالت کردیم.
مجری: همان موقع که پیکان پژویی بود یا آردی؟
- معاون وزیر صمت در صنایع حمل و نقل: خودروی آردی عرضه شد، پارس آمد، سمند عرضه شد بعد روآ سپس دنا؛ اینجا در فاز دوم قرار گرفتیم و دیگر وارد مرحله سوم نشدیم الان تمام تلاشمان این است که دانش بنیان برای تولیدات جدید در ورود کنند، البته الان وضعیت ما در این زمینه خوب است و اغلب محصولاتی که به بازار عرضه می‌شود ثمره تلاش طراحی خودمان است مثلا الان شرکت سایپا خودروی کوییک و یا شاهین را با طراحی خود به بازار عرضه می‌کند.
مجری: کوییک سبقه رنویی ندارد؟
- آقای منوچهر منطقی: در طراحی و توان طراحی وضع مان خوب است منتهی چرا ما گیر کردیم در مرحله اول (مونتاژ) به جای ۵ سال ۳۰ سال! این‌ها به خودروساز برنمی گردد به بخشی از سیاستگذاری دولت برمی گردد، اصولا اگر کره را نگاه کنیم دو عامل کلیدی که باعث شد خیلی از ما سریع جلو بزند یکی اینکه زمان‌ها را رعایت کرد، نکته دوم مجموعه وزارت صنعتی بالای سرش بود که خیلی هوشمندانه کمک می‌کرد که این مسیر تعالی را سریع‌تر طی کند، یعنی ضمن کمک در هزینه‌های توسعه، اجازه نمی‌داد مونتاژ کاری به جای سه تا پنج سال، ده سال ادامه داشته باشد که این غفلت در خودروسازی ما وجود داشت.
- البته در دو برهه زمانی تحول در خودرو ایجاد کردیم؛ یکی در دهه ۷۰ که گفتند باید خودروی ملی داشته باشیم و تمام اجزای پیکان که وارد می‌شد داخلی سازی شد و مرحله بعدی، اواخر دهه ۷۰ و اوایل دهه ۸۰ که گفتند باید وارد طراحی خودرو شویم که اتفاقات خوبی در زمینه خودروسازی رخ داد.
مجری: طراحی خودرو یعنی بخش طراحی پلتفرم یک اتفاق بخش طراحی فنی موتور و قطعات یعنی در این دو بخش کار را پیش بردید الان مثلا دنا، شاهین و تارا که اشاره کردید، پلتفرم ایرانی است، اما اجزا و قطعات آیا صددرصد ایرانی است می‌خواهم با این رویه برویم جلو که یک مقدار تفکیک دهیم؟
- معاون وزیر صمت در صنایع حمل و نقل: در خودرو مهمترین بحث این است که مالکیت فکری اجزا یا مالکیت فکری خود محصول طراحی شرکتی باشد که این کار را انجام داده الان می‌توانم بگویم که این توانمندی وجود دارد و مرکز طراحی موتور و محصول داریم و همچنین مرکز طراحی داریم که محصول طراحی شده را استانداردسازی می‌کند. اگر بخواهیم در دو جمله وضعیت کره در صنعت خودرو را شرح دهیم و پاسخ این سوال که چرا کره این وضع را دارد باید بگوییم که کره سه مرحله را در زمانش طی کرد؛ نکته دوم حاکمیتی وجود داشت که سعی می‌کرد که هم در مسیر بیاورد و هم در مقاطع مختلف کمک به انجام کار کند که ما در این ۵۰ سال گذشته دو تا مقطع کوتاه حاکمیت خیلی رو به جلویی داشتیم یکی درسال ۷۴ و یکی هم در اواخر دهه ۷۰ و اوایل دهه ۸۰ که اگر نگاه کنیم می‌بینیم که تحولی اتفاق افتاده.
مجری: مدل‌های مختلف کیفیت‌ها حالا نه خیلی خوب، ولی یه مقدار معقول بود به عنوان نمونه زمانی که پژو ۴۰۵ "جی ال آی" آتش می‌گرفت و فراخوانی بزرگ اتفاق افتاد که با رفع قطعه رفع عیب شد؛ اول به قطعه ساز داخلی ایراد گرفته بودند بعد متوجه شدند این ایراد قطعه اصلا ایراد وارداتی بود که با همت قطعه ساز داخلی هم برطرف شد.
- آقای منوچهر منطقی: ماجرای آتش گرفتن پژو این بود که ما می‌خواستیم افزایش تولید دهیم، در خواست کردیم که این سیستم سوخت را شما افزایش تولید دهید که با رد کردند و زمانی که در نقشه‌ها را خواستیم برای ارائه به سازنده داخلی متاسفانه نقشه‌ها قبل از اصلاح نهایی بود و اشکالات موجود درنقشه باعث شد که همچنین پدیده‌ای رخ دهد که به سرعت نسل جدید را طراحی کردیم و جایگزین کردیم.
مجری: اونا فلزی بودند اینا پلیمری شدند؟
- معاون وزیر صمت در صنایع حمل و نقل: کلا این طوری بگویم مدل دهه ۷۰ یا ۸۰ را داده بودند و ما مدل دهه ۹۰ را جایگزین کردیم؛ بله، از فلز کمتر می‌شود و به بحث‌های لاستیک و پلیمر اضافه می‌شود.
مجری: شایعاتی مطرح شد مبنی براینکه سامانه یکپارچه تخصیص خودرو دچار مشکل و ایراداتی شده که سخنگوی وزارت صمت تکذیب کرد و گفت این سامانه باید به لحاظ سیر امنیتی کامل در اختیار وزارت صمت قرار گیرد و در نهایت ابهاماتی هنوز وجود دارد؟
- آقای منوچهر منطقی: ابهامی وجود ندارد، ما به این جمع بندی رسیدیم که عرضه خودرو را تحت کنترل داشته باشیم و همه سازنده‌ها یکجا تولیداتشان را ثبت کنند، در واقع سامانه یکچارچه برای این است که چه بخش‌های کوچک (خودروساز‌های کوچک) و چه بخش‌های بزرگ (خودروساز‌های بزرگ) خودروی خود را برای عرضه در این سامانه ثبت کنند.
مجری: هر خودرویی در هر مدلی؟
- معاون صنایع حمل و نقل وزارت صمت: ما یکسری خودروساز‌های کوچک (مونتاژکار) داشتیم که این‌ها به عنوان نمونه هزار خودرو وارد می‌کردند، اما برای ۳ هزار خودرو برنامه فروش می‌گذاشتند که این باعث شد یکسری تعارضات اجتماعی ایجاد شود بنابراین قوه قضاییه از وزارت صمت خواست سامانه‌ای را عملیاتی کند تا همه خودروسازان در آن سامانه ورود کنند و وزارت صمت هم بداند این خودروساز‌ها چه کار می‌کنند؛ بنابراین این سامانه یک الزام حقوقی و قضایی داشت و بعد یک الزام دیگر داشت که کنترل را توانست ثبت کند حال در این سامانه از نرم افزار‌هایی استفاده شده که قبلا خودروساز‌ها استفاده می‌کردند نرم افزار عجیب و غریبی نیست که بگوییم ایراد داشت اگر ایراد داشت قبلی هم ایراد داشت، فضاسازی در این زمینه خیلی زیاد است. علت دیگر این بود که به عنوان مثال شما که خودروساز کوچکی بودید هزار دستگاه خودرو وارد می‌کردید دو هزار تا می‌فروختید یا اینکه دو هزار یا هزاردستگاه خودرو داشتید سیصد تا در قرعه کشی می‌فروختید هفتصد تا را هر جور می‌خواستید می‌فروختید از این نظر خیلی فشار وجود داشت بیشترین فشار و نقد روی خودروساز‌های کوچکی است که به نوعی روش‌های مختلفی برای خودشان ابداع کردند که خارج از قوانین است، در وزارت صمت تصمیم گرفتیم بحث حمایت مصرف کننده را مدنظر قرار دهیم، این‌ها بحث‌های مختلفی مطرح می‌کنند فشار‌های مختلف می‌آورند چه معنی دارد وقتی یک نامه داخلی است در رسانه‌ها منتشر می‌کنند آن هم رسانه‌هایی که خیلی روی صحت اخبارش نمی‌شود قضاوت کرد به صورت کلی این سامانه برای این است که همه خودرو‌های قابل عرضه خودروسازان، اعلام شود سامانه نقصی هم ندارد، زیرا از نرم افزاری استفاده شده که بار‌ها از سوی خودروساز‌ها استفاده شده است.
مجری: همچنان از کیفیت خودرو گلایه وجود دارد
- آقای منوچهر منطقی: در مورد کیفیت ما یک مشکلی که قبلا داشتیم این بود که اغلب خودرو‌ها را ناقص تولید می‌کردیم و در پارکینگ قرار می‌دادیم که ایراد‌های زیادی داشت جلوی این کا را گرفتیم جهش در تولید داده شده، قیمت‌ها هم تابع عرضه است اگر بتوانیم به تعداد مشتریان تولید کنیم این مشکل برطرف می‌شود که ما هم افزایش تولید دادیم و هم واردات را در برنامه داریم تا بتوانیم مدیریت بازار را داشته باشیم.